Podstawowe obowiązki przedsiębiorców.
Podstawowym obowiązkiem przedsiębiorcy podejmującego się prowadzenia działalności gospodarczej jest uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo do CEIDG. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi.
Przedsiębiorca jest zobowiązany do posiadania numeru identyfikacyjnego krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej i posługiwania się nim przy przekazywaniu informacji wykorzystywanych dla celów statystycznych jest to numer REGON. REGON otrzymują osoby inne niż osoby fizyczne. Osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej zwanej NIP. Przedsiębiorca jest zobowiązany posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.
Przedsiebiorca działa pod firmą, która musi odróżniać się od innych na tym samym rynku. Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko, może także włączyć pseudonim lub określenie wskazujące na przedmiot działalności tego przedsiębiorcy. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa, zawiera także określenie formy prawnej osoby prawnej. Prawo publiczne gospodarcze reguluje tu tylko kwestie dotyczące obowiązków wobec państwa i innych uczestników obrotu gospodarczego związanych z posiadaniem i korzystaniem przez przedsiębiorców z takiego oznaczenia.:
-oznaczenie miejsca prowadzenia działalności gospodarczej ( głównej siedziby, oddziału)
-oznaczenie towarów- na etykiecie zamieszcza informacje o firmie, nazwe towaru inne oznaczenia
-oznaczenie reklam i ogłoszeń- musi podać na nich niezbędne dane
-posługiwać się w oborocie prawnym i gospodarczym posiadanymi oznaczeniami.
Jednym z kolejnych obowiązków jest posiadanie przez przedsiębiorcę rachunku bankowego, za pomocą którego obowiązany jest dokonywać i przyjmowac płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą.
Inne obowiązki:
- wykonywania działalności gospodarczej na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.
- posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych
Punkt kontaktowy.
Ustanowiony przez ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Jest prowadzony przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Zadaniem punktu jest:
- umożliwienie dopełnienia procedur związanych z podejmowaniem, wykonywaniem i zakończeniem działalności gospodarczej na terytorium RP.
- udzielanie informacji o: procedurach i formalnościach przy podejmowaniu działalności, danych kontaktowych do właściwych organów w zakresie ich kompetencji, warunkach dostępu do rejestrów publicznych i danych dot. Działalności gospodarczej, wyjaśnień przepisów dotyczących prowadzenia działalności, udostępnia informacje o adresach stron internetowych punktu kontaktowego w innym państwie.
- umożliwia złożenie do właściwych organów wniosków droga elektroniczną, i tym samym realizację spraw związanych z podejmowaniem wykonywaniem i zakończeniem działalności gospodarczej ( jednak bez odwołań!)
Punkt nie prowadzi doradztwa w sprawach indywidualnych. Jest on prowadzony za pośrednictwem strony internetowej.
Licencje w prawie publicznym gospodarczym.
Licencja nie posiada definicji ustawowej. Należy ją rozumieć jako dopuszczanie osób fizycznych do określonych rodzajów działalności gospodarczej oraz jako dopuszczanie osób fizycznych do wykonywania tylko niektórych czynności faktycznych lub prawnych w obrębie działalności gospodarczej lub poza działalnością gospodarczą.
Licencje są wydawane przez organy administracji publicznej oraz organy samorządu zawodowego a także specjalne podmioty upoważnione do wydawania licencji. Posiadanie licencji jest uprawnieniem publicznoprawnym do wykonywania określonych czynności. Licencja jest indywidualnym aktem administracyjnym, który ma charakter konstytutywny gdyż tworzy pierwotnie uprawnienia i obowiązki publicznoprawne dla osoby fizycznej.
O bycie prawnym licencji decydująco rozstrzygają normy prawa publicznego. Wykonywanie licencji podlega nadzorowi prawnemu wykonywanemu przez organy administracji publicznej albo organy korporacji zawodowych z punktu widzenia legalności i rzetelności. Licencja stanowi odmianę aktów kwalifikacyjnych!.
Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców.
Jest determinowane przez ustawę o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Cudzoziemcem jest osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego, osoba prawna z siedzibą za granicą, nieposiadająca osobowości prawnej spółka osób mająca siedzibę za granicą utworzona zgodnie z ustawodawstwem państwa obcego, osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę w Polsce ale kontrolowana przez cudzoziemca.
Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia, które jest wydawane w drodze decyzji administracyjnej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie MON, a co do nieruchomości rolnych właściwy minister do spraw rozwoju wsi.
Zezwolenie jest wydawane na wniosek cudzoziemca jeśli:
- nabycie nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, i nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowa społeczeństwa.
- wykaże okoliczności potwierdzające jego więzi z RP: polskie pochodzenie, związek małżeński z obywatelem RP, posiadanie zezwolenia na zamieszkanie, wykonuje działalnośc gospodarczą na terenie RP.
Zezwolenie jest ważne 2 lata od dnia wydania.
Pojęcie mienia publicznego.
Mienie publiczne w znaczeniu przedmiotowym to własność i inne prawa majątkowe. Składają się na to prawo własności rzeczy, ograniczone prawa rzeczowe, wierzytelności i inne prawa o charakterze obligacyjnym. Mienie publiczne stanowią także środki finansowe pochodzące z podatków, opłat, dotacji i subwencji. Mienie publiczne jest zespół środków majątkowych przysługujących podmiotom publicznym do realizacji ich zadań.
Mienie w znaczeniu podmiotowym można zakwalifikować jako przysługujące podmiotom państwowym oraz podmiotom samorządowym. Mienie publiczne służy zaspokajaniu w sposób bezpośredni lub pośredni potrzeb materialnych i nie materialnych społeczeństwa, określonej grupy czy wspólnoty lokalnej.
-mienie powszechne- rzeczy przeznaczone do powszechnego użytku z których każdy może korzystać na równych prawach i bezpośrednio ( drogi, place)
- mienie służące administracji- słuzy celom administracyjnym, w zapewnianiu funkcjonowania agend państwowych i samorządowych i wypełnianiu zadań administracji(siedziby urzędów publicznych, obiekty szkolnictwa)
- mienie skarbowe-środki finansowe i rzeczowe z których podmioty korzystają dla realizacji swych celów jako wartości kapitałowej. To mienie ma generować dochód stanowiący bazę materialną należytego funkcjonowania administracji i zaspokajania potrzeb użyteczności publicznej.
Komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych.
Komercjalizacja to przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w spółkę. Spółka ta wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe, bez względu na charakter prawny tych stosunków.
Komercjalizacji dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa gdy:
-otrzyma wniosek organu założycielskiego
-na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady pracowniczej
-z własnej inicjatywy ( w takim przypadku zawiadamia o zamiarze komercjalizacji dyrektora i radę)
Przed komercjalizacją minister musi otrzymać kwestionariusz przedsiębiorstwa państwowego przeznaczonego do komercjalizacji.
Do spółki powstałej w wyniku komercjalizacji stosuje się przepisy kodeksu spółek handlowych. Sporządza się kat komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego:
-statut spółki
-wysokość kapitału zakładowego
-imiona i nazwiska członków organów pierwszej kadencji
-osobę uprawnioną do zgłoszenia wniosku o wpis spółki to rejestru przedsiębiorców ( jeśli jest to osoba inna niż zarząd)
Od razu po sporządzeniu aktu zgłasza się do sądu rejestrowego właściwego dla siedziby spółki o wpisanie jej do rejestru przedsiębiorców. Dniem komercjalizacji jest pierwszy dzień miesiąca po wpisaniu spółki do rejestru. Spółka powstała w wyniku komercjalizacji może być jedynym założycielem spółki akcyjnej lub z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółki Skarbu Państwa, ich ustrój i sytuacja prawna.
Jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa powstała w wyniku komercjalizacji jest szczególnego rodzaju podmiotem wykorzystywanym przez państwo do prowadzenia działalności gospodarczej (powstaje spółka z o.o. lub S.A.).
- zasada sukcesji generalnej- nowopowstała spółka wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe,
- skomercjalizowana spółka nie musi być jedynie fazą pośrednią między przedsiębiorstwem państwowym, a jego prywatyzacją- może stać się samoistną formą zarządu częścią mienia państwowego.
Utworzona spółka jest państwową osobą prawną, oparta na mieniu państwowym, a jej jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa.
Komercjalizacja jest więc zmianą formy organizacyjnoprawnej prowadzenia działalności gospodarczej przez państwo, a nie kreowaniem nowego podmiotu gospodarczego. Polega ona na zastąpieniu dotychczasowej formy zarządu publicznego prowadzonego przez Państwo ( np. przedsiębiorstwa państwowego) formą zarządu prywatnoprawnego, tj. spółką kapitałową.
Skomercjalizowane przedsiębiorstwo, z wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, poddane jest przepisom prawa handlowego, a więc jego działania poddane są powszechnym prawom rynkowym, wolności gospodarczej, zasadzie dokonywania na tym rynku wszelkich czynności prawnych i działań nie zakazanych przez prawo, a także- na zasadach ogólnych- ograniczeniom policyjnym i reglamentacyjnym.
Spółka poddana jest zasadom gry kapitału i konkurencji.
Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji, jako lex specialis, ma pierwszeństwo przed stosowaniem Kodeksu spółek handlowych.
Zgodnie z ustawą komercjalizacja mogą podlegać wszystkie przedsiębiorstwa państwowe, za wyjątkiem: postawionych w stan likwidacji lub upadłości, będących w stadium podziału, łączenia czy postępowania układowego albo ugodowego, objętych prywatyzacją bezpośrednią, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej Poczta Polska, wykonujących działalność gospodarczą w zakresie międzynarodowego transportu.
Komercjalizacji przedsiębiorstwa dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa z własnej inicjatywy lub na wniosek. Podstawą przekształcenia jest akt komercjalizacji sporządzany za Skarb Państwa przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa. Niezwłocznie po sporządzeniu aktu zarząd spółki lub osoba upoważniona składa wniosek o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców.
Działania organów spółki wyznaczają i sankcjonują głównie przepisy KSH oraz statutu spółki, a w określonym zakresie przepisy ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Organy te to:
1) walne zgromadzenie- jego uprawnienia, jako jedynego akcjonariusza, wykonuje reprezentant Skarbu Państwa w spółce- jest nim Minister Skarbu Państwa:
*ustala statut spółki oraz skład osobowy pierwszych władz,
*powołuje i odwołuje członków rady nadzorczej, do czasu, gdy Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki, z tym, że dwie piąte składu rady stanowią osoby wybrane przez pracowników i inne uprawnione osoby,
*dokonuje zatwierdzenia sprawozdania finansowego, podziału zysku, sposobu pokrycia strat za rok obrachunkowy,
2)rada nadzorcza- pierwsza rada powinna liczyć 5 osób, w tym dwóch przedstawicieli pracowników; w spółkach z o.o. można nie ustanawiać rady nadzorczej (dopiero gdy SP przestanie być jedynym akcjonariuszem spółki, powyższe postanowienia statutu można zmienić),
3) zarząd- jest organem wykonawczym spółki; członków zarządu pierwszej kadencji powołuje Minister Skarbu Państwa jako reprezentant akcjonariusza; z tym, że jeśli średnioroczne zatrudnienie w spółce wynosi 500 osób, pracownicy wybierają jednego członka zarządu,
*sprawowanie zarządu w spółce może być zlecone osobie fizycznej wyłonionej w drodze konkursu na podstawie umowy.
Sprzedaż majątku trwałego spółki innym podmiotom, którego wartość przekracza 5.00 euro następuje w drodze publicznego przetargu. Zawarcie przez spółkę umowy, której zamiarem jest darowizna lub zwolnienie z długu wymaga zgody rady nadzorczej pod rygorem nieważności.
Zasady prywatyzacji jednoosobowych spółek Skarbu Państwa.
Jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej przez państwo.
Powstała w wyniku komercjalizacji- na zasadach określonych w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji.
W znaczeniu prawnym prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych oznacza świadomą i dobrowolną rezygnację przez państwo z własności przedsiębiorstwa państwowego na rzecz podmiotów prywatnych lub innych, podejmowaną w celu zmiany reżimu prawnego i finansowego przedsiębiorstwa państwowego. Prywatyzacja zatem stanowi pewien proces, który jest rozłożony w czasie,
ma prowadzić do zmiany właściciela przedsiębiorstwa państwowego (chociaż niekoniecznie na rzecz podmiotów prywatnych), ma na celu zmianę reżimu prawnego, finansowego i gospodarczego obowiązującego dotychczas przedsiębiorstwa państwowego oraz zmianę sposobu zarządzania nim,
jest przeprowadzany na podstawie odrębnych od prawa cywilnego przepisów prawnych oraz wg specjalnej procedury.
Prywatyzacja przedsiębiorstwa państwowego może przybierać formę prywatyzacji pośredniej i bezpośredniej.
Prywatyzacja jednoosobowej spółki Skarbu Państwa jest formą prywatyzacji pośredniej, której istotą jest zbycie akcji czy udziałów tej spółki. Ten proces istnieje kiedy akcje (udziały) nabywają osoby inne niż Skarb Państwa. Ta forma prywatyzacji składa się z 2 etapów: komercjalizacji oraz zbywania i nabywania akcji czy udziałów osobom trzecim.
Akcje w imieniu Skarbu Państwa zbywa minister właściwy do spraw Skarbu Państwa (art. 31 ustawy). Przed zaoferowaniem do zbycia akcji Skarbu Państwa w spółce dokonuje się analizy mającej na celu ustalenie: sytuacji prawnej majątku spółki, stanu i perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa spółki, oszacowania wartości przedsiębiorstwa, oceny realizacji obowiązków wynikających z tytułu wymagań ochrony środowiska.
Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa przed zaoferowaniem akcji do zbycia może zobowiązać spółkę do wprowadzenia w jej przedsiębiorstwie zmian wynikających z wymogów ochrony środowiska lub tej analizy.
Akcje należące do Skarbu Państwa są zbywane w trybie (z zastrzeżeniem sytuacji dot. udostępniania akcji uprawnionym pracownikom oraz rolnikom i rybakom): oferty ogłoszonej publicznie; przetargu publicznego; negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia; przyjęcia oferty złożonej przez podmiot ogłaszający wezwanie w ramach publicznego obrotu papierami wartościowymi; aukcji ogłoszonej publicznie; sprzedaży akcji w obrocie zorganizowanym; sprzedaży na podstawie oferty publicznej akcji objętych prospektem emisyjnym lub memorandum informacyjnym; stabilizacji pomocniczej; sprzedaży akcji poza obrotem zorganizowanym.
Zbycie akcji należących do Skarbu Państwa z naruszeniem tych reguł jest nieważne.
Rada Ministrów może wyrazić zgodę na inny niż przewidziany tryb zbywania akcji. Zbycie akcji (udziałów) następuje w drodze umowy na zasadach ogólnych. Zapłata za akcje (udziały) może być dokonana w ratach, jeżeli zostanie zabezpieczona kwota pozostała do zapłaty po uiszczeniu pierwszej raty.
