ĆWICZENIA 15.03.15

od 1 lipca 2015r. nie będzie zawieszenia kary grzywny

OGRANICZENIE WOLNOŚCI:

co do zasady mamy jej dwie alternatywne formy:

a) nieodpłatna kontrolowana praca na cele społeczne

b) potrącenie z wynagrodzenia o pracę

w nowym stanie prawnym ulgnie zmianie:

art. 34 par. 1 a – cztery rodzaje form zamiast tych w/w. -> dochodzi oprócz tych dwóch:

- obowiązki probacyjne z art. 72

- obowiązek pozostawiania w miejscu stałego pobytu lub innym wyznaczonym miejscu, z zastosowaniem dozoru elektronicznego.

(nowelizacja uchyla ustawę o .... dozorze elektronicznym i dozór ten zostaje inkorporowany do kodeksu karnego).

Wszystkie te cztery formy będzie można orzec ŁĄCZNIE lub OSOBNO! Wynika to z tego, że kara ograniczenia wolności ma być orzekana w szerszym zakresie, wobec czego przyznano sądom modyfikowanie jej dolegliwości.

zgodnie z art. 58 par 3 jeżeli mamy do czynienia z karą pozbawienia wolności do lat 5 sąd może orzec zamiast niej ograniczenie wolności do lat 2 albo grzywnę. (kara wolnościowa w miejsce kary izolacyjnej).

po nowelizacji : 37 a. -> jeżeli mamy do czynienia z przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności do lat sąd będzie mógł wybrać ograniczenie wolności lub grzywny.

aktualnie karę ograniczenia wolności wymierza się w miesiącach, a wyjątkowo do 2 lat w przypadku kary łącznej, 58 par 3, obostrzenia kary

po nowelizacji: kara ograniczenia wolności w swoich podstawowych granicach będzie mogła wynosić dwa lata (1 miesiąc – 2 lata) <- wymierzać będzie się w miesiącach i latach. Nowy art. 34

dozór elektroniczny – 12 godzin obecnie

po nowelizacji : najdłużej 12 w stosunku dziennym , 70 godzin w stosunku tygodniowym .

art. 37 dodany po nowelizacji jeżeli mamy sprawcę występku to sprawdzamy z jakiego przepisu jego występek jest kwalifikowany. Niezależnie jaka jest dolna granica pozbawienia wolności (a co np. 212 gdzie nie ma pozbawienia wolności- tu kara wiązana nie będzie dotyczyć) .

- jeżeli jest to występek, którego zagrożenie ustawowe wynosi mniej niż 10 lat- to orzeka się wobec sprawy jednocześnie pozbawienie do 3 miesięcy i ograniczenie wolności do 2 lat

- 10 lat i więcej -> pozbawienie wolności nawet do 6 miesięcy

KARY IZOLACYJNE

Nie ma czegoś takiego jak kara więzienia! Mamy karę pozbawienia wolności. Taka kara była w kodeksie z 1932r.

(na kolokwium może być pojęcie multirecydywy)

Kara pozbawienia wolności jest czymś innym niż kara 25 lat pozbawienia wolności i dożywotniego.

Jest to tzw. terminowe pozbawienie -> 1 miesiąc- 15 lat.

Po nowelizacji -> będzie kara pozbawienia do lat 20 w przypadkach gdy będziemy mieli co czynienia z karą pozbawienia wolności nadzwyczajnie obostrzoną i karą łączną.

Jeżeli ustawodawca nie mówi, tego ile wynosi dolna lub górna granica za przestępstwo w części szczególnej , to ściągami je z części ogólnej. Np. 197 par 3 „nie krótszy niż 3 lata -> czyli maksymalnie 15 chociaż tego ustawodawca nie wskazał bezpośrednio”.

art. 62 k.k. – mamy różne typy zakładów karnych:

- otwartego

- półotwartego

- zamkniętego – 23 h/doba siedzą w celi a na godzinę wychodzą na spacerniak

a rodzaje:

- dla odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy

- dla młodocianych

- dla recydywistów

- ......

