Spółka – jest umownym związkiem osób (wspólników) i ich kapitałów w celu prowadzenia zarobkowej działalności gospodarczej.

Cechy spółki:

- jest umową między wspólnikami

- wspólnicy wnoszą wkład kapitałowy

- przedmiotem jej działalno0ści jest przeważnie działalność gospodarcza

- wspólnicy maja wytyczony cel

- wspólnicy uzyskują odpowiedni zysk od wniesionego kapitału

Z punktu widzenia prawa różnią się spółki:

a). osobowe:

cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna

b). kapitałowe:

z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna

Spółka Cywilna ( SC )– jest umową zawartą między wspólnikami dla osiągnięcia założonego przez nich wspólnego celu gospodarczego. Z dniem 1.1.2001r. spółki cywilne utraciły podmiotowość prawną nie są zaliczane do przedsiębiorców którymi są poszczególni wspólnicy. Każdy z nich musi zadeklarować we wniosku zgłoszeniowym zamiar prowadzenia wspólnej działalności. Aby poszczególni wspólnicy mogli występować pod wspólną nazwą każdy z nich musi ją podać w swoim zgłoszeniu jako własną. Spółka cywilna niema osobowości prawnej. Ma jednak własny NIP i REGON. Umowa spółki powinna być spisana na piśmie. Wspólnikiem w spółce może zostać osoba fizyczna jak i osoba prawna. Każdy ze wspólników ma prawo do równego udziału w zyskach i stratach bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Spółka może być założona na czas określony lub nieokreślony. W przypadku spółki cywilnej jeżeli roczny przychód działalności przekroczy równowartość 800,000euro to spółka musi się przekształcić w jedna ze spółek handlowych. Nowy wspólnik może przystąpić do niej poprzez zmianę umowy. Każdy wspólnik uprawniony do równego udziału w zyskach i tym samym uczestniczy w stratach.

Przyczyny rozwiązania spółki to:

-osiągnięcie celu gosp. lub powstanie sytuacji w której jego osiągnięcie jest niemożliwe

- zmniejszenie liczby wspólników do 1

- upływ czasu na jaki spółka została zawarta

- orzeczenie sądowe

Spółka Jawna (sp. j. , i spółka) – jest to osobowa spółka prowadząca przedsiębiorstwo pod własną nazwą i nie będąca inna spółką handlową. Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej, Może jednak zawierać umowy, może pozywać i być pozywaną. Posiada swój majątek który stanowią wkłady wniesione do spółki oraz mienie nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

Powstanie spółki obejmuje 3 tryby:

- w drodze umowy pomiędzy wspólnikami

- w drodze fakultatywnego przekształcenia spółki cywilnej w jawną

- drodze przekształcenia każdej spółki handlowej w jawną

Umowa spółki jawnej powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W tej spółce odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą wszyscy wspólnicy.

Przyczyny rozwiązania spółki to:

- okoliczności przewidziane w umowie

- jednomyślnej uchwały wspólników o zakończeniu działalności

- prawomocnego orzeczenia sądu

- zmniejszenie liczby wspólników do 1

Spółka Partnerska (sp. p) – tę spółkę tworzą wspólnicy (partnerzy) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną nazwą. Wobec czego niedopuszczane jest tworzenie spółek partnerskich w innym celu niż wykonywanie wolnego zawodu. Wspólnikami w spółce partnerskiej mogą być tylko osoby fizyczne. Dodatkowym elementem charakteryzującym osoby wspólników jest wykonywanie przez nich określonych wolnych zawodów wymienionych w art. 88 KHS. Unikalną cechą jest możliwość ustanowienia zarządu. Umowa powinna być spisana w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Powstaje ona w chwili wpisu do KRS. Odpowiedzialność partnerów jest ograniczona. Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera i dodatkowe oznaczenie np. i partnerzy.

Spółka Komandytowa (sp. k) – spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiada w sposób nieograniczony co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz) a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz). Komplementariusz – odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (odpowiedzialność bez ograniczeń). Komplementariusz reprezentuje spółkę, jeżeli na mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie został tego prawa pozbawiony.

Komandytariusz – odpowiada za zobowiązania tylko do określonej w umowie kwoty tzw. sumy komandytowej, wolny jest natomiast od odpowiedzialności w zakresie wniesionego wkładu. Może reprezentować spółkę, ale tylko jako pełnomocnik. Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Umowa powinna być zawarta na piśmie w formie akty notarialnego. Firma spółki powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku kompementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie (sp. k.).