Na szczególnych zasadach akcje nabywają uprawnieni pracownicy, rolnicy i rybacy kooperujący uprzednio z przedsiębiorstwem państwowym. Przysługuje im prawo do nieodpłatnego nabycia, do 15% akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru. Uprawnieni pracownicy oraz rolnicy lub rybacy mogą skorzystać z prawa do nabycia akcji nieodpłatnie, o ile w ciągu 6 miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru złożą pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia akcji. Niezłożenie oświadczenia w powyższym terminie powoduje utratę prawa do nieodpłatnego nabycia akcji. Liczba akcji przypadająca na jednego rolnika lub rybaka nie może przekroczyć najwyższej liczby akcji przypadającej na jednego uprawnionego pracownika. Rolnicy i rybacy mają prawo do nabycia akcji nie więcej niż w dwóch spółkach.
Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji od chwili powstania podlega dziedziczeniu.
Akcje nabyte nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników oraz przez rolników lub rybaków nie mogą być przedmiotem obrotu przed upływem 2 lat od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych, a co do akcji pracowników pełniących funkcje członków zarządu spółki – przed upływem 3 lat.
Akcje nabyte nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników oraz przez rolników lub rybaków nie mogą być przedmiotem przymusowego wykupu na zasadach art. 418 Kodeksu Spółek Handlowych.
Nieodpłatne zbycie udziałów na rzecz uprawnionych pracowników następuje w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Prywatyzacja bezpośrednia.
Polega na rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i nie materialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego przez:
-sprzedaż przedsiębiorstwa
-wniesienie przedsiębiorstwa do spółki
-oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.
Kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego bez względu na charakter stosunku prawnego.
Istota prywatyzacji bezpośredniej polega więc na rozdysponowaniu przez organ administracji całym jego mieniem, skutkiem czego jest ustanie bytu prawnego takiej osoby prawnej jaką jest przedsiębiorstwo państwowe. Celem jest zmiana właściciela tego mienia lub tez formy organizacyjnej jego zorganizowania.
Prywatyzacji bezpośredniej przedsiębiorstwa dokonuje w imieniu Skarbu Państwa organ założycielski działając przez pełnomocnika. Organ założycielski za zgodą ministra skarbu podejmuje zarządzenie o prywatyzacji. Wydanie tego zarządzenia oznacza postawienie przedsiębiorstwa państwowego w stan prywatyzacji. Z dniem wydania zarządzenia ustaje działalność dotychczasowych organów przedsiębiorstwa państwowego a ich funkcje wykonuje pełnomocnik do spraw prywatyzacji. Sporządza się bilans zamknięcia i niezwłocznie występuje z wnioskiem do sądu o wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorców.
Pojęcie i zakres zamówień publicznych.
Zamówienie publiczne- to umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy, roboty budowlane. Określone podmioty dokonują zamówienia wykonania określonych zadań w określonej formie prawnej. Istotą zamówień publicznych jest wprowadzenie określonego reżimu postępowania przy realizacji przez te podmioty zadań w oparciu o odpłatną umowę, a więc w zakresie gospodarowania mieniem.
Zakres stosowania jest określony przez dwie przesłanki przedmiotową i podmiotową:
- Podmiotowy: zamówienia dokonuje wyraźnie wskazany w ustawie podmiot kwalifikowany jako zamawiający:
1. ZAMAWIAJĄCY – zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy: „należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej obowiązaną do stosowania ustawy” (jedn.org. nie posiadająca os.pr. to np. samorządowy zakład budżetowy).
2.WYKONAWCA – zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy „należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego;”. Pojęcie odbiega od potocznego rozumienia tego terminu, gdyż nie odnosi się przede wszystkim do podmiotów realizujących zamówienia, ale także do tych, które o te zamówienia ubiegają się. Ustawodawca nie rozstrzyga jednoznacznie o tym, kiedy określony podmiot uzyskuje status wykonawczy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, ani o tym, kiedy status ten traci.
-Przedmiotowy: zamówienie dotyczy realizacji roboty budowlanej, dostawy lub usługi w oparciu o umowę odpłatną ( finansowanie z środków publicznych)
Zasady i tryb udzielania zamówień publicznych.
Przygotowując i przeprowadzając postępowanie o udzielenie zamówienia, zamawiający powinien to czynić w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Postępowanie to powinno być jawne, prowadzone z zachowaniem formy pisemnej oraz przez osoby zapewniający bezstronność i obiektywizm. Udzielenie zamówienia publicznego może następie wyłącznie wykonawcy, który został wyłoniony jednym z przewidzianych w ustawie trybów i został wybrany zgodnie z przepisami ustawy.
Postępowanie przygotowuje i przeprowadza zamawiający. Może on to powierzyć własnej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej. Niezbędnym dokumentem jest specyfikacja istotnych warunków zamówienia, przygotowywana przez zamawiającego. Należy wybrać tryb postępowania przy udzieleniu zamówienia publicznego. Zamawiający jest tu jednak ograniczony gdyż, ustawa wprowadza zasadę ze podstawowym trybem jest przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony a jedynie w wyjątkowych przypadkach może wybrać inny tryb.
Zamawiający ustala warunki udziału w postępowaniu dla wykonawców.
Zamawiający ma za zadanie ogłosić zamówienie publiczne lub zaprosić do składania ofert. Dokonanie wyboru wykonawcy zachodzi na podstawie złożonych przez nich ofert. Wybór następuje jedynie spośród ofert nie podlegających odrzuceniu. Z wybranym oferentem następuje podpisanie umowy.
Realizacja zamówienia następuje na podstawie umowy.
TRYB UDZIELANIA:
Przetarg nieograniczony- w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy. Wszczynany przez zamieszczenie ogłoszenia publicznego.
Przetarg ograniczony- wszczynany poprzez ogłoszenie publiczne zawierające warunki udziału w przetargu
Negocjacje z ogłoszeniem- w drodze publicznego ogłoszenia, zamawiający negocjuje umowę w sprawie zamówienia jedynie z wybranymi przez siebie wykonawcami spośród spełniających warunki udziału w postępowaniu
Dialog konkurencyjny- po ogłoszeniu zamawiający prowadzi z wybranymi wykonawcami dialog a następnie zaprasza do składania ofert.
Negocjacje bez ogłoszenia- zamawiający negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia z wybranymi przez siebie wykonawcami w liczbie zapewniającej konkurencję nie mniejszej niż 5.
Zamówienie z wolnej ręki- zamawiający udziela zamówienia w negocjacjach z jednym wykonawcą.
Zapytanie o cenę- skierowanie zapytania o cenę do takiej liczby podmiotów która zapewni konkurencje oraz wybór najkorzystniejszej oferty, nie mniej niż 5.
Licytacja elektroniczna- za pomocą formularza ze strony internetowej wykonawcy składają kolejne korzystniejsze oferty, podlegające automatycznej klasyfikacji.
Środki ochrony prawnej w systemie prawa zamówień publicznych.
Przysługuja wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi jeśli miał interes w uzyskaniu danego zamówienia lub poniósł szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego prawa.
ODWOŁANIE- przysługuje wyłącznie od niezgodnej z przepisami czynności zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub zaniechania czynności do której jest zobowiązany. Przysługuje od:
- wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej reki, zapytania o cenę
-opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postepowaniu
-wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia
-odrzucenia oferty odwołującego się.
Powinno zawierać przedstawienie zarzutów, określać żądanie, uzasadnienie. Odwołanie wnosi się do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w formie pisemnej lub elektronicznej . Odwołanie wnosi się w terminie:
10 dni- od dnia przesłania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawe do jego wniesienia gdy wartość jest równa lub przekracza kwote wyznaczona w rozporządzeniu.