KARA 25 LAT POZBAWIENIA WOLNOŚCI – odrębna terminowo od kary pozbawienia wolności. Wcześniej była alternatywą dla kary śmierci, a od 1997r. znalazła się w części ogólnej jako zasadnicza.

art. 10 par. 3 – wobec nieletniego nie może być 2/3 zagrożenia, pojawiła się wątpliwość czy wobec nieletnich można zastosować karę 25 lat pozbawienia wolności ->SN orzekł, że owszem i można ;)

Ma ona charakter eliminacyjny, by sprawca nie stykał się przez pewien czas ze społeczeństwem.

DOŻYWOTNIE POZBAWIENIE WOLNOŚCI (ma charakter całkowicie eliminacyjny)

Skazany na dożywotnie pozbawienie wolności może wyjść po 40 latach.

art. 77 par. 2 -> zwiększenie granicy w szczególnych sytuacjach (SO we Wrocławiu orzekł wobec „skorpiona”, że będzie on się mógł ubiegać o przedterminowe po 50 latach).

ŚRODKI KARNE

art. 28 po nowelizacji – art. 28 par. 1 mówiący o błędzie co do okoliczności będzie dotyczyć teraz przestępstw nieumyślnych ze względu na nowy art. 28

RÓŻNICA: środek karny a kary dodatkowe - > art.59 – można orzec środek karny bez orzekania kary

art. 39 k.k. – katalog zamknięty (niektóre są niespójne i sprzeczne), ale można jest ustalić w innych ustawach.

niektóre środki karne będą niedługo (od 1 lipca) środkami kompensacyjnymi -> rozdział 5a „Przepadek i środki kompensacyjne”.

problem: art. 51 i 52 k.k.

- art. 52 – jeżeli sąd uzna, że istnieje taka konieczność, to może zawiadomić sąd rodzinny o popełnieniu przestępstwa ale trudno to uznać jako środek karny

- co do zasady większość środków karnych orzekamy w latach, pedofilskie (rok – 15 lat), ale zakaz wstępu na imprezę masową odbiega od pozostałych kryteriów -> 2-6 lat.

- niektóre środki karne można orzec na zawsze, np. prowadzenia pojazdu, zakazy pedofilskie ale póki co mamy art. 84a. -> powstaje pytanie dlaczego można uznać za wykonany zakaz o charakterze pedofilskim po 10 latach a nie można uznać za wykonany zakaz prowadzenia pojazdu -> odpowiedź : kara nie może ulec zatarciu kiedy wciąż wykonywany jest środek karny. ALE PO NOWELIZACJI zostanie to zmodyfikowane : w stosunku do wszystkich stosunków karnych orzekanych dożywotnie będzie można je uznać za wykonany po 15 latach przy czym nie będą to „środki orzekane na zawsze” na „środki orzekane dożywotnio”.

1. POZBAWIENIE PRAW PUBLICZNYCH (art. 40 k.k.) –

• samorząd terytorialny wchodzi w pojęcie samorządu publicznego

• utrata prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości -> wymiar sprawują sądy i trybunały. Wobec tego dotyczy to ławnika sędziów (nie prokuratorów i obrońców).

• utrata orderów, odznaczeń i orderów honorowych – traci się już na zawsze a nie na czas, na jaki został wymierzony środek karny.

