ROZWÓJ ORGANIZMU CZŁOWIEKA OD ZAPŁODNIENIA DO PORODU.

CZYNNIKI ZABURZAJĄCE TEN ROZWÓJ ORAZ ICH NASTĘPSTWA.

Cykl rozwojowy dziecka w łonie matki

Wyróżniamy cztery podstawowe okresy życia prenatalnego:

• .Okres przedimplantacyjny

• .Okres tworzenia się trzech listków zarodkowych

• .Okres organogenezy

• .Okres płodowy

Okres przedimplantacyjny

•Wszystko rozgrywa się w okresie około pierwszego tygodnia ciąży.

•Zarodek wędruje przez jajowód do jamy macicy , ulega podziałom, a następnie zagnieżdża się w macicy.

Okres tworzenia się trzech listków zarodkowych

•Okres ten inaczej zwany gastrulacjąpolega na tworzeniu się listków zarodkowych, z których powstaną narządy ciała.

•W przybliżeniu obejmuje drugi i trzeci tydzień życia dziecka.

Pierwszy miesiąc życia dziecka

•Popołączeniumateriaługenetycznegorodzicówzostajezdeterminowanyprzyszływygląddziecka.

•Serce dziecka zaczyna bić w około dwudziestym pierwszym dniu.

•Pod koniec pierwszego miesiąca dziecko ma główkę, tułów i zawiązki górnych kończyn.

•Istnieją już pierwotne nerki ,wątroba ,przewód pokarmowy, naczynia krwionośne i serce

Okres organogenezy

•W tym czasie formują się zawiązki wszystkich narządów dziecka.

•Okres ten może trwać od czterech do ośmiu tygodni.

Drugi miesiąc życia dziecka

•Dziecko ma ukształtowane wszystkie podstawowe narządy.

•Około czterdziestego pierwszego dnia pojawiają się odruchy nerwowe oraz ruchy rączek i nóżek.

•Można zarejestrować intensywną pracę mózgu. Kształtuje się układ kostny.

Okres płodowy

•Rozpoczyna się około ósmego tygodnia życia dziecka i trwa aż do porodu.

•W trakcie udoskonalane zostają powstałe już narządy i dziecko stopniowo „przygotowuje się” do życia poza organizmem matki.

Okres płodowy

Trzeci miesiąc życia dziecka

•Zasadnicze części mózgu są już ukształtowane.

•Ciało nabiera wrażliwości na dotyk.

•Ćwiczy wiele swoich mięśni wykonując ruchy oraz „ćwiczenia” mimiczne, można m.in. zauważyć odruch ziewania i przeciągania się.

•Skóra dziecka pokrywa się włoskami, pojawiają się zawiązki paznokci i zębów mlecznych, szpik kostny zaczyna produkować krwinki, woreczek żółciowy -żółć, trzustka -insulinę, przysadka -hormon wzrostu.

Czwarty miesiąc życia dziecka

•Następuje rozwój połączeń między komórkami nerwowymi w całym ciele oraz powiększanie powierzchni mózgu.

•Dziecko jest już niezwykle aktywne i wrażliwe.

•Serce intensywnie pracuje, zaczynają rosnąć włosy dziecka na głowie, a u dziewczynek wytwarzają

się komórki jajowe.

Piąty miesiąc życia dziecka

•Rosną włosy, brwi i paznokcie.

•Matka wyczuwa pierwsze ruchy dziecka można wysłuchać ton bicia jego serca.

•Dziecko ćwiczy ruchy ssące, reaguje na smak wód płodowych i silnie odczuwa bodźce.

Szósty miesiąc życia dziecka

•Organizm dziecka magazynuje potrzebne mu do życia poza organizmem matki substancje.

•Szkielet kostnieje i wytwarzają się więzadła stawowe.

•Dalej rośnie ilość połączeń nerwowych pomiędzy komórkami.

•Dziecko śni i tym samym pobudza dojrzewanie mózgu. Następuje ciągłe doskonalenie pracy wszystkich działających już narządów i układów oraz przyrost masy.

Siódmy miesiąc życia dziecka

•Następuje szybki wzrost dziecka.

•Dziecko jest ruchliwe.

•Pod jego skórą zaczyna się gromadzić tkanka tłuszczowa.

•Na zdjęciu widoczne ssanie kciuka przez dziecko.

Ósmy miesiąc życia dziecka

•U chłopców w okresie koło trzydziestego drugiego tygodnia jądra zstępują do moszny.

•Oczy zaczynają reagować na światło.

•Dziecko zaczyna mrugać, intensywnie ćwiczy oddychanie, ssanie i połykanie.

•Następują już pierwsze przygotowania do porodu.

Dziewiąty miesiąc życia dziecka

•Dziecko osiąga pełną dojrzałość by żyć poza organizmem matki.

•Płuca są w pełni wykształcone i przygotowane do oddychania.

•W okresie około czterdziestego tygodnia dziecko ma około 52 cm długości i waży około 3200 g.

Czynniki zaburzające rozwój płodu

W wyniku różnego rodzaju zaburzeń rośnie prawdopodobieństwo:

•poronień,

•przedwczesnych porodów oraz

•wad psychicznych i fizycznych u narodzonych dzieci.

