1. Wymagania dla zbiorników gaśnic. Wyjaśnić pojęcia: ciśnienie robocze, próbne i rozrywające

- materiał stosowany do produkcji zbiornika gaśnicy powinien spełniać wymagania normy EN, być spawany wzdłuż A>16%, i wytrzymały na rozciąganie Rm<=580 MPa,

- kształt zbiornika nie jest znormalizowany,

- grubość ścianek musi spełniać wymagania wytrzymałościowe,

- zbiornik powinien stać na poziomej powierzchni lub być przymocowany do pionowej powierzchni,

- część ciśnieniowe co najmniej 5 mm powyżej podłoża,

- zakres temperatur TS min do Ts max -30^OC, do 60^OC,

- PS (max dop ciś) PS>= (T max) i PS <= 30 bar deklarowane przez producęta,

- PT (ciś próbne) PT>= 1,43 PS, min 20 bar,

- Pr ( ciś rozrywające) Pr>=2,7 PS min. 55 bar,

- szczelność sprawdza się przez 30 s (ciś próbne),

- rozerwanie powinno nastąpić przy ciśnieniu wyższym od Pr,

- zbiorniki są zgniatane trzepieniem o DB=D+- 20mm do 10%średnicy, i wykonuje próbę po zgniataniu próbę szczelności,

- wykonanie próby udarowej odważnik cylindryczny o d=75 mm i masie 4 kg,

Ciśnienie robocze- najwyższe ciśnienie, które może wystąpić podczas pracy urządzenia.

Ciśnienie próbne-Ciśnienie wyższe od ciśnienia nominalnego, przy którym odbywa się badanie elementu (zespołu, układu), jednak nie powodujące żadnych uszkodzeń czy zakłóceń w działaniu.

Ciśnienie rozrywające- najmniejsze ciśnienie, które powoduje rozerwanie lub pęknięcie pojemnika wyrobu aerozolowego.

2. Schemat blokowy napędu hydraulicznego. Narysuj schemat prasy hydraulicznej i omów zasadę działania.

Prasa hydrauliczna

Prosta prasa hydrauliczna zbudowana jest z dwóch połączonych ze sobą cylindrów, które są wypełnione olejem hydraulicznym i zamknięte szczelnymi tłokami. Cylinder roboczy ma zwykle znacznie większą średnicę niż cylinder spełniający rolę pompy. Jeśli działamy określoną siłą na tłok pompy, to na tłok roboczy działa znacznie większa siła.

Tłok pompy o powierzchni S1, na który działa siła F1, wywołuje w układzie ciśnienie p:

P= F1/S1

Zgodnie z prawem Pascala ciśnienie to rozchodzi się we wszystkich kierunkach i działa ono także na tłok roboczy o powierzchni S2 wywołując siłę F2:

F2=pS2=S2/S1*F1

Z powyższego wzoru wynika, że siła działająca na tłok roboczy jest tyle razy większa od siły działającej na tłok pompy ile razy powierzchnia tłoka roboczego jest większa od powierzchni tłoka pompy.

Prasy hydrauliczne o prostej klasycznej budowie z pompa tłokową stosuje się tylko w układach, gdzie nie jest wymaganie działanie dużych nacisków jak na przykład w hydraulicznych podnośnikach samochodowych lub w układach hamulcowych pojazdów samochodowych. Jeśli w urządzeniu wymagane są duże naciski, mogące sięgać aż kilkudziesięciu tysięcy ton, albo szybkie przemieszczenia organu roboczego wtedy w prasach hydraulicznych stosuje sie inne pompy niż tłokowe np. zębate lub łopatkowe, które najczęściej są napędzane silnikami elektrycznym.

Schemat blokowy napędu hydraulicznego:

Generator energii (silnik i pompa hydrauliczna) --- przewody ciśnieniowe i zawory sterujące --- silnik lub siłownik hydrauliczny --- narzędzie robocze --- praca użyteczna,

3. Skuteczność gaśnicza gaśnic. Pożary testowe grupy A, B i F.

Minimalna skuteczność gaśnicza Minimalna skuteczność gaśnicza (numer pożaru testowego podana w polu nr 1 na etykiecie) określa przybliżoną wielkość pożaru, który za pomoc a danej jednostki sprzętowej będzie można ugasić, pozwalając użytkownikowi na optymalne wykorzystanie posiadanych gaśnic. Parametr ten ustala sie, wg PN-EN 3-7:2004+A1:2007 [4], na podstawie wyników serii prób gaśniczych przeprowadzanych dla określonych wielkości pożarów testowych (w danej grupie pożarowej). Jeżeli w jednej serii składającej sie z trzech prób dwukrotnie pożar zostaje ugaszony, wówczas uznaje sie, że gaśnica ma właściwą skuteczność. Serie

badan prowadzi sie tak długo, aż w kolejnej (pożar o większych wymiarach) dwa z trzech testów okażą

sie nieudane – dwukrotnie nie zostanie przerwany proces spalania.

Pożary testowe grupy A (pożary materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których

normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli) są zbudowane z beleczek drewnianych ułożonych

w równe stosy na metalowej konstrukcji, której wysokość wynosi 250 mm, szerokość 900 mm, a długość jest równa długości stosu przygotowanego do pożaru testowego (określa to symbol tego rodzaju pożaru).

Każdemu z pożarów testowych przypisano odpowiednie oznaczenie liczbowo-literowe, w którym liczba symbolizuje jednocześnie: długość beleczek drewnianych w decymetrach, ułożonych w kierunku długości pożaru oraz liczbę beleczek (o długości 500 mm) przekładanych poprzecznie miedzy warstwami tych pierwszych; litera zaś określa grupę pożaru. Znormalizowana wysokość stosu z 14 warstwami drewnianych beleczek, poukładanych naprzemiennie (i rozmieszczonych równomiernie w odstępie 60 mm), wynosi 546 mm. Od warstwy 2., licząc od dołu, zaczynają sie warstwy poprzeczne.

Pożary testowe grupy B (pożary cieczy i materiałów stałych topiących sie) wykonuje sie w okrągłych, spawanych, stalowych tacach o średnicach od 920 mm do 3000 mm. Mogą być w pomieszczeniu lub na zewnątrz. Do stalowej tacy wlewa się wodę i paliwo (heptan) w proporcji 1/3 wody, 2/3 paliwo. W oznaczeniu pożaru liczba przedstawia objętość płynu w tacy (woda = paliwo). 21B, 34B, 55B, 70B, 89B, 113B, 144B, 183B, 233B. Procedura: zapłon paliwa, t=1 min swobodne palenie i po 10s należy rozpocząć gaszenie. Wynik pozytywny- wszystkie płomienie muszą zostać ugaszone.

Pożar testowy grupy F paliwo- jadalny olej rośliny o temperaturze samozapłonu między 330^OC i 380^OC. Tace metalowe o różnych kształtach i wymiarach symulują frytkownice. Wielkość pożarów testowych 5F, 25F, 40F i 75F. Liczba oznacza objętość oleju w litrach użytego do pożaru testowego.

4.Wyjaśnij, na czym polega certyfikacja sprzętu pożarniczego.

Proces certyfikacji polega na sprawdzeniu i potwierdzeniu odpowiednim dokumentem, że wyrób spełnia wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia określone w rozporządzeniu w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu pożarniczego. Proces dopuszczenia wyrobu składa się z następujących etapów:

1. Złożenie wniosku przez producenta wyrobu o przeprowadzenie procesu dopuszczenia,

2. Badanie wyrobu w laboratorium CNBOP,

3. Ocena „warunków techniczno-organizacyjnych” w zakładzie produkcyjnym,

4. Wydanie świadectwa dopuszczenia,

5. Kontrola dopuszczenia w trakcie jego ważności.

5.Typy drabin przenośnych. Wymagania, oznaczanie. Drabiny dostępne i ratownicze.

Klasyfikacja drabin przenośnych (typ):

jednoczęściowe,

hakowe – drabiny wyposażone w hak służący do zawieszania jej w czasie użycia,

słupkowe – drabiny, którym poprzez złożenie nadaje się kształt słupka,

nasadkowe – drabiny wieloprzęsłowe, które można ze sobą łączyć poprzez nałożenie przęsła górnego na dolne,

wysuwane drabiny wieloprzęsłowe, gdzie górne przęsła można wysuwać ręcznie lub przy pomocy liny,

dachowe – drabiny służące do chodzenia po zewnętrznej stronie dachu, z hakiem do zaczepiania o krawędź dachu,

wielofunkcyjne – drabiny, które mogą być stosowane w różnych konfiguracjach, umożliwiających spełnienie więcej niż jednej funkcji

Wymagania:

Masa dla różnych typów drabin nie powinna być większa niż:

15 kg dla drabiny hakowej,

8 kg/m długości dla wszystkich innych drabin, z tym że nie więcej niż 25 kg masy całkowitej drabiny obsługiwanej przez jedną osobę

Odległość miedzy szczeblami powinna wynosić od 250 do 350 mm

Minimalna szerokość między bocznicami powinna wynosić 295 mm, z wyjątkiem drabin dachowych, słupkowych, hakowych i wewnętrznych

Konstrukcja szczebli wszystkich drabin ratowniczych musi zapewnić utrzymanie obciążenia 500 kg przyłożonego w środku szczebla

Drabiny o długości ponad 11 m muszą być wyposażone w urządzenia stabilizujące tzw. drążki podporowe

Oznaczenia:

Wszystkie drabiny powinny być trwale oznakowane farbą lub nalepką z podaniem nazwy lub znaku zakładu produkcyjnego, typu drabiny, rok produkcji oraz wskazanie dla ratownika czy drabina jest dostępna czy ratownicza. Wszystkie oznaczenia powinny być umieszczone na wysokości 1,5 - 2 m ponad podstawę drabiny.

Drabiny dostępne powinny być oznakowane przez wskazanie, że ratowanie przez znoszenie jest niedozwolone

Drabiny ratownicze powinny być oznakowane przez wskazanie maksymalnej liczby osób mogących przebywać na drabinie w tym samym czasie

6.Budowa i zasada działania skokochronu typu lekkiego i ciężkiego.

LEKKI 3,5x3,5 h=1,2

Czas sprawiania 30 sek.Zawory:

bezpieczeństwa, upustowy. Dł spadania 15-20m

Masa 50 kg.

Należy usuwać zbędne elementy(np. szkło, tynk)

z powierzchni zewnętrznej aby nie uszkodzic skokochronu

CIĘŻKI 1-zawory upustowe

2. wentylator

3. otwory spustowe

4. taśma podtrzymująca

Skokochron wykonany jako dwukomorowa poduszka pneumatyczna w kształcie prostopadłościanu o wymiarach 7,7x6,5x2,5(h).

Kształt utrzymywany jest przez nadmuchiwanie dwóch lub jednego wentylatora przez jeden lub dwa rękawy.

Ciśnienie w komorach - 1 milibar

Masa 170kg+2 wentylatory każdy 36kg

Materiał: Kewlar 29

Max wysokość spadku 30-45m

Skokochron składa się z:

- napełnionego powietrzem rusztowania (w postaci węża), które jest ze wszystkich stron zamknięte odporną na płomienie plandeką. Rusztowanie na dole i na górze składa się z kwadratowej ramy, która jest połączona w każdym rogu pionowymi słupami.

- ramę i słupy stanowią węże wypełnione powietrzem. Do dolnej ramy dołączona jest butla o poj. 6 l ze sprężonym powietrzem pod ciśnieniem 300 bar. Pozioma plandeka dzieli pomieszczenie wewnętrzne na komorę górną i dolną. - Węże o śr. 200 mm z obustronnie gumowanej tkaniny poliamidowej - używane także w ratownictwie morskim - tworzą elastyczne rusztowanie.

- ciśnienie napełnienia ogranicza zawór nadciśnieniowy do ok. 0,5 bara.

- plandeka zewnętrzna z wysoko wytrzymałej tkaniny jest pokryta nie podtrzymującym palenia PCW. Przy niewielkim ciężarze charakteryzuje się ona wysoką odpornością na rozrywanie, wysoką wytrzymałością na dalsze rozdzieranie oraz nieznacznym wydłużeniem przy rozciąganiu.

- pokrycie plandeki skokowej białe (RAL 9010), części bocznych pomarańczowe (RAL 2004).

Sposób działania

Po otwarciu zaworu butli rusztowanie (węże) jest napełniane nadciśnieniem ok. 0,3 bara i samo się podnosi. Równocześnie przez rozmieszczone z boku otwory pomieszczenie wewnętrzne napełnia się powietrzem z otoczenia. Skokochron jest gotowy do użytku w ciągu 30 sek. Po spadnięciu ciała na powierzchnię skokową rusztowanie ulega deformacji. Objętość wewnętrzna komór zmniejsza się, a zagęszczone powietrze wydobywa się w sposób kontrolowany przez boczne otwory stanowiące rodzaj dławików. Powierzchnia skokowa obniża się. Energia kinetyczna spadającego ciała jest zamieniona w energię prądu uchodzącego powietrza i energię odkształcenia się rusztowania. Rusztowanie odkształca się niezależnie od miejsca upadku ciała, zawsze w kierunku centrum skokochronu. To powoduje zanurzenie jak w lejek. Ciało jest relatywnie łatwo wyłapane, powrotne wyrzucenie (efekt trampoliny) jest zredukowane. Po odciążeniu napełnione powietrzem, elastyczne rusztowanie samo się podnosi. Skokochron jest gotowy do przyjęcia następnego skoku po 10 sek. Częstotliwość skakania jest określona przez czas, jaki jest wymagany do usunięcia z niego skaczącej osoby. Skoki mogą następować dowolnie często, bez konieczności ponownego napełniania sprężonym powietrzem.

7. Budowa i zasada działania rękawa ewakuacyjnego.

Rękawy ratownicze

Służą do masowej ewakuacji ludzi z budynków wysokich. Mogą składać się z dwóch lub trzech warstw:

1-wewnętrznej nośnej

2-zewnętrznej elastycznej i ewentualnie,

3-zabezpieczającej przed oddziaływaniem płomieni

1 warstwa wykonana jest z włókna arami lub kewlar.

Utrzymuje ona cały ciężar rękawa

2 warstwa sprężysta dająca efekt hamowania wykonana jest z medakrylu lub elastomeru. Przemiennie tkane włókna mogą trzykrotnie zwiększyć szerokość. Zakres temperatur: – 45 - +160°C.

3 warstwa chroni rękaw przed oddziaływaniem płomieni (do 800°C). Wykonana z włókna szklanego. Średnica musi być tak dobrana, aby pozostało 10 – 15 cm przestrzeni między warstwami 2 i 3.

PLATFORMA – moduł konstrukcyjny rękawa, do którego mocowane są warstwy rękawa. Musi był połączona z obiektem na stałe. Wszystkie elementy konstrukcyjne rękawa są tak dobrane, by mogły utrzymać ciężar 1000kg platforma musi utrzymać ciężar 2000kg.

Rodzaje rękawów:

- stanowiące wyposażenie budynków wysokich

(rezerwowa droga ewakuacji – mocowane na zewnątrz budynków);

- mocowane wewnątrz budynków (w pomieszczeniach na rękaw powinno być nadciśnienie i drzwi o odpowiedniej klasie odporności pożarowej, rękawy najczęściej jednokondygnacyjne, możliwość ewakuacji z każdej kondygnacji);

- przeznaczone do eksploatacji w JRG (na podnośnikach; jeden odcinek podłączany do platformy – długość 6 m, każdy następny o długości 3 m; całkowita długość rękawa do 66 m /dane producenta/, masa rękawa 60-cio metrowego ok. 100 kg, nośność platformy ok. 350 kg, w rękawie mogą znajdować się jednocześnie max. 2 osoby).

Do rękawa wprowadza się osoby w odstępach ok. 20 sekundowych, odległość między ewakuowanymi powinna wynosić ok. 10 m.

8.Poduszki podnoszące niskiego i wysokiego ciśnienia. Wykres zależności siły podnoszenia od wysokości.

Ze względu na ciśnienie w zestawie na:

Niskiego ciśnienia (0,5 i 1 bar)

Wysokiego ciśnienia (8 bar)

Ze względu na wysokość podnoszenia na:

Niskiego podnoszenia

Wysokiego podnoszenia

Ze względu wykonywane czynności taktyczno - techniczne na:

Poduszki podnoszące

Poduszki rozpierające

Poduszki chemiczne

Poduszki niskociśnieniowe przeznaczone są do podnoszenia lżejszych przedmiotów na większe wysokości. W poduszkach tego typu powierzchnia robocza jest niezależna od wysokości podnoszenia. Poduszki wysokiego ciśnienia przeznaczone są do pracy z dużą mocą i milimetrową precyzją, w pozycjach o różnym stopniu nachylenia. W poduszkach tego typu powierzchnia robocza zmniejsza się z wysokością podnoszenia.

Wykres sił dla poduszek wysokiego ciśnienia niskiego podnoszenia:

9. Omówić teorię ssania pomp wirowych i wyjaśnić jakie czynniki mają wpływ na osiągnięcie maksymalnej geometrycznej wysokości ssania. H _{gs max.}

Geometryczna wysokość ssania
Odległość środkowego punktu przekroju wlotowego króćca ssawnego pompy od zwierciadła cieczy w dolnym zbiorniku.

10. Zasada działania i porównanie silników z zapłonem iskrowym i samoczynnym. Wykresy indykatorowe.

ZS

- w suwie ssania do cylindra silnika zasysane jest powietrze -w suwie sprężanie nast. Sprężenianie pow. Istotny wzrost temp –pod koniec suwu sprężania do sprężonego powietrza nast. Wtrysk rozpylonego paliwa –nast. Samozapłon tego paliwa. Inna nazwa silnik wysokoprężny, diesla paliwem jest olej napędowy Mniejsze zurzycie paliwa, zast: auta ciężarowe, wolnobieżne, maszyny ciągniki rolnicze, samochody osobowe

ZI

-w suwie ssania zasysana jest mieszanka powietrza z paliwem (gaźnik lub układ wytryskowy mieszanka paliwowo pow.) –w suwie sprężania mieszanka ta jest sprężana –inicjatorem zapłonu mieszanki jest iskra elektryczna na elektrodach świecy zapłonowej

Inna nazwa silnik niskoprężny spalinowy, lepsza elastyczność możliwość przyspieszania prędkości obrotowych Zast: auta osob, małe silniki w kosiarkach pilach

11. Podział gaśnic, ze względu na mase, przeznaczenie, środek gaśniczy, magazynowanie gazu.

-podział na masę

-na środek gaśniczy

Proszkowa

Dwutlenek węgla

Halonowa

Czysty środek

Wodna lub na roztwór środka pianotwórczego

Gaśnice wodne mogą być porukowane z dodatkiem środka zabezpieczającego przed zamarzanie

- na przeznaczenie

A - do gaszenia pożarów ciał stałych, które paląc się nie tylko powodują płomień ale także ulegają rozżarzeniu np. drewna, papieru, gumy,

B - do gaszenia pożarów cieczy i ciał stałych, które paląc się ulegają stopieniu np. benzyny, polietylenu, smoły,

C - do gaszenia pożarów gazów palnych np. metanu, acetylenu, propanu,

D - do gaszenia pożarów metali palnych np. magnezu, sodu, uranu,

F - do gaszenia pożarów łatwopalnych środków gotujących (oleje roślinne, tłuszcze zwierzęce).

Pianowe BC

Co2- BC

Czysty środek gaśniczy: AB BC BCF

Proszkowe ABC BC

- sposób magazynowania gazu

Ze względu na sposób magazynowania czynnika roboczego (gazu napędowego) wyróżniamy gaśnice

pod stałym ciśnieniem - X

z dodatkowym zbiornikiem (zawierającym gaz napędowy) – Z

12. Budowa zasada działania, konserwacja i naprawy.

budowa-

armatura korpusu ( elementy które sa przytwierdzone lub przykręcone do korpusu w skład wchodzą: urządzenie sterujące( umożliwia przerwanie procesu rozładowywania), zespół węża lub dysz, zespół głowicy, urządzenie uruchamiające, urządzenie zabezpieczające.

Zasada działania

1. Zdjąć z wieszaka i zbliżyć się do źródła ognia.

2. Wyciągnąć zabezpieczenie (zawleczkę).

3. Skierować dyszę węża na źródło ognia i nacisnąć dźwignię zaworu.

4. Rozpocząć gaszenie.

1. W czasie gaszenia nigdy nie należy kierować środka gaśniczego pod wiatr,

2. Racjonalnie dawkować środek gaśniczy.

4. Zawsze należy dobrać odpowiedni rodzaj gaśnicy do typu pożaru.

5. Po każdym wykorzystaniu niezwłocznie powinno się oddać gaśnicę do serwisu

13. Definicja czasu działania gaśnicy + wykres, minimalne czasy w zależności od wielkości.

Czas działania- jest to czas w którym środek gaśniczy jest rozładowywany w sposób ciągły przy całkowicie otwartym zaworze bez uwzględnienia pozostałości gazu napędowego.

Czas działania min (s) wielkość napełnienia kg lub dm³

6 do 3

9 3-6

12 6-10

15 powyżej 10

Rozładowywanie gaśnicy przenośnej typu X

14. Budowa i parametry pracy węzy tłocznych płasko składanych.

Do pomp pożarniczych

budowa

Taśma wężowa składa się oplotu włókienniczego tkanego w obwodzie zamkniętym o kształcie cylindra z wprowadzoną do wewnątrz wykładziną elastyczną połączoną na stałe z oplotem włókienniczym. W niektórych przypadkach oplot włókienniczy może być dodatkowo zabezpieczony powłoką zewnętrzną. Wykładzina wewnętrzna w taśmie wężowej jest odpowiedzialna za zachowanie szczelności, zabezpieczeniu przed przeciekaniem wody oraz odpowiednia gładkość powierzchni powoduje zmniejszenie oporów przepływu. Oplot włókienniczy odpowiedzialny jest za przeniesienie naprężeń wynikających z przepływającej wody pod różnym ciśnieniem. Natomiast powłoka zewnętrzna chroni oplot przed

uszkodzeniem mechanicznym, zwiększa odporność na ścieranie, na wyższą temperaturę a nawet uodparnia taśmę wężową przed działaniem większości środków chemicznych.

Z połowką bez powłoki

Parametry:

Do hydrantów

Budowa - wąż powinien być bez osłony i składać się z:

- nieprzepuszczalnej wykładziny z gumy lub z tworzywa sztucznego,

- oplotu z włókna syntetycznego.

Oplot węża może być barwiony lub farbowany. Producent węża powinien wykonać oplot przez tkanie i połączyć oplot z wykładziną. Wykładzina powinna być tak gładka, jak tylko to możliwe, by ograniczyć tarcie do minimum.

Węże powinny być stosowane z łącznikami, które spełniają wymagania odpowiednich norm krajowych dotyczących łączników (zgodne z PN-M-51031) Łącznik jest to element przeznaczony do połączenia węża z zaworem oraz do podłączenia prądownicy z zaworem odcinającym. Łącznik powinno się łączyć z wężem, równomiernie zaciskając cały obwód węża na tulei łącznika.