• WAŻNE: jak gościu pyta o środek karny, to pyta o jego treść i kiedy można go orzec -> tu : SĄD MOŻE ORZEC (czyli fakultatywnie) co oznacza że sprawca został już skazany na karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3

• od 1 roku do lat 10

• sąd może orzecc fakultatywnie zakaz zajmowania OKREŚLONEGO STANOWISKA .... jeżeli sprawca:

  • nadużył

  • albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie stanowiska zagraża istotnym dobrom chronionym prawem

pytanie: czy są nie istotne dobra, które chroni prawo. W przypadku prowadzenia działalności -> popełnienie przestępstwa z związku z prowadzeniem działalności i (łącznie) zagraża istotnym

ZAKAZY ZWIĄZANE Z MAŁOLETNIMI:

art. 41 par. 1. Sąd może orzec (fakultatywnie)wykonywania wszelkich......Kontrowersyjne „na zawsze” -> z niego wynika tyle, że zakaz ten można orzec tylko i wyłącznie na zawsze ale z art. 43 wynika wprost, ze orzeka się go od roku do lat 15.

czy moze to być kara wymierzona z warunkowym zawieszeniem wykonania? – na logikę wystarczy orzeczenie z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności ale nie ma tutaj

ZAKAZ WSTĘPU NA IMPREZĘ MASOWĄ tzw. zakaz stadionowy

- 2-6 lat (odstępstwo od innych wymiarów)

- fakultatywnie-> w związku (funkcjonalnym) z taką imprezą a udział sprawca zagraża dobrom chronionym prawem 2-6lat

- obejmuje wszelkie imprezy masowa na terytorium RP oraz mecze piłki nożnej polskiej kadry rozgrywane poza terytorium RP. Dlaczego tylko piłka nożna?

* w przypadku piłki nożnej mamy większą kontrolę

* największe „burdy”

- obligatoryjnie – jeżeli ponownie popełni takie przestępstwo

- ALE paragraf 3-> mamy mniejszy obowiązek : obowiązek przerwania .......

- paragraf 5 – może orzec, że po upływie okresu (dozoru elektronicznego) będzie obowiązany do stawiennictwa ....

Ogólnie : mamy jeden obowiązek główny : zakaz wstępu oraz dwa takie dodatkowe: obowiązek meldowania się + pozostawania pod dozorem

- dozór 6-12 miesięcy

- obowiązek stawiennictwa – 6 miesięcy do 6 lat

art. 59 i 60 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych - tutaj określony jest jako obowiązek obligatoryjny.

41 c k.k – przesłanki fakultatywnie: w razie przestępstwa w związku z urządzaniu gier

- rok – 10 lat

ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW

- par 1 -> fakultatywnie

- par 2 – obligatoryjnie – wszelkich pojazdów lub określonego rodzaju, jeżeli sprawca był w stanie nietrzeźwości , lub pod wpływem środków, lub zbiegł .... (alternatywnie)

- par 3 względnie obligatoryjny – wszelkich pojazdów mechanicznych (czyli nie rower, skuter, motorower). Na zawsze.

- par 4- bezwzględnie (tu odrzucono wyjątkowy wypadek, kiedy nie trzeba stosować par.3 )

art. 115 par. 16 -> definicja stanu nietrzeźwości

- rok – 10 lat lub na zawsze (tutaj nic nowelizacja nie zmienia! dalej będzie orzekana „na zawsze”)

PRZEPADEK po nowelizacji będzie w odrębnym rozdziale 5a

• art .44 k.k.

• co do zasady wobec auta nie można orzec przepadku

• chodzi o przedmioty, które służą do popełnienia przestępstwa

• „niewspółmierność przepadku do wagi popełnionego czynu”-> nawiązka zamiast przepadku

• tzw. przepadek czynności wykonawczych

• par. 8 zostanie uchylony

• par. 3 „mienie znacznej wartości”- art. 115 par. 4 -> 200 tysięcy. Domniemanie, że wszystko to, co sprawca objął w swoje władanie po popełnieniu przestępstwa stanowi korzyść z popełnienia przestępstwa.

• par. 3 ulega zmianie-> „jeżeli mienie zostało przeniesione”<-Sąd lub prokurator musi udowodnić, że faktycznie zostało przeniesione

OBOWIĄZEK NAPRAWIENIA SZKODY- będzie środkiem KOMPENSACYJNYM

• co do zasady fakultatywny ale jeżeli pokrzywdzony lub inny uprawniony złoży wniosek, obowiązek jego orzeczenia ma charakter obligatoryjny

• art. 46 k.k.

