1. Co to jest środek piorący i od czego zależy jego skuteczność działania(śr piorące to substancje chemiczne których wodne roztwory mają zdolność usuwania brudu z powierzchni różnych przedmiotów/skuteczność działania zależy od rodzaju subst powierzchniowo czynnej i jej zaw w kąpieli piorącej, rodzaju zabrudzenia, twardości wody, działania energii mech podczas pran, rodzaj pranego mat, temp prania) 2. wybielacze chemiczne stosowane przy produkcji proszków (To subst która w komp piorącej ma zdolność utleniania barwników zabrudzenia powodując ich przejście w formę bezbarwną/ Podchloryn sodu- łatwo rozkłada się w podwyższonej temp, wydzielając akt chlor, jego roztw stanowią podstawę wielu śr wybielających np. Clorox , stosuje się je jako wybielacze chem tkanin i śr działające wyb i deznf w utrzymaniu czystości urządzeń /Nadboran sodu – to wyb dominujący w kompozycjach proszków do prania, rozkłada się w kąpieli piorącej w temp 60 C, uwalnia akt tlen działając wybiel na barw i zabrudzenia/aby zwiększyć efektyw proszków do prania w niższych temp stosuje się aktywator TAED proszki uzyskują moc wyb w temp 40-60 C) 3. wymień pomocnicze środki do prania (środki zmiękczające wodę: np. Calgon/ środki wybielające: tzn śr zaw wybielacze chemiczne , stosow jako dod do komp piorącej np. Clorox , ACE/środki usztywniające: do nich zalicza się krochmale/ środki do płukania tkanin: w postaci płynów, przeznacz do płukania tkanin delikatnych, np. Lenor , Perwoll/Odplamiacze np. Shout/środki odświeżające) 4. jaki zakres obejmuje niepełne badanie jakości proszków do prania ( sprawdzenie szczelności opakowania i znakowania/ spr rzeczywistej masy proszku w Opakow jednostkowym/ sprawdzenie barwy postaci i zapachu, oznaczenie pH roztw piorącego/ozn zaw aktyw tlenu)// 5. syntetyczne środki piorące i ich właściwości (to wszystkie substancje chemiczne oprócz naturalnych środków piorących które mają zdolności piorące lecz nie są mydłami/ właściwości: mają lepszą zdolność piorącą od mydeł, ich roztw mają zdolność dobrego zwilżania pow różnych mat w tym także tworzyw sztucznych, zaletą jest zbliżony do obojętnego odczyn tworzonych z nich kom piorących, neutralny odczyn pow że nadają się do prania wełny , odporność na twardą wodę, zdolność rozp się w wodzie chłodnej lub letniej, wysoka zdolność piorąca w niskich temp) 6. związki powierzchniowo czynne stosowane przy produkcji proszków( prostołańcuchowe alkilobenzenosulfoniany (LABS): dobre wł powierzchniowo czynne, niska cena, łatwość wprowadzania do śr ciekłych i proszkowych/ alkiloeterosiarczany (AES): wys akt powierzchniowoczynna i zdolność pienienia ,dobra odpor na tw wody i temp/ alkilosiarczany (AS): duże wł powierzchniowo czynne, zwilżające, pianotwórcze, wrażliwe na twardą wodę i temp/ oksyalkilenowane alkohole tłuszczowe (AE): dobre wł zwilżające i powierzchniowo czynne, umiarkow wł pianotwórcze/oksyalkilenoeane alkilofenole (APS): łagodne oddziaływanie na skórę, char się higroskopijnością/niejonowe alkilopoliglukozydy: bd wł powierzchniowo czynne, wysoka zwilżalność i zdolność pianotwórcza)

7. oznakowanie i przechowywanie środków piorących (należy przechowywać w pomieszczeniach krytych, temp nie większa niż 35 C, wilg względna nie większa niż 70 %, magazyny zabezpiecz przed działaniem promieni słonecznych, między paletami zaw opakowania zbiorcze powinny być zachowane odstępy które umożliwiają ruch powietrza/oznakowanie: nazwa lub znak firmowy i adres wytwórcy lub dostawcy, nazwa słowna „Proszek do prania” i rodzaj, masa nominalna w g lub kg, nr normy przedmiotowej, sposób użycia, datą produkcji i okres trwałości lub data ważności) .8 co to jest system TAED (jest to system który stosuje się w celu zwiększenia efektywności proszków do prania w niższych temperaturach , TAED to aktywator który powoduje obniżenie temp w której zaczyna uwalniać się aktywny tlen dzięki czemu proszki uzyskują moc wybielającą już w temp 40-60 C) 9. podział środków piorących ze względu na użyte surowce oraz stopień ich przetworzenia (naturalne środki piorące- pochodzenia roślinnego i zwierzęcego / mydła otrzymane przez zmydlanie naturalnych tłuszczów roślinnych i zwierzęcych/ syntetyczne środki piorące otrzymywane w wyniku syntezy chemicznej z różnych surowców) 10. wymień podstawowe grupy składników proszków do prania ( wybielacz optyczny /subst stabilizujące: metakrzemian sodu, krzemian magnezu/regulujące pH: węglan sodu/ wypełniacze: siarczan sodu/ środki zapachowe/ subst gaszące pianę/subst regulujące lepkość 11. twardość trwała wody klasyfikacja wody ze względu na
twardość (twardość trwała wody in węglanowa wywołują sole wapnia i magnezu w postaci chlorków, siarczanów i azotanów rozpuszczonych w wodzie, nie można jej usunąć przez zagotowanie wody/ klasyfikacja : bardzo miękka od 0-4 n, miękka 4-8 n, średnio twarda 8-12 n, dość twarda 12-18 n, twarda 18-30 n, bardzo twarda pow 30 n) 12. czym kieruje się konsument przy wyborze proszku do prania ( znakiem firmowym, masą nominalną proszku, sposób użycia, uwzględniający dozowanie proszku w zależności od tw wody , datę produkcji i okres trwałości lub datę ważności, nazwę słowną „proszek do prania” i rodzaj) 13. co to są detergenty ich podział ze względu na charakter jonowy ( detergenty to związki lub mieszaniny które stanowią aktywny czynnik wszelkich środków czystości np. szampony, proszki do prania, w SWW to gotowe środki do prania i mycia powstałe na podstawie surowców syntetycznych /Detergenty anionowe: dysocjując rozpadają się tworząc duży anion, który ma wł powierzchniowo czynne oraz nieczynny kation, ich cechą jest obecność w aktywnym anionie gr hydrofobowej i hydrofilowej naładowanej ujemnie, należą do najbardziej popularnych i zaliczamy do nich np. alkilosiarczany, alkilosulfoniany, alkiloarylosulfoniany/ detergenty kationowe: w wyniku dysocjacji odszczepiają duży powierzchniowo czynny kation i nieczynny powierzchniowo anion , aktywny kation zawiera gr hydrofobową i gr hydrofilową naładowaną dodatnio, zaliczamy do nich sole amin alifatycznych oraz alifatycznych zasad amoniowych, mało popularne/ det niejonowe : rozpuszczają się w wodzie dzięki ob. grup hydrofilowych eterowych i hydroksylowych , mają dużą zdolność piorącą, są trwałe w wodzie twardej , są powszechnie stosowane )

14. asortyment środków piorących scharakteryzuj środki piorące w postaci proszków (asortyment: środki piorące w postaci płynów, past, proszku, płatków i nitek// środki piorące w postaci proszków dzielimy na: proszki do prania w temp 30-40 C mogą być jako śr niskopieniące/ p do p w temp 60 C mogą zaw wybielacz chem oraz występować jako środki niskopiniące/ p do p w temp 95 C zaw wybielacz chem i mogą występować jako śr niskopieniące / proszki do prania uniwersalne zaw enzymy oraz wyb chemiczne , mogą wyst jako środki nisko pieniące oraz jako śr do prania tkanin wełnianych /proszki do prania wstępnego i zamaczania do prania w temp poniżej 60 C, mogą zaw enzym / proszki o zastosowaniu specjalnym, np. do prania bielizny dziecięcej/ proszki do pralnictwa przemysłowego, np. gospodarstw domowych, hoteli/ proszki w którym podstawowym skł jest mydło) 15. twardość przemijająca wody wpływ twardości wody na proces prania (twardość przemijająca: wywołują ją rozpuszczone w wodzie wodorowęglany Ca i Mg, sole te rozkładają się w temp powyżej 70 C wytrącając trudno rozpuszczalne w wodzie węglany Cai Mg, podczas ogrzewania zaw jonów Ca i Mg w wodzie spada i woda staje się bardziej miękka, więc tw przemijającą można usunąć przez zagotow wody// woda o zbyt duże twardości powoduje że rozpuszczone w niej sole Ca i Mg tworzą w reakcji z subst powierzchniowo czynnymi różnego rodzaju zw które nie mają zdolności usuwania brudu i osadzają się na pranym materiale powodując jego szarzenie lub żółknięcie) 16. co oznacza sformułowanie liposystem (polega na łatwym usuwaniu plam tłustych w niskich temp pod wpływem lipazy ) 17 podział środków piorących ze względu na ich przeznaczenie i zastosowanie (środki do prania bielizny: mydła i inne zw o zasadowym odczynie ,używane do prania w gorącej kąpieli/ środki do prania delikatnych tkanin: wykazują dobra wł piorące w niższych temp 30-40 C / śr do prania wyrobów wełnianych: o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym/ śr samo piorące: np. enzymatyczne)18. asortyment środków piorących scharakteryzuj środki piorące w postaci płynów (asortyment: śr piorące w postaci płynów, past, proszku, płatków i nitek// śr piorące w postaci płynów: płynne śr do prania w temp 30-40 C mogą występować jako płyny niskopieniące i jako śr do prania tkanin delikatnych/płynne śr do prania tkanin mieszanych celulozowo- syntetycznych w temp 40-60 C mogą zaw enzymy wyst jako śr niskopieniące oraz jako śr deklarowane do prania tkanin delikatnych/ płynne śr do prania tkanin celulozowych i celulozowo- syntetycznych w temp pow 60 C, mogą zaw enzymy i występować jaki śr niskopieniące) 19. na czym polega specyfika działania enzymów stosowanych przy produkcji proszków ( enzymy stosow w środkach do prania są hydrolazami tzn związkami które katalizują reakcje rozczepiania wiązań chem z przyłączaniem wody , mają więc zdolność do specyficznego rozkł pewnych skł plam stanowiących zabrudzenia / np. proteazy- rozszczepiają białka, amylazy- rozszcz skrobię, lipazy- rozszcz tłuszcze, celulazy- rozszcz kłaczki bawełny) 20. jakimi informacjami producent zachęca konsumenta do zakupu proszku (nazwą słowną „proszek do prania” , promocją , sposobem użycia uwzględniającym dozowanie proszku w zależności od twardości wody , znakiem firmowym, masą nominalną produktu

*-*-*

SUROWCE STOSOWANE W PRZEMYŚLE KOSMETYCZNO-PERFUMERYJNYM: SUROWCE NIEORGANICZNE-CZYSTE PIERWIASTKI CHEMICZNE(tlen, ozon siarka, węgiel do prod kredek i pigmentów)DWUTLENEK TYTANU( śnieżnobiała substancja, do prod kremów, mleczka, past, pudrów, lakierów do paznokci)NADTLENEK WODORU( 30% to perhydrol, ma silne wł utleniające i używa się go do rozjaśniana włosów)TLENEK CYNKU (dobre wł chłonące dezynfekcyjne i kryjące, używane do prod pudrów zasypek kremó)AMONIAK(składnik płynów do trwałej ondulacji , ma działanie przeciwłupieżowe, stosuje się przy utlenianiu i farbowaniu włosów)KWAS BOROWY( subst biała krystaliczna, o działaniu bakteriobójczym, stosowany jako subs zakwaszająca dezynfekujaca i konserwująca np. w kremach) KWAS KRZEMOWY( po wysuszeniu tworzy tzw żel krzemionkowy, ma on zolność pochłaniania wielu substancji, jest stosow do prod kremów i zasypek)WĘGLAN MAGNEZU( cechuje się zobojętnieniem kwasów, wchłanianiem płynów, wł polerującymi , stosuje się do prod pudrów past i proszków do zębów)WĘGLAN SODU(biała sypka subst o wł higroskopijnych stosowany jako zmiękczacz wody do prod niektórych kremów i mleczka) CZTEROBORAN SODU(ma wł konserwujące, o znacznym stężeniu stosuje się do złuszczania skóry i usuwania piegów, do prod kremów)NADBORAN SODU(subst biała krystaliczna, ma wł bielące i zmiękczające wodę, zastosow jako dodatek do past do mycia zębów, płukanek do rozjaśniania włosów, do złuszczania naskórka i usuwania piegów)SUBSTANCJE POCHODZENIA MINERALNEGO(Kaolin- to biała subst pęczniejąca pod wpływem wlgoci ma wł chłonne, jest obojętna chemicznie, łatwo się pieni, zastosowanie do wyrobu mydeł, zmywaczy beztłuszczowych, pudru w płynie, barwników mineralnych w pudrach i szminkach //Bentonit- minerał biały niebieski różowy w zależności od domieszki, miękki tłusty w dotyku, pochłania wodę, pęcznieje, tworzy galaretowatą zawiesinę, stosow jako skł kremów mleczka szamponów przeciwłupieżowych, pudrów w płynie//Talk- min biały żółty zielonkawy tłusty w dotyku, ma wł hydrofobowe, stosow do prod pudrów szminek, pielęgnacji stóp )

SUROWCE ORGANICZNE: WĘGLOWODORY( benzyna, nafta oleje parafinowy i wazelinowy cerezyna, azuleny, cechuje je dobra rozpuszczalność w tłuszczach, łatwo tworzą emulsje/WAZELINA to mieszanina węglowodorów nasyconych, emulsje uzyskane z wazeliny nadają gładkość i miękkość skórze, stosowana jest do wyr szminek kremów kredek do warg/AZULENY węglowodory arom, cechują się intensywną barwą zieloną, niebieską lub fioletową, działają bakteriobójczo, stosuje się jako środk dezynfekcyjne w pastach do zębów i eliksirach do płukania ust)ALKOHOLE(np. etanol, propanol , większość tych zw to doskonałe rozpuszczalniki ułatwiające wytwarzanie trwałych emulsji, są substancjami zapachowymi i stabilizującymi jak np. pochodne tł cholesterol i gliceryna/GLICERYNA to subst nawilżająca, ma wł higroskopijne , jest dobrze tolerowana przez skórę/MENTOL ma miętowy zapach, roztarty na skórze daje wrażenie chłodu, do prod past do zębów, eliksirów, płynów)KWASY ORGANICZNE(karboksylowe wyższe kw tłuszczowe oraz hydroksykwasy , dużym zainteresowaniem cieszą się tzw kw owocowe , mają wł regenerujące strukturę wew naskórka, wygładzają i rozjaśniają skórę, przywracają właściwe pH i nawilżają)TŁUSZCZE ZWIERZECE ROŚLINNE, PREPARATY TŁUSZCZOWE, WOSKI(masło kakaowe, wosk pszczeli, lanolina/ LANOLINA wosk zwierzęcy, doskonale wchłania wodę tworząc emulsję typu w/o, jest odporna na działanie bakterii, nawilża naskórek, odżywia skórę, do prod szamponów kremów mleczka kredek warg i szminek)WĘGLOWODNAY(w kosmetyce są reprezentowane przez skrobię ryżową i ziemniaczaną, dekstryny, subst galareto twórcze jak pektyny/AGAR-AGAR jest otrzymywany z alg morskich w wyniku ekstrakcji , ma wł żelujące , ma postać białego proszku, jest surowcem dla kosmetyków w formie żelu)SUBSTANCJE BAŁKOWE( żelatyna, kazeina, albumina,kolagen)SUBSTANCJE ZAPACHOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO ROŚLONNEGO I SYNTETYCZNEGO(roślinne: olejek miętowy, anyżowy, cytrynowy, goździkowy, różany, hiacyntowy/ zwierzęce: piżmo to subst wydzielana przez gruczoły niektórych zwierząt o przenikliwym i silnym zapachu)SUBST BIOLO CZYNNE( gł hormony enzymy witaminy i zw chem aktywnie działające na skórę włosy i paznokcie/ witamina A wit wzrostu /B5 stymulator wzrostu o odnowy kom/E wit młodości/F reg gospod wodno tłuszczową skóry i włosów/ H reg czynności gruczołów łojowych)LIPOSOMY ( to specyficzna emulsja za pomocą której można do naskórka wprowadzić różnorodne subst biologicznie czynne, kolagen elastynę witaminy które wzmacniają strukturę skóry oraz przyczyniają się do odnowy komórek) CERAMIDY(naturalne składniki skóry reg wchłanianie i częściowe wydzielanie wody, chronią skórę -czynników zew)

ŚRODKI DO PIELĘGNACJI JAMY USTNEJ(wszystkie wyroby do pielęgnacji jamy ustnej zawierają środki czyszczące, dezynfekcyjne, neutralizujące kwasy oraz odświeżające/środki do pielęgnacji jamy ustnej dzielimy na 1324-11 środki do mycia zębów emulsja mydełka pasty płyny proszki żele, 1325-12 środki do czyszczenia i dezynfekcji sztucznych szczęk 1325-13 środki do płukania ust)PASTY DO ZĘBÓW ( to środek służący do utrzymania higieny jamy ustnej, działają poprzez usunięcie z pow zębów dziąseł zanieczyszczeń i nalotów / są one mieszaninami środków czyszczących mechanicznie np. kreda strącana i wodorofosforu wapnie/środków czyszczących chemicznie np. sproszkowanego mydła/śr smakowych i zapachowych np. olejku miętowego/ środków konserwujących np. benzoesanu sodu/ aby uzyskać odpowiednią gęstość pasty stosuje się np. kaolin i gliceryny/ substancje o charakterze profilaktycznym np. azulan, związki fenolu/ można wyróżnić pasty niepieniące się, lekko pieniące i pełno pieniące z dodatkiem sody )ELIKSIRY I PŁYNY DO UST(to alkoholowo-wodne roztwory zaw subst odświeżające, dezynfekcyjne przeznaczone do pielęgnacji jamy ustnej) ŚRODKI KOSMETYCZNE DO WŁOSÓW: PODZIAŁ ŚRODKÓW KOSMETYCZNYCH DO WŁOSÓW(1324-21 szampony w płynie w proszku w aerozolu suche/22 brylantyna żele pianki/23 lakiery do włosów/24 środki do trwałej ondulacji/ 25 do pielęgnacji włosów/ 26 do wzmacniania włosów/27 do barwienia włosów /28 do usuwania nadmiernego owłosienia)SZAMPONY(to środki higieny osobistej o wł myjących i kondycjonujących których surowcami są proszkowane mydło lub detergenty o łagodnym działaniu środki zmiękczające wodę, wyciągi z ziół substancje zapachowe, substancje wzmacniające kolagen kreatyna / muszą się dobrze pienić, i rozpuszczać w wodzie, mieć dobrą zdolność mycia) SZAMPONY KOLORYZUJĄCE(zaw środki powierzchniowo czynne i subst barwiące oksydacyjne o działaniu bezpośrednim i neutralnych wartościach pH/nadają włosom żądany odcień)FARBY DO WŁOSÓW (są preparatami trwale barwiącymi włosy / zalicza się je do preparatów oksydacyjnych o głębokim działaniu / produkowane w formie pieniącego kremu/ barwnik łączy się z kreatyną we włosach nadając im intensywny kolor)

ŚRODKI KOSMETYCZNE DO PIELĘGNACJI SKÓRY: PODZIAŁ(1324-31 kremy kosmetyczne/ 32 środki do czyszczenia i zmywania skóry/33 olejki i oliwy kosmetyczne/ 34 gliceryny i wazeliny kosmetyczne/35 płyny do pielęgnacji skóry/ 36 maseczki kosmetyczne do twarzy /37 środki kosmetyczne do kąpieli/ 38 inne środki do pielęgnacji skóry) KREMY KOSMETYCZNE(należą do emulsji tj układu dwóch cieczy wzajemnie w sobie nierozpuszczalnych, zazwyczaj jedna to woda a druga to oleje trzecią subst jest emulgator który umożliwia zawieszenie drobniutkich kropelek np. anolina/ ponadto w skałd wchodzą wyciągi z ziół białka enzymy, olejki eteryczne oraz ALGI które należą do glonów działają bakteriobójczo i wspomagają wzrost komórek skóry//Podział Kremów zgodnie z klasyfikacją SWW: popularne, sportowe, nawilżające, do opalania, biologiczne, przeciw piegom, ochronne//Właściwości kremów: powinny być dobrze wchłaniane przez skórę, dobrze rozsmarowywać się, nie zatykać porów, nie powodować podrażnień i uczuleń, mieć jednorodną i jednobarwną konsystencję, przyjemny zapach, pH odpowiednie dla skóry//PODZAŁ ZE WZGLĘDU NA % SKŁAD EMULSJI: Nawilżające – to lekkie stałe emulsje typu olej/woda o małej zaw tłuszczu/ surowce najczęściej stosowane to woski wazelina, cerezyna, gliceryna, glikole, niektóre z nich wzbogacane są o subst otrzymywane z alg, wyciągi z roślin liposomy i proteiny//Tłuste i półtłuste- są emulsjami typu O/W lób W/O o średniej lub wysokiej zaw tłuszczu / w skład osnowy tłuszczowej wchodzą : woski, lanolina, oleje roślinne, inne tłuszcze pochodzenia naturalnego, wzbogaca się je w subst biologicznie czynne które są przenoszone przez liposomy w głąb naskórka)DEZODORANTY( to środki pomocnicze do utrzymania higieny osobistej które nie dopuszczają do powstania przykrego zapachu potu/ preparaty te mogą: usuwać nadmiar potu i produkty jego rozkładu, zmniejszać wydalanie potu, hamować rozwój mikroorganizmów rozkładających pot , neutralizować pot/Skład chemiczny: zależy do rodzaju obejmuje alkohol i cytrynian trietylowy jako środki o działaniu bakteriobójczym , oraz kompozycje zapachowe maskujące przykry zapach/ mogą być w postaci sztyftu , emulsji ,płynnej , kremów, mydełek)

ŚRODKI UPIĘKSZAJĄCE: KLASYFIKACJA SWW( 1324-41 pudry kosmetyczne/42 kredki do warg/43 róże do twarzy/ 44 środki do pielęgnacji paznokci/ 45 środki do upiększania opraw oczu)PUDRY KOSMETYCZNE( służą do ochrony cery przed wpływami atmosferycznymi, nadają Świerzy i matowy wygląd, chłoną nadmierne wydzielony skóry/ Skład : mieszaniny miałko sproszkowane skrobi ryżowej lub pszennej , bieli cynkowej, węglanu magnezu, kaolinu z dodatkiem barwników i kompozycji zapachowych/ Właściwości pudrów: mieszanina powinna być lekka miałka jednorodna, nie może zawierać grudek, nie może mieć zanieczyszczeń mechanicznych, powinny mieć przyjemny zapach i dobre wł kryjące)KOREKTORY(służą do tuszowania niedoskonałości cery, są one do stosowania miejscowego)RÓŻE(wyroby otrzymywane z drobnego mielonego pudru i pigmentów połączonych białkiem/występują w formie kremu i kamienia)POMADKI DO WARG( wytwarzane z naturalnych wosków, olejów, trwałych barwników, środków zapachowych i konserwujących / w asortymencie pomadek znajdują się pomadki luksusowe, ochronno-witaminowe, kryjące, perłowe, lśniące, utleniające//Błyszczki do ust : stosuje się na pomadki, zwiększają one połysk, są one również środkami ochrony warg//Konturówki: podkreślają kształt ust, zapobiegają rozpływaniu się pomadki)CIENIE DO POWIEK(produkow w postacie szminek, kremów, kremożelów lub pudrów sypkich lub prasowanych) PRODUKCJA PERFUM Najpierw przygotowuje się roztwór według receptury opracowanej przez perfumiarza, a następnie rozpuszcza się go w najdelikatniejszym z dostępnych alkoholi. Proporcje, w jakich łączy się mieszankę olejków zapachowych z alkoholem, zależą od produktu, który ma powstać. Świeżo przyrządzony roztwór przez kilka tygodni dojrzewa, następnie schładza się go i filtruje aż do uzyskania całkowitej klarowności. Zazwyczaj do perfum dodaje się również niewielkie ilości antyutleniacza, po to, by zapach po napoczęciu flakonu był bardziej trwały.

PERFUMY: są to roztwory alkoholowe specjalnie dobranych i utworzonych kompozycji zapachowych o stężeniu 5-20% Nuty zapachoweTo zespół woni, które rozwijają się w czasie kontaktu pachnidła ze skórą. Koncepcja nut zapachowych opiera się na założeniu, że pewne substancje wchodzące w skład kompozycji perfum różnią się trwałością, czyli szybkością odparowywania. Większość współczesnych perfum komponuje się według trzynutowego układu. Struktura ta określa etap, na którym poszczególne składniki kompozycji stają się wyraźnie wyczuwalne w miarę rozwijania się zapachu, a następnie zanikają wskutek utleniania. Najpierw wyczuwamy nutę górną, nazywaną też nutą głowy, później środkową, tzw. nutę serca, a na końcu dolną, zwaną nutą bazy lub głębi. Nuta głowy - czyli nuta początkowa kompozycji. Można ją wyczuć tuż po naniesieniu perfum na skórę. To tzw. góra zapachowa, czyli substancje lotne, które najszybciej odparowują i znikają. To nuta najbardziej świeża i lekka. Utrzymuje się na skórze od kilkunastu minut do blisko pół godziny. Nuta serca - środek zapachu, dominujący temat, który charakteryzuje perfumy. Utrzymuje się na skórze przeważnie przez godzinę, dwie, choć w najlepszych gatunkowo perfumach nuta serca powinna być rozpoznawalna jeszcze po co najmniej czterech godzinach. Nuta bazy - zwana także nutą podstawową lub tłem zapachu. W jej skład wchodzą utrwalacze, czyli substancje powodujące, że zapach dłużej utrzymuje się na skórze, a także komponenty dodające perfumom ciężkości. Te ostatnie sprawiają, że po rozwinięciu aromatycznego bukietu zapach utrzymuje się na skórze przez kilka godzin, a nawet kilka dni. WYRÓŻNIAMY SIEDEM NUT ZAPACHOWYCH: cytrusowa( np. pomarańcza,cytryna) kwiatowa(Róża, jaśmin, fiołek) owocowa(jabłko, gruszka) ziołowa(mieta tymianek) zielona(liście, mech) zwierzęca(piżmo, ambra) drzewna(drzewo sandałowe, cedrowe) Perfumy 22–40%, 96 vol. Woda perfumowana 10–18%, 80–90 vol. Woda toaletowa 4–12%, 60–85 vol. Woda kolońska 3–5%, 80 vol. Woda odświeżająca 1–3%, 70–80 vol. KATEGORIE KOSMETYKOW: -środki przeciw zmarszkom; -podkłady barwiące;
-mydła toaletowe, mydła dezodoryzujące; -perfumy, wody toaletowe i kolońskie; -dezodoranty i śr przeciwpoceniu;
-śr do golenia; -śr do makijażu i demakijażu; -śr do samoopalania; -śr do rozjaśniania skóry; -maseczki do twarzy;

KOSMETYKI- gr produktów służących do pielęgnacji, oczyszczania, ochrony, upiększania ciała;

*-*-*

PODZIAŁ WYROBÓW METALOWYCH WG SUROWCA : -wyroby żeliwne- wyroby ze stali- wyroby ze stali nierdzewnej- wyroby aluminiowe- wyroby mosiężne- wyroby ze srebra- wyroby z miedzi- wyroby z brązu; ŻELAZO- jest metalem srebrzystobiałym, niezbyt twardym i bardzo ciągliwym, temperaturze topnienia 1539 ⁰C, dobrze przewodzi ciepło i prąd elektryczny, wykazuje właściwości ferromagnetyczne. Żelazo otrzymuje się z rud w procesie wielkopiecowym. Polega on na redukcji rudy i oddzieleniu jej od pozostałych minerałów. Redukcję przeprowadza się za pomocą koksu. W celu przyspieszenia przebiegu wytopu i ułatwienia oddzielania żelaza od domieszek stosuje się topniki (kamień wapienny, kwarcyt). Żelazo spuszczane z wielkiego pieca nosi nazwę surówki. Jest to produkt pośredni w procesie metalurgii żelaza. Surówka jest stopem żelaza z węglem zawierającym 2-7% węgla i niewielkie ilości krzemu, siarki i fosforu. Surówka może mieć różną barwę przełomu: szarą, białą lub zwierciadlistą w zależności od domieszek. Surówka szara służy głównie do produkcji żeliwa, biała – do produkcji stali.; ŻELIWO- jest to stop odlewniczy żelaza z węglem, zawierający zwykle 2,5-4,5% węgla oraz różne domieszki metalurgiczne. Rozróżnia się żeliwo szare i białe. Cechą charakterystyczną żeliwa jest kruchość. Otrzymuje się je przez przetopienie surówki ze złomem, w piecach zwanych żeliwiakami. Wyroby żeliwne uzyskuje się przez odlewanie żeliwa w formach. Odlewy mają charakterystyczne szwy na powierzchni w miejscach łączenia składanych form. Według przeznaczenia dzieli się te wyroby na kanalizacyjne, piecowe, sanitarne, rolnicze, naczynia i sprzęt gospodarski. Towary żeliwne są ciężkie, kruche i łamliwe. Ich powierzchnia może być surowa, emaliowana, grafitowana lub pobielana cyną. ALUMINIUM- zwane też glinem , otrzymuje się metodą elektrolityczną z glin bogatych w ten pierwiastek, zwanych boksytami. Do ważniejszych właściwości aluminium należą: barwa srebrzystobiała, masa właściwa 2,7 g/cm ³, temperatura topnienia 659 ⁰C, dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne. Łatwo reaguje z kwasami i zasadami, odporny na działanie kwasów organicznych. W zetknięciu z tlenem powietrza aluminium powleka się cienką warstewką tlenku glinu, która – tworząc szczelną powłokę, chroni dalsze warstwy metalu przed utlenieniem. Gatunki handlowe aluminium zawierają 98-99,9% Al. Około 60% tego metalu jest zużywane do produkcji wielu cennych stopów lekkich. Aluminium i jego stopy mają zastosowanie do produkcji drutów, prętów, blach, folii. Wyrabia się z nich również różnego rodzaju aparaturę, korpusy silników, zbiorniki, bańki, naczynia kuchenne, sprzęt sportowo-turystyczny. Stopy lekkie na bazie aluminium są stosowane m.in. w przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym (dural);

TEFLON SELECT Naczynia są przeznaczone do intensywnego użytkowania. Do ich produkcji zastosowano zaawansowaną technologię potrójnego powlekania powierzchni naczynia (min. grubość powłoki 35 mikronów). Powłokę tworzą 3 warstwy: teflon podkładowy, środkowa warstwa wzmacniająca, teflon kryjący. TEFLON INFINITY Do produkcji naczyń wykorzystuje się technologię czterokrotnego powlekania. Powłoka posiada dodatkowe walory estetyczne- zróżnicowaną kolorystykę oraz zalety i właściwości powłoki; TEFLON CLASSIC technologii podwójnego powlekania naczynia (min. grubość powłoki wynosi 25 mikronów). Tworzą go 2 warstwy: teflon podkładowy i teflon kryjący.; TEFLON PLATINUM jest jak dotychczas najbardziej wytrzymałą na zarysowania powłoką. Jest to pierwsza powłoka z rodziny tworzyw Teflon, która pozwala na używane metalowych sztućców bez ryzyka uszkodzenia powierzchni naczyń. Powłoka składa się z trzech warstw (grubość min. 40 mikronów). Warstwa podkładowa zawiera mikroskopijne cząsteczki najtwardszych minerałów, które tworzą niezwykle wytrzymałą strukturę. Dlatego metalowe sztućce nie niszczą powierzchni naczynia pokrytego Teflon Platinum. Tworzą go 3 warstwy: teflon podkładowy z minerałami, dodatkowo wzmocniona warstwa środkowa i teflon kryjący. NACZYNIA ZE STALI NIERDZEWNEJ Wykorzystywane są w gospodarstwach domowych i gastronomii. Wykonuje się je najczęściej ze stali nierdzewnej chromowo-niklowej. Zastosowanie tego materiału do produkcji naczyń zwiększa bezpieczeństwo zdrowotne (gładka powierzchnia powstrzymująca rozwój mikroorganizmów), brak toksyczności, higienę, łatwość utrzymania ich w czystości i ładny wygląd. Naczynia ze stali nierdzewnej, dzięki zastosowaniu zwiększonej zawartości chromu, są odporne na działanie stężonych kwasów i zasad oraz wysokich temperatur. STAL- jest to stop żelaza z węglem o zawartości do 2% węgla, mogący również zawierać inne pierwiastki, wprowadzone w celu polepszenia niektórych właściwości stali (stale stopowe). Stal odlewaną w formach nazywa się staliwem. Najwięcej wyrobów z metali żelaznych produkuje się ze stali, gdyż ma ona bardzo dobre właściwości mechaniczne i technologiczne, oraz można ją kształtować w wyniku obróbki cieplnej i obróbki plastycznej. Do produkcji wyrobów stalowych powszechnego użytku największe zastosowanie znajduje stal węglowa.; PODZIAŁ WYROBÓW Z BLACHY STALOWEJ : -Blacha czarna; -Ocynowane; -Ocynkowane; -Emaliowane; -Chromowane; -Niklowane; -Posrebrzane; -Z blachy nierdzewnej; PODZIAŁ STALI WĘGLOWYCH : Zależnie od zastosowania stale węglowe i stopowe dzieli się na: konstrukcyjne (do budowy maszyn i urządzeń), narzędziowe (narzędzia do obróbki mechanicznej) i na stale o specjalnych właściwościach.

PTFE czyli politetrafluoroetylen stosuje się do wykończeń naczyń kuchennych i gospodarczych służących do gotowania, smażenia, pieczenia- głównie patelnie, rondle oraz blachy do wypieku ciast. Zaletą takich naczyń jest nieprzywieralność. EMALIA CERMIACZNA- to technika zdobienia wyrobów metalowych, najczęściej złotych lub miedzianych, za pomocą szklistych powłok składających się z mieszaniny sproszkowanych minerałów (piasek, kreda, glina) oraz topników (boraks) z dodatkiem pigmentów, stopionej w temperaturze ok. 800-900°C w specjalnym piecu. Emalia jest szklistą powłoką o specjalnych właściwościach, mająca na celu zabezpieczenie metalowego naczynia przed korozją oraz nadanie mu estetycznego wyglądu przy zagwarantowaniu bezpieczeństwa dla zdrowia. Emalia- szklista, skrzepła masa, powstała przez wytapianie tlenków nieorganicznych, która nałożona jest na powierzchnię metaliczną. Tlenki: SiO2, B2O, TiO2, P2O5, Al2O3, Li2O, Na2O, K2O.; POWŁOKI CYNOWE- 12-20 µm, naczynia do przyrządzania i pieczenia potraw – nie gotujemy w naczyniach cynowanych (drylownice do owoców, blachy do pieczenia, sitka, tarki); KOROZJA - Każdy z metali jest podatny na jej działanie. Jest to proces niszczenia stopniowo materiałów wskutek chemicznej lub elektrochemicznej reakcji z otaczającym środowiskiem. Typowym przykładem korozji jest powstawanie rdzy na powierzchni stopów żelaza. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PROCES KOROZJI: obecność zanieczyszczeń, odczyn środowiska, zmiany temperatury i ciśnienia, naprężenie materiału, struktura krystaliczna materiału.; POWŁOKI OCHRONNE STOSOWANE W CELU OCHRONY PRZED KOROZJĄ : Metalowe Organiczne (powłoki malarskie, wykładziny z tworzyw sztucznych),Konwersyjne (fosforanowe, chromianowe, tlenkowe),Nieorganiczne (wykładziny ceramiczne, emalie, powłoki cementowe). WYMIEŃ ZNANE CI METALE NIEŻELAZNE: Aluminium, miedź, cynk, cyna, ołów, magnez, nikiel, chrom, kadm, złoto, platyna, srebro. Bardzo rozpowszechnione są również liczne stopy metali niezależnych a przede wszystkim: mosiądz, brąz, miedzionikle, dural i różne stopy o specjalnym przeznaczeniu. PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA PROCES TECHNOLOGICZNY: -wyroby odlewane (z żeliwa, aluminium, miedzi, cynku oraz ich stopów- żeliwne emaliowane naczynia kuchenne, piece i armatura piecowo-kuchenna, umywalki żeliwne, zlewozmywaki); -wyroby stalowe walcowane (wyroby z blachy stalowej czarnej, białej, ocynkowanej i emaliowanej – nakrycia stołowe i drobny sprzęt gospodarczy); -drut i towary z drutu(siatki, sita, kosze); -towary kute (siekiery, szczypce, łopaty, wyroby nożownicze); -towary tłoczone

*-*-*

PORCELANA- barwa biała z ładnym połyskiem, jest bardzo twarda twardsza od granitu i zwykłej stali. Znalazła zastosowanie do budowy urządzeń lub czesci urządzeń narazonych na ścieranie. Czerep wyrobów porcelanowych nie przepuszcza cieczy ani gazów. Porcelana jest złym przewodnikiem ciepła i elektryczności wykazuje znaczna wytrzymałość na zmiany temperatury. Z właściwości chemicznych należy podkreślić dużo odpornośc na działanie mocnych kwasów i zasad. Wyroby porcelanowe sa wypalane dwukrotnie, a niekiedy trzykrotnie, a mimo to są kruche. PORCELIT-to tworzywo zaliczane do ceramiki szlachetnej o właściwościach pośrednich miedzy porcelano a fajansem. Otrzymuje się go z gorszych gatunków i znacznie mniejszej ilości kaolinu. Tem wypalania porcelitu w piecach ceramicznych jest niższa niż w przypadku porcelany. Wyroby sa najczęściej szkliwione, o barwie białej lub jasnokremowej. Porcelit twardością dorównuje porcelanie ale jest mniej kruchy. FAJANS tworzywo otrzymane z białej gliny bardziej rozpowszechnionej niż kaolin. Fajans twardy zawiera dodatki kwarcu i skalenia natomiast fajans miekki gorsze gatunkowa gliny z dodatkiem wapnia lub kredy. Wyroby sa najczęściej dwukrotnie wypalane w tem. . I szkliwione. Maja barwe jasnoszara lub szarakremowa czerepie porowatym. Wyroby po uderzeniu wydaja głuchy dźwięk. Charakteryzuja się mała wytrzymałością mechaniczna i łatwo się rysuja.. RÓŻNICE MIĘDZY PORCELANĄ A PORCELITEM temp wypalania porcelitu jest nieco mniejsza niż w przypadku porcelany, nasiąkliwość porcelany pon 0,2% a porcelitu do 4%, porcelit jest mniej kruchy RÓŻNICE MIĘDZY PORCELANĄ A FAJANSEM: porcelana ma barwę białą i błyszczącą a fajans jest jasnoszary lub szarokremowy o czerepie porowatym/ nasiąkliwość porcelany pon 0,2% a fajansu 10-14%,porcelana jest przeświecalna a fajans nie, porcelana jest wytrzymała mech a fajans ma małą wytrzymałość i łatwo się rysuje, porcelana po uderzeniu daje metaliczny dźwięk a fajans głuchy/RÓŻNICE MIĘDZY PORCELITEM A FAJANSEM porcelit ma nasiąkliwość 4% a fajans 10-14%, porcelit nieznacznie przepuszcza promienie światła a fajans wcale, porcelit ma barwę białą lub jasnokremową a fajans jasnoszarą lub szaro kremową, porcelit ma dużą wytrzymałość mech a fajans nie )KAMIONKA(otrzymuje się z glin ogniotrwałych z dod skalenia i niewielkich il kaolinu, jest barwy białej szarej lub brązowej/ jest trwała lekka nasiąkliwa, odporna na działanie kwasów i zasad, przy uderzeniu daje dźwięk mocny dość niski ale dźwięczny/ stosow do prod płytek terakotowych itp)

CERAMIKA- wyroby uformowane, następnie wypalane lub spieczone z gliny lub mas ceramicznych. Są to nieorganiczne związki metali z tlenem, azotem, węglem, borem i innymi pierwiastkami w których atomy połączone są wiązaniami jonowymi i kowalencyjnymi. Właśc ceramiki: twardość, kruchość, duża odporność cieplna, ogniotrwałość, duża odporność na korozję, duża wytrzymałość mechaniczna, mała wytrzymałość na zginanie, praktycznie nie ma odkształcenia plastycznego; KLASYFIKACJA WYROBÓW CERAMICZNYCH: *ze względu na porowatosc skorupy: -wyroby o czerpie spieczonym- charakteryzujące się zdolnością pochłaniania wody np.porcelana , cegła klinkerowa,-wyroby o czerpie porowatym-których nasiąkliwość może osiągnąć 25% np. cegła budowlana, wyroby fajansowe, wyroby garncarskie; *ze względu na przeznaczenie i cechy uzytkowe: stołowe techniczne i artystyczne; *w przemysle- ceramika szlachetna: -wyr porcelanowe i porcelitowe, -porc stołowa i galanteria porc, -naczynia porc stołowe, -porc elektrotechniczna, -porc techniczna, -porc lab, -wyr porc pozostałe, -opakowania porc, -porcelit stołowy i galanteria porcelitowa, -wyr kamionkowe, -kamionkę gospodarczą, -kam kwasoodporną i elektrotech, -kam kanalizacyjną i sanitarna, -kam budowlaną, -galanterię kam i kam stołową, -wyr fajansowe i pozostałe wyr szlachetne, -fajans artystyczny, -wyr sanitarne ceramiczne, -galan majolikową, -wyr pyrolitowe, steatytowe i kordierytowe, -galan jubilerską szklaną i ceramiczną, -wyr z cer szlachetnej pozostałe; *ze względu na produkcję: *wielkotonażowa: materiały budowlane, ceramika szlachetna (porcelana, fajans, porcelit), ceramika sanitarna, ceramika ogniotrwała; *specjalna: materiały elektryczne, materiały narzędziowe, *szkło: materiały odporne na ścieranie; *kompozyty (tworzywa sztuczne wzmocnione włóknami szklanymi lub węglowymi); SUROWCE DO PRODUKCJI WYROBÓW CERAMICZNYCH można podzielic na dwie zasadnicze grupy: surowce plastyczne i surowce nieplasyuczne. Podstawowym surowcem plastycznym jest glina-kaolin jako produkt naturalnego rozdrobienia. glina charakteryzuje się barwo biało lub lekko krzemowa jest krucha i sypka. Po dodaniu do niej wody staje się plastyczna i można ja dowolnie formowac po wypaleniu traci plastyczność i staje się twarda i zachowuje kształt nadany przed wypaleniem. Do surowców nieelastycznych zalicza się: materiały schudzające (kwarc , piasek)który zmiejsza kurczenie wypalonych wyrobów, materiały topnikowe (skaleń i niskotopliwe związki sodu, potasu lituktóre ułatwiają spiekanie czerepu.

Kamionