Makrolidy – bakteriostatyczne
Erytromycyna : Erythromicinum tab. 0,2 a dla cyklicznego węglanu Dawercin tab 0,25, granulat do zaw. Doust. 0,5/5ml , a także roztwór do użytku zewnętrznego w stężeniu 2,5 %Główny zakres dział. Polega na chamowaniu syntezybiałek na rybosomach kom. Przede wszystkim na gram +
Zakażenia Gronkowcowe (paciorkowcowe zw. u ch b~lakt), Mycoplasma pseud. , Legionella ,Bordatella . Dział niep; ból brzucha ,alergie skórne żadko żółtaczka .
Roksytromycyna : Rulid tab. 0,1i 0,15 zawiesina doustna 9,05 ; Roksiratio tab. 0,15 ; xictrocin 0,1 ;0,15 i zawiesina 0,05 półsyntetyczna zakres dział : Chlamydioza dróg oddechowych I płciowych .Lepsza tolerancja I wchłanianie żadsze dział niepożądane niż w erytromycynie.
Klarytromycyna : Klacid 0,25; 0,5 Klacid Uno tab. O zmodyfikowanym uwalnianiu 0,5 ; Fromilid tab 0,25; 0,5 i zawiesina 0,125 ; 0,25 ; 0,5 /5ml. ; Klabax tab. 0,25 ; 0,5 zawiesina 0,125 I 0,25 ; Lekoklar tab 0,25; 0,5 I zawiesina 0,125 ; 0,25 Silne działanie Chlamydioza długi okres półtrwania 2x1 dz. żadsze I słabsze objawy od erytromycyny.
Azitromycyna Sumamed tab. 0,125 , kap. 0,25 tab o,5 I 0,6 ; Syrop doustny 0,1 I 0,2 /5ml Fiolki 0,5 ; Azitrox tab powl. 0,25 I 0,5 ; Azimicin tab o,125; 0,25 ; 0,5. Mycoplasma , Chlamydia Haemofilus infl. Bardzo długi okres półtrwania 1x1 dz.
Telitromycyna : Ketek tab pow 0,4 zbliżona do makrolidów zakażenia dróg oddech. Zapalenie gardła , migdałków ,zatok obocznych nosa . (zwł.u ch.b~ lakt)
Oporność krzyżowa – oznaczamy wrażliwość tylko na erytromycynę
Linkozamidy
Linkomycyna : Linkomicin kap. 0,5 amp. 0,6/2ml ; Nevolerr amp. 0,6 0,6/2ml ; żadko stosowana !
klindamycyna : Dalacin C kap. 0,75 ; 0,15; 0,3; 0,6 zawiesina 0,075/5ml amp. 0,3/2 ;0,6/4 ; 0,9/6 ml ; Dalacin T emulsja 1% i płyn na skóre 1% żel 1% zewn. ; Clindo cap. 0,3 amp. 0,6/4ml ; Klimicin kap 0,15 i 0,3 amp 0,3/2 i 0,6/4 ml często stosowana zwłaszcza w zwalczaniu zakażeń niezarodnikujących beztlenowców w różnych miejscach (zew. i wew.), bakt. z rodzaju Bacteroides peptococus I peptostreptococus dobrze się w chłania z przewodu pokarmow. Ma długi okres półtrwania.Dobrze przenika do tkanek również kostnej (zakażenia okołozębowe)Dział. Niepożądane: przewód pokarmowy ,stany zapalne jamy ustnej ,rzekomo błoniaste zapal. Jelit.Przedawkowanie: uzupełnienie płynów I elektrolitów , doustne podanie Metranizadolu lub Wankomycyny.