Nominalna długość węża nie powinna przekraczać 20 m (do pewnych określonych zastosowań są stosowane większe długość).

15. Wyjaśnij pojęcia.

Ciśnienie robocze określa górną wysokość ciśnienia, które może wystąpić w warunkach normalnej pracy węża.

Ciśnienie próbne pozwala ocenić szczelność, odkształcalność, ewentualne zmiany strukturalne węża w ustalonych, porównywalnych warunkach badań (próby).

Ciśnienie rozrywające jest to minimalne ciśnienie przy którym wąż może ulec rozerwaniu.

16. Pożarnicze węże ssawne.

Podział i oznaczenie

Pożarnicze węże ssawne zostały podzielone na:

1. Wielkości – w zależności od średnicy wewnętrznej węża (mm) rozróżnia się następujące wielkości węży: 52, 75, 110, 125, 150.

2. Odmiany – w zależności od wyposażenia w łączniki:

· Ł – z łącznikami

· B – bez łączników.

3. Typy – w zależności od materiału z jakiego został wykonany wąż:

· typ A – gumowy,

· typ B – z tworzywa sztucznego.

Przykład oznaczenia węża ssawnego wg. Rozporządzenia:

Na zewnętrznej powierzchni węża, w miejscu niezasłoniętym, powinny być umieszczone, co najmniej następujące informacje:

· znak lub nazwa wytwórcy,

· oznaczenie B-125-2500-Ł dla pożarniczego węża ssawnego typ B (z tworzywa sztucznego), o średnicy 125 mm, długości 2500 mm, z łącznikami (Ł):

· rok produkcji.

Budowa węży ssawnych

Typ A powinien się składać z:

· wewnętrzna warstwa gumowa (wykładzina)

· wzmocnienie tekstylne

· wewnętrzna spirala z drutu stalowego

· pośrednia warstwa gumowa

· zewnętrzna warstwa jednostronnie pogumowanej tkaniny tekstylnej lub osłona gumowa

Końce węża ssawnego typu A powinny być zakończone kołnierzami L w ściankach których nie ma spirali z drutu stalowego. Jest to spowodowane koniecznością prawidłowego zataśmowania łącznika ssawnego z taśmą wężową z zachowaniem odpowiedniej szczelności w warunkach podciśnienia. Dodatkowo kołnierze węży wyposaża się w dodatkowy kołnierz gumowy który chroni obsługę przed ewentualnym skaleczeniem i dodatkowo wzmacnia ścianki węża ssawnego.

Typ B powinien składać się z elastycznych, termoplastycznych materiałów wzmocnionych spiralnym materiałem polimerowym.

17. Wymagania normowe dla wykonania elementów armatury pożarniczej. Narysuj w przekroju wybrany element armatury pożarniczej.

Wymagania dla armatury

Elementy armatury są znormalizowane. Normy określają wymiary i masy poszczególnych elementów, metody ich wykonania i materiały do ich wytwarzania. Określają wymagania dotyczące szczelności, sczepności, wytrzymałości zaczepów, cechowania i wykończenia.

Wykonanie – elementy armatury powinny być wykonane jako odlewy ciśnieniowe lub kokilowe ze stopów aluminium AK 11, AK 9, AG 10 lub mosiądzu MO 59, MA 67, MK 80.

Chropowatość powierzchni – parametr Ra na powierzchniach stykających się z przepływającym

Tolerancje – odchyłki wymiarów nietolerowanych powierzchni obrabianych powinny odpowiadać szeregowi średniodokładnemu, gwinty rurowe walcowe wg tolerancji szeregu B.

Szczelność na podciśnienie – elementy wyposażone w uszczelki ssawno-tłoczne powinny zachowywać szczelność przy podciśnieniu równym co najmniej 0,09 MPa. Dopuszczalny spadek podciśnienia w czasie 5 min od chwili wyłączenia pompy próżniowej i zamknięcia zaworów nie powinien być większy niż 0,005 MPa.

Szczelność na nadciśnienie – elementy armatury o wielkości 25 powinny wytrzymywać próbę szczelności wodą w czasie 5 min o ciśnieniu równym co najmniej 1,6 MPa. Elementy pozostałych wielkości powinny wytrzymywać analogiczna próbę pod ciśnieniem 2,6 MPa. Dopuszcza się pojawienie pojedynczych kropel jedynie w miejscu styku uszczelek.

Sczepność – łączenie elementów powinno się odbywać z zachowaniem dopuszczalnych wartości momentów obrotowych.

Wytrzymałość zaczepów – zaczepy elementów armatury powinny wytrzymywać ciśnienie wody równe co najmniej:

- 2,5 MPa dla elementów wielkości 25,

- 3,5 MPa dla elementów pozostałych wielkości.

Wykończenie – ostre krawędzie powinny być zatępione.

Cechowanie – na korpusie elementów powinny być umieszczone w sposób czytelny i trwały następujące znaki: nazwa lub znak producenta, wielkość i numer normy wg której element został wykonany, rok produkcji, cecha materiału i nr certyfikatu dopuszczającego do stosowania w ochronie przeciwpożarowej.

Rożnicę między wymiarami granicznymi górnym i dolnym nazywamy tolerancją wymiaru.

Rożnicę pomiędzy wymiarem granicznym górnym i wymiarem nominalnym nazywamy odchyłką tolerancyjną górną, natomiast różnicę pomiędzy wymiarem granicznym dolnym i wymiarem nominalnym nazywamy odchyłką tolerancyjną dolną.

Rys Budowa korony łącznika systemu „Storz” 1–korona,2–listwa, 3 – zaczep, 4 – próg ograniczający, 5 – otwór do wprowadzenia zaczepu, 6 – żebro umożliwiające połączenie za pomocą klucza

18. Klasyfikacja i budowa pożarniczych węży półsztywnych do pomp pożarniczych.

Węże półsztywne zostały podzielone na:

a)wielkości – w zależności od średnicy wewnętrznej węża – 12, 19, 25, 33 mm,

b)typy – w zależności od konstrukcji warstw węża – A, B i C,

c)klasy – w zależności od układu warstw węża – 1, 2, 3, 4, 5 i 6,

d)kategorie – w zależności od wielkości ciśnienia roboczego przy jakim pracuje wąż – I lub II.

Budowa

Typy A składa się z:

- wewnętrznej wykładziny bez szwów z gumy lub tworzywa sztucznego,

- tekstylnej spirali lub splotu usztywniającego,

- zewnętrznej okładziny z gumy lub tworzywa sztucznego.

Typ B składa się z:

- wewnętrznej wykładziny bez szwów z gumy lub tworzywa sztucznego,

- oplotu okrągło tkanego ze sztywną spiralą wzmacniającą,

- zewnętrznej okładziny z gumy, tworzywa sztucznego lub bez okładziny.

Typ C składa się z:

- wewnętrznej wykładziny bez szwów z gumy lub tworzywa sztucznego,

- odpowiedniego wzmocnienia,

- zewnętrznej okładziny z gumy lub tworzywa sztucznego.

Klasy Klasy materiałowe węży półsztywnych (opracowanie własne) Klasa	Marniał wykładziny	Materiał powłoki
1	guma	guma
2	tworzywo sztuczne	tworzywo sztuczne
3	Guma	tworzywo sztuczne
4	tworzywo sztuczne	guma
5	Guma	bez powłoki
6	tworzywo sztuczne	bez powłoki

z powłoką zewnętrzną bez powłoki zewnętrznej

19. Budowa, zasada działania i parametry pracy: prądownicy, wytwornicy i generatora piany.

Sprzęt do wytwarzania piany ciężkiej

Rys.3. Prądownica piany ciężkiej PP-4-12 – przekrój poprzeczny: 1 – rura prądownicy, 2 – dysza rozpylająca, 3 – zawór kulowy, 4 – zwężka, 5 – nasada tłoczna 52.

