POP 24.02.15r.

Elementy i technika badania ginekologicznego

Przekrój podłużny macicy

-szyjka

-trzon

Przekrój poprzeczny części pochwowej szyjki macicy

-tarcza(ECTOCERVIX)

-kanał szyjki(ENDOCERVIX)

Przekrój poprzeczny trzonu macicy

-błona śluzowa(ENDOMETRIUM)

-błona mięśniowa(MYOMETRIUM)

-otrzewną(PERIMETRIUM)

Każda z wymienionych części narządów płciowych wew stanowi w ginekologii niejako oddzielny narząd, dla którego istnieją odrębne procedury diagnostyczne i odrębne jednostki chorobowe( choć wszystkie te struktury stanowią anatomicznie jedną całość macicy)

Podstawowe objawy chorób ginekologicznych to

-krwawienie lub jej brak

-upławy

-świąd

-pieczenie

-ból

Podstawowe badanie w gabinecie ginekologicznym obejmuje:

-bad podmiotowe (wywiad)

-bad przedmiotowe ogólne

-bad sutków

Bad ginekologiczne

*oglądanie narządów płciowych zew

*bad we wziernikach z pobraniem rozmazu cytologicznego i ewentualnie biocenozy pochwy

*bad we dwuręcznie

*Bad zestawione pochwa – odbytnica

-bad ultrasonograficzne

Badanie kliniczne

-określenie rodzaju choroby, czyli jej rozpoznanie, jest podstawowym warunkiem zastosowania odpowiedniego postępowania leczniczego. Droga do rozpoznania to zgromadzenie faktów dotyczących przeszłości i teraźniejszości chorego, ich analiza i wnioski, dzięki czemu można poznać przyczynę dolegliwości, wszystko to nazywa się badaniem.

Badanie kliniczne obejmouje badanie podmiotowe i przedmiotowe

-Badanie podmiotowe

*wywiad jest pierwszą i zasadniczą częścią badania, podział na część ogólną ginekologiczną i położniczą to tylko prośba systematyki. Sposób jego przeprowadzenia wynika z określonej sytuacji klinicznej, Widzy i doświadczenia, toteż w tym miejscu wskazówki są ograniczone do najbardziej istotnych stwierdzeń

1. Wywiad kształtuje atmosferę psychiczną kobiety podczas Bad ginekologicznego. Inaczej mówiąc, stanowi dobrą okazję do nawiązanie pierwszego kontaktu, a zarazem podstawę do zdobycie zaufania i zapewnienia współpracy.

2. Aby osiągnąć wymienione cele, postawę lekarza powinna cechować życzliwość i troska. Spokól i opanowanie, a nawet także cechy jak : czystość i schludny wygląd mają istotne znaczenie.

3.Obowiązuje delikatność wtedy, gdy wkracza suę w intymne sfery doznać i przeżyć chorej przy zachowaniu postawy zrozumienia i akceptacji, nie dopuszczając do okazania zniecierpliwienia i krytycyzmu

4.Informacja dotycząca rokowania i rozpoznania powinna być adekwatna do osoby(prosta)

-Badanie podmiotowe

*wywiad miesiączkowy:

Pierwsza miesiączka(rok życia), regularne czy nieregularne, długość cykli, długość trwania krwawienia miesiączki, obfitość miesiączek, skrzepy, ból, plamienia między miesiączkowe, zespół napięcia przedmiesiączkowego, ostatnia miesiączka (data), terapia hormonalna, objawy zespołu klimakterycznego, krwawienie po menopauzie

*wywiad ciążowy

Ciąże wymienione po kolei z uwzględnieniem czasu ich trwania , sposobu ukończenia, zabiegi położnicze, powikłania, pasa płodu, Apgar, rozwój dziecka

*wywiad ogólny

Schorzenia o etiologii ginekologicznej, zabiegi operacyjne w obrębie miednicy mniejszej, hormonoterapia, uprzednie leczenie operacyjne, ogólny stan zdrowia, nudności, wymioty, zaburzenia łaknienia, utratę masy ciała, zaburzenia w oddawaniu stolca, gorączkę

*wywiad rodzinny

Uwzględnić szczególnie choroby o prawdopodobniej etiolog genetycznej – nowotwory, cukrzyca, nadciśnienie, wyznanie(np. świadkowie Jehowy a transfuzja), poprzednie małżeństwa (niepłodność)

Badanie przedmiotowe ogólne

-w badaniu tym szczególną uwagę należy zwrócić na:

Głowę i szyję(tarczyca, węzły nadobojczykowe), brzuch (blizny, rozstępy, poszerzone naczynia, przepukliny), badanie palpacyjne (guzy, wątroba, pęcherzyk żółciowy, śledziona, nerki, objawy otrzewnej), pachwiny (węzły chłonne, przepukliny), kończyny (obrzęk, żylaki, zapalenie żył)

Badanie gruczołów sutkowych

-w gabinecie lekarskim powinno być wykonywane w momencie zgłoszenia się pacjentki, niezależnie od fazy cyklu. Należy jednak informować o konieczności samodzielnego badania raz w miesiącu po miesiączkach, pacjentki niemiesiączkujące powinny wybrać konkretny dzień miesiąca.

-badanie polega na palpacji sutków w różnych pozycjach ciała: stojącej, leżącej, na boku, z upienionymi i opuszczonymi rękami, następnie palpacji dołków pachowych oraz ucisku brodawek w celu sprawdzenie ewentualnego wycieku.

