Gospodarka wodna i ochrona wód – ćwiczenia
Odpowiedzi na pytania kontrolne
1.Co to jest część wód podziemnych? A część wód powierzchniowych?
Jednolita część wód podziemnych (JCWPd) jest to określona objętość wód podziemnych występująca w zespole warstwy lub warstw wodonośnych. Jednolite części wód powierzchniowych to oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych np.: jeziora lub inne naturalne zbiorniki wodne, sztuczny zbiornik wodny, strumienie, potoki, rzeki, kanały, wody morskie przejściowe i przybrzeżne.
2.Do którego roku kraje członkowskie UE są zobowiązane do osiągnięcia dobrego stanu wód podziemnych?
Według Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE (RDW) z dnia 23 października 2000r kraje unijne mają czas do 2015r.
3.RDW wymaga ustanowienia dwóch programów monitoringu wód podziemnych. Jakich?
Są to programy dla wód podziemnych i powierzchniowych. Dla wód podziemnych jest to monitoring stanu chemicznego i ilościowego, a dla wód powierzchniowych monitoring stanu ekologicznego i chemicznego
4.Kiedy osiągnięty jest dobry stan ilościowy wód podziemnych?
Zostaje on osiągnięty kiedy poziom wód podziemnych zapewnia nieprzekraczanie dostępnych zasobów wód podziemnych przy długoterminowej średniej rocznej wartości poboru wody.
5. Zgodnie z załącznikiem V RDW mają być monitorowane te części wód, które dostarczają średnio powyżej: 10, 100 czy 1000 m3 wody do spożycia na dobę?
Zgodnie z załącznikiem chodzi o wody które dostarczają średnio powyżej 100m3 wody na dobę.
6. Do oceny stanu chemicznego wód podziemnych zgodnie z wymaganiami podanymi DWP brane są pod uwagę graniczne wartości stężeń dwóch wskaźników. Których? Ile wynoszą te wartości graniczne?
Do oceny potrzebne nam jest: stężenie azotanów i składniki czynne pestycydów ( metabolity, produkty rozkładu i reakcji.
Wartości graniczne:
- dla Azotanów: 50mg/l
- dla pestycydów: 0,1 μg/l
-dla poszczególnych pestycydów wykrytych izmierzonych ilościowo w ramach programu monitoringu, wraz z istotnymi metabolitami, produktami rozpadu i reakcji: 0,5 μg/l
7. Ile klas obejmuje polska klasyfikacja dla prezentowania stanu wód podziemnych?
Obejmuje ona 5 klas:
klasa I – bardzo dobra (oznaczana kolorem niebieskim),
klasa II – dobra (oznaczana kolorem zielonym),
klasa III – zadowalająca (oznaczana kolorem żółtym),
klasa IV – niezadowalająca (oznaczana kolorem pomarańczowym),
klasa V – zła (oznaczana kolorem czerwonym).
8. Wartości graniczne dla której klasy są wartościami progowymi dla dobrego stanu chemicznego wód podziemnych?
Wartościami progowymi są wartości graniczne elementów fizykochemicznych określone dla III klasy jakości wód.
9. Co oznacza kolor czerwony na mapie stanu chemicznego wód podziemnych? A kolor zielony?
Kolor czerwony oznacza słaby stan wód podziemnych, zaś zielony oznacza dobry stan wód podziemnych.
10.Jak znaczy się na mapie stanu chemicznego wód podziemnych znaczące i trwałe trendy wzrostu zanieczyszczeń w wyniku antropopresji? A odwrócenie tych trendów?
Znaczące i trwałe trendy wzrostu zanieczyszczeń powinny zostać wskazane w postaci czarnych punktów. Odwrócenie trendów natomiast powinno zostać przedstawione w postaci niebieskich punktów.
11.Kiedy ogólny stan jednolitej części wód podziemnych uznajemy za dobry?
Wtedy, kiedy spełnione są następujące warunki:
-skład chemiczny wód podziemnych jest taki, że:
a) stężenia substancji zanieczyszczających nie wykazują efektów dopływu wód słonych ani innych wód o jakości zagrażającej zanieczyszczeniem wód podziemnych,
b) stężenia substancji zanieczyszczających nie przekraczają standardów jakości ustalonych dla wód podziemnych w przepisach odrębnych;
- poziom stężenia substancji zanieczyszczających nie może prowadzić do:
a) nieosiągnięcia przez powiązane z nimi wody powierzchniowe celów środowiskowych,
b) obniżenia jakości chemicznej lub ekologicznej tych części wód,
c) powodowania znacznych szkód w ekosystemach lądowych bezpośrednio zależnych od wód podziemnych;
-zmiany w przewodności elektrolitycznej nie wskazują na dopływ wód słonych ani innych wód o jakości zagrażającej zanieczyszczeniem wód podziemnych.
12.Dla których wskaźników – zgodnie z DWP – kraje członkowskie były zobowiązane do rozważenia ustalenia do końca 2008 roku wartości progowych?
Te wskaźniki to: As, Cd, Pb, Hg, jony amonowe, jony chlorkowe oraz jony siarczanowe.
13.Jaki jest aktualny stan prac nad wdrażaniem wytycznych RDW w Polsce?
Zakończony został pierwszy cykl planowania gospodarowania wodami i zgodnie z wymaganiami Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz Ustawy o Prawie Wodnym, oraz dokonano aktualizacji programu udziału społeczeństwa w procesie wdrażania RDW na szczeblu krajowym.
14.Co DWP rozumie pod pojęciem „znaczący i utrzymujący się trend wzrostowy?
Oznacza on każdy statystycznie i pod względem środowiskowym istotny wzrost stężenia zanieczyszczenia, grupy zanieczyszczeń lub wskaźnika zanieczyszczeń w wodach podziemnych, przez co stwierdzono konieczność odwrócenia trendu.
15. Jakie jest kryterium dotyczące odwrócenia trendu?
- Punktem początkowym inicjowania działań mających odwrócić znaczące i utrzymujące się trendy wzrostowe jest stan, kiedy stężenie zanieczyszczenia osiąga 75% wartości parametrów norm jakości wód podziemnych określonych w załączniku I DWD, i wartości progowych ustalonych zgodnie z art. 3.
- Należy określić wcześniejszy punkt początkowy inicjowania działań, aby zapobiec istotnym dla środowiska, niekorzystnym zmianom jakości wód podziemnych lub przynajmniej złagodzić je w możliwie największym stopniu, w sposób najefektywniejszy
z punktu widzenia kosztów.
16.Jakimi wytycznymi powinny się kierować państwa członkowskie przy ustalaniu wartości progowych?
Ogólne wytyczne dotyczące ustalania wartości progowych są przedstawione w części A załącznika II do GWD. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 2 GWD, te wartości progowe oznaczają normy jakości wód podziemnych państw członkowskich. Państwa członkowskie powinny wziąć pod uwagę co najmniej wykaz zanieczyszczeń oraz wskaźników zanieczyszczenia z części B załącznika II, do którego należą:
- Substancje lub jony lub wskaźniki, które mogą występować zarówno w sposób naturalny lub w wyniku działalności ludzkiej’: arsen, kadm, ołów, rtęć, jony amonowe, jony chlorkowe, jony siarczanowe
- Substancje syntetyczne wytworzone przez człowieka: trichloroetylen, tetrachloroetylen
- Parametry wskazujące na intruzje wód słonych lub innych: przewodność właściwa lub jony chlorkowe i siarczanowe (państwa członkowskie podejmują decyzję)
17.Jakie są minimalne kryteria w zakresie metod analitycznych stosowanych do oceny stanu chemicznego wód podziemnych?
Państwa członkowskie dbają o to, by w przypadku wszystkich stosowanych metod analizy minimalne kryteria w zakresie wyników opierały się na niepewności pomiaru równej 50 % lub mniejszej od tej wartości (k = 2), szacowanej na poziomie odpowiednich norm jakości środowiska, zaś granica oznaczalności była równa wartości 30 % odnośnych norm jakości środowiska lub mniejsza od tej wartości.2. Jeśli dla danego parametru nie istnieje odpowiednia norma jakości środowiska lub jeśli nie istnieje metoda analizy spełniająca minimalne kryteria w zakresie wyników określone w ust. 1, państwa członkowskie dbają o to, by monitorowanie było prowadzone przy wykorzystaniu najlepszych dostępnych technik niepociągających za sobą nadmiernych wydatków.