OPAKOWANIA

Rola opakowania produktu leczniczego:

• Ochrona produktu

• Zapewnienie jakości

• Tamper evidence (czy widać że były dokonywane manipulacje)

• Child resistant (CR)

• Wygoda pacjenta

• Względy bezpieczeństwa.

Co warunkuje wybór opakowania:

• Czynniki kosztowe

• Zakładana wydajność linii produkcyjnych

• Dostępne materiały i wpływ wykorzystanych technologii na produkt

Zgrzewanie termiczne nie dla produktów wrażliwych na wysokie temperatury

Projektowanie szczelnego zamknięcia:

• Znajomość cech adhezyjnych materiałów

• Znajomość ich zachowań w różnych temperaturach i przy zastosowaniu różnych sił

• Znajomość czasu zgrzewania oraz kształtów i położenia zamknięć w całym procesie pakowania.

Ustawy:

• Z dnia 6 września 2001r. – Prawo Farmaceutyczne z późniejszymi uaktualnieniami

• Z dnia 6 września 2001r. o towarach paczkowanych ze zmianą 19 lutego 2004

Rozporządzenia Ministra Zdrowia:

• Z 1 października 2008r. w sprawie wymagań Dobrej Praktyki Wytwarzania z późniejszymi zmianami (Dz. U. Nr 184 poz.1143)

• Z 10 lutego 2010r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego (Dz. U. Nr 36 10.03.2010)

• Z 2 kwietnia 2010r. w sprawie sposobu przedstawiania dokumentacji dołączonej do wniosku o dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego (Dz.U. 17.05.2010)

• Z 18 stycznia 2010r. w sprawie szczegółowego sposobu przedstawiania dokumentacji dołączonej do wniosku o dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego weterynaryjnego.

• Z 18.12.2002 r. w sprawie dokonywania zmian w pozwoleniu i dokumentacji …

• Z 20.02.2009 r. (Dz.U. 13.03.2009)

• Z 12.03.2008 r. (Dz.U. Nr 57)

Art. 2. Prawo Farmaceutyczne:

• Opakowanie bezpośrednie produktu leczniczego – ma bezpośredni kontakt z produktem leczniczym (Ust.20)

• Opakowanie zewnętrzne produktu leczniczego – w nim umieszcza się opakowanie bezpośrednie (ust.21)

• Oznakowanie produktu leczniczego – informacja umieszczona na opakowaniu bezpośrednim lub opakowaniu zewnętrznym produktu leczniczego (ust.22)

• Serią – jest określona ilość produktu leczniczego lub surowca farmaceutycznego lub materiału opakowaniowego, wytworzonego w procesie składającym się z jednej lub wielu operacji w taki sposób, że może być uważona za jednorodną (ust.37)

• Ulotką – jest informacją przeznaczona dla użytkownika, zatwierdzona w procesie dopuszczenia do obrotu, sporządzona w formie odrębnego druku i dołączona do produktu leczniczego. (ust.41)

Dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego:

• Art. 10. Wniosek o dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego powinien zawierać m.in.:

  • Charakterystykę produktu leczniczego

  • Wzoru opakowań bezpośrednich i zewnętrznych przedstawione w formie opisowej i graficznej

  • Ulotkę, wraz z raportem badań jej czytelności.

• Art. 25. Podstawowe wymagania jakościowe oraz metody badań produktu leczniczego i ich opakowań oraz surowców określa Farmakopea Europejska lub jej tłumaczenie na język polski zawarte w Farmakopei Polskiej

• Art. 26. Opakowanie, jego oznakowanie oraz treść

  • Ulotki informacyjna produktu leczniczego powinna odpowiadać danym zawartym w dokumentach zgodnie z Art.2.