5 dni- gdy wartość zamówienia jest mniejsza od kwoty wyznaczonej w rozporządzeniu (chodzi o treść rozporządzenia z art.11 ust.8 niniejszej ustawy)
W przypadku wniesienia odwołania zamawiający nie może zawrzeć umowy do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.
Zamawiający może wnieść odpowiedź na odwołanie. Podlega rozpoznaniau gdy nie posiada błędów formalnych i uiszczona wpis. Izba rozpoznaje odwołanie w terminie 15 dni od jego wniesienia.
SKARGA DO SĄDU- przysługuje na orzeczenie Izby stronom oraz uczestnikom postępowania. Wnosi się ją do sądu właściwego dla siedziby lub miejsca zamieszkania zamawiającego. W terminie 7dni za pośrednictwem Prezesa Izby. W postepowaniu tym nie można rozszerzyć skargi ani występować z nowymi żądaniami. Sąd rozpoznaje skarge w terminie 1 miesiąca os jej wpływu do sądu.
Pojęcie gospodarki komunalnej.
Obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności poprzez świadczenie usług powszechnie dostępnych.
Gospodarka komunalna jest prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.
Zadania te mogą być przez jednostki przekazywane do wykonywania przez osoby fizyczne, osoby prawne, lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego.
Podmiotowość publicznoprawna samorządu terytorialnego wpisana jest w jego pozycję jako wykonawcy zadań z zakresu administracji publicznej. Jednostka samorządu terytorialnego jest ustawową osoba prawną. Gmina, powiat, województwo mogą prowadzić działalność gospodarczą w zakresie użyteczności publicznej.
Działalność gospodarcza mająca na celu realizacji zadania o charakterze użyteczności oraz formy organizacyjno-prawne jej prowadzenia.
Działalność użyteczności publicznej odznacza się tym że:
1. realizuje potrzeby o charakterze zbiorowym, które w większych skupiskach wymagają oddzielnej organizacji ich zaspokajania,
2. oparte jest na bazie majątku publicznego,
3. nie jest ekwiwalentna tzn. odbiorcy nie ponoszą pełnej odpowiedzialności za usługi,
4. nie jest nastawiona na osiąganie zysku co nie wyklucza jej osiągnięcia,
5. wymaga zasilenia ze środków publicznych.
Są to zadania własne: wodociągów, cmentarzy, transportu, targowisk. Są one gromadzone w formie organizacyjno– prawnej: jednostka budżetowa, zakład budżetowy, gospodarstwo pomocnicze, środki specjalne.
Działalność gospodarcza poza strefą użyteczności publicznej oraz formy organizacyjno-prawne jej prowadzenia.Działalność poza zakresem użyteczności publicznej, prowadzi się w formie spółek:
-spółka z udziałem jednostki samorządu terytorialnego powstaje przez przystąpienie j.s.t do istniejącej już spółki lub są tworzone w drodze umowy spółki, mogą to być spółki kapitałowe i osobowe. Wspólnikami mogą być osoby fizyczne lub prawne,
-jednoosobowe spółki gminy powstałe z przekształcenia przedsiębiorstw komunalnych. Te spółki powstają z przedsiębiorstw komunalnych, wstępują we wszystkie prawa w których było to przedsiębiorstwo,
-możliwe są spółki kapitałowe w postaci spółek kapitałowych osobowych.
Gmina może prowadzić działalność poza zakresem użyteczności publicznej.
W odróżnieniu od powiatu, województwo może prowadzić działalność gospodarczą poza sferą użyteczności publicznej.
Pojęcie policji gospodarczej.
Celem działalności organów państwa i innych podmiotów publicznoprawnych, określanej mianem policji gospodarczej jest ochrona bezpieczeństwa publicznego tj. życia, zdrowia, moralności publicznej, przed zagrożeniami wynikającymi z prowadzenia działalności gospodarczej. Realizacja funkcji policyjnej w gospodarce, którą nazywać będziemy policją gospodarczą polegać będzie na:
- ustalaniu wzorców zachowań, zapobiegającym zagrożeniom.
-podejmowaniu przez organy państwa i inne podmioty publicznoprawne władczych działań indywidualnych.
Ciężary policyjne.
Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego wymaga zarówno od jednostek jak i przedsiębiorców, realizacji pewnych zachowań, które związane są z określonymi niedogodnościami osobistymi, a niekiedy koniecznością poniesienia przymusowych wydatków na dodatkowe wyposażenie maszyn, urządzeń, całych przedsiębiorstw, czy też oznaczenie wytwarzanych wyrobów. Ta konieczność spełnienia przez jednostkę oraz przedsiębiorców określonych zachowań wynikających z wzorców ustalonych w przepisach policyjnych, to obowiązek wynikający bezpośrednio z przepisów prawa lub decyzji administracyjnych. Wypełnienie tego obowiązku związane jest z koniecznością znoszenie pewnych niedogodności osobistych, a niekiedy ponoszenia określonych obciążeń materialnych. Przykłady ciężarów policyjnych:
1) ciężary policyjne jednostek i przedsiębiorców,
2) obciążenia osobiste: obowiązek meldunkowy (dla przyszłych przedsiębiorców wyznaczać będzie właściwość sądu rejonowego, czy właściwość organów skarbowych; obywatel RP przebywający na stale w RP jest obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego), kontrola osobista, okresowe badania lekarskie;
3) obciążenia materialne: badania techniczne pojazdów, niezbędne wyposażenie pojazdów, oznaczanie środków spożywczych, wyposażenie przeciwpożarowe, ochrona mienia.
Akty prawne, w których ustanowione są ciężary policyjne:
- ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, ustawa - o broni i amunicji, ustawa o ochronie przeciwpożarowej, ustawa o ochronie osób i mienia, ustawa o dozorze technicznym, ustawa o odpadach, ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska.
Policja sanitarna.
Innymi słowy Państwowa Inspekcja Sanitarna. Jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego szczególności przez sprawowanie nadzoru nad warunkami:
-higieny środowiska
-higieny w zakładach pracy itd.
-higieny radiacyjnej
-higieny procesów nauczania i wychowania
-higieny wypoczynku i rekreacji
-zdrowotnymi żywności, żywienia, przedmiotów użytku
-higieniczno-sanitarnymi
Prowadzone jest ono w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawania chorób, w tym zakaźnych i zawodowych.
Wykonywanie powyższych zadań polega na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej a także na działalności oświatowo- zawodowej.
PIS podlega ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. PIS jest kierowana przez Głównego Inspektora Sanitarnego.
Pojęcie reglamentacji gospodarczej.
Różne rodzaje działań , głównie władczych, podejmowanych przez organy publiczne, a mających za celu ograniczenie wolności jednostki, zaś w sferze gospodarczej ograniczanie samodzielności podmiotów prowadzących działalność gospodarczą czyli ograniczenie wolności gospodarczej.
Przepisy antykorupcyjne w prawie gospodarczym publicznym.
W przepisach polskiego prawa nie występuje pojęcie „przepisów antykorupcyjnych”.
Pomimo jednak tego, że zwrot ten nie wywodzi się z Żadnego aktu prawnego, to jednak jest
sformułowaniem powszechnie używanym tak przez przedstawicieli doktryny jak
i w orzecznictwie sądowym. Powszechna zatem w tym zakresie praktyka legitymuje do
posługiwania się określeniem „przepisy antykorupcyjne”. Do grupy tych przepisów – jak
sama nazwa wskazuje – zaliczyć należy wszystkie normy prawne, których celem jest
zapobieganie, zwalczanie czy sankcjonowanie zachowań (działań i zaniechań) o charakterze
korupcyjnym.
Zasadniczymi - choć nie jedynymi - aktami prawnymi zawierającymi przepisy
antykorupcyjne są: ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.
