Spółka cywilna
Spółka cywilna jest umową, na mocy której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów, które mogą mieć formę własności, innych praw lub świadczenia usług. Spółka cywilna nie ma minimalnego kapitału. Cechami charakterystycznymi tej formy spółki jest to, że za zobowiązania wspólnicy odpowiadają majątkiem wspólnym spółki oraz każdy ze wspólników z osobna majątkiem osobistym, a także to, iż każdy wspólnik jest uprawniony do reprezentowania spółki i zaciągania zobowiązań.
Umowę spółki regulują przepisy kodeksu cywilnego art. 860-875.
Art..26 § 4 Kodeksu spółek handlowych zobowiązuje wspólników do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną, gdy przychody netto w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość 800 000 euro.
Spółka jawna
Spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, ale nie jest inną spółką handlową. Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Podobnie jak spółka cywilna, nie ma określonego minimalnego kapitału, rejestruje się ją w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Odpowiedzialność wspólnika polega na tym, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Jednym z dosyć dużych minusów jest to, iż osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych.
Spółka partnerska
Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez partnerów (wspólników) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Podobnie jak wcześniej wymienione formy, nie ma określonego minimalnego kapitału. Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Ta forma powstaje z chwilą wpisu do rejestru w KRS.
Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów:
- adwokata,
- aptekarza,
- architekta,
- inżyniera budownictwa,
- biegłego rewidenta,
- brokera ubezpieczeniowego,
- doradcy podatkowego,
- maklera papierów wartościowych,
- doradcy inwestycyjnego, księgowego,
- lekarza,
- lekarza dentysty,
- lekarza weterynarii,
- notariusza,
- pielęgniarki,
- położnej,
- radcy prawnego,
- rzecznika patentowego,
- rzeczoznawcy majątkowego,
- tłumacza przysięgłego.
Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.
Spółka komandytowa
Spółką komandytową jest spółka osobowa prowadząca przedsiębiorstwo pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i zarejestrowana w KRS. Również nie ma określonego minimalnego kapitału zakładowego.
Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej. Natomiast odpowiedzialność komplementariuszy jest nieograniczona,
za zobowiązania spółki odpowiadają oni całym swoim majątkiem. Spółkę reprezentują komplementariusze, natomiast komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.
Spółka komandytowo - akcyjna
Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego i zarejestrowany w KRS. W odróżnieniu od wcześniej opisanych form spółek, kapitał zakładowy tej powinien wynosić co najmniej 50.000 złotych.
Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki, natomiast komplementariusz odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem. Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)
Ta forma może być utworzona przez jedną albo więcej osób. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i zarejestrowana w KRS. Kapitał zakładowy spółki nie może wynosić mniej niż 50.000 złotych. Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej, która nie może być niższa niż 50 złotych.
Za zobowiązania spółki z o.o. odpowiada spółka całym swoim majątkiem, natomiast wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Za zobowiązania spółki mogą dopowiadać solidarnie członkowie zarządu, ale tylko wtedy, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Mogą się od tego uwolnić, jeżeli we właściwym czasie zostanie zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości lub zostanie wszczęte postępowanie układowe. Zarząd reprezentuje spółkę oraz prowadzi jej sprawy. Składa się z jednego albo większej liczby członków i powoływane są do niego osoby spośród wspólników lub spoza ich grona.
Spółka akcyjna
Spółka akcyjna może być zawiązana przez jedną albo więcej osób. Nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego i zarejestrowana w KRS. Kapitał zakładowy spółki nie może wynosić mniej niż 500.000 złotych i dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej, która nie może być niższa niż 1 grosz.
Za zobowiązania spółki akcyjnej odpowiada spółka całym swoim majątkiem, natomiast akcjonariusze nie odpowiadają za jej zobowiązania. Spółkę reprezentuje oraz prowadzi jej sprawy zarząd, który składa się z jednego albo większej liczby członków powoływanych spośród akcjonariuszy lub spoza ich grona.