Społeczna konspekt1

WYKŁAD - POZNANIE SPOŁECZNE

Poznanie społeczne – selekcjonowanie, interpretowanie, zapamiętywanie, wykorzystywanie ograniczonej informacji przy wydawaniu sądów i podejmowaniu decyzji. Gdy istnieje ku temu motywacja i sprzyjają warunki informacje przetwarzane są w sposób kontrolowany, a gdy motywacji i warunków brak, ze względu na ograniczoną pojemność pamięci operacyjnej, informacja przetwarzana jest automatycznie w oparciu o zasady oszczędności poznawczej.

Struktury poznawcze, które organizują nasze uprzednie doświadczenia w oparciu o informacje wyabstrahowane, typowe, charakterystyczne, powtarzające się. Opierają się na:

relacje ogólności;

relacje,

prototyp.

umysłowa reprezentacja zdarzeń, działań lub ich ciągów:

związek schematu z celami i potrzebami,

krótki czas od poprzedniego aktywizowania,

częste używanie w przeszłości.

Gdy skrypt jest wykształcony i zaktywizowany to uruchamiają się również reguły wejścia w skrypt w roli aktora.

Uproszczone reguły wnioskowania pozwalające na szybkie i efektywne przetwarzanie informacji. Jeśli przymniemy, że schematy to książki w bibliotece pamięci długotrwałej to heurystyki są regułami w oparciu, o które podejmujemy decyzję, której książki użyjemy.

wydawanie sądów w oparciu o to, co łatwo można przywołać w świadomości (informacje dramatyczne, konkretne, wyraziste, niedawne, czasem nietypowe).

wnioskowanie polegające na klasyfikacji obiektu jako typowego dla jakiejś kategorii przy częstym ignorowaniu informacji o proporcji podstawowej (częstości występowania danej kategorii w populacji).

posługiwanie jakąś łatwo dostępną liczbą lub wartością jako punktem wyjściowym, modyfikowanym następnie, ale najczęściej w stopniu niewystarczającym.

wydawanie sądu w oparciu o umysłowe wyobrażenie przebiegu zdarzeń, często prowadzi do myślenia kontrfaktycznego („co by było gdyby”), które silnie wpływa na oceny i emocji.

WYKŁAD - SPOSTRZEGANIE INNYCH

Funkcje atrybucji zachowań innych ludzi:

Osobowe ←wzajemnie wykluczają się→ Środowiskowe
  • Intencje (chce)

w tym modelu
  • Obiektywne trudności

  • Zdolności (potrafi)

  • Nie / sprzyjające okoliczności

  • Motywacje (usiłuje)

  • Szczęście / pecha

Z tym większą pewnością dokonamy atrybucji dyspozycyjnej im:

Niedoceniania roli sytuacji w ocenie zachowań innych.

Przypisywanie sobie większej odpowiedzialności za konsekwencje wspólnie wykonywanej pracy niż skłonny jest to uznać postronny obserwator. Zachodzi zarówno w wypadku działań kończących się sukcesem, jak i porażki.

Pomijanie we wnioskowaniu informacji o powszechności danego zachowania lub branie pod uwagę tylko subiektywnej powszechności, co prowadzi do nierealistycznych oczekiwań. Przeceniamy częstość swoich zachowań i cech, gdy:

Model współzmienności – wnioskowanie o przyczynach zachowań powtarzalnych

/lepiej opisuje to, jak ludzie oceniają zachowania nieintencjonalne (zdarzenia) niż zachowania intencjonalne (działania)/

Skłonni jesteśmy dokonywać atrybucji wewnętrznych, gdy obserwowane zachowanie cechuje się: Skłonni jesteśmy dokonywać atrybucji zewnętrznych, gdy obserwowane zachowanie cechuje się:
  • Niską powszechnością (zgodnością) – niewielu ludzi zachowuje się wobec takiego samego bodźca podobnie jak aktor

  • Wysoką powszechnością (zgodnością) – wielu ludzi zachowuje się wobec takiego samego bodźca podobnie jak aktor.