Szeroko rozumianym celem powyższych instytucji jest zapobieganie konfliktowi
pomiędzy interesem publicznym, jaki powinien być przez osoby objęte powyższymi
regulacjami realizowany w codziennej służbie, a ich ewentualnym interesem prywatnym:
zapobieżenie angażowaniu się takich osób w sytuacje i relacje mogące zarówno podważać ich
osobistą uczciwość, jak też autorytet organów państwa - a przez to osłabiać zaufanie opinii
publicznej do jego prawidłowego funkcjonowania. Efekt ten uzyskuje się poprzez
wykluczenie możliwości wykonywania przez osoby zajmujące takie funkcje działalności
gospodarczej - samodzielnie lub wraz z innymi osobami - a także wykonywania pracy na
rzecz podmiotów prowadzących taką działalność. Ponadto, poprzez wyłączenie możliwości
uzyskiwania przez takie osoby korzyści majątkowych pochodzących od podmiotów, wobec
których podejmują określone rozstrzygnięcia. Narzędziem tego ostatniego jest w szczególności kontrola stanu majątkowego, dokonywana przez składanie tzw. oświadczeń
majątkowych.
Regulacje powyższe dotykają istotnego problemu związanego z funkcjonowaniem aparatu państwowego (administracji publicznej, organów kontroli, wymiaru sprawiedliwości),
jakim jest problem korupcji.
Generalnie stwierdzić należy, iż przepisy antykorupcyjne adresowane są do osób pełniących funkcje publiczne. Funkcja publiczna polega na administrowaniu, rozporządzaniu majątkiem publicznym, podejmowaniu decyzji w sferze publicznej lub ich przygotowywaniu.
Prawo ochrony konkurencji i konsumentów. Geneza, podstawy prawne, zakres zastosowania unijnego prawa konkurencji w Polsce.
To gałąź prawa, której podstawowym celem jest ochrona przedsiębiorców przed zachowaniami innych przedsiębiorców którzy, zakłócając rozwój wolnej konkurencji, ograniczają możliwość swobodnego realizowania interesów gospodarczych na wolnym rynku.
Prawo ochrony konkurencji zajmuje się miedzy innymi następującymi dziedzinami:
1) prawo antymonopolowe:
• kontrola koncentracji (np. fuzje)
• nadużywanie pozycji dominującej
• porozumienia ograniczające konkurencję (np. kartele)
2) pomoc publiczna
3) nieuczciwa konkurencja
W Polsce podstawowy akt prawny prawa konkurencji stanowi Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów z 16 lutego 2007 roku, (natomiast kontrolę nad przestrzeganiem prawa o ochronie konkurencji pełni Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Ustawa określa warunki rozwoju i ochrony konkurencji oraz zasady podejmowanej w interesie publicznym ochrony interesów przedsiębiorców i konsumentów. Reguluje ona zasady i tryb przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję oraz praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, a także antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców i ich związków, jeżeli te praktyki lub koncentracje wywołują lub mogą wywoływać skutki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz organy właściwe w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów.
Prezes Urzędu jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad działalnością Prezesa Urzędu. Prezes Urzędu jest:
1) organem wykonującym zadania nałożone na władze państw członkowskich Unii Europejskiej na podstawie art. 84 i art. 85 Traktatu WE. W szczególności Prezes Urzędu jest właściwym organem ochrony konkurencji w rozumieniu art. 35 rozporządzenia nr 1/2003/WE;
2) jednolitym urzędem łącznikowym w rozumieniu przepisów rozporządzenia nr 2006/2004/WE oraz, w zakresie swoich ustawowych kompetencji, jest właściwym organem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 rozporządzenia nr 2006/2004/WE.
Jeżeli chodzi o zakres zastosowania unijnego prawa konkurencji w Polsce, to art. 31 ustawy stanowi o tym, iż do zadań Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów należy m.in. : wykonywanie zadań i kompetencji organu ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr 1/2003/WE oraz w rozporządzeniu nr 139/2004/WE; wykonywanie zadań i kompetencji właściwego organu oraz jednolitego urzędu łącznikowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr 2006/2004/WE.
Prewencyjna kontrola koncentracji przedsiębiorców
Koncentracja przedsiębiorców stanowi centralny punkt zainteresowania ustawodawstwa antymonopolowego; w jej wyniku może bowiem dojść do zakłócenia, a w skrajnych wypadkach naswet całkowitego wyeliminowania konkurencji, a zatem trwałej zmiany struktury rynku. Rezultatem połączenia się konkurujących ze sobą przedsiębiorców jest niejednokrotnie eliminacja z rynku dotychczasowego konkurenta.
Kontrola prewencyjna koncentracji oznacza, że przedsiębiorcy dokonujący czynności kwalifikowanych przez OchrKonkurU jako koncentracja, po przekroczeniu ustawowych wysokości obrotu (art. 13 ust. 1 OchrKonkurU) oraz braku wystąpienia przesłanek egzoneracyjnych (art. 14 OchrKonkurU) są zobowiązani zgłosić zamiar koncentracji Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. WID stanowi wykaz informacji i dokumentów, które powinno zawierać zgłoszenie zamiaru koncentracji.
Art. 13 ust.1. Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu, jeżeli:
1) łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1 000 000 000 euro lub
2) łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50 000 000 euro.
Art. 14 Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji:
1) jeżeli obrót przedsiębiorcy, nad którym ma nastąpić przejęcie kontroli, zgodnie z art. 13 ust. 2 pkt 2, nie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości 10 000 000 euro;
2) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez instytucję finansową akcji albo udziałów w celu ich odsprzedaży, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej tej instytucji jest prowadzone na własny lub cudzy rachunek inwestowanie w akcje albo udziały innych przedsiębiorców, pod warunkiem, że odsprzedaż ta nastąpi przed upływem roku od dnia nabycia lub objęcia, oraz że:
a) instytucja ta nie wykonuje praw z tych akcji albo udziałów, z wyjątkiem prawa do dywidendy, lub
b) wykonuje te prawa wyłącznie w celu przygotowania odsprzedaży całości lub części przedsiębiorstwa, jego majątku lub tych akcji albo udziałów;
3) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez przedsiębiorcę akcji lub udziałów w celu zabezpieczenia wierzytelności, pod warunkiem że nie będzie on wykonywał praw z tych akcji lub udziałów, z wyłączeniem prawa do ich sprzedaży;
4) następującej w toku postępowania upadłościowego, z wyłączeniem przypadków, gdy zamierzający przejąć kontrolę jest konkurentem albo należy do grupy kapitałowej, do której należą konkurenci przedsiębiorcy przejmowanego;
5) przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.
Zakaz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Zakazane są praktyki godzące w zbiorowe interesy konsumentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności:
- stosowanie postanowień wzorców umów, które są wpisane do rejestru postanowień wzorców umów uznanych za niedozwolone w ustawie – Kodeks postępowania cywilnego
- naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji
- nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji, godzące w zbiorowe interesy konsumentów
Nie jest zbiorowym interesem konsumentów suma indywidualnych interesów konsumentów (przedsiębiorca swoim działaniem musi naruszać interesy zbiorowe, obejmujące sporą liczbę osób, w zasięgu krajowym, którego działanie jest skierowane do ogółu np. reklama, promocja czy usługi jako całokształt działań przedsiębiorcy w pewnym zakresie naruszają zbiorowy <a nie indywidualny, jednostkowy, przypadkowy> interes konsumentów).
Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów w Polsce.
W Polsce ochroną konsumentów zajmują się organizacje państwowe oraz prywatne, które są wspierane przez państwo.