Prądownica piany ciężkiej jest wodno – powietrzną strumienicą, w której ciecz roboczą stanowi roztwór środka pianotwórczego, a zasysane jest powietrze. Wodny roztwór środka pianotwórczego tłoczony przez pompę doprowadzany jest do dyszy rozpylającej 2, uzyskuje dużą prędkość przy spadku ciśnienia, niedobór ciśnienia jest uzupełniany przez zasysane powietrze, rolę komory

Sprzęt do wytwarzania piany średniej gaśniczej:

Wytwornice piany średniej służą do wytwarzania piany średniej o liczbie spienienia 20 – 200, obecnie stosowana metoda otrzymywania tego rodzaju piany to „wypienianie na siatkach”
Rys.5. Wytwornica piany WP-2-150 – przekrój podłużny: 1 – nasada tłoczna 52, 2 – rozpylacz, 3 – sito filtracyjne, 4 – manometr, 5 – korpus, 6 – uchwyty,7 – zestaw siatek, 8 – dysza, 9 – zawirowacz.

Wytwornice te wykorzystują zjawisko zasysania, strumień wodnego roztworu środka pianotwórczego dostaje się do rozpylacza 2, który składa się z dyszy i zawirowywacza. Tutaj uzyskuje odpowiednie rozpylenie i znaczny spadek prędkości liniowej, które powodują, że w wypływającym z dyszy rozpylacza strumieniu panuje ciśnienie niższe od atmosferycznego. W wyniku różnicy ciśnień powstałej między rozpyloną strugą a otoczeniem następuje zassanie powietrza w ilości potrzebnej do wytworzenia piany. Powstała w ten sposób mieszanina powietrza i roztworu środka pianotwórczego trafia na zespół siatek, gdzie następuje właściwy proces tworzenia piany. Tutaj krople roztworu nawilżają siatkę zakrywając jej oczka, pod naporem napływającej strugi, wzbogaconej powietrzem, krople roztworu znajdujące się na siatce ulegają deformacji, wydłużają się w kierunku przepływu jednocześnie zwiększając powierzchnię kosztem grubości, do momentu aż następna kropla zakryje oczko. Tak tworzy się pęcherzyk piany, w którym powietrze jest zamknięte wewnątrz błonki roztworu.

Wytwornice łączone są z liniami wężowymi za pomocą nasad, tuż za nasadą znajduje się sitko – 3, którego zadaniem jest zatrzymanie ewentualnych zanieczyszczeń oraz manometr – 4, który służy do kontrolowania i ustalania wartości ciśnienia roztworu w rozpylaczu gwarantującego wytwarzanie piany o najlepszych parametrach użytkowych

Sprzęt do wytwarzania piany lekkiej: 

Pianę lekką o liczbie spienienia ponad 200,otrzymujemy za pomocą generatorów i agregatów piany lekkiej. Generatory są napędzane za pomocą energii uzyskanej podczas wypływu roztworu ze specjalnie ukształtowanych dysz, a agregaty są napędzane za pomocą silnika spalinowego lub elektrycznego. Ogólnie rzecz biorąc, istota powstawania piany jest podobna do procesu powstawania piany w wytwornicach piany średniej, z tą różnicą że powietrze niezbędne do powstania piany jest dostarczane za pomocą wentylatora.

 Rys.6. Schemat ideowy agregatu piany lekkiej: 1 – silnik spalinowy, 2 – wentylator, 3 – dysze rozpylające, 4 – dyfuzor, 5 – siatki spieniające, 6 – rękaw, 7 – manometr, 8 – zawór, 9 – gardziel.

  Zasada pracy jest następująca: silnik – 1, wprawia w ruch wentylator – 2, który pobiera powietrze z atmosfery i tłoczy je dalej do dyfuzora – 4.
Za wentylatorem są umieszczone dysze – 3, przez które podawany jest roztwór środka pianotwórczego. Powietrze porywa roztwór wypływający z dysz, po czym razem trafiają na zestaw siatek – 5. Na sitkach krople roztworu nawilżają oczka, a napływające powietrze tworzy pęcherzyki w sposób identyczny jak przy tworzeniu piany średniej. Strumień piany można podawać specjalnym przewodem - 6 którego długość może dochodzić do 30 m. Dysze są tak rozmieszczone że równomiernie pokrywają siatki roztworem środka pianotwórczego, zestaw siatek jest bardziej skomplikowany niż wytwornicach, składają się one z większej liczby sitek oprócz siatek metalowych stosuje się tworzywa sztuczne, albo specjalne tkaniny. Zawór – 8, służy do ustalania ciśnienia roboczego roztworu, kontrolując wskazania manometru

Sprzęt do wytwarzania piany:

1) ciężkiej Ls<20 – prądownice pianotwórcze PP (duży zasięg rzutu strumienia piany)

2)średniej 20<Ls<200 – wytwornice piany (średniej) WP (zasięg 5-7 m)

3) lekkiej Ls>200 – generator piany lekkiej GPL (brak zasięgu rzutu

Wielkści charakterystyczne dla urządzeń pianotwórczych:

1)wyskość rzutu strumienia piany hp (tylko dla PP)- jest to odległość mierzona w pionie od wylotu PP do najdalszego punktu podawania piany

2)max długość wyrzutu strumienia piany Lpmax- jest to odległość w poziomie od wylotu PP/WP do najdalszego śladu piany przy ciśnieniu roboczym podczas podawania środka przez 3s z PP/WP ustawionej pod kątem 30^o do poziomu.

Wielkości prądownic:

PP2 (2- natężenie przepływu w hl/min) Lpmax – 20m

PP4 – Lpmax-25m

PP8 – Lpmax – 30m

Ls=12 dla śr. Syntetycznych

Ls=6 dla śr. Proteinowych

Prob=0,55Mpa (5,5bar)

Wytwornica piany

Róznice: większa średnica płąszcza, ciśnieniomierz, sito spieniające, piana powstaje na sicie

Prob= 3-4bar

WP2/75 (2-wydajność w hl/min, 75-min.Ls) Zasięg -5m

WP4/75- Zasięg 7m

20. Wyjaśnić zasadę działania zasysacza środka pianotwórczego.

Zasysacz liniowy jest przeznaczony do zassania środka pianotwórczego oraz do wytworzenia jego wodnego roztworu o zadanym stężeniu. Strumień roboczy (woda) podawany do króćca wlotowego 7 przepływa przez dysze roboczą 2, rozpręża się i powoduje zassanie przez otwór 1 środka pianotwórczego. Mieszanie strumieni: roboczego i zasysanego następuje w komorze mieszania 3. Część wody przepływa obok strumienicy dzięki zaworowi grzybkowemu 6, stanowiącego element układu automatycznej regulacji. Mieszanie strumienia opływającego strumienicę w obszarze 5 z roztworem środka pianotwórczego wytworzonym w strumienicy następuje za dyfuzorem 4. W celu dalszego obniżenia stężenia środka pianotwórczego przewidziano zawór iglicowy 8. Otwarcie tego zaworu przy pomocy pokrętła 9 powoduje napływ cieczy roboczej do obszaru ssawnego, co powoduje wstępne rozcieńczenie środka pianotwórczego. Zamiast czystego środka strumienica zasysa jego wodny roztwór. Stężenie wyjściowe środka pianotwórczego zależy od stopnia otwarcia zaworu 8 (skala na pokrętle 9). Najwyższe stężenie uzyskuje się przy całkowitym zamknięciu tego zaworu.

21. Wady i zalety pomp wirowych i wyporowych.

22. Schemat budowy pompy wirowej trzystopniowej z wirnikiem obustronnie zamkniętym w układzie posobnym. Zaznaczyć przepływ wody przez pompę.