Opakowania tabletek:

• Blistry (Europa, Azja) – powyżej 85% (ze względu na krótsze terapie)

• Pojemniki plastikowe (USA) (dłuższe terapie lecznicze)

Rodzaje blistrów (ze względu na metodę otrzymywania):

• Blistry z tworzywa termoplastycznego, zamknięcie z tworzywa lub kombinacji tworzywa, papieru i/lub folii Alu, wytwarzanie poprzez termozgrzewanie

• Blister z folii Alu z obu stron, wytwarzane przez rozciąganie na zimno tzw. Cold form (blister Alu-Alu)

Komponenty opakowań typu blister:

1. Tworzywo formujące blister (aż ponad 80%)

2. Warstwa zgrzewana na ciepło

3. Materiał zamykający

4. Atramenty do nadruku

Tworzywo formujące blister

• PVC, PP lub PET

• Najczęściej przejrzyste

• Laminowanie dodatkowymi składnikami zmniejsza przepuszczalność paru wodnej

Folia PVC

• Przejrzysta, sztywna, odporna

• O niskiej przepuszczalności pary wodnej

• Dobrze poddaje się termoobróbce i nadrukowywaniu

• Problem utylizacji (uwalniany chlorowodór)

Folia PVC laminowana emulsją PVdc (chlorku poliwinylidenu)

• Ogranicza przenikanie gazów i wilgoci

• Styka się z produktem i wierzchnią warstwą blistra

Barierowość:

• OTR – Oxygen Transmission Rate

• WVTR – Water Vapor Transission Rate

Badanie przenikalności tlenu:

• Jedna komora z tlenem, druga z azotem

• Pośrodku kondycjonowany materiał testowy

• Tlen przenika do wnętrza opakowania i dalej na stronę z azotem do kulometrycznego czujnika

Badania przenikalności paru wodnej:

• Nośnik gazowy przenosi wilgoć (cząsteczki wody) do czujnika do momentu osiągnięcia stanu równowagi WTR

Badania jakości opakowania:

• Testy zrywania i zrzutu napełnionych opakowań

• Testy próżniowe, wycieku, skanowanie

• Laserowe i badane podczerwienią

• Jakość szwu zgrzewu.

Diofan® SOLVAY

• W postaci PVC/Diofan PVDC i PVC/PE Diofan PVDC

• Na dwuosiowozorientowanych PP

• Na filmach PET

Folie PVC/CTFE (chlorotrifluoroetylen)

• Najniższa przepuszczalność pary wodnej

• Problem utylizacji, jak w przypadku PVC

Folia PP

• Przepuszczalność pary wodnej niższa niż PVC, porównywalna z PVC/PVDC

• Niekłopotliwa dla recyclingu

• Gorsza obróbka termiczna (wyginanie)

Folie PET i PS

• Przepuszczalność PET dla pary wodnej relatywnie duża, wymaga dodatku PVDC, a więc kłopotliwa do utylizacji

• …

Aclar firmy Honeywell

• Folia poli-chloro-tri-fluoro-etylenowa (PCTFE)

• Stanowi większą barierowość, zapewnia trwałość w okresie ważności dla bardzo wymagających produktów i dla wszystkich stref klimatycznych.

Cold forming

• Laminat na bazie aluminium jest wtłaczany do formy i zachowuje ten kształt

• Zalety: wysoka barierowość dla wody i tlenu

• Wady: wolniejsza produkcja niż dla zgrzewania; nieprzezroczyste opakowania

Zamykająca część blistrów

• Zwykła lub nadrukowana alufolia lub

• Laminaty papier/folia lub papier/PET/folia Alu

Blistry

• Push through

  • PVC 250µm/Alu 9µm

  • PVC 250µm/Alu 30µm

  • PP 300µm/Alu 7µm

• Peel push

  • Aclar 51µm/ PVC 250µm/ Papier 50µm/ Alu 9µm / PVC 7µm

Blistkarki

• 1200 obrotów / min

Podział blistkarek

• Ze względu na metodę zgrzewania:

  • Dociskowa (na płasko)

  • Rotacyjna (Dwa walne)

• Półautomatyczna (Fantasy)

• Liczarka i napełniarka tabletek i kapsułek IMA SWIFTPACK 100

• Maszyna pakująca stripsy (np. do tabletek musujących)