*URZĄD OCHRONY I KONSUMENTÓW->Polski urząd antymonopolowy, w skład którego wchodzi Centrala w Warszawie oraz 9 delegatur. Delegaturami Urzędu kierują dyrektorzy delegatur. Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, właściwość miejscową i rzeczową delegatur Urzędu. Delegatury Urzędu oprócz spraw należących do ich właściwości mogą załatwiać inne sprawy przekazane im przez Prezesa Urzędu.
Organizację Urzędu określa statut nadany, w drodze zarządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Powołuje go oraz sprawuje nadzór nad jego działalnością Prezes Rady Ministrów. Stanowisko Prezesa Urzędu może zajmować osoba, która (m.in. posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny, jest obywatelem polskim, nie był skazany, 6-letni staż pracy, korzysta z pełni praw publicznych).
Do zakresu działania Prezesa Urzędu należy:
1) sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustawy;
2) wydawanie decyzji w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, w sprawach koncentracji przedsiębiorców oraz w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, a także innych decyzji przewidzianych w ustawie;
3) prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz zachowań rynkowych przedsiębiorców;
4) przygotowywanie projektów rządowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rządowej polityki konsumenckiej;
5) współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organami i organizacjami, do których zakresu działania należy ochrona konkurencji i konsumentów;
6) wykonywanie zadań i kompetencji organu ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr 1/2003/WE oraz w rozporządzeniu nr 139/2004/WE;
7) wykonywanie zadań i kompetencji właściwego organu oraz jednolitego urzędu łącznikowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr 2006/2004/WE;
8) opracowywanie i przedkładanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów;
9) przedkładanie Radzie Ministrów okresowych sprawozdań z realizacji rządowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej;
10) współpraca z organami samorządu terytorialnego, w zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej;
11) inicjowanie badań towarów, wykonywanych przez organizacje konsumenckie;
12) opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie konkurencji i konsumentów;
13) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów;
14) realizacja zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie współpracy i wymiany informacji w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów oraz pomocy publicznej;
15) gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, w szczególności przez zamieszczanie decyzji Prezesa Urzędu na stronie internetowej Urzędu;
16) współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;
17) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub ustawach odrębnych.
*Samorząd terytorialny i organizacje konsumenckie->Zadania w dziedzinie ochrony interesów konsumentów wykonują również: samorząd terytorialny, a także organizacje konsumenckie i inne instytucje, do których statutowych lub ustawowych zadań należy ochrona interesów konsumentów. Zadaniem samorządu terytorialnego w zakresie ochrony praw konsumentów jest prowadzenie edukacji konsumenckiej, w szczególności przez wprowadzenie elementów wiedzy konsumenckiej do programów nauczania w szkołach publicznych.
Zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów wykonuje powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów czyli „rzecznikiem konsumentów”, który jest bezpośrednio podporządkowany staroście (prezydentowi miasta).
Do zadań rzecznika konsumentów w szczególności należy:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów;
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów;
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów;
4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi;
5) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych.
*Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów działa przy Prezesie Urzędu.
Rada (9 członków powoływanych przez Prezesa Urzędu) jest stałym organem opiniodawczo-doradczym Prezesa Urzędu w zakresie spraw związanych z ochroną praw konsumentów na szczeblu samorządu powiatowego.
Do zadań Rady należy w szczególności:
1) przedstawianie propozycji dotyczących kierunków zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących ochrony praw konsumentów;
2) wyrażanie opinii w przedmiocie projektów aktów prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej;
3) wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu ochrony konsumentów przedłożonych Radzie przez Prezesa Urzędu;
4) przekazywanie informacji dotyczących ochrony konsumentów, w zakresie wskazanym przez Prezesa Urzędu.
*Organizacje konsumenckie reprezentują interesy konsumentów wobec organów administracji rządowej i samorządowej i mogą uczestniczyć w realizacji rządowej polityki konsumenckiej.
Mają w szczególności prawo do:
1) wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących praw i interesów konsumentów;
2) opracowywania i upowszechniania konsumenckich programów edukacyjnych;
3) wykonywania testów produktów i usług oraz publikowania ich wyników;
4) wydawania czasopism, opracowań badawczych, broszur i ulotek;
5) prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń, chyba że statut organizacji stanowi, że działalność ta jest wykonywana odpłatnie;
6) udziału w pracach normalizacyjnych;
7) realizowania zadań państwowych w dziedzinie ochrony konsumentów, zlecanych przez organy administracji rządowej i samorządowej;
Przykłady: Federacja Konsumentów, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, Polskie Towarzystwo Ekonomiki Gospodarstwa Domowego.
Postępowanie antymonopolowe- jego charakter i cel.
Postępowanie przed Prezesem Urzędu jest prowadzone jako postępowanie wyjaśniające, postępowanie antymonopolowe lub postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Przed postępowaniem antymonopolowym Prezes Urzędu może wszcząć z urzędu, w drodze postanowienia, postępowanie wyjaśniające mające na celu wyjaśnienie m.in. czy nastąpiło naruszenie przepisów ustawy uzasadniające wszczęcie postępowania antymonopolowego, w tym, czy sprawa ma charakter antymonopolowy.
Sprawa ma charakter antymonopolowy jeśli badane zachowanie przedsiębiorcy narusza interes publiczny oraz gdy przedsiębiorca narusza normy określone w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów czyli wykonuje zakazane praktyki:
- Zakaz porozumień ograniczających konkurencję
1) ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów;
2) ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji;
3) podziale rynków zbytu lub zakupu;
4) stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki
konkurencji;
5) uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy;
6) ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem;
7) uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.
- Zakaz nadużywania pozycji dominującej
1) bezpośrednim lub pośrednim narzucaniu nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich, odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów;
2) ograniczeniu produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów;
3) stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji;
4) uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy;
5) przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji;
6) narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści;
7) podziale rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych.
Postępowanie antymonopolowe w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz w sprawach nakładania kar pieniężnych wszczyna się z urzędu.
Natomiast postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji wszczyna się na wniosek
lub z urzędu. Przedsiębiorcy są obowiązani do przekazywania wszelkich koniecznych informacji i dokumentów na żądanie Prezesa Urzędu.
Dowodem z dokumentu w postępowaniu przed Prezesem Urzędu może być tylko oryginał dokumentu lub jego kopia poświadczona przez organ administracji publicznej, notariusza, adwokata, radcę prawnego lub upoważnionego pracownika przedsiębiorcy. Strona, powołująca się na dowód ze świadków, jest obowiązana wskazać fakty, które mają być potwierdzone zeznaniami poszczególnych świadków, oraz podać dane umożliwiające prawidłowe wezwanie świadka. W sprawach wymagających wiadomości specjalnych Prezes Urzędu, po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru, może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Prezes Urzędu może w toku postępowania przeprowadzić rozprawę. Prezes Urzędu może wezwać na rozprawę i przesłuchać strony, świadków oraz zasięgnąć opinii biegłych. Rozprawa jest niejawna, jeżeli są podczas niej rozpatrywane informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, jak również inne tajemnice podlegające ochronie na podstawie odrębnych przepisów. Informacje uzyskane w toku postępowania nie mogą być wykorzystane w innych postępowaniach prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów
Postępowanie antymonopolowe kończy się wydaniem decyzji Prezesa UOKiK. Decyzja ta jest adresowana i wiążąca dla stron tego postępowania zawierająca władcze rozstrzygnięcie o ich prawach lub obowiązkach. Prezes Urzędu, wydając decyzję kończącą postępowanie, uwzględnia tylko zarzuty, do których strony mogły się ustosunkować.
Prezes Urzędu umarza postępowanie, w drodze postanowienia, w przypadku:
1) wycofania zgłoszenia zamiaru koncentracji przedsiębiorców;
2) nienałożenia kary pieniężnej
3) przejęcia sprawy przez Komisję Europejską na podstawie przepisów prawa wspólnotowego.
Prezes Urzędu może, w drodze postanowienia, umorzyć postępowanie w przypadku rozstrzygnięcia sprawy przez właściwy organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Jeżeli w wyniku postępowania Prezes Urzędu stwierdził naruszenie przepisów ustawy, przedsiębiorca, który dopuścił się tego naruszenia, jest obowiązany ponieść koszty postępowania. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Urzędu może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu tylko części kosztów albo nie obciążać jej kosztami.Od decyzji Prezesa Urzędu przysługuje odwołanie do sądu ochrony konkurencji i konsumentów w terminie dwutygodniowym od dnia jej doręczenia.
Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Każdy może zgłosić Prezesowi Urzędu na piśmie zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Zawiadomienie może także zgłosić zagraniczna organizacja wpisana na listę organizacji uprawnionych w państwach członkowskich Unii Europejskiej do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania, opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich, jeżeli cel jej działania uzasadnia zgłoszenie przez nią zawiadomienia dotyczącego naruszenia wynikającego z niezgodnych z prawem zaniechań lub działań podjętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zagrażających zbiorowym interesom konsumentów w państwie członkowskim, w którym organizacja ta ma swoją siedzibę.
Zawiadomienie może zawierać np. wskazanie przedsiębiorcy, któremu jest zarzucane stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję; opis stanu faktycznego będącego podstawą zawiadomienia; uprawdopodobnienie naruszenia przepisów ustawy lub Traktatu WE; wskazanie przepisu ustawy lub Traktatu WE, którego naruszenie zarzuca zgłaszający zawiadomienie; dane identyfikujące zgłaszającego zawiadomienie.
Do zawiadomienia dołącza się wszelkie dokumenty, które mogą stanowić dowód naruszenia przepisów ustawy.
Stroną postępowania jest każdy, wobec kogo zostało wszczęte postępowanie w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Prezes Urzędu wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów i zawiadamia o tym strony.
W postępowaniu w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów może być zawarta ugoda, jeżeli przemawia za tym charakter sprawy, a ugoda nie zmierza do obejścia prawa lub nie narusza interesu publicznego lub słusznego interesu konsumentów.
Prezes Urzędu może nadać decyzji w całości lub w części rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli wymaga tego ważny interes konsumentów.
Postępowanie w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów powinno się zakończyć nie później niż w ciągu dwóch miesięcy, a w sprawie szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Nie wszczyna się postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynął rok.
Postępowanie w sprawach praktyk ograniczających konkurencję.
Każdy może zgłosić Prezesowi Urzędu na piśmie zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania praktyk ograniczających konkurencję wraz z uzasadnieniem.
Zawiadomienie może zawierać np. wskazanie przedsiębiorcy, któremu jest zarzucane stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję; opis stanu faktycznego będącego podstawą zawiadomienia; uprawdopodobnienie naruszenia przepisów ustawy lub Traktatu WE; wskazanie przepisu ustawy lub Traktatu WE, którego naruszenie zarzuca zgłaszający zawiadomienie; dane identyfikujące zgłaszającego zawiadomienie.
Do zawiadomienia dołącza się wszelkie dokumenty, które mogą stanowić dowód naruszenia przepisów ustawy.
Prezes Urzędu nie wszczyna postępowania antymonopolowego, w przypadku gdy:
1) Komisja Europejska prowadzi postępowanie w tej samej sprawie;
2) sprawa została rozstrzygnięta przez Komisję Europejską.
Prezes Urzędu może nie wszcząć postępowania antymonopolowego, w przypadku gdy:
1) właściwy organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej prowadzi postępowanie w tej samej sprawie;
2) sprawa została rozstrzygnięta przez właściwy organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
Stroną postępowania jest każdy, wobec kogo zostało wszczęte postępowanie w sprawie praktyk ograniczających konkurencję. Prezes Urzędu wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania antymonopolowego i zawiadamia o tym strony.
Jeżeli w toku postępowania antymonopolowego zostanie uprawdopodobnione, że dalsze stosowanie zarzucanej praktyki może spowodować poważne i trudne do usunięcia zagrożenia dla konkurencji, Prezes Urzędu przed zakończeniem postępowania antymonopolowego może, w drodze decyzji, zobowiązać przedsiębiorcę, któremu jest zarzucane stosowanie praktyki, do zaniechania określonych działań w celu zapobieżenia tym zagrożeniom. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji. Decyzja ta obowiązuje nie dłużej niż do czasu wydania decyzji kończącej postępowanie w sprawie.
Prezes Urzędu może nadać rygor natychmiastowej wykonalności decyzji w całości lub w części, jeżeli wymaga tego ochrona konkurencji lub ważny interes konsumentów.
Jeżeli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że w lokalu mieszkalnym lub w jakimkolwiek innym pomieszczeniu, nieruchomości lub środku transportu są przechowywane przedmioty, akta, księgi, dokumenty i inne informatyczne nośniki danych w rozumieniu przepisów o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mogące mieć wpływ na ustalenie stanu faktycznego istotnego dla prowadzonego postępowania, sąd ochrony konkurencji i konsumentów może, na wniosek Prezesa Urzędu, udzielić zgody na przeprowadzenie przeszukania, w tym na dokonanie zajęcia przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie, przez funkcjonariuszy Policji.
Postępowanie antymonopolowe w sprawach praktyk ograniczających konkurencję powinno być zakończone nie później niż w terminie 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia.
Nie wszczyna się postępowania w sprawie stosowania praktyk ograniczających konkurencję, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynął rok.
Postępowanie w sprawach kontroli koncentracji.
Kontrola koncentracji przedsiębiorców – w drodze połączenia, przejęcia kontroli, nabycia zorganizowanej części mienia – ma na celu przeciwdziałanie nadmiernej ich konsolidacji i uzyskiwania na rynku pozycji dominującej, powodującej istotne ograniczenie konkurencji.
Stroną postępowania jest każdy, kto zgłasza zamiar koncentracji.
Zgłoszenia zamiaru koncentracji dokonują:
1) wspólnie łączący się przedsiębiorcy – w przypadku, połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców
2) przedsiębiorca przejmujący kontrolę – w przypadku przejęcia przez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych,
3) wspólnie wszyscy przedsiębiorcy biorący udział w utworzeniu wspólnego
przedsiębiorcy – w przypadku utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy
4) przedsiębiorca nabywający część mienia innego przedsiębiorcy – w przypadku, nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy.
Od wniosków o wszczęcie postępowania antymonopolowego w sprawach koncentracji przedsiębiorcy uiszczają opłaty. Jeżeli wraz ze złożonym wnioskiem nie zostanie uiszczona opłata, Prezes Urzędu wzywa wnioskodawcę do uiszczenia opłaty w terminie 7 dni, z pouczeniem, że nieuiszczenie opłaty spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
Prezes UOKiK wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, jeżeli w jej wyniku konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona (w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej przedsiębiorcy), w przeciwnym wypadku – decyduje o zakazie łączenia.
Dopuszczalne jest również zezwolenie na koncentrację pod pewnymi warunkami (na przykład odsprzedaż części majątku).
Ustawa pozwala ponadto na wydanie zgody na łączenie prowadzące do ograniczenia konkurencji, jeżeli przyczyni się ono do rozwoju ekonomicznego lub postępu technicznego albo może wywrzeć pozytywny wpływ na gospodarkę narodową.