  • Niską wybiórczością - - aktor zachowuje się podobnie wobec bodźców podobnego rodzaju

  • Wysoką wybiórczością – aktor zachowuje się w ten sposób tylko w odniesieniu do danego bodźca, ale już nie w odniesieniu do bodźców podobnego rodzaju

  • Wysoką spójnością (zwartością) – aktor zachowuje się w ten sposób podobnie przy wszystkich okazjach i „razach”

  • Wysoką spójnością (zwartością) – aktor zachuje się w ten sposób podobnie przy wszystkich okazjach i „razach”.

  • Niską typowość – inni aktorzy nie zachowują się w ten sposób wobec podobnych bodźców

  • Wysoką typowością – inni aktorzy zachowują się w ten sposób wobec podobnych bodźców

Jeśli spójność jest niska (aktor zachowuje się w ten sposób wobec bodźca jeden jedyny raz) to niezależnie od powszechności i wybiórczości ludzie będą przypuszczać, że jest coś szczególnego w tych konkretnych warunkach. Faktyczne atrybucje zwykle w największym stopniu opierają się na informacji o spójności zachowania, ułatwiającej wnioskowanie o cechach aktora jako przyczynach, a najsłabiej o na jego powszechności.

WYKŁAD - ROZUMIENIE SIEBIE

utajona (wypierana lub unikana i proceduralna), poczucia bez konieczności poszukiwania uzasadnień

wyartykułowana, deklaratywna, dostępna świadomemu przetwarzaniu, samowiedza zawierająca m.in. wyraziste i centralne treści tożsamościowe

ja podmiotowe – powtarzające się sposoby przeżywania samego siebie, stan świadomości, myśli, odczucia.

ja przedmiotowe – samowiedza zakodowana w strukturach poznawczych, względnie trwałe przekonania o samym sobie.

Pierwotne poczucie tożsamościowe (dane automatycznie, każdorazowo, na zawołanie, bez wysiłku):

Poznanie siebie cechuje się dużym stopniem wyjątkowości:

Wyrazista tożsamość, wyartykułowana samowiedza:

Kryzysy tożsamościowe – gwałtowne przemiany, które podkreślają wagę pytania „Kim jestem?”

ŹRÓDŁA SAMOWIEDZY

INTROSPEKCJA

OBSERWACJA WŁASNEGO ZACHOWANIA

Pobudzenie fizjologicznego i uświadomienie sobie tego stanu

Szukanie wiarygodnych wyjaśnień w środowisku

SCHEMATY JA

INTERAKCJA SPOŁECZNA

WYKŁAD: DYSONANS POZNAWCZY

WZBUDZENIE WZMOCNIENIE MOTYWACJA REDUKCJA
Dysonans zaczyna się od: Dysonans nasila się, kiedy działania lub decyzje:

Źródło: opracowanie własne na podstawie Kenrick, D. T., Neuberg S. L. i R. B. Cialdini. 2002. Psychologia społeczna. Gdańsk: GWP i Wojciszke, B. 2002. Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

ZAMROŻENIE DECYZJI

/ DYSONANS PODECYZYJNY

WYMUSZONA ZGODA / ULEGŁOŚĆ NIEWYSTARCZAJĄCE UZASADNIENIE UZASADNIANIE WYSIŁKU
  • Wzrost subiektywnej atrakcyjności opcji przyjętej a spadek odrzuconej, gdy wybór dotyczy ważnej sprawy, zwłaszcza, gdy początkowo niewielka różnica między opcjami – trudny wybór.

  • Po decyzji dążenie do trafnego spostrzegania słabnie, zwłaszcza, gdy istnieje poczucie nieodwołalności decyzji.

  • Konsekwencje decyzji etycznych wpływają na kształtowanie się systemu wartości.

  • Technika niskiej piłki

    • Stworzenie iluzji, że nastąpiła transakcja, aby wykorzystać zaangażowanie klienta.

