hist ros WIELKA WOJNA OJCZYzniania

XXVIII. WIELKA WOJNA OJCZYŹNIANA

Mimo przewagi liczebnej Armii Czerwonej, ich dezorganizacja przyczyniła się do pasma porażek z wojskami Rzeszy przez pierwsze pół roku wojny. Niemcy byli bardzo zorganizowani, początkowo ich plan szedł sprawnie. Stalin zaś mieszał się w sprawy wojskowe, taktyczne, a nie znał się na tym i jego złe decyzje pociągnęły za sobą setki tysięcy, nawet miliony ofiar i jeńców, np.

- front zachodni, bitwa pod Mińskiem – ponad 340 tysięcy.

- bitwa pod Smoleńskiem – od początku lipca do 10 września – 490 tysięcy.

Front północno-zachodni – Nadbałtyk bez problemu zdobyty przez siły niemieckie. Koniec sierpnia, wojska niemieckie dotarły pod Leningrad. Oblężenie, bez prób szturmu. Pełna blokada miasta trwała do sierpnia 1943 roku, za to oblężenie o rok dłużej – aż 900 dni. Na rozkaz Stalina nie ewakuowano ludności cywilnej – ok. 1,2 miliona osób zginęło w wyniku głodu, zimna oraz bombardowania.

Oblężenie Kijowa – Stalin kazał bronić miasta za wszelką cenę – 665 tysięcy ofiar. Ostatecznie Niemcy zwyciężyli, ale znacznie spowolniło to ich szturm na Moskwę. Spadek morali w wojsku rosyjskim.

30 września wojska niemieckie (gen. Von Bock) rozpoczęły operację „Tajfun”, czyli ofensywę na Moskwę. Klęski Armii Czerwonej w bitwach na froncie zachodnim. Przeniesiono urzędy centralne z Moskwy do Kujbyszewa (w pierwszej kolejności wywieziono tam mumię Lenina).

15-16 października – wielka panika i anarchia w Moskwie. Sam Stalin gotów był proponować zawieszenie broni na każdych warunkach. Ich sytuację uratowała rosyjska chlapa. Drogi stały się nieprzejezdne. Zatrzymało to Wehrmacht aż do pierwszych mrozów. W tym czasie sytuacja w Moskwie ustabilizowała się. Zaczęto wprowadzać nowe porządki w armii, podwyższano morale (np. żołnierzom na froncie przyznano dzienne normy spirytusu/wódki).

Połowa listopada – Niemcy wznawiają uderzenie. Napotkali się na mrozy sięgające 35 stopni poniżej zera, nie byli na to przygotowani – brak odzieży i smarów do silników. Spotkali się także z dużym oporem wojsk rosyjskich pod dowództwem generała Żukowa.

5 grudzień 1941 – kontruderzenie, szczególnie wyróżnił się komendant Andrzej Własow. Do końca stycznia odparto wroga o 150-200 km od Moskwy. Obrona miasta miała wielkie znaczenie psychologiczne, odrodziło ducha walki w Rosjanach.

Upadek morali w wojsku niemieckim, chęć wycofania się, jednak Hitler stanowczo odmawia, dymisjonując wielu generałów. Bitwy trwały dalej, jednak pozostały nierozstrzygnięte.

Wiosna 1942 roku, przygotowania u obu stron do generalnej ofensywy. Stalin postanowił atakować w centrum frontu, wciąż obawiając się o bezpieczeństwo Moskwy, Hitler zaś chciał uzyskać dostęp do roponośnego zagłębia bakijskiego (południe).

Armia Czerwona próbowała atakować, jednak odniosła porażki, m.in. wojska radzieckie rozbite pod Leningradem.

Armia niemiecka zdobywa Sewastopol.

Porażki wojsk radzieckich na Ukrainie. KONIEC REZERW.

Stalin – 28 lipiec 1942, rozkazuje walczyć „do ostatniego naboju”, jeńców karać, wszelkimi środkami karać przejawy paniki, i to surowo. Poskutkowało, żołnierze walczyli bardziej zażarcie, rzadziej oddawali się do niewoli.

Podział wojsk niemieckich – część zmierza na Kaukaz, część ku Wołdze. Na Kaukazie powstrzymane, a ku Wołdze po drodze Hitler nakazał zdobycie Stalingradu, a Stalin koniecznie chciał go obronić – względy propagandowe i ambicjonalne, małe znaczenie taktyczne miasta.

Od połowy sierpnia 1942 miały miejsce liczne bezcelowe bitwy, żadna ze stron nie była w stanie pokonać wroga. Była to bitwa na wyniszczenie dla obu stron, wszystkie siły były tam skupione.

Rosja z rozpoczęciem zimy przechodzi do kolejnej kontrofensywy, zmienia taktykę. Zakończone fiaskiem, 500 tys. ofiar (operacja „Mars”) – porażkę zatuszowano.

Niespodziewany sukces operacji „Uran” – otoczenie i pokonanie wojsk niemieckich, które na rozkaz Hitlera miały walczyć do końca. Kolejne sukcesy sowietów, m.in. odzyskanie lotniska zaopatrującego Stalingrad.

Kapitulacja Niemiec 2 luty 1943 (z gen. Paulusem na czele)

Bitwa stalingradzka NIE stanowiła zwrotnego punktu wojny. Co prawda, Niemcy utracili wiele jednostek, chwilowo utracili inicjatywę, ale losy na froncie wschodnim nie zostały jeszcze rozstrzygnięte.

Wiosna 1943 – jednostki sowieckie odzyskują Woroneż, Kursk, Białogród, ale tracą Charków wraz z 45 tys. ludzi.

