Świętokrzyski Park Narodowy
Świętokrzyski Park Narodowy powstał w 1950 r. obejmując swoim zasięgiem m.in. najwyższe pasmo Gór Świętokrzyskich wraz ze szczytem Łysicy. Wcześniej już od lat 20. na terenie tym istniały rezerwaty: Chełmowa Góra, Święty Krzyż i Łysica. Powierzchnia parku wynosi 7626 ha.
Góry Świętokrzyskie należą do najstarszych gór w Polsce. Powstały głównie ze skał osadowych w czasie orogenezy kaledońskiej. Charakteryzują się one niewielkimi wysokościami i łagodnymi stokami.
Park jest niemal całkowicie porośnięty lasami, głównie lasami bukowo-jodłowymi. Pojawiają się z nich także modrzewie, dęby, lipy, jawory i sosny. Z mniejszych roślin można tu spotkać chronione czosnek niedźwiedzi, przetacznik górski, lilię złotogłową czy pełnik europejski.
Bogata jest także fauna Świętokrzyskiego PN, która liczy sobie ponad 4000 gatunków. Można tu zobaczyć np. sarny, lisy, dziki i łosie. W parku mieszka także 150 gatunków ptaków, wśród których są m.in. orliki, sokoły, jastrzębie, myszołowy, a także czarne bociany czy sowy. Ciekawe jest też występowanie gatunków będących reliktami polodowcowymi np. niektóre gatunki ślimaków.
Świętokrzyski PN jest atrakcyjny także ze względu na znajdujące się tam liczne zabytki. Będąc w parku warto zobaczyć takie miejsca, jak klasztory na Świętym Krzyżu i w Świętej Katarzynie, liczne kościoły czy ruiny zamku w Bodzentynie. Przez park przebiega sześć pieszych szlaków turystycznych, niemal w całym parku zabronione jest poruszanie się rowerem.