  • Unieważnienie decyzji

    • Konsekwencje możliwości wybranej i odrzuconej w dużym stopniu pokrywają się.

    • Konsekwencje możliwości wybranej i odrzuconej są nieważne.

  • Gdy własne wewnętrzne zachowanie jest sprzeczne z publicznym zachowaniem:

  • Bardziej motywowane do zmiany pierwotnej postawy są osoby, które otrzymały małą nagrodę;

  • Mniej motywowane do zmiany pierwotnej postawy są osoby, które otrzymały dużą nagrodę.

    • Zmiana postawy jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości nagrody za zachowanie sprzeczne z początkową postawą, zwłaszcza gdy jesteśmy przekonani, że konsekwencje naszego zachowania są ważne.

    • Oddanie komuś przysługi przy braku wystarczającego uzasadnienia pociąga za sobą przeświadczenie o sympatii do tej osoby.

  • Powstrzymanie się od przyjemnego działania jest sprzeczne z pragnieniem jego podjęcia – pojawia się potrzeba znalezienie uzasadnienia zewnętrznego lub wewnętrznego.

  • Bardziej motywowane do zmiany oceny atrakcyjności zachowania są osoby, które nie podjęły działania wobec zapowiedzi niewielkiej kary.

    • Niewielka kara – nie wystarczające uzasadnienie dla nie podjęcia działania.

  • Mniej motywowane do zmiany oceny atrakcyjności zachowania są osoby, które nie podjęły działania wobec groźby surowej kary.

    • Surowa kara – wystarczającym uzasadnieniem dla nie podjęcia działania.

    • Autoperswazja – trwała zmiana postawy na skutek samousprawiedliwiania.

    • Przyłapanie się na sprawianiu komuś przykrości bez wystarczającego uzasadnienia – dalsze poniżanie ofiary zakładając, że sobie na to zasłużyła (dehumanizacja).

  • Gdy dobrowolnie przeżywamy przykre doświadczenie pojawia się dysonans między pragnieniem angażowania się tylko w działania przynoszące przyjemność a odczuwaniem przykrości.

  • Gdy wkładamy dużo wysiłku, aby czynić coś nudnego lub uzyskać coś niepotrzebnego pojawia się dążenie do uzasadnienia wysiłku.

  • Gdy działania nakierowane na jakiś cel pociągają duże koszty zwiększa się subiektywna atrakcyjności tego celu.

WARUNEK: poczucie dobrowolności

ZAŁOŻENIE: działania są otwarte na różnorodne interpretacje – wieloznaczności mogą być „naciągane”.

TEORIA PODTRZYMYWANIA POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI

UWAGA: procesy te są zapośredniczane przez indywidualizm jako orientację kulturową.

ALTERNATYWNE WYTŁUMACZENIA EFEKTÓW
POSTĘPOWANIA SPRZECZNEGO Z WŁASNĄ OPINIĄ

Teoria autopercepcji Bema:

ALE: badania za pomocą wskaźników elektrycznego przewodnictwa skóry wskazują, że dysonans naprawdę zachodzi.

WYKŁAD: ROZWÓJ JEDNOSTKI, BARIERY SAMOREALIZACJI

FORMY PSEUDOREALIZACJI

Techniki-instrumenty w służbie ego, służą tylko strukturze Ja a nie rozwojowi całej osobowości.

  1. Błędne koło fiksacji”:

    • wobec niepowodzeń w osiągnięciu celu o wielkiej doniosłości zamiast racjonalnego poszukiwania wyjścia z sytuacji powtarzanie stereotypowych reakcji;

    • irracjonalne usztywnienie – podwyższanie już wysokiej doniosłości celu i przecenianie szans osiągnięcia, zamknięcie w kręgu idee fixe, wąski krąg doświadczeń;

    • antidotum – orientowanie się na kilka wartości i doniosłych celów życiowych.