Alkohol

•Żadna ilość alkoholu spożywana przez kobietę w ciąży nie jest bezpieczna dla jej potomka.

•U dziecka może dojść do: opóźnienia wzrostu zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego (FAS), zaburzeń rozwoju i zachowania (FAE), wad serca, zaburzeń zmysłu wzroku i słuchu, anomalii stawów (ARBD), zaburzeń uwagi oraz zaburzeń zachowania (ARND).

•Ponadto picie alkoholu zwiększa ryzyko samego poronienia, porodu przedwczesnego, czy wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.

Papierosy

•Samo palenie papierosów przed ciążą obniża płodność i może doprowadzić do uszkodzenia

materiału genetycznego zawartego w komórkach rozrodczych i tym samych do wad wrodzonych dziecka.

•Palenie w trakcie ciąży może być powodem opóźnienia rozwoju zarodka, poronienia, ciąży pozamacicznej i przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej dziecka, zaburzeń w oddychaniu dziecka po porodzie.

•Ponadto u dzieci, których matki paliły w czasie ciąży wzrasta ryzyko „śmierci łóżeczkowej”, zahamowań rozwoju intelektualnego i fizycznego, trudności adaptacyjnych oraz występowania nowotworów. Należy zwrócić uwagę, że bierne palenie jest również szkodliwe dla dziecka.

Narkotyki

•Środki odurzające pogarszają czynność łożyska i tym samym ograniczają dopływ krwi do dziecka.

•Narkotyki mogą być przyczyną:

•zaburzeń rozwojowych,

•porodów przedwczesnych,

•niskiej masy urodzeniowej,

•zaburzeń oddychania po porodzie,

•drgawek,

•zespołu odstawiennego.

Leki

•Stosowanie leków należy zawsze konsultować z lekarzem, gdyż większość z nich może być szkodliwa dla płodu. Produkty ich rozpadu są po prostu toksyczne.

•Najbardziej niebezpieczny jest okres embriogenezy, gdzie przy stosowaniu szkodliwych lekarstw, może dojść do upośledzeń umysłowych i wad budowy narządów rozrodczych u dziecka.

•Stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych może doprowadzić do powstania wad zastawek serca oraz nadciśnienia płucnego u noworodka.

•Niektóre antybiotyki mogą być przyczyną żółtaczki u noworodka.

•Leki uspokajające mogą doprowadzić do rozszczepu wargi i podniebienia, stosowane zaś przed porodem mogą doprowadzić do wywołania objawów uzależnienia u noworodka.

Niedobory w diecie, złe odżywianie

•Przyszła matka powinna zadbać już przed ciążą o prawidłową wagę. Zarówno nadwaga jak i niedowaga mogą być przyczyną powikłań.

•Ponadto źle zbilansowana dieta w trakcie ciąży może być wyjątkowo niebezpieczna.

•Na przykład niedobór kwasu foliowego może doprowadzić do nieprawidłowości kręgosłupa,

czaszki, rdzenia kręgowego czy mózgu u zarodka.

•Do innych skutków błędów żywieniowych można zaliczyć m.in. niską wagę urodzeniową, przedwczesny poród czy nawet wodogłowie.

Promieniowanie rentgenowskie

•Kobieta w ciąży nie powinna być podawana badaniom wymagającym użycia promieniowania rentgenowskiego.

•Mogą one być powodem uszkodzenia centralnego układu nerwowego płodu.

•Promieniowanie jest szczególnie niebezpieczne w pierwszych tygodniach ciąży.

Brak higieny

•Higiena intymna w okresie ciąży jest szczególnie ważna dla samej kobiety, gdyż jest ona bardziej narażona na infekcje i stany zapalne.

•Higiena nie jest też obojętna dla płodu, gdyż jej brak może doprowadzić do przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego oraz porodu przedwczesnego.

Toksoplazmoza

•Toksoplazmoza jest chorobą odzwierzęcą, a zarażenie się nią kobiety w ciąży może doprowadzić do zapalenia łożyska i przedostania się pasożytów do płodu.

•Może ona spowodować m.in.: wodogłowie lub małogłowie, zapalenie siatkówki oraz zwapnienia śródmózgowia, któremu towarzyszy znacznie opóźnienie rozwoju umysłowego dziecka.

Zakażenia wirusowe

•W okresie pierwszych trzech miesięcy ciąży zakażanie wirusowe może być szczególnie niebezpieczne dla dziecka.

•Niektóre szczepionki są zabronione w trakcie trwania ciąży.

•Wirus różyczki przedostaje się do dziecka i uszkadza jego narządy. Może to skutkować wieloma wadami wrodzonymi.

Choroby genetyczne

Nie można wykluczyć chorób i problemów na tle genetycznym, które doprowadzają do wielu zaburzeń rozwojowych. Dlatego już w trakcie trwania ciąży można wykonywać badania prenatalne.

Konflikt serologiczny

•Jeżeli matka posiada czynnik krwi Rh-, a dziecko odziedziczyło po ojcu czynnik Rh+, to może dojść do konfliktu serologicznego.

•Po przedostaniu się niewielkiej ilości czerwonych krwinek płodu do krwi matki następuje wytwarzanie przeciwciał, które powodują rozpad czerwonych krwinek dziecka i anemię.