Rosja – eksploatacja siły roboczej, mobilizacja wszelkich zasobów materialnych, lepsza organizacja od Niemców. Dalszy los wojny zależy coraz bardziej od czynników ekonomicznych.

Druga bitwa pod Charkowem, w efekcie której powstaje tzw. Łuk kurski. Niemcy chcieli w ten sposób zmusić Stalina do poddania się i rokowań. Jednak Stalin został uprzedzony o operacji „Cytadela” czyli ataku na Kursk dzięki swojemu wywiadowi, dobrze przygotowany do obrony.

5 lipca 1943 – natarcie na Kursk. Powodzenie wojsk niemieckich, choć walki były bardzo zażarte.

Wielka pancerna bitwa po Prochorkową 12 lipca 1943 – rozstrzygająca. Wielka porażka sowietów – brak wykwalifikowanego wojska.

10 lipca Hitler zostaje powiadomiony o wojnie alianckiej na Sycylii i odsyła wojska do Włoch, przerwanie ofensywy pod Kurskiem. Kontrnatarcie sowietów – Rosjanie odbijają Charków, Białogród i Orzeł.

Stalin nakazał sfałszować obraz bitwy pod Prochorkową jako wielkie zwycięstwo rosyjskie

Odbicie Kijowa i reszty Ukrainy, także Krymu z Sewastopolem.

Na Ukrainie, Donie i Kubaniu, w Nadbałtyce, na Białorusi, w republikach narodowych , np. tatarskiej wojska niemieckie były odbierane jak wyzwolicielskie. Nawet sami Rosjanie liczyli na interwencję Niemców. Jednak Hitler nie zamierzał wykorzystać tej przewagi, nie miał bowiem na celu pomagać Rosjanom w żaden sposób.

Masowe egzekucje ludności żydowskiej – często z pomocą ludności miejscowej. Łącznie wymordowano ponad milion Żydów.

Rosjanie pod okupacją mogli znowu chodzić do cerkwi, na nowo je otwarto, sprowadzono popów. To zmusiło Stalina do kompromisu – wrzesień 1943 – w zamian za poparcie dla Stalina (zamiast niemieckiego okupanta) zgodził się na obsadzenie stanowiska patriarchy i utworzenie Świętego Synodu. ZAKOŃCZENIE WALKI Z RELIGIĄ.

! Przez cały okres wojny do niewoli niemieckiej dostało się 5,75 mln czerwonoarmistów, z czego 3,22 mln zmarło. Ci, którzy przeżyli zostali zwerbowani do różnych robót , potem część wcielili do wojska na Bałkanach i froncie Zachodnim.

Rosja - Terror i represje wobec kogokolwiek, kto chciałby współpracować z niemieckim okupantem. Po odzyskaniu terenów liczne wyroki śmierci i deportacje całych nacji – np. Tatarów krymskich, Czeczenów, wiele Ukraińców.

Atak niemiecki na ZSRR zmusił Stalina do szukania sojuszników.

Koalicja antyhitlerowska = Wielka Trójka – Wielka Brytania, USA, Rosja.

Układ Sikorski-Majski 30 lipca 1941 r. w Londynie – bezprecedensowa amnestia wobec Polaków więzionych na terenie ZSRR oraz utworzenie Armii Polskiej.

Gdy odnaleziono groby katyńskie , Stalin zerwał stosunki z rządem Rzeczypospolitej.

KONFERENCJE. Stalin bardzo dobrze przygotowany dzięki wywiadowi.

  1. Konferencja w Teheranie – od 28 listopada do 1 grudnia 1943 – Stalin, prezydent USA Franklin Delano Roosevelt, premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill. Z inicjatywy Churchilla powstała tzw. linia Curzona, tworząca granice polsko-radzieckie. Wielka Brytania chciała powiększyć wpływy polskie aż po Lwów, jednak Stalin nie zgodził się, a USA nie chciało naciskać na Stalina, bo byli uwikłani w konflikt z Japonią, Roosevelt skłonny zaproponować bardzo wiele w zamian za interwencję ZSRR na Dalekim Wschodzie.

  2. Konferencja w Jałcie – od 4 do 11 lutego 1945 – ten sam skład: Stalin, Roosevelt, Churchill.

  3. Konferencja w Poczdamie – od 17 lipca do 2 sierpnia 1945 – ten sam skład, tylko 28 lipca Churchilla zmienił nowy premier Wielkiej Brytanii Clement Attlee. Doprecyzowali wcześniejsze ustalenia podziału Niemiec i reparacji wojennych.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
hist ros WIELKA SMUTA
wielka wojna ojczyzniana film
Brzezinska Anna, Wiśniewski Grzegorz Wielka Wojna 01 Za króla, Ojczyznę i garść złota doc
hist ros Rosja pod rzadami nastepncow piotra I
hist ros Rosja na prze
hist ros Rozdzia
hist ros Panowanie Iwana IV Grozneg
10 Wielka wojna
hist ros, powrotna fala reakcji, XV
hist ros, powrotna fala reakcji, XV
hist ros panstwo totalitarne
hist ros XX
WIELKA WOJNA Z ZAKONEM, wszystko do szkoly
hist ros POLITYKA ZAGRANICZNA ROSJI W XIX WIEKU
jkonspekt wielka wojna z zakonem, Testy, sprawdziany, konspekty z historii
hist ros Panowanie Piotra I (rozdzia
hist ros XII Epoka wielkich reform
hist ros ROSJA NA PRZElomie stuleci
hist ros lata zastoju

więcej podobnych podstron