  2. Potwierdzanie własnej wartości:

    • wyzwala motywację i uruchamia działanie pozornie skierowanie na osiągnięcie celu, faktycznie na sprawdzenie się;

    • gdy wzrasta znaczenie „testu” (autonomizuje się) jest bardziej prawdopodobne, że diagnoza będzie dychotomiczna, absolutna i kategoryczna;

    • źródła:

    • z niepewności własnej wartości lub z przekonania o ogromnej własnej wartości,

    • nadmierna koncentracja na Ja (Ja idealne subiektywnie ważniejsze niż Ja realne).

  3. „Jeszcze się przekonacie”

    • udowadnianie innym, że ich oceny były mylne;

    • podporządkowywanie się autorytetom, kryteria oceny zapożyczone od innych – dobrowolne wyzbycie się roli decydenta, choć dyktando innych czasem wyimaginowane.

  4. Reinterpretacje, fasada i kłamstwa:

    • człowiek uczy się dużo od siebie oczekiwać, gdy po najpierw cele są łatwo osiągane, a potem seria porażek;

    • wygórowany, sztywny, postulatywny, imperatywny ideał Ja tworzone przez złudzenie rozwoju – przesunięcie poziomu aspiracji w górę;

    • rozziew Ja idealne – Ja realne tak duży, że tworzy się Ja fasadowe – zespół odrealnionych przekonania na własny temat:

    • uniezależnienie się od informacji z zewnątrz,

    • unikanie wszelkich form sprawdzania się,

    • szukania przyczyn porażek poza sobą

  5. Namiastki i kompensacje:

    • realizowanie celów zastępczych, gdy te bardziej upragnione są niedostępne;

    • „obcinanie sobie skrzydeł”, zaniżanie aspiracji;

    • przewartościowanie celu w miarę angażowania się weń – odrzucony staje się marginalny, realizowany wyżej ceniony.

  6. Samorealizacja przez konsumpcję:

SAMOREALIZACJA A CHARAKTER CELÓW, DĄŻEŃ, ORIENTACJI

Wizje ogólne

  • niemożliwe do sfinalizowania za jednym zamachem, z szerokim kontekstem czasowym

  • wyzwalają zdolność do odraczania gratyfikacji

  • oparte na wizjach stanów idealnych

vs

Wizje konkretne

  • finalne, niezastąpione

  • hierarchie niestabilne lub wiele na użytek doraźnych sytuacji

  • mała odporność na pokusy

  • nietolerancja wobec rozbieżności, wieloznaczności, odmienności

Potrzeby rozwojowe, wizje wzrostowe

  • rzadko osiągane do końca, niewyczerpalne

  • chronią przed stresami

vs

Potrzeby ekspansji, wizje konsumpcyjne

  • gdy niepowodzenie utrata sensu życia

Wizje sprawcze

  • wyzwalają aktywność

  • człowiek podmiotem dążeń

vs

Wizje nie-sprawcze, bezwolność

  • bez wizji własnego wkładu, zaangażowania

  • o aktywności decydują impulsy zewnętrzne

Wizje ponadosobiste

  • odwołują się do wartości uniwersalnych

  • zabezpieczają przed skłonnościami rywalizacyjnymi

vs

Koncentracja na Ja

  • świat traktowany instrumentalnie

  • podział ludzi na sprzymierzeńców i wrogów, podporządkowywanie i wykorzystywanie ludzi lub izolacjonizm

Znaczenie przyszłości

  • otwarcie na zmianę

  • aktywizacja zdolności, wzbogacenie kompetencji

vs

Orientacje ksenofobiczne

  • zasklepienie w sobie, lęk przed zmianą

  • uruchamiają mechanizmy samopotwierdzenia (dobrze jest jak jest, dobry jestem, jaki jestem)