23. Schemat układu ssąco-tłoczącego pompy. Zaznaczyć wysokości ssania, tłoczenia i podnoszenia – geometryczne i manometryczne.

24. Charakterystyka pracy pomp wirowych przy różnych Hg_s, prędkości obrotowej.

Zmiana prędkości obrotowej

25. Wyjaśnić pojęcia: punkt nominalny i punkt pracy na charakterystyce pompy.

W nominalnych warunkach punktem pracy pompy jest punkt P, któremu odpowiada przepływ Qr i użyteczna wysokość podnoszenia Hu. Jest to punkt przecięcia się charakterystyki pompy Hp = f(Q) odpowiadającej obrotom nominalnym n z charakterystyką przewodu Hgp+Δhr = f(Q)

1. charakterystyka dla 1,2,3, linii (duża oporność

2. charakterystyka dla linii o dużej przepustowości

W tym przypadku punkt pracy jest wyznaczony w miejscu przecięcia się linii charakterystyki pompy z charakterystyką linii tłocznej. Nominalny punkt pracy jest to punkt pracy określony (przez producenta), który gwarantuje poprawną i bezawaryjną pracę, najdłuższą żywotność czy największą sprawność. W przypadku pomp pożarniczych punktem pracy jest np. punkt w którym pompa przy cisnieniu 8 bar osiąga wydajność 16 hl (A 16/8).

26. Motopompy i autopompy pożarnicze. Podział wymagania, parametry pracy i oznaczenia wg Rozporządzenia i PN-EN.

27.Zasada działania strumienicy. Parametry i rozkład ciśnień.

Strumienica – urządzenie do przenoszenia cieczy, zawiesin, ciał sypkich oraz gazów. Strumienica musi być zasilana przez pompę,  Działanie strumienicy polega na wytworzeniu różnicy ciśnień pomiędzy ciśnieniem w zbiorniku ssawnym, a ciśnieniem w komorze tłocznej.

28. Błąd bezwzględny i względny pomiaru bezpośredniego.

W metrologii błędem bezwzględnym nazywa się różnicę pomiędzy wartością zmierzoną x, a wartością dokładną x₀

przy czym wartość dokładna nie jest znana. Może być ona określona w sposób przybliżony np. jako wynik teoretycznych obliczeń, średnia arytmetyczna wzięta z dużej liczby pomiarów lub jako założony parametr w procesie technologicznym. Może to być również wynik pomiaru przyrządem charakteryzującym się znacznie większą dokładnością.

Pomiar zawsze obarczony jest błędem pomiarowym, ponieważ dokonywany jest za pomocą przyrządu pomiarowego, np. woltomierza, amperomierza, suwmiarki, o skończonej dokładności.

Wartość błędu może zostać również obliczona według podanej klasy miernika analogowego. Błąd bezwzględny pomiaru oblicza się wówczas z wykorzystaniem wzoru:

gdzie

kl – klasa,

Z – zakres.

Oznacza to, że w każdym punkcie podziałki danego miernika może nastąpić błąd mieszczący się w granicach wartości mierzonej

Jeżeli przyrząd pomiarowy wyposażony jest w podziałkę i nie jest podana klasa przyrządu (np. linijka, kątomierz, mechaniczna waga szalkowa, mechaniczny stoper), wówczas niepewność pojedynczego pomiaru nie może być mniejsza od wartości wyznaczonej przez najmniejszą odległość między działkami podziałki.

29.Jak odkształca się wąż tłoczny pod działaniem ciśnienia. Wyjaśnij pomiar i narysuj wykresy EL=f(p), ED=f(p).

Odkształcenia sprężyste węży tłocznych wywołane ciśnieniem czynnika przez nie płynącego, można wstępnie ocenić w oparciu o znajomość dwóch parametrów badanych w warunkach ciśnienia próbnego – przyrostu średnicy i przyrostu długości węża.

Badany odcinek węża ułożyć prostoliniowo na prowadnicy. Jeden jego koniec połączyć z pompą RP-50, w drugim otworzyć zawór odpowietrzający. Po sprawdzeniu czy zawory układu badawczo-pomiarowego są zamknięte otworzyć zawór łączący wąż ze zbiornikiem pośrednim i grawitacyjnie napełniać go wodą, aż do pojawienia się wycieku na zaworze odpowietrzającym.
Zamknąć zawory odpowietrzający oraz łączący wąż ze zbiornikiem i po otwarciu zaworu łączącego wąż z pompą wodną i układem pomiarowym stopniowo podnieść ciśnienie do wartości 0,05 MPa. Ciśnienie to utrzymać przez około 2 minuty. W tym czasie zaznaczyć kreską środek badanego odcinka węża (długość odcinka mierzyć od kołnierza do kołnierza tulei). Od tak oznakowanego środka odłożyć symetrycznie odcinek pomiarowy L_o = 1800 mm. Końce odcinka pomiarowego wyraźnie oznaczyć.

Mikrometrem (o zakresie pomiarowym właściwym dla badanej średnicy węża) zmierzyć średnicę węża w trzech oznaczonych miejscach. Pomiaru dokonać przez pasek folii aluminiowej o grubości 0,1 mm i szerokości 40 mm. Zastosowanie paska wyeliminuje miejscowe nierówności struktury zewnętrznej węża. Wyniki pomiarów L_o i Do_I ; Do_{II ;} Do_III zapisać w tabelach pomiarów.

Następnie równomiernie z prędkością nie większą niż 0,2 MPa/min podnieść ciśnienie do wartości 0,2 MPa i dokonać pomiaru długości odcinka L₁ i w tych samych co poprzednio punktach pomiarowych, stosując tę samą technikę pomiaru – średnic D_1I ; D_{1II ;} D_1III. Wyniki zapisać i powtarzać pomiary dla kolejnych przyrostów ciśnienia, np. co 0,2 MPa, aż do uzyskania ciśnienia próbnego.

Po osiągnięciu ciśnienia próbnego utrzymać go przez 5 minut. Ponownie dokonać pomiarów w warunkach ciśnienia próbnego. Zanotować wyniki, a następnie równomiernie, z prędkością nie większą niż 0,2 MPa/min obniżać ciśnienie do wartości 0,05 MPa dokonując przy tym pomiarów długości i średnicy w oznaczonych punktach przy tych zamych wartościach ciśnień.

30. W jaki sposób można zmierzyć ugięcie drabiny. Narysuj wykres zależności ugięcia od siły.

Podeprzeć drabinę przy jej maksymalnej długości, poziomo na stojakach ustawionych w odległości 200 mm z każdego końca i przyłożyć obciążenie drugie podane w tabeli 1.2 na minimum 60 s, w punkcie znajdującym się na drabinie w połowie rozpiętości między podporami.

31. Narysuj schemat stanowiska i wyjaśnij jak doświadczalnie określić charakterystykę pracy pompy.

Pomiar charakterystyk pomp Rozstawić zbiornik przenośny i napełnić go wodą. Ustawić motopompę przenośną na stanowisku: sprawdzić poziom paliwa w zbiorniku i oleju w misce olejowej silnika, w razie potrzeby uzupełnić. Połączyć układ wg rys. 7 wykorzystując ciśnieniomierz o zakresie pomiarowym 1,0 MPa, przepływomierz MAGFLO i rozdzielacz do regulacji. Do połączeń stosować krótkie odcinki węży W75. Otworzyć całkowicie zawór. Otworzyć zawór paliwa i uruchomić silnik motopompy. Na wolnych obrotach silnika napełnić układ pomiarowy wodą. Sprawdzić prawidłowość i szczelność połączeń, odpowietrzyć układ. Włączyć napięcie zasilania przepływomierza i sprawdzić działanie przyrządów pomiarowych.

