Stres w pracy
PROBLEM: STRES W PRACY
Największe problemy pracodawców w warunkach gospodarki rynkowej to: zwiększająca się konkurencja, koszty zatrudnienia, mały popyt, potrzeby klientów itp..
Wszystko co powoduje, że stale rosną wymagania stawiane pracownikom. Ta wzrastająca ilość wymagań związanych z pracą sprawia, że coraz częściej przekraczają one możliwości przeciętnego człowieka, są zbyt duże, trwają zbyt długo, pojawiają się zbyt często lub są niedopasowane do predyspozycji, umiejętności i wiedzy pracowników.
Stres:
Nadmierny stres związany z pracą zawodową to drugi po bólach pleców problem zdrowotny pracowników w Unii Europejskiej
Szacuje się, że dotyczy on prawie 1/3 wszystkich zatrudnionych
Wymagania stawiane przez pracodawcę, sposób zarządzania firmą, organizacja pracy, stosunki panujące w zespole, niepewność zatrudnienia – wszystko to może wywoływać stan chronicznego stresu, który z czasem może prowadzić do poważnych zmian w stanie zdrowia pracowników narażonych na doświadczanie stresu
Skutki zdrowotne:
Stres związany z pracą działa jak „kropla drążąca skałę” i dotyczy wszystkich pracujących – pracodawców i pracujących
Jeżeli trwa długo, maże z czasem doprowadzić do:
Nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, udarów mózgu oraz zawałów mięśnia sercowego, owrzodzenia układu pokarmowego oraz bolesnych skurczów jelit (tzw. zespołu nadwrażliwego jelita), bólów karku, barków, okolicy krzyżowo – lędźwiowej, kręgosłupa, obniżenie odporności organizmu i związanych z tym chorób infekcyjnych, depresji, nerwicy, a także zwiększenia ryzyka zachorowania na chorobę nowotworową.
Osoby doświadczające stresu próbują czasem obniżać napięcie przy pomocy alkoholu, nikotyny lub środków odurzających. Nie likwiduje to przyczyny stresu w pracy.
Koszty stresu w pracy:
Osoby doświadczające długotrwałego lub nadmiernego stresu w pracy są wyczerpane fizycznie i psychiczne ; dlatego częściej:
Nie są w stanie pracować tak efektywnie i wydajnie, jak wcześniej
Popełniają niezamierzone pomyłki i błędy
Są niechętne nowościom i zmianom w pracy
Omijają przepisy, zasady bezpieczeństwa i polecenia przełożonych
Ulegają wypadkom w pracy
„wypalają się”, tacą zainteresowanie pracą
Korzystanie z porad lekarza
Biorą dni wolne oraz zwolnienia lekarskie
Odchodzą z pracy
Grupy ryzyka:
Szczególne narażone na odczuwanie stresu związanego z pracą są osoby:
Młode
Nowo przyjęte do pracy
Których predyspozycje, zdolności, wiedza, umiejętności lub doświadczenie zawodowe są niewielkie lub niedostosowane do wykonywanych obowiązków
Wrażliwe (których układ nerwowy wzmacnia bodźce napływające z otoczenia)
Dominujące, dążące do osiągnięć, współzawodniczące z innymi, działające w pośpiechu, niecierpliwe
W podeszły wieku
Mające dodatkowo problemy poza pracą , np. kłopoty finansowe, osoby będące w trakcie rozwodu, zmagające się z chorobą w rodzinie
Bądź wyrozumiały dla siebie i innych; pamiętaj, że nie ma ludzi, którzy „zawsze wszystko wiedzą”, „zawsze zdążają na czas”, zawsze wszystkich lubią” i „są lubiani przez wszystkich”
Nie oskarżaj i nie dyskredytuj siebie i innych, szukaj dobrych stron u siebie i współpracowników
Nie pomniejszaj własnych oraz cudzych dokonań
Jeśli jest za co, nie zapominaj o wyrażaniu uznania i aprobaty
W myśleniu o sobie i obowiązkach unikaj zwrotów „zawsze”, „natychmiast”, „muszę”, „nigdy”, używaj w zamian stwierdzeń „dobrze by było”, „chciałbym”, „postaram się”
Mów o uczuciach związanych z pracą , staraj się aby nie wpływały na Twoje zachowanie w sposób dezorganizujący pracę innym osobom
Dbaj o siebie i swoje sprawy; odmawiaj i mów „NIE”, gdy ktoś narusza Twoje prawa
Jeśli musisz, rywalizuj raczej z sobą niż z innymi pracownikami
Unikaj odwlekania i odkładania spraw na później
Stres – naturalna reakcja organizmy na codzienne wyzwania i życiowe zmiany. Jest to stan mobilizacji organizmu będący reakcją na negatywne bodźce psychiczne i fizyczne, mogący prowadzić do zaburzeń czynnościowych.