Przyczyny rozwiązania spółki to:

- przyczyny przewidziane w umowie spółki

- jednomyślna uchwała wszystkich wspólników

- ogłoszenie upadłości spółki

- śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości

- wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika

- prawomocne orzeczenie sądu

Spółka komandytowo – akcyjna (SKA) - spółka osobowa mająca n celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną nazwą, w której za zobowiązania wobec wierzycieli odpowiada co najmniej jeden wspólnik bez ograniczeń (kompementariusz) a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko jednego komlementariusza i uzupełnienie. Spółka powstaje w momencie wpisu do rejestru przedsiębiorców. Minimalna wysokość kapitału zakładowego to 50,000zł. Statut spółki powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Przyczyny rozwiązania spółki to:

- przyczyny przewidziane w statucie

- uchwała walnego zgromadzenia

- ogłoszenie upadłości spółki z przyczyn przewidzianych prawem

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o) – jedna ze spółek kapitałowych, to popularna spółka kapitałowa, która może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym. Umowę spółki spisuje się w formie aktu notarialnego, wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania a ich ‘’ograniczoną ‘’ odpowiedzialność można co najwyżej odnieść do ryzyka związanego z inwestycją w spółkę. Posiada ona osobowość prawną, każdy wspólnik ma prawo kontroli chyba że w spółce utworzona jest Rada Nadzorcza.. Wpis do krajowego rejestru sądowego jest konieczny. Kapitał zakładowy to minimum 50,000zł a minimalna wartość udziału to 50zł. Włączenie wspólnika wymaga decyzji sądu.

Przyczyny rozwiązania spółki to:

- przyczyny zawarte w umowie

- uchwałą wspólników

- bankructwo

Spółka akcyjna (SA , S.A.)– rodzaj spółki kapitałowej. W Polsce spółki akcyjne działają na podstawie kodeksu półek handlowych. Kapitał akcyjny podzielony jest na akcje o równej wartości. Akcje te mogą być notowane na giełdzie. Kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli którzy stają się współwłaścicielami (akcjonariuszami). Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną w chwili wpisania do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez krajowy rejestr sądowy. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Minimalny kapitał wynosi 100,000zł, a minimalna wartość akcji to 1grosz. Akcje mogą być: imienne, na okaziciela, apartowe i gotówkowe. Zysk dzielony jest proporcjonalnie od wysokości posiadanych udziałów.

Przyczyny rozwiązania spółki to:

- przyczyny przewidziane w statucie

- w wyniku uchwały walnego zgromadzenia

- bankructwa

- innych przyczyn wymienionych w kodeksie spółek handlowych

Rozwiązanie następuje w drodze postępowania likwidacyjnego, likwidatorami są ostatni członkowie zarządu, likwidatorów może również ustalić sąd.

Podstawa Prawna:

Cywilna – Kodeks Cywilny

Reszta – kodeks spółek handlowych

Osobowość prawna:

- spółki osobowe NIE MAJĄ

- spółki kapitałowe MAJĄ

Obowiązek wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego:

- spółka cywilna – NIE MA

- reszta – MA

Dokument powołania:

Cywilna – umowa na piśmie niekoniecznie akt notarialny

Jawna – umowa pisemna pod rygorem nieważności

Partnerska – akt notarialny

Komandytowa – akt notarialny

Komand – akcyjna – statut w formie aktu notarialnego

z o.o – umowa / akt notarialny

Akcyjna – statut, akt notarialny

Odpowiedzialność wspólników wobec kontrahentów:

Cywilna – osobista, solidarna, nieograniczona

Jawna – osobista solidarna nieograniczona, subsydiarna

Partnerska – osobista za osoby zatrudnione, solidarna subsydiarna

Komandytowa – zróżnicowana

Komand-akcyjna – zróżnicowana

z o.o – pośrednia, ograniczona do nabytych akcji

Akcyjna – pośrednia ograniczona do nabytych akcji

Aport - wkład niepieniężny wniesiony do spółki kapitałowej na pokrycie kapitału zakładowego.

Akcja uprzywilejowana- akcja dająca dodatkowe przywileje np. większa liczba głosów na walnym zgromadzeniu, uprzywilejowanie co do dywidendy, pierwszeństwo do nowych emisji, prawo do podziału majątku w przypadku likwidacji spółki. Akcja uprzywilejowana jest zawsze akcją imienną.

Dywidenda – podział zysku uzyskany z działalności.