Badanie przedmiotowe ginekologiczne:

-badanie przedmiotowe zew

Oględziny, obmacywanie, opłukiwanie, osłuchiwanie

Oględziny – 0ecna wyglądu i barwy skóry, zmiana kształtu brzucha oraz tor oddychanie mogą również być cennymi spostrzeżeniami. Inny kształt i objętość brzucha może mieć różne przyczyny, akie jak obfitość tkanki tłuszczowej, ciążą, guzy Janika i macicy, wypełnienie żołądka i jelit gazami, w uogólnionym badaniu otrzewnej powłoki brzuszne stają się napięte, zanika sposób oddychania przeponą, a ruchy oddechowe prawie wyłącznie dokonują się przez unoszeni i opadanie żeber. Oględziny narządów płciowych zew powinny zawsze poprzedzić Bad przez pochwę i odbytnicę(kłykciny płaskie). Należy zwrócić uwagę na okolicę odbytu, ujście cewki moczowej (rzeżączka i polipy) i wejście do pochwy(wady rozwojowe i owrzodzenia). Wygląd błony śluzowej i skóry warg sromowych, blizny okolicy krocza, kształt bł dziewiczej i jej pęknięcia mogą mieć również znaczenie rozpoznawcze. Zapalenie sromu i pochwy, guzy pochodzenia nowotworowego i nienowotworowego, zmiany położenia macicy i pochwy, skaleczenia i obrażenia okolicy nie są rzadkie.

Obmacywanie – kobieta leży na wznak – kończyny górne wyprostowane wzdłuż ciała, głowa spoczywa na poziomie tułowia, kończyny dolne wyciągnięte i rozchylone. Nie należy dopuścić do napinania mięśni brzucha. Pacjentka powinna leżeć spokojnie i oddychać możliwie głęboko. U kobiet otyłych lub wrażliwych na dotknięcie obmacywanie sprawia nie kiedy trudności. Badanie wykonuje się ciepłymi ®koma, którymi – w celu niedopuszczenia od odruchowego napięcia powłok – dotyka się najpierw okolic odległych od miejsca bolesnego i dopiero stopniowo zbliża się do niego. Zazwyczaj rozpoczyna się od okolicy nad pępkiem, kładąc obie dłonie na brzuchu i z lekka uciskając powłoki całą ich powierzchnią, po czym przesuwa się je powoli niżej ku miednicy mniejszej. W czasie napotkania nieprawidłowych oporów należy określić ich kształt, stosunek do sąsiednich narządów i konsystencję. Z kolei należy rozstrzygać czy guz stwierdzony w jamie brzusznej wychodzi z miednicy mniejszej. Dokonuje się tego przez lekki ucisk do dołowi. Guzy wychodzące z kobiecych narządów płciowych dają się łatwo zepchnąć ku miednicy mniejszej, a ich biegun nie dochodzi do wątroby i jest od niej oddzielony pętlami jelit, co można stwierdzić opłukiwaniem. Obmacywaniem dolnej części brzucha można stwierdzić powiększenie macicy ciężarnej lub zmienionej przez nowotwory, a także obecność guzów jajnikowych.

Opłukiwanie i osłuchiwanie brzucha – Opłukiwaniem określa się kształt i wielkości guzów. Dzięki opłukiwaniu można również odróżnić fałszywe guzy – tworzone przez rozdęte jelita – od istotnych. Osłuchiwanie nie odgrywa w ginekologii większej roli, ma jednak duże znaczenie w położnictwie, gdyż dzięki niemu można stwierdzić czynność serca płodu, kontrolować ją podczas porodu.

-bad przedmiotowe wew

*wprowadzenie jednego lub dwóch palców jednej ręki do pochwy lub odbytnicy kobiety, drugą rękę umieszczona na powłoce brzusznej

*za pomocą odpowiednich ruchów obu rąk lekarz może zbadać stan i położenie narządów płciowych

*do bad wew należy również bad we wzierniku

Badanie wew. – ze względu na umiejscowienie narządów płciowych kobiety badane oburęcznie przez pochwę lub przez odbytnicę jest koniecznym uzupełnieniem badania przez powłoki brzuszne. Odmiana jest badanie przez odbytnicę(stosuje się gdy badanie przez pochwę nie jest wskazane). Po wprowadzaniu do kiszki stolcowej palca ręki w rękawiczce gumowej, pokrytej warstewką wazeliny, przesuwa się go jak najwyżej ku górze obmacując macicę, przymacicza, zagłębienie odbytniczo maciczne, więzadła, a nawet przydatki przez przednią ścianę odbytnicy. Badanie we wzierniku.

Badanie oburęczne przez pochwie – Wykonujemy z zachowaniem zasad aseptyki, aby nie narazić kobiety na zakażenie drobnoustrojami chorobotwórczymi, wprowadzonymi na placach do ujścia zew kanału szyjki macicy. DO badanie wew używa się foteli ginekologicznych, które umożliwiają ułożenie chorej we właściwej pozycji, a dzięki rozchyleniu kończyn dolnych stwarzają łatwy dostęp do narządów płciowych. Lekarz ma za zadanie obmacać ściany i sklepieni pochwy, stwierdzić jakie jest położenie , konsystencja i kształt części pochwowej. Dzięki niemu można stwierdzić ruchomość trzonu macicy.