Rozróżniamy dwa rodzaje stresu:
Stres psychiczne – wzrost napięcia emocjonalne wywołany przez silny bodziec wewnętrzny lub zewnętrzny. Może prowadzić do wyczerpania i zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu
Stres fizjologiczny – całokształt zmian, którymi organizm odpowiada na różne czynniki uszkadzające (zranienie, oziębienie, przegrzanie)
Podział stresu na:
Dystres – stres zły – kiedy strumień bodźców przekracza pewną granicę naszej indywidulanej wytrzymałości, jest to stres zbyt ciężki lub trwa zbyt długo
Eustres – stres dobry – bodźce podnoszą jedynie stopień naszej aktywności, wzmacniają reakcje, umożliwiają skuteczne działanie. Stres ten nie przekracza pewnej granicy
Czynniki stresogenne mogą być:
Zewnętrzne – presja środowiska, przytłaczająca ilość zajęć, zmiana szkoły lub mieszkania, złe warunki pracy
Wewnętrzne – (tkwiące w jednostce) – nierealistyczne oczekiwania, brak poczucia sprawowania kontroli, przesądy, kompleksy, nieodpowiednie nawyki
Jak reagujemy na stres:
Reakcje fizjologiczne
Wzrost aktywności ukł nerwowego, zwiększony poziom adrenaliny co powoduje wzrost ciśnienia a w skrajnych przypadkach palpitacje serca; bóle głowy, żołądka
Reakcje psychologiczne
Lęk, stany depresyjne, smutek, irytacja, rozczarowanie życiem i sobą
Zmiany w zachowaniu
Objadanie się, palenia papierosów, nadużywanie alkoholu, obgryzanie paznokci, zaburzenia snu, łatwe wpadanie w gniew, unikanie kontaktów z ludźmi
Zmiany w myśleniu
Trudności z koncentracją, zapominanie, negatywne myślenie
Źródła stresu:
Stres życiowy
Jeśli jesteś w fizycznie lub emocjonalnie grożącym CI położeniu, organizm uruchamia mechanizmy obronne pomagające Ci reagować bardziej skutecznie.
Gwałtowny wzrost poziomu adrenaliny we krwi; uwolnienie zapasów glukozy (źródło energii dla mózgu i mięśni); uwolnienie wolnych kwasów tłuszczowych
Stres generowany wewnętrznie
Nacisk jaki Ty sam powodujesz na siebie będący wyrazem wszelkich aspektów Twej indywidualne osobowości (np. perfekcjonizm)
Zaniepokojenie wydarzeniami poza Twoją kontrolą; problemy w związkach spowodowane Twoim zachowaniem; pośpiech; swoiste „uzależnienie” i przyjemność ze stresu
Stres środowiskowy
Natłok i naruszenie osobistej przestrzeni; niewystarczającej przestrzeni do pracy i życia, hałasu, brudu lub nieporządnych warunków, źle zorganizowanego lub zniszczonego otoczenia
Stres żywieniowy
Jedzenie które spożywasz, może przyczyniać się do stresu
Stres związany z pracą i stylem życia
Zbyt dużo lub zbyt mało pracy; nacisk ze strony nieprzekraczalnych terminów; odpowiedzialność za ludzi
Znużenie i przepracowania
Tutaj stres gromadzi się przez bardzo długi okres. Może występować gdy próbujesz osiągnąć zbyt wiele w zbyt krótkim czasie.
Rodzaje stresu:
Stres krótkoterminowy – może być wynikiem trudnych spotkań, rywalizacji i innych konfrontacyjnych sytuacji
Stres długoterminowy – wynika ze zmęczenia a wysoki poziom adrenaliny przez długi okres czasu może zmniejszyć wydajność
Stres związany z mającym nadejść wydarzeniem:
Istnieją 3 metody przygotowani się do sytuacji stresowej:
Powtarzanie
Planowanie
Unikanie
Czym jest psychologia? Wiedzieć o osobowości człowieka, jak sobie radzić w trudnych sytuacjach.