Teoria linearna – uznaje jeden, stały kierunek w rozwoju ludzkich dziejów, polegający na realizowaniu coraz większej wolności jednostki.
Teoria cykliczna – ludzkość przechodzi cyklicznie ze stanu do stanu.

Teoria nominalistyczna (teoria umowy społecznej) – dobro powszechne jest sumą dóbr największej liczby jednostek, nie ma natomiast dobra wspólnego, odrębnego od dóbr poszczególnych jednostek. Społeczeństwo jest całkowicie podporządkowane jednostce. Społeczeństwo jest zbiorem jednostek. Dobro jednostki jest najważniejsze.
Teoria organicystyczna – dobro społeczeństwa jest ważniejsze od dobra jednostki. Jednostka realizuje cele społeczeństwa.
Teoria funkcjonalna (realistyczna) – społeczności ludzkie istnieją realnie, są całościami odrębnymi od osób, które je tworzą. Jednostka działa na rzecz wspólnego dobra, a społeczeństwo ma zagwarantować jednostce rozwój.

Socjalizacja – proces uspołecznienia, społeczne rozwijanie swojej osobowości.
Socjalizacja pierwotna – obejmuje okres dzieciństwa. Dziecko na drodze naśladowania, identyfikacji, później zaś na drodze przejmowania ról innych ludzi ze swego otoczenia, a przede wszystkim tzw. „znaczących innych” uczy się wzorów zachowań oraz wartościowania i oceniania.
Socjalizacja wtórna – dokonuje się w wieku dorosłym przez samą jednostkę i jej własne akty, ale pod wpływem tzw. „uogólnionego innego”. Musi bowiem dokonać się ona na drodze interakcji, oddziaływania ze strony innych podmiotów życia społeczeństwa.

Jaźń – samoświadomość.
Jaźń subiektywna – to co ja myślę o sobie.
Jaźń obiektywna – to co inni myślą o mnie.
Jaźń odzwierciedlona – to co ja myślę, że inni o mnie myślą.

Teoria funkcjonalno-strukturalna – jej autorzy w wyjaśnianiu problematyki grupy społecznej odwoływali się do analogii z organizmami biologicznymi. Strukturalna grupa społeczna jest nazywana systemem. Życie społeczne jest strukturalizowanym systemem.
Przedstawiciele teorii funkcjonalno-strukturalnej – Claude Levi-Strauss, Alfred R. Radcliffe-Brown, Bronisław Malinowski, Talcott Parsons.
Indoktrynacja (interioryzacja)- takie oddziaływanie na członków grupy, aby przyjęli dane wartości (np.

Nierówności społeczne

Czym się różnią nierówności od nierówności społecznych?

Nierówności są spowodowane np. czynnikami biologicznymi (np. wysoki-niski). Nierówności społeczne wynikają z pełnionej roli i pozycji społecznej (szef-robol)
Kapitał kulturowy- nawyki nabyte przez socjalizację np. chodzenie do teatru, czytanie książek
Kapitał społeczny- znajomości, kontakty, koneksje
Merytokratyczna- nierówności mogą występować, ale powinny być wynikiem własnego wysiłku i zysku społeczeństwa, jakie działalność tej jednostki przynosi społeczeństwu
Przemoc symboliczna- realizowanie potrzeb grup wyższych kosztem niższych (np. wyzysk krajów 3 świata)