• Maszyna do napełniania tub

Zamykanie indukcyjne

Opakowania szklane

• Zalety: szybka kontrola wizualna , różne kształty

• Wady: zbijalne, droższe od plastiku

Ampułki

…

Typy szkła wg odporności hydrolitycznej

• Klasa 1 – borokrzemianowe- bardzo odporne dla produktów o pH kwasowym, obojętnym lub lekko zasadowym, opakowania można sterylizować przed-i po- napełnieniu, zapewnia odporność na nagłe zmiany temperatury

• Klasa 2 – szkło sodowo-wapniowe – po odpowiedniej obróbce może zapewniać stabilność hydrolityczną na poziomie klasy I, opakowanie nadaje się do produktów kwasowych i obojętnych do leków parenteralnych i innych

• Klasa 3 – szkoło sodowo-wapniowe zawierające mało grup zasadowych, ma dużą odporność hydrolityczną opakowanie do preparatów bezwodnych lub proszków do użytku parenteralnego i innych celów, są sterylizowane na sucho przed napełnieniem

• Szkło oranżowe – dla preparatów wrażliwych na promienie UV

Wialki

• Z rurek szklanych

• Ze szkła formowanego

Wialki ze szkła formowanego

• Otrzymywane na gorąco przez nastrzyknięcie stopionego szkła do formy, wydmuchiwanie sprzężonym powietrzem, po wychłodzeniu wyjmowane z form

• Grubsze …

Wialki z rurek szklanych

• Otrzymywane z długich rurek szklanych , duże firmy np. Schott mają własne piece szklarskie sprzedają takie rurki do dalszej obróbki

• Wygodniejsze w przechowywaniu, zwykle do jednego celu, dobrze tolerują gwałtowne zmiany temperatury

Gwint 33/400 lub 33-400

• Pierwsza cyfra – średnica wewnętrzna wieczka lub zewnętrzny wymiar gwintu butelki

• Druga cyfra – gwint „GPI” lub „SPI”

Pojemniki plastikowe

• Zalety: niezbijalne, lekkie, o niskiej gęstości, tańsze

• Wady: zmniejsza stabilność chemiczna od szkła, bardzo przepuszczalne, bywają elektrostatyczne

• PE najbardziej popularny, o niskiej gęstości LDPE i wysokiej HDPE (High Density Polietylen)

Tworzywa sztuczne:

• PVC jest głównym składnikiem worków do kroplówek

• PP jest składnikiem zamknięć, pojemników do tabletek i butelek do i.v.

• Polistyren jest składnikiem słoików do mazideł i kremów o niskiej zawartości wody

Napełnianie opakowań aerozolowych

• Metoda schładzania

• Metoda ciśnieniowa

• Napełnianie podzaworowe

DPI Discus

DPI Twister

Opakowania o zastosowaniu dermatologicznym

• Zgodność z formulacją

  • Wysoka lepkość

  • Napięcie powierzchniowe

  • Agresywna zawartość

• Ochrona produktu

  • Przed światłem, tlenem, brudem/kurzem

  • Wysychaniem, pochłanianiem wilgoci, zbrylaniem

  • Mikroorganizmami

Opakowania postaci półstałych i płynnych

• System APF (Advanced Preservatives Free) – bez konserwantów, wielokrotne użycie

Opakowania jednorazowe bez konserwantów:

• Leki oczne

• 40% nadmiaru przy produkcji

• Trudne do otwierania

Tuby

• Aluminiowe, wewnętrznie lakierowane lub woskowane lub pokryte lateksem

• Elastyczne plastikowe tuby

Pakowanie maści w tuby = tubiarki Tubiarka Millenium

Wytwarzanie produktu leczniczego

• Po uzyskaniu pozwolenia zgodnie z rejestrem

• Zmiana np. wymiaru opakowania, treści ulotki musi być zgłaszana

Artwork – zatwierdzony wzór graficzny

Inspekcje GMP procesu pakowania :

• proces pakowania to jeden z czynników mogących wpłynąć na jakość produktu końcowego

Obszary inspekcji

Błędy:

• Pomieszanie

• Kontaminacja krzyżowa (zanieczyszczenie materiału lub produktu innym materiałem lub produktem)

Opakowania bezpośrednie powinny być kondycjonowane, czyli przechowywane w warunkach jak dla produktu.