Ustawić stałą prędkość obrotową silnika. Zaworem ustawić punkt pracy pompy (maksymalny przepływ). Odczytać i zanotować w tabeli pomiarowej (tab. 2) wyniki wskazań przyrządów. Stopniowo zamykając zawór ustawiać kolejne punkty pracy pompy i odczytywać wskazania przyrządów. Należy wykonać minimum 10 pomiarów dla jednej prędkości obrotowej, od maksymalnego natężenia przepływu do pełnego zamknięcia zaworu. Pomiary powtórzyć dla dwóch innych prędkości obrotowych. Po wykonaniu pomiarów zmniejszyć obroty silnika, wyłączyć silnik, zamknąć zawór paliwa. Wyłączyć zasilanie przepływomierza. Odwodnić i zdemontować układ pomiarowy.

32. Budowa, charakterystyka pracy, układ pracy z wykorzystaniem pompy z napędem turbinowym. Przykład oznaczenia takiej pompy wg Rozporządzenia.

33. Budowa, charakterystyka pracy z oznaczeniem punktu nominalnego, układ pracy z wykorzystaniem pompy pływającej. Przykład oznaczenia takiej pompy wg Rozporządzenia i PN-EN.

34. Zasada działania, budowa i wymagania dla hydronetki wodnej typu S.

Hydronetki wodne o pojemności użytkowej nie mniejszej niż 15 l, przeznaczone są do gaszenia pożarów w zarodku, strumieniem wody wyrzucanej ze zbiornika za pomocą ssąco-tłoczącej pompy ręcznej.

Hydronetki wodne składają się z trzech podstawowych elementów:
- zbiornika na wodę,
- pompy ssąco-tłoczącej,
- węża łączącego pompę ze zbiornikiem.

Zbiorniki hydronetek wykonane są z tworzywa termoplastycznego lub z metalu zabezpieczone przed działaniem korozyjnym wody i czynników atmosferycznych.

Do podawania wody służy ręczna pompa ssąco-tłocząca. Wykonana jest z mosiądzu MO 58. Przed wylewaniem się wody, podczas suwów tłoczyskiem, pompę wyposażono w dwa zawory kulowe, co umożliwia również podawanie wody podczas pracy tłoczyska w przód i w tył.

Pompa połączona jest ze zbiornikiem za pomocą węża. Może to być wąż o średnicy 25 mm płasko składany lub wąż o średnicy 10 mm półsztywny. Wąż z jednej strony zakończony jest nasadą 25 lub nakrętką do połączenia z pompą, natomiast drugi koniec jest wyposażony w prądownicę wodną lub dyszę wypływową umożliwiającą wytworzenie prądu zwartego i rozproszonego.

Wymagania normowe
1. Masa kompletnej hydronetki bez wody do 4,5 kg.
2. Wszystkie części powinny być odporne lub uodpornione na działanie korozyjne wody i czynników atmosferycznych.
3. Pompa hydronetki powinna być zamocowana na trwale do górnej ścianki zbiornika połączeniem rozłącznym.
4. Pompa powinna mieć wydajność nie mniejszą niż 10 l/min., przy 50 podwójnych suwach tłoka.
5. Pompa wraz z wężem i prądownicą poddana ciśnieniu wody 0,6 MPa nie powinna wykazywać nieszczelności na złączach ani porowatości materiałów. Spadek ciśnienia nie powinien być większy niż 0,1 MPa w ciągu 1 min.
6. Pojemność użytkowa zbiornika powinna wynosić nie mniej niż 15 l.
7. Hydronetka powinna mieć:
- uchwyt tłoczyska umożliwiający wygodne pompowanie jedną ręką lub oburącz;
- uchwyt do przenoszenia w pozycji pionowej;
- wgłębienie w dolnej części zbiornika umożliwiające unieruchomienie hydronetki przez naciśnięcie nogą.
8. Średnica wewnętrzna węża 25 mm.
9. Wąż hydronetki powinien być złożony w pojemniku w sposób umożliwiający jego szybkie rozwinięcie.
10. Prądownica powinna wytwarzać prąd gaśniczy zwarty i kroplisty.
11. Długość rzutu zwartego nie powinna być mniejsza niż 7 m.
12. Powierzchnia zbiornika i głowicy pompy powinna mieć barwę czerwieni sygnałowej.
13. Uchwyt tłoczyska, uchwyt hydronetki i nakrętki wlewu powinny być barwy czarnej.
14. Na zbiorniku hydronetki powinny znajdować się co najmniej następujące dane:
- nazwa lub znak wytwórcy,
- oznaczenie normowe wg PN,
- rysunkowa instrukcja obsługi hydronetki dla uzyskania prądu gaśniczego zwartego i kroplistego,
- napisy „Nie wolno gasić urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem” i „Po napełnieniu wodą nie wolno przechowywać w pomieszczeniach o temperaturze poniżej 0’C”
- rok produkcji

35. Wyjaśnij jak praktycznie zbadać szczelność armatury.

W celu poprawnego wykonania ćwiczenia należy kolejno wykonać następujące czynności:

· przygotować pompę ciśnieniową, podłączyć przewód ciśnieniowy pompy do instalacji stanowiska, uzupełnić zapas wody w zbiorniku pompy,

· założyć badany element armatury na odpowiednią nasadę w wannie, jeśli zachodzi potrzeba zaślepienia użyć końcówki z zaworem odpowietrzającym,

· otworzyć zawory na instalacji ciśnieniowej i zawór odpowietrzający, za pomocą pompy ciśnieniowej wypełnić układ wodą, odpowietrzyć i zamknąć zawór odpowietrzający,

· uruchomić czujnik ciśnienia i rejestrator XY, sprawdzić ich działanie,

· włączyć rejestrator, za pomocą pompy wytworzyć wymagane ciśnienie wskazywane przez ciśnieniomierz kontrolny, zamknąć zawory odcinające,

· włączyć stoper, odczytać i zanotować wskazanie ciśnieniomierza kontrolnego, obserwować badany element w celu stwierdzenia ewentualnych przecieków wody i określenia ich charakteru,

· po upływie czasu próby wyłączyć stoper, odczytać wskazanie ciśnieniomierza, wyłączyć rejestrator, otworzyć zawory i zmniejszyć ciśnienie do poziomu ciśnienia atmosferycznego, zanotować wyniki w tab. 2.9,

· badania szczelności elementów wykonać przy ciśnieniu roboczym prob=1,2 MPa i powtórzyć przy ciśnieniu próbnym ppr=1,8 MPa, po wykonaniu badań odwodnić i rozmontować układ pomiarowy.

36. Wymienić podstawowe elementy silnika i jakie funkcje pełnią?

Tłok umieszczony jest wzdłuż osi cylindra i jest on, za pośrednictwem korbowodu połączony przegubowo z wałem korbowym. wymienione elementy tworzą tak zwany mechanizm korbowy, którego zadaniem jest zmiana ruchu postępowo zwrotnego tłoka a ruch obrotowy wału korbowego.

Skrajne położenie tłoka nazywane są dolnym i górny martwym położeniem (DMP i GMP), przy czym górne martwe położenie odpowiada zawsze układowi w którym tłok jest najbardziej oddalony od osi wału korbowego. przesunięcie tłoka z DMP do GMP nazywam się suwem tłoka, zaś długość suwu to skokiem tłoka. Wielkość skoku tłoka odpowiada średnicy jaką zatacza oś czopa korbowego Cylinder jest przykryty głowicą w której znajdują się zawór dolotowy, zawór wylotowy oraz świeca zapłonowa lub wtryskiwacz. Do głowicy doprowadzone są również przewody dolotowy i wylotowy którymi kolejno, doprowadzana jest świeżą mieszanką do cylinder i wyprowadzane są z cylindra spaliny. Ruchem zaworów steruje układ rozrządu. Przestrzeń jaką tworzy tłok w GMP z głowicą na nazywa się komorą spalania. Innymi elementami jakie występują w silnikach spalinowych jest korpus silnika ze skrzynią korbową i miską olejową, mechanizm rozrządu, układ smarowania, układ chłodzenia, układ zasilania oraz układ wylotowy.