Aminoglikozydy - bakteriobójcze
• Naturalne - streptomycyna, neomycyna, kanamycyna, gentanycyna, tobramycyna
• Półsyntetyczne - netylmycyna, amikacyna
Spektrum – Bakteriobójczo polega na chamowaniu syntezy białka przede wszystkim tlenowe pałeczki jelitowenatomiast( beztlenowe są całkowicie na nie oporne !)gram- ,dobrze przenikają do jam ciała z wyjątkiem płynu mózg.-rdzen., enterokoki, pozajelitowo(bardzo słabo wchłaniają się z przew. Pokarm.) Dział. Niepożąd. Nefrotoksyczne, ototoksyczneodczyny alergiczne
1 GENERACJA – STARE:
Streptomycyna Streptomycinum fiolki 1,0 .Zakres dział; Grużlica-mycobacterium tuberadosis , bruceloza, tularemia-choroba bydła
Neomycyna Neomycinum 0,25 aerozol zew. , maść 0,5% oczna ; Neomycinum sulfuricum jako subst. do leków recept.Nie stosowana wogóle ze względu na toksyczność uszkadza nerki powoduje głuchote zast. Ograniczone do podawania doodbytniczego przed zabiegami operacyjnymi w Jamie brzusznej . Stos. zew w aerozolu lub maści .
2 GENERACJA – NOWE:
Amikacyna ( półsyntetyczne glikozydy ) Amikin fiol. 0,25 i 0,5 /2ml i 1,0/4ml ; Biodacyna amp. 0,25 i 0,5 / 2ml ; 1,0/4ml. Biodacyna ophtalnicum krople oczne 0,3% Wywołane przez B Gram – ( tlenowe pałeczki jelitowe ) z rodzaju Escherichia , Pseudomonas , Proteus , Clepsiella.
Gentamycyna Gentamycin WZF amp. 0,02 ; 0,04 i 0,08/2ml , krople oczne 0,5% ; Gentamycin map. 0,04/1ml, 0,08i 0,12/ 2ml. tlenowe pał. Jelitowe w różnym umiejscowieniu , duża skuteczność wobec gronkowców kojażona z penicylinami I cefalosporynami.
Tobramycyna Nepcine amp 0,025i 0,075/2ml. oraz 0,1 /2ml. ; Tabi płyn do inchalacji 0,3 ; Tobrex krople oczne 0,3% I maść oczna 0,3%. Pseudomonas aerub. W zapaleniach płuc zwłaszcza u chorych na mukowiscydozę , w ciężkich zakażeniach stosuje się terapie skojażoną z amoksycyliną( łatwo się łączą i potęgują swoje dzialanie ).
TETRACYKLINA : Działa bakteriostatycznie , chamuje syntezę białek I procesów fosforylacyjnych w kom. bak. Ma szeroki zakres dział. przecieciwbakteryjnego . działa głównie na bakt. Gram + (gronkowce, paciorkowce, dwoinki zapalenia płuc) również w obec gram- E. Coli , Brucella, Schigella, Bordatella , Vibriocholaeve I na drobnoust. Wewnątrz kom. Z rodzaju Mycoplasma, Chlamydia, Rickettia, I zakażeń dróg żółciowych.
Dział niepoż. Ze strony ukł. pokaemowego, , odczyny alergiczne, nefrotoksyczne, hepatoksyczne,przy długim podawaniu mogą pojawić się zakażenia bakteryjne i grzybicze, żadko rzekomobłoniase zapal. jelit.
Przeciwwskaz.Ciąża, karmienie , nadwrażliwość na lek , ciężkie uszkodzenie wątroby i nerek, nie podaje się dzieciom bo odkłada się w zębach tworząc kompleks tetracyklinowo-wapniowo-fosforowy. Zabarwia zęby i zmniejsza wytrzymałość mechaniczną kości. Wykazuje interakcje z jonami wapnia Mg , Fe, Gl twożąc nierospuszczalne i niewchłanialne kompleksy unikać pokarmów bogate w te pierwiastki.
Wyróżnia się 2 grupy teracyklin:
1 Naturalne i 2 Modyfikowane.
Naturalne :
~TETRACYKLINA stos. w zakaż. drobnoustrojowych z rodzaju chlamydia, Ricketsja
Preparaty: Tetracyklinum tab 0,25 powl. , maść 3% ; Oksytetracyklina miejscowo maść oxycort 3%, Oxycort aerozol , Oxycort A maść oczna , Atecortin do oczu i uszu zawiesina.
Modyfikowane :
~DOKSYCYKLINA najsilniejsze działanie farmakokinet. Ze wszystkich tetracyklin . bardzo dobrze się wchłania z przewodu pokarm. 2x1 , ma niską skłonność do twożenia połączeń kompleksowych z jonami poerwiastków.