Optymizm

  • antycypowanie dobrej perspektywy

vs

Pesymizm

  • skłonność do rezygnacji, bierność, apatia lub zachowania agresywne

ROZWÓJ POTRZEB

Maslow, McClelland

ROZWÓJ STRUTUR POZNAWCZYCH

Piaget, Obuchowski

ROZWÓJ NORMATYWNY

Kohlberg

ROZWÓJ TOŻSAMOŚCI, OSOBOWOŚCI I EGO

Erikson, Habermas

NIEMOWLĘCTWO

biologiczne, fizjologiczne

Fazy przedoperacyjne

monokonkretne

odruchowo-nawykowe i sensoryczno-motoryczne
(tyle wiemy o świecie, ile jesteśmy w stanie dotknąć)

bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego

Kardynalne warunki rozwoju, ich niezaspokojenie blokuje następne - groźba patologii.

symboliczno-imaginacyjne
(potrzeba słuchania bajek)

DZIECIŃSTWO

podporządkowania i dominacji

Fazy konkretno-operacyjne

polikonkretne

myślenie intuicyjne
afiliacji, przynależności do innych, akceptacji, szacunku, prestiżu racjonalne operacje myślenia

MŁODOŚĆ

osiągnięć, sukcesu

Fazy fomalno-operacyjne

Struktury hierarchiczne

myślenie hipotetyczno-dedukcyjne
(szukanie związków przyczynowo-skutkowych)
samorealizacji, poszukiwania siebie myślenie teoretyczno-praktyczne
(wyjaśnienie i rozumienie)

WYKŁAD - POSTAWY I ZMIANA POSTAW

względnie trwała skłonność do ustosunkowania się do jakiegoś obiektu:

W wyniku obserwacji, wnioskowania, otrzymania stosownej informacji od nadawcy.

Obiekt pierwotnie obojętny nabiera dodatniego lub ujemnego znaczenia po wielokrotnym współwystępowaniu z bodźcem, który ma już takie znaczenie – obiekt zostaje skojarzony z bodźcem.

Nawet na skutek:

Uczenie się znaczenia pierwotnie obojętnej reakcji dzięki temu, że po tej reakcji pojawiają się pozytywne lub negatywne dla jednostki zdarzenia.

Habituacja – wygaszenie reakcji na nowe, potencjalnie niebezpieczne bodźce – powoduje początkowy wzrost sympatii dla obiektów, z którymi często się kontaktujemy, jednak z czasem ten obojętny już bodziec przestaje mieć jakiekolwiek znaczenia.

WARUNKI:

WARUNKI:

Zazwyczaj słabsze niż postawy wykształcone w wyniku naszego bezpośredniego doświadczenia.

Aktywne dążenie do uzyskiwania informacji zgodnych z własnymi postawami i unikanie sprzecznych z postawami, aby nie przeżywać dysonansu poznawczego.

WARUNKI, w których taka tendencyjność nie zachodzi:

Wpływ reakcji uruchamianej, gdy pojawia się obiekt postawy jest automatyczny i niespecyficzny

np. pojawienie się obiektu obdarzanego silnymi uczuciami pozytywnymi przyspiesza formułowanie pozytywnych, a opóźnia formułowanie negatywnych sądów na tematy związane nie tylko z tym obiektem.

Samopodtrzymujący się charakter postawy – nowe informacje dotyczące obiektu postawy będą zinterpretowane w sposób zgodny z postawą.

Zarówno materiał zgodny jak i sprzeczny z postawą jest lepiej zapamiętywany od materiału neutralnego.

Postawa może służyć jako podstawa do rozstrzygania o prawdziwości nowych informacji.

Zgodność zachowania z postawą – gdy postawa jest wewnętrznie jednorodna, subiektywnie ważna, dotyczy kwestii mających bezpośredni wpływ na
nasze losy, została zaktywizowana i mamy motywację do rozważenia decyzji jest szansa, że zachowamy się zgodnie z postawą.