37. Wymienić toksyczne składniki spalin, wykres udziału poszczególnych składników w spalinach. Co to jest mieszanka stechiometryczna?

Toksycznymi składnikami spalin są:

węglowodory (HC)

tlenek węgla (CO)

tlenki azotu (NOx - głównie NO, NO2 i N2O)

związki ołowiu i siarki

Rys. 8.1. Udział poszczególnych szkodliwych składników - tlenku węgla, węglowodorów i tlenków azotu - w spalinach, w zależności od współczynnika nadmiaru powietrza λ [1]

Co to jest mieszanka stechiometryczna?

Mieszanina par powietrza i paliwa w odpowiednich proporcjach, stanowiąca podstawowe medium zasilające silnik spalinowy. Optymalny skład mieszanki paliwowo - powietrznej to taki, w którym na 1 kg spalonego paliwa przypada 14.7 kg powietrza (mieszanka stechiometryczna). Gdy proporcje ulegają zmianie, wówczas mówimy o spalaniu mieszanki ubogiej (więcej niż 14.7 kg powietrza na 1 kg paliwa) lub wzbogaconej (mniej niż 14.7 kg powietrza na 1 kg paliwa). W przypadku spalania mieszanki stechiometrycznej występują niskie poziomy emisji szkodliwych związków.

38. Wymienić metody regulacji parametrów pracy pomp. Opisać wybraną metodę.

Regulacja upustowa

Regulacja upustowa polega na odprowadzeniu części cieczy Qu z obszaru tłocznego pompy do obszaru ssawnego lub do zbiornika dolnego. Ten sposób regulacji jest nieekonomiczny, gdyż powoduje straty przy przetłaczaniu objętości cieczy Qu z powrotem do obszaru tłocznego.

Regulacja dławieniowa

Działanie regulacji dławieniowej polega na zmianie wielkości otwarcia zaworu umieszczonego na króćcu tłocznym w pobliżu pompy . Dzięki temu następuje zmiana oporów przepływu w układzie i równa jej zmiana wysokości podnoszenia pompy, czemu towarzyszy samoczynne dostosowanie się wydajności pompy.

Regulacja przy zmiennej liczbie obrotów wirnika pompy- regulacja polega na zmianie wydajności pompy poprzez zmianę liczby obrotów jej wirnika. Ten sposób regulacji umożliwia w pewnym zakresie zmianę wydajności pompy w górę lub w dół w stosunku do wydajności nominalnej. Straty mocy powstałe podczas takiej regulacji są znacznie mniejsze niż w przypadku regulacji dławieniem.

39. Zjawisko kawitacji. Wymienić objawy zaistnienia zjawiska oraz metody eksploatacyjne i konstrukcyjne zapobiegania.

Zjawiskiem niepożądanym, często występującym przy przepływie cieczy przez pompę, jest kawitacja. Zjawisko to polega na tworzeniu się w obszarze ciekłym przestrzeni wypełnionych parą wodną. Jeżeli w dowolnym miejscu wewnątrz pompy ciśnienie w cieczy spadnie poniżej ciśnienia pary nasyconej przy danej temperaturze, wowczas zaczynają powstawać drobne pęcherzyki pary tej cieczy, a także wydzielają się rozpuszczone w niej gazy. Pęcherzyki pary porywane są przez przepływającą ciecz i przenoszone do obszaru wyższego ciśnienia, gdzie para ulega kropleniu. Odbywa się to gwałtownie, wskutek czego towarzyszący temu miejscowy wzrost ciśnienia ma charakter uderzenia hydraulicznego. Szybko po sobie następujące uderzenia cząstek cieczy powodują nadżerki powierzchni ścian kanałow przepływowych pompy. Kawitacji towarzyszy, zależnie od jej natężenia, lekki szum, trzaski, wreszcie silny hałas i wibracje. Spada wydajność pompy, wysokość podnoszenia i sprawność. Miejsca najczęściej atakowane przez kawitację to łopatki wirnika i kierownicy oraz powierzchnie wewnętrzne ścian ograniczających ciecz przepływającą przez wnętrze pompy.

Kawitacja może mieć jednak także użyteczne zastosowania, takie jak produkcja emulsji, czyszczenie powierzchni, pompa kawitacyjna.

Aktualnie prowadzone są badania nad torpedą superkawitacyjną. Dzięki umieszczeniu na przodzie torpedy odpowiednio ukształtowanego stożka lub tzw. śmigła kawitacyjnego następuje zjawisko superkawitacji. Dzięki temu torpeda de facto porusza się nie w otoczeniu cieczy lecz gazu, co znacznie zmniejsza opór ośrodka i teoretycznie pozwala jej osiągnąć prędkości zbliżone do prędkości rozchodzenia się dźwięku w powietrzu.

Kontrukcyjne sposoby zapobieganie :

W celu zmeijszenia prędkości co na wlocie do wirnika stosuje się wirniki o powiększonym przekroju wlotowym i łagodnej krzywiźnie tarczy przedniej. Konstrukcyjnie zapobiega się kawitacji poprzez zastosowanie :

wcześniejszczego ujęcia cieczy w kanały międzyłopatkowe ,w których wystepuje zwiększenie ciśnienia przy przesunięciu krawędzi wlotowych łopatek maksymalnie w kierunku wlotu wirnika , co powodunie koniecznośc nadania im przestrzennej krzywizny.

Wstępnego wirnika w celu podwyższenia ciśnienia na wlocie do wirnika.

-materiałow odpornych na niszczące działanie kawitacji brązów, szkła, porcelany

-gładkich powierzchni , ponadto utwardzonych przez obróbke powierzchniową

-utwardzenie powierzchni poprzez azotowanie ,nawęglanie, hartowanie

Eksploatacyjne metody zapobiegania :

pompowanie możliwie chłodnego medium – czyli jeśli nie ma przeciwwskazań, pompę należy instalować na powrocie, zapewnienie małych oporów na przewodzie ssawnym, praca pompy w pobliżu nominalnej wydajności, instalowanie pomp w ten sposób, by wysokość ssania była możliwie najmniejsza, a dla pomp tłoczących ciecze gorące zapewnienie odpowiedniej wysokości napływu.

Należy również wyeliminować możliwość gromadzenia się powietrza w przewodach ssawnych

40. Omówić i opisać parametr sprawności i mocy pomp wirowych (z przykładowymi charakterystykami).

- Charakterystyka sprawności pompy η = f(Q), określająca zmianę stosunku

efektywnej mocy, zużytej na zmianę parametrów pracy, do mocy pobieranej

przez pompę o zmiennej wydajności.

Sprawność ogólną pompy oblicza się ze wzoru:

n= Nu/Ns * 100 %

gdzie:

h - sprawność ogólna pompy w %,

Nu - moc użyteczna pompy w W,

Ns - moc silnika napędowego pompy w W.

Moc użyteczną pompy oblicza się z zależności:

Nu = (Ps + Pt) = Pc • Q (1.4)

gdzie:

Nu - moc użyteczna w W,

Pc - ciśnienie podnoszenia w N/m2

Ps, Pt - ciśnienia w przewodzie ssącym i tłocznym w N/m2

Natomiast moc całkowitą pobieraną przez silnik elektryczny określają zależności:

Ns = 3 Uf If • cosj, W (uzw. silnika połącz. w gwiazdę) (1.5)

Ns = 3 Uf • If • cosj, W (uzw. silnika połącz. w trójkąt) (1.6)

gdzie:

Ns - pobór mocy przez silnik pompy w W,

Uf - napięcie fazowe w V,

If - natężenie prądu fazowego w A,

cosj - kąt przesunięcia fazowego.