• par. 2 zmienia się – jeżeli orzeczenie obowiązku jest znacznie utrudnione sąd może orzec nawiązkę w wysokości do 200 tys.

• spowodowanie szkody musi być jednym ze znamion, np. zniszczenie rzeczy lub art. 296

NAWIĄZKA:

- w przypadku umyślnego przestępstwa na życiu i zdrowiu

-

- orzeka się obecnie na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy....

- co do zasady 100 tysięcy

ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE

• art. 46

• par. 2 -> zryczałtowane naprawienie szkody

OPUBLIKOWANIE WYROKU

• przesłanki: jeżeli podanie do wiadomości publicznej jest celowe

• na koszt skazanego

• w przypadku zniesławienia może być orzeczone tylko na wniosek pokrzywdzonego

ŚRODKI PROBACYJNE

• warunkowe umorzenie- przed orzeczeniem o karze

• warunkowe zawieszenie- po orzeczeniu ale przed wykonaniem

• ................................... – po

1. warunkowe umorzenie postępowania karnego

• przesłanki związane z czynem – wina i społeczna szkodliwość nie są znaczne. Jeżeli jesteśmy pomiędzy znikomą szkodliwością a znaczną.

• okoliczności o charakterze procesowym – okoliczności popełnienia nie budzą wątpliwości

• przesłanki związane z osobą sprawcy - sprawca nie był karany za przestępstwo umyślne (za nieumyślne może)

• po nowelizacji (tylko ta wymagana) -> 5 LAT

• okres próby – doczytać

2. warunkowe zawieszenie wykonania kary

• aktualnie może warunkowo zawiesić kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej 2 lat .....

• po zmianie -> może warunkowo zawiesić kary pozbawienia wolności nie przekraczającej roku – nie będzie już nic poza tym, a obecnie mamy jeszcze ograniczenia wolności i grzywny jako kary samoistnej

• obok zawieszenia kary można orzec grzywnę – kumulatywna kara

OKRES PRÓBY:

• obecnie 2-5 lat + w niektórych sytuacjach inne

• zmiana nastąpi taka, że będzie wynosić od roku do trzech lat . Przy młodocianym 2-5 lat

3. warunkowe przedterminowe zwolnienie- art. 77

• można je orzec, jeżeli będziemy mieli pozytywną prognozę kryminologiczną

• sąd może podwyższyć czas

• dotyczy tylko i wyłącznie kary pozbawienia wolności.

NADZWYCZAJNE OBOSTRZENIE KARY

• „przestępstwo podobne” art. 115 par. 3 -> te, które należą do tego samego rozdziału kodeksu karnego

• recydywa wielokrotna – art. 64 par. 2 -> dopiero w przypadku popełnienia trzeciego przestępstwa, bo dopiero po skazaniu w warunkach określonych w par. 1

• wystarczy, że drugie i trzecie będą należeć do katalogu art. 64 par. 2 ale nie muszą być takie same

• od kiedy liczymy to „odbycie kary”? Ten czas liczy się od momentu osadzenia.

• przesłanka z art. 64 par. 2 to łączne odsiedzenie roku -> i tak np. siedział 10 miesięcy i np. 2 miesiące . Multirecydywista musi siedzieć za pierwsze 6 miesięcy i za drugie też sześć.

art.178- najgorsze zwiększenie kary pozbawienie wolności – od dolnej zwiększonej o połowę do górnej zwiększonej o połowę- tzn. że sprawca wypadku komunikacyjnego ma gorzej niż multirecydywista

CHULIGAŃSKI CHARAKTER WYSTĘPKU- art. 115 par. 21

- jedynie wyjątkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności

- dolna granica zwiększenia o połowę