PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA
Psychologia rozwojowe zajmuje się badaniem i analizowaniem zmian jakie zachodzą w człowieku w całym okresie jego życia ( od momentu poczęcia do momentu śmierci).
Zmiany, które zachodzą w człowieku dzielimy ze względu na:
Na charakter zmiany
Zmiany ilościowe
To przyłączenie nowego doświadczenia do starego ( jakby przyłączenie jednego wagoniku w pociągu do drugiego), to prosta suma doświadczeń, dostajemy tyle ile włożyliśmy
Zmiany jakościowe
To już nowe doświadczenie, to cos ekstra, mamy coś więcej, nowe doświadczenie zmienia stare doświadczenie
Na kierunek
Progres
Gdy coś działa w kierunku pozytywnym, budującym, gdy zmiana sprawia że bardziej się przysposabiamy do środowiska
Regres
Zmiana niekorzystna, która sprawia że nasze funkcjonowanie w społeczeństwie jest słabe, ulega degradacji
Ze względu na przyczynę zmiany, hm..
Uniwersalne
Uwarunkowane biologiczne: np. pojawienie się włosów łonowych podczas okresu dorastania( uwarunkowane biologicznie) zajście w ciąże w wieku 20-30 lat, przyrost wysokości ciała w okresie dorastania, wyprowadzenie się z domu w okresie 20 lat (uwarunkowanie społeczne)
Wspólne
Dotyczą zmian kulturowych, historycznych, charakterystyczne dla danego społeczeństwa, np. zmiany w wyniku rozbiorów, wojny itp.
Indywidualne
Są związane z doświadczeniem jednostki
W ŁONIE MATKI
- owodnia
-płyn owodniowy
Rola płynu owodniowego:
- odżywcza
- ochronna
- termoregulacyjna
- łożysko ( jeden z narządów matki, który dostarcza dziecku tlen, składniki odżywcze; a matce dwutlenek węgla, substancje wymiany materii)
- pępowina ( łączy dziecko z łożyskiem)
- maź płodowa ( po to aby skóra się nie rozwodniła)
- lanugo (meszek- termoregulacja)
Rozwój w I trymestrze
Powstaje serce, ( 21, 22 dzień zaczyna bić), narządy nerki, śledziona, oczy itd, powstają kości, które oblepiają się mieśniami, narządy zmysłu, mózg pokryty korą mózgową i układ nerwowy
Rozwój w 2 trymestrze
Duży wzrost, uwidaczniają się zewnętrzne narządy płciowe, pojawiają się ruchy dziecka ( ok. 16-18 tygodnia matka odczuwa ruchy dziecka), wyczuwa stany snu i czuwania dziecka
Rozwój w 3 trymstrze:
Wzrost wagi, wzrasta też długość dziecka, zaczyna funkcjonować kora mózgowa, zaczyna interpretować dochodzące do niego bodźce, pojawiają się emocje, w łonie matki dziecko ma mimkę, ujawniają się cechy charakteru,
Od momentu zapłodnienia do 2 tyg. – faza listków zarodkowych, bardzo intensywne dzielenie się i namnażanie komórka
Od 2 tyg- do 8 tyg.- embrion
Od 2 msc- do urodzenia – faza płodowa, płód
Zmysły:
Słuchu , wzroku, równowagi, węchu, dotyku smaku.
ĆWICZENIA 3
Zadania rozwojowe w ciągu życia.
III prawa rozwoju:
- cefalokaudalne – rozwój przebiega od głowy do szyi, rozwój ruchu,
- proksymodystalne – od wewnątrz do zewnątrz
- łokciowo-promieniowe – udział w chwycie pojawia się najpóźniej
Rozwój komunikacji i mowy
Etapy rozwoju:
powtarzanie -> rozumienie (mowa bierna) -> samodzielne wypowiadanie (mowa czynna) -> mowa sytuacyjna
Piaget – stałość obiektów, ok 2 r.ż.
Wiek niemowlęcy – okres wstępny i przygotowawczy
Komunikacja niewerbalna (krzyk, płacz, mimika, spojrzenie, uśmiech)
- komunikacja potrzeb
- moc sprawcza
- rytm komunikacyjny/niewerbalny dialog
Reakcje orientacyjna na dźwięk mowy ludzkiej (szczególnie głos matki)
Wrażliwość na melodię i intonację głosu (np. ton pieszczotliwy – przekaz emocji)
Wokalizacja
- gruchanie/głużenie ok 2 miesiąca do 8 miesiąca życia
- gaworzenie ok. 1 r.ż.
Pierwsze słowa i intencja komunikacyjna
Dziecko kończący 1 r.ż. (mowa czynna)
Naśladuje, powtarzanie oraz samodzielna wokalizacja sylab
Powtarza słowa wypowiadane przez dorosłego oraz samodzielnie wypowiada kilka wyrazów, ale w postaci autonomicznej mowy dziecięcej – zniekształcenia, zmiękczenia, uproszczenia („kaka” – kaczka, „aaa” – śpi, onomatopeje
Holofraza – „zdania” wyraz wsparty gestem lub mimiką
Praca domowa
Turner Helms – „Rozwój człowieka” str 190-260
Brzezińska – „psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa”. 67-93