WIELKA SMUTA

WYGAŚNIĘCIE DYNASTII RURYKOWICZÓW nastąpiło w 1598 r po śmierci Fiodora I. Kryzys społeczny widoczny już za panowania Fiodora po jego śmierci przerodził się w kryzys polityczny, zwany Wielką Smutą.

PANOWANIE BORYSA GODUNOWA

W połowie kwietnia 1598r. zwołany do Moskwy Sobór Ziemski ofiarował koronę Godunowowi, rozpoczęło to jego siedmioletnie rządy.

Godunow kontynuował prowadzoną przez Iwana IV, politykę centralizacji władzy państwowej. Po bezskutecznych próbach odkupienia od Szwecji odstąpionych jej 1583 przez Rosję twierdz, 1590-1595 prowadził ze Szwecją wojnę, zakończoną zawarciem w V 1595 wieczystego pokoju. Dążył do zdobycia Inflant. W polityce wewnętrznej dążył do wzmocnienia średniej i drobnej szlachty, znosząc w jej interesie prawo zezwalające chłopom na opuszczanie wsi. Choć klęska nieurodzaju 1601, będąca przyczyną straszliwego głodu, zmusiła Borysa do przejściowego złagodzenia tych postanowień, 1603 doszło jednak do pierwszych w dziejach Rosji wielkich wystąpień chłopskich. Borys Godunow zmarł niespodziewanie 13 IV 1605 r. w niewyjaśnionych okolicznościach.

W 1591 r. wygasł podpisany w Jamie Zapolskim dziesięcioletni rozejm. Rosja w tym czasie toczyła wojnę ze Szwecją, w tej sytuacji rozejm został przedłużony o 12 lat. W Polsce królem był od 1587 r. Zygmunt III, od 1592 r. jednocześnie król szwedzki, zdetronizowany przez sejm w Sztokholmie w 1599 r.W następnym roku rozpoczęła się wojna polsko- szwedzka, w obawie przed tym, że Moskwa zechce ją wykorzystać w swoim interesie, strona polska zaproponowała stronie rosyjskiej unię.

1610-wojska polskie Władysława IV Wazy zajęły i okupowały Moskwę do 1612r . Okres walki o władzę zakończył w 1613 wybór na tron carski Michała Fiodorowicza, założyciela dynastii Romanowów.

MARYNA MNISZCHÓWNA-26 maja 1604 roku Dymitr i Jerzy Mniszech, spisali kontrakt, w którym polski szlachcic zapowiedział wydanie córki za Samozwańca, gdyby temu udało się zdobyć tron rosyjski. 17 kwietnia 1606 roku Maryna wraz z orszakiem przekroczyła granicę Rzeczypospolitej. 12 maja 1606 roku uroczyście wjechała do Moskwy i 18 maja jako pierwsza w dziejach Rosji kobieta została koronowana na carową.

WASYL SZUJSKI-pierwszej połowie 1606 roku Wasyl Szujski stanął na czele organizatorów zamachu stanu. Po Moskwie zaczęto rozsyłać sprzeczne ze sobą plotki, które dezinformowały i jednocześnie podburzały lud stolicy do powstania. Wykorzystując ślub pary carskiej i uroczystości koronacyjne Maryny Mniszchówny, wywołano zamieszki w mieście, które 17 maja 1606 roku przerodziły się w rebelię przeciwko rządom Dymitra Samozwańca I.

Nad ranem 17 maja 1606 roku Wasyl Szujski stanął na czele tłumu zmierzającego do Kremla. Wypuszczono z więzień przestępców, którzy zasilili szeregi powstańców. Dzięki pomocy duchowieństwa prawosławnego otwarto bramy twierdzy moskiewskiej i rozpoczęto szturm pałacu cesarskiego na Kremlu, gdzie natychmiast po zdobyciu pokoi dworskich zamordowano Dymitra Samozwańca I. Kilka dni później jego ciało spalono, a z uzyskanych prochów oddano salwę z armaty ustawionej na Placu Czerwonym.

Po krwawej detronizacji Dymitra Samozwańca I 18 maja 1606 roku zebrała się Duma Bojarska, która 19 maja 1606 roku nad ranem wybrała z pominięciem Soboru Ziemskiego Wasyla Szujskiego nowym carem. Wasyl Szujski został koronowany 1 czerwca 1606 roku w Soborze Uspieńskim w Moskwie.

W latach 1609-1618 trwała wojna polsko-rosyjska. W Niżnym Nowogrodzie w 1611 wybuchło antypolskie powstanie, prowadzone przez kupca MININA. Sformowano armię powstańczą, na czele której stanął kniaź DYMITR POŻARSKI, której zadaniem było usunięcie polskiej załogi z Moskwy. Rozpoczęła się blokada stolicy Rosji. Dwukrotnie podejmowana przez wojska hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza próba odsieczy zakończyła się niepowodzeniem. Oblężenie doprowadziło w końcu do kapitulacji polskiej załogi Kremla moskiewskiego 7 listopada 1612, co spowodowało odstąpienie od oblegania Wołokołamska przez idącego na odsiecz króla Zygmunta III.