Zastosow. W infekcjach górnych dróg oddech. Wywoł. Przez gram+,dobrze przenika do płynów wysiękowych więc stosow. w zapal. zatok.
Dział niepożąd. Słabe.
Preparaty: Doxycyklinum kap. 0,1 , roztwór do wl. 0,1/5ml. ; Doxyratio tab. 0,1 ; Unidox Solutab tab. Do rozpuszcz. ; Doxycyklin Stada tab 0,1 i 0,2
~LIMECYKLINA: wskazania : trądzik pospol. Ze zmianami zápalnými, trądzik różowaty, ostrożnie podawać u osób z niewydolnością wątroby i nerek.
Preparaty: Tetralysal kap. 0,15 ;0,3
ANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWE: o działaniu bakteriobójczym mechanizm działania polega na uszkodzeniu błony cytoplazmatycznej kom. bakteryjnej. Ze względu na nasilone działania niepożęd. Mają ograniczone zastosow. Do grupy atyb. Polipeptydowych należą:
~ Polimexyny , której przedstawicielem jest Kolistyna działa przedewszystkim na B gram- , zwłaszcza na E Coli , Pseudomonas aeru. Haemofilus I. , oraz Salmonella i Schigella . Ztego względu Kolistyna stosowana jest w ciężkich zakaż. przew. Pokarmowego opornych na inne antybiotyki ,a zwłaszcza wywołanych przez E Coli ,a także Salmonella i Schigella . Podawana doustnie ,niekiedy domięśniowo i dożylnie
Preparaty: Colistin kap. 1,5 mln j amp. 0,5 mln.j
Przeciwskazania: Niewydolność nerek –ma silne działanie nefrotoksyczne .
~Bacitracyna Również wykazuje dużą nefrotoksyczność dlatego stosow. Tylko miejscowo. Działa przedewszystkim na bakterie gram+ i stosowana jest w zakażeniach skóry i błon śluzowych wywołanych przez gronkowce i paciorkowce.
Preparaty: Baneocil maść oczna oraz zasypki, wchodzi też w skład inych preparatów złożonych z innymi antybiotykami złożonymi oraz ze sterydami.
ANTYBIOTKI GLIKOPEPTYDOWE: Mechanizm ich działania polega na chamowaniu syntezy ściany kom. bakt. Działają one bakteriobójczo przede wszystkim na B gram + zwłaszcza na gronkowce w tym także na MRSA I MRSE. A także na enterokokii paciorkowce są również lekami z wyboru w zakażeniach Clostridium Difficille.
~ Wankomycyna praktycznie nie wchłania się z przewodu pokarmowego jednakże w przypadku ciężkich zakażeń układu pokarmowego jest stosowana w postaci doustnej jako atybiotyk odziałaniu miejscowym . Najczęściej jednak stosowana w ciężkich zakażeniach gronkowcowych wywołanych zwłaszcz szczepami metycylinoopornymi w zakażeniach paciorkowcowych opornych na antybiotyki betalaktamowe, a także w zakażeniach wywołanych przez Clostridium difficille . Wankomycyna działa tez synergicznie z antyb. Aminoglikozydowymi .
Dział niepożąd. Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego , nudności wymioty ,skórne odczyny alergiczne , działanie nefrotoksyczne i ototoksyczne (nerw słuchowy)
Przeciwskazania: Nadwrażliwość na lek , ostrożnie podawać u chorych z uszkodzeniem słuchu i nerek a w wyjątkowych przypadkach u chorych w wieku podeszłym i w ciąży.Nie należy podawać łącznie z innymi lekami nefro i oto -toksycznymi.
Preparaty: Vankocin cap. 0,125;0,25 proszek do wlewu doż 0,5 1,0 ; Vankotex amp z proszkiem do wlewów 0,5, 1,0 ; Edicin te same dawki .
~ TEIKOFLAMINA Działa jeszcze silniej bakteriobójczo na Clostridium difficille od wankomycyny ,podawana dożylnie lub domięśniowo . Wykazuje też słabsze działanie nefrotoksyczne od wankomycyny.
Preparaty: Targocid amp. dom. i doż 0,2 ; 0,4