Prezes Urzędu:
1) zwraca zgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, jeżeli zamiar koncentracji nie podlega zgłoszeniu na podstawie art. 13 w związku z art. 14 (ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów)
2) może zwrócić, w terminie 14 dni, zgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, jeżeli nie spełnia ono warunków, jakim powinno odpowiadać;
3) może wezwać zgłaszającego zamiar koncentracji do usunięcia wskazanych braków w zgłoszeniu lub uzupełnienia w nim niezbędnych informacji w wyznaczonym terminie;
4) może zwrócić zgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, jeżeli pomimo wezwania na podstawie pkt 3 zgłaszający zamiar koncentracji nie usuwa wskazanych braków lub nie uzupełnia informacji w wyznaczonym terminie.
Postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji powinno być zakończone nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia jego wszczęcia. Przedsiębiorcy, których zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu, są obowiązani do wstrzymania się od dokonania koncentracji do czasu wydania przez Prezesa Urzędu decyzji lub upływu terminu, w jakim decyzja powinna zostać wydana.
W przypadku dokonania koncentracji bez zgody Prezesa UOKiK, może on podjąć działania zmierzające do przywrócenia stanu efektywnej konkurencji.
Nadzór policyjny i reglamentacyjny.
Nadzór w teorii prawa administracyjnego oznacza kontrolę, czyli badanie działalności danego podmiotu oraz możność podjęcia prawem przewidzianych środków wiążących nadzorowanego.
Nadzór policyjny – ochrona określonych dóbr publicznych (niezmiennych wartości – życia, zdrowia, mienia, także ochrona środowiska) przed zagrożeniem związanym z podjęciem lub prowadzeniem działalności gospodarczej za pomocą typowego zespołu środków prawnych i administracyjnych. Polega na kontroli i ocenie respektowania obowiązujących zakazów i nakazów i ewentualnym podjęciu działań ingerencyjnych w celu przywrócenia stanu faktycznego ze stanem prawnym bądź usunięciu skutków powstałej niezgodności.
Przykłady:
- ustalanie wzorców zachowań, zapobiegającym zagrożeniom
- podejmowanie władczych działań indywidualnych mających na celu: nadanie uprawnień, uchylenie zakazu, uchylenie decyzji zezwalających.
Wyróżnia się nadzór prewencyjny (poprzedzający działalność gospodarczą) lub represyjny (już podjęta działalność) oraz nadzór instytucjonalny (specjalnie powołane organy) lub nadzór funkcjonalny (organy administracyjne jako jedna z kompetencji)
Ten typ nadzoru oznacza, że możliwość wymuszenia pewnego zachowania zgodnie z prawem odnosi się do podmiotów które nie są organizacyjnie podległe organowi nadzorującemu.
Nadzór reglamentacyjny – to zapewnienie przestrzegania wszelkich prawnych reglamentacyjnych ograniczeń działalności gospodarczej. W przypadku stwierdzenia naruszenia dopuszczalne jest podjęcie odpowiednich decyzji nakazujących lub zakazujących w stosunku do przedsiębiorców, jak również decyzji określających skutki prawne naruszenia ograniczeń reglamentacyjnych. W określonych przypadkach przewiduje się administracyjnoprawną egzekucję ustanowionych ograniczeń reglamentacyjnych oraz kary pieniężne za ich naruszenie. Przyczyny uzasadniające wprowadzenie ograniczeń reglamentacyjnych są zmienne za względu na zmienną sytuację polityki gospodarczej oraz zagrożenia pojawiające się w danym czasie. Zagrożenia te związane są z powstająca w danym czasie koniecznością ochrony określonych dóbr, który to wyznaczany jest przez obowiązujące ustawodawstwo. Państwo posiada środki na ingerencję i realizację celów długookresowych oraz krótkookresowych.
Interwencje długookresowe (ograniczenia zawarte w przepisach) np.
- ograniczenia w podejmowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej przez osoby sprawujące funkcje publiczne
- ograniczenia związane z możliwością wyboru formy prawnej prowadzenia pewnych rodzajów działalności gospodarczej
- konieczność uzyskiwania certyfikatów
Doraźne (działania podejmowane przez organy publiczne) np.
- ustalanie cen urzędowych
- ustalanie kontyngentów
- ograniczenia w nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
Nadzór reglamentacyjny można więc określić jako rodzaj nadzoru gospodarczego skierowanego na ocenę przestrzegania przez przedsiębiorców ograniczeń ich wolności w sferze podjęcia, prowadzenia i zakończenia działalności gospodarczej. Wiąże się to także z podjęciem władczych działań nadzorczych mających na celu wymuszenie wykonania obowiązków określonych w porządku reglamentacyjnym
Regulacja sektorowa.
Regulacja sektorowa jest to ogół norm prawnych, które są adresowane do przedsiębiorstw działających w tzw. sektorach sieciowych gospodarki (telekomunikacja, energetyka, transport kolejowy, poczta, sektor wodno-kanalizacyjny) i które mają w swoim założeniu służyć kontrolowaniu (przeciwdziałaniu nadużywania) znaczącej siły (pozycji) rynkowej, jaką często posiadają funkcjonujące w tych sektorach przedsiębiorstwa, zwłaszcza te zarządzające poszczególnymi sieciami i nierzadko mające status tzw. przedsiębiorstw pionowo zintegrowanych.
Kontrolowanie siły rynkowej wspomnianych przedsiębiorstw sieciowych następuje w celu umożliwienia funkcjonowania efektywnej konkurencji na rynkach następujących (detalicznych) i docelowo służy interesom użytkowników (odbiorców) końcowych danych usług.
Ważną częścią regulacji sektorowej są też normy przewidujące obowiązki realizowania przez określone przedsiębiorstwa tzw. usług publicznych lub też usług powszechnych, które to obowiązki mają w założeniu gwarantować zainteresowanym tymi usługami odbiorcom dostęp do nich (w sensie prawnym i faktycznym), przystępność tychże usług (w sensie cenowym) oraz ich należytą jakość.
Regulację sektorową stosuje się do zamówień udzielanych przez zamawiających (zamówienia sektorowe) jeżeli zamówienie jest udzielane w celu wykonywania jednego z następujących rodzajów działalności:
1) poszukiwania, rozpoznawania lub wydobywania gazu ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochodnych, węgla brunatnego, węgla kamiennego i innych paliw stałych;
2) zarządzania lotniskami, portami morskimi lub śródlądowymi oraz ich udostępniania przewoźnikom powietrznym, morskim i śródlądowym;
3) tworzenia sieci przeznaczonych do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją, przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej, gazu lub ciepła lub dostarczania energii elektrycznej, gazu albo ciepła do takich sieci lub kierowania takimi sieciami;
4) tworzenia sieci przeznaczonych do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją lub dystrybucją wody pitnej lub dostarczania wody pitnej do takich sieci lub kierowania takimi sieciami;
5) obsługi sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego, tramwajowego, trolejbusowego, koleją linową lub przy użyciu systemów automatycznych;
6) obsługi sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu autobusowego;
7) świadczenia usług pocztowych.
Świadczenie tego typu usług, powinno być poddane regułom konkurencji i dążeniu do osiągnięcia zysku, z drugiej strony to państwo, poprzez swe uzupełniające działania, dokonywane na rzecz dobra wspólnego, winno zapewnić odpowiednią wydajność prowadzonej działalności.
Funkcją regulacji jest stworzenie konkurencji tam, gdzie ta konkurencja by nie powstała ze względu na monopol naturalny (rynek zamknięty), a przedmiotem jest budowa, utrzymanie i eksploatacja sieci przesyłowych przez podmioty prywatne, ale pod nadzorem i kontrolą państwa.