TEORIE DWUTOROWEJ PERSWAZJI

motywacja do przetwarzania informacji:

Centralny tor perswazji Peryferyjny tor perswazji

wymaga uwagi, aby:

  • świadomie,

  • w sposób przemyślany,

  • systematycznie

przetwarzać informacje.

nie wymaga uwagi, gdyż:

  • informacja jest przetwarzana powierzchownie,

  • zidentyfikowany sygnał jest przetwarzany w oparciu o heurystyki,

to poznawcze „chodzenie na skróty”.

skuteczność opiera się na:
  • jakości argumentów,

  • liczbie nowych argumentów,

  • sposobie organizacji argumentów.

  • wiarygodności,

  • atrakcyjności,

  • długości przekazu,

  • reakcji współodbiorców.

Postawy w ten sposób ukształtowane są bardziej trwałe, odporne na kontrpropagandę i silniej wpływają na zachowanie.

WYKŁAD - WPŁYW SPOŁECZNY I KONFORMIZM

Wpływ społeczny
Informacyjny
Wpływ sterowany potrzebą posiadania racji, gdy opinie innych są dla nas źródłem wiedzy kryterium poprawności, trafności , prawdziwości.
  • Nowe, zaskakujące lub kryzysowe sytuacje.

  • Eksperci dobrym źródłem tego wpływu.

  • Efektem zwykle prywatna akceptacja.

Wpływ mniejszości na większość

  1. Bezrefleksyjne posłuszeństwo

Dostosowywanie przez ludzi swoich postaw, przekonań i zachowania do norm społecznych przyjętych w grupie wskutek rzeczywistego lub wyimaginowanego wpływu społecznego.

WYKŁAD - PROCESY GRUPOWE

Spadek wydajności w grupach współpracujących w wykonaniu prostych zadań, zachodzący gdy nie ma możliwości zidentyfikowania indywidualnego wkładu we wspólny wynik.

Grupy mają przewagę w zadaniach dysjunktywnym, ALE często zawodzi komunikacja – istnieje tendencja do poświęcania dużej ilości czasu na dyskusję o informacji, którą posiadają wszyscy, a mniej na dzielenie się informacjami, które posiadają tylko poszczególni członkowie grupy.

Tendencja do podejmowania bardziej skrajnych decyzji, przyjmowania radykalniejszych opinii i postaw po dyskusji w grupie w porównaniu z tymi, które podjąłby każdy z członków grupy sam; czasem dopiero ta dyskusja krystalizuje postawy. Jej wariantem jest przesunięcie ryzyka – większa gotowość do podejmowania decyzji bardziej ryzykownych niż decyzje, które członkowie grupy byli skłonni podjąć przed dyskusją.

WYKŁAD - ZAGADNIENIA PRZEMOCY I AGRESJI

Cierpienie ofiary jest głównym bądź jedynym celem sprawcy, nawet jeśli jest to cel nie w pełni uświadamiany.

Cierpienie ofiary służy jedynie jako instrument do osiągnięcia innego celu.

Zachowanie wrodzone, zdeterminowane biologiczną koniecznością wyładowania agresywnej energii. Zatem jest mało podatna na wpływy społeczne i proces uczenia

ALE: ludzie nie mają wbudowanych ewolucyjnie automatycznych inhibitorów – oznak poddania się przez „ofiarę”, które hamują agresję „agresora”, a jedynie mechanizm agresji zrytualizowanej, podczas gdy inne gatunki mają oba mechanizmy niejako wrodzone. Ponadto u ludzi nie ma automatycznych wyzwalaczy agresji, jakie odnajdujemy u niektórych zwierząt.

Teoria nie znalazła potwierdzenia, gdyż bardziej kontrolowane obserwacje i eksperymenty dowodzą:

Agresja stanowi rozładowanie popędu, ale sam ów popęd nie jest wrodzony – to rezultat oddziaływania czynników sytuacyjnych. Sposób rozładowania popędu uzależniony jest od procesów uczenia.

Wszelka agresja wynika z frustracji, a frustracja rodzi skłonność do agresji.

ALE: Istnieją inne następstwa frustracji niż agresja:

Regresja – zachowanie dzieci, np., ulega prymitywizacji i upodabnia się do zachowania dzieci młodszych.

Fiksacja – uporczywe powtarzanie jakiejś reakcji niemającej instrumentalnego znaczenia.

Apatia i wycofanie się.

Redukcja napięcia bez zmiany jego źródła (np. upijanie się).

Zaburzenia psychosomatyczne.

Frustracja zmieni się w agresję, gdy pojawią się bodźce silnie skojarzone z agresją, choć nasilają one agresję nawet pod nieobecność frustracji – konieczne jest jedynie negatywne pobudzenia interpretowane jako gniew.

Agresja jest nabytym w trakcie życia jednostki rezultatem uczenia.

Warunkowanie instrumentalne:

Modelowanie:

Agresja wcale nie wymaga frustracji, by ją wyzwolić.

Może być poznawczo kontrolowana – rozumienie agresora może hamować wybuch agresji.

Sposób reagowania na prowokację jest silnie uwarunkowany kulturowo.

Przesunięcie pobudzenia – pobudzenie z różnych źródeł sumuje się i jest odbierane jako jeden czynnik – prowokacja odbierana jest jako silniejsza w skutek niedawnych doświadczeń.

Prawo Yerkesa-Dodsona- zbyt duże pobudzenie jest trudne do kontrolowania przez bieżącą interpretację działania czy przewidywanie konsekwencji. Jeśli nie mamy wyuczonych nawyków niereagowania agresywnie, to taka poznawcza kontrola zawodzi w sytuacji silnego wzbudzenia.

Oglądanie przemocy jest słabo, choć rzetelnie skorelowane z agresją w zachowanie młodocianych widzów, zwłaszcza chłopców.

Obecność ludzi potępiających agresję hamuje jej przejawy.

Wyłączenie jakiejś grupy ludzi spod normalnego obowiązywania norm moralnych prowadzi do dehumanizacji ofiar.

WYKŁAD - POMAGANIE LUDZIOM, ZACHOWANIA ALTRUISTYCZNE

Im większa liczba świadków przygląda się krytycznemu zdarzeniu, tym mniejsza jest szansa udzielenia pomocy.

Obecność przynajmniej jeszcze jednego świadka sprzyja rozproszeniu odpowiedzialności i uchylaniu się od przyjęcia osobistej odpowiedzialności.

Niewiedza wielu – świadkowie jakiegoś, być może krytycznego, zdarzenia stwierdzają, że nic się nie stało, na podstawie wzajemnego obserwowania swojego braku reakcji.

nie

tak

nie

tak

nie

tak

nie

tak

nie

tak

Model pobudzenia – bilansu – obserwator waży:
koszty udzielenia pomocy:
  • czas

  • wysiłek

  • narażenie się na niebezpieczeństwo, bezpośrednie lub odroczone

  • dezaprobata społeczna w wypadku niewłaściwego skutku interwencji

  • odstręczające cechy ofiary

ALE: Postępowanie w sytuacji kryzysowej silniej zależy od wielkości kosztów udzielenia niż zaniechania pomocy.

W ramach tego modelu nie da się wyjaśnić licznych przypadków pomocy impulsywnej.

A w warunkach silnej empatii skłonność do pomagania jest jednakowo niezależnie od możliwości wycofania się z kontaktu z ofiarą. Zatem istnieją takie sytuacje, w których nawet przy niskich kosztach zaniechania jedynym sposobem zredukowania napięcia jest poprawa stanu ofiary – udzielenie pomocy.

Motywacja endocentryczna Motywacja egzocentryczna
Skierowana do wewnątrz – działanie, by poprawić swoje samopoczucie i zaspokoić własne potrzeby: Skierowan na zewnątrz – działanie, by polepszyć samopoczucie, zaspokoić potrzeby innych.
  • Utrzymać lub podwyższyć samoocenę dzięki przypisaniu sobie pochlebnych właściwości w wyniku postępowania zgodnego z normami.

  • Autentyczne współczucie i wczuwanie się w sytucję ofiary, pomoc niezależnieod relacji koszty – zyski.

  • Zlikwidować egoistyczne napięcie wynikające z obserwacji cierpienia innych (równie dobrze można to zrobić przez wycofanie się z kontaktu z ofiarą, decyzja zależy od relacji koszty – zyski).

  • Przewaga tej motywacji wynika z wychowania.

Altruizm uczestniczący Altruizm powierniczy/oczekujący Altruimz normatywny
Przynosi korzyści ogółowi społeczności, nie skierowany do konkretnego adresata. Ma na celu podttrzymanie stosunków międzyludzkich i zmniejszenie dystansu między osobami. Ma konkretnego adresata i ustanawia poprzez jego wdzięczność pewną więź. Opiera się na klasyfikacjach pomocy, której należy lub nie należy udzielić. Bazuje na normie odpowiedzialności i wzajemności.

Rozproszenie odpowiedzialności, niewiedza wielu, naśladowanie: zarażanie prospołecznością lub jej hamowanie.

Chętniej pomagamy osobie od nas uzależnionej, której los zależy od naszych decyzji, a mniej chętnie osobie, którą winimy za krytyczną sytuację, w której się znalazła (raczej gniew lub niechęć).

Chętniej pomagamy osobie lubianej, a mniej chętnie osobie, której nie lubimy.

Chętniej pomagamy osobie, której dobro może być postrzegane podobnie jak dobro własne.

Większa skłonność do pomagania zależy od względnej siły zaabsorbowania sobą i innym człowiekiem, dlatego osoby o bardzo wysokiej i bardzo niskiej samoocenie są mniej prospołeczne, bo zbyt skoncentrowane na sobie.

Chętniej pomagamy członkom grupy własnej niż obcym

Większa skłonność do pomagania zależy od:

WYKŁAD – ATRAKCYJNOŚĆ INTERPERSONALNA, STEREOTYPY

umysłowa reprezentacja pewnej kategorii społecznej, cechująca się:

Funkcje stereotypów
Egotystyczne
  • Usprawiedliwienie własnego stosunku i działań,

  • Polepszenie poczucia własnej wartości.

Wpływ na spostrzeganie osób:

ALE można powstrzymać takie odruchy, jeśli skupimy uwagę na relacji interpersonalnej z tą osobą, aktywnie będziemy tłumić stereotypizację i podejmiemy zabiegi indywidualizujące tę osobę.

Geneza:

Zmiany:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Patologie społeczne, Konspekty, KO-Ksztalcenie Obywatelskie
Mój udział w życiu Koscioła i w życiu społecznym, KONSPEKTY KSM
Warsztat psychologiczny - Integracja z nową grupą społeczną, konspekty zajęć, zajęcia socjoterapeuty
ubezpieczenie w zabezpieczeniu spolecznym konspekt
Uczestnictwo w życiu społecznym - nieużywany, KONSPEKTY KSM
konspekt referat, polityka społeczna fakultet
Scenariusze wartości, Społeczno- opiekuńczo- wychowawcza, Scenariusze, konspekty
konspekty, rozne, trudne czasy polskiego spoleczenstwa, 1
Kto rządzi konspekty, 06 Kto rzadzi spoleczenstwo
konspekty 1, Pedagogika, Patologie społeczne
Konspekt przyczyny z skutki społecznego wyobcowania-prezentacja maturalna, prezentacje
Konspekty z WOS i geog.społecznej, Nauki o Ziemi, Geografia, Metodyka - konspekty geografia
konspekt zajec z biblioterapii, prace szkoła medyczna i społeczna
Konspekt Inteligencji Emo, Studia - Profilaktyka spoleczna i resocjalizacja, Psychologiczne koncepcj
Konspekt samobojstwo, patologie społeczne
Konspekt pracy mgr 2, Pedagogika, Metodologia badań społecznych
Konspekt pracy mgr, Pedagogika, Metodologia badań społecznych
konspekt edukacja społ-przyr - konspekt, studia, edukacja społeczno-przyrodnicza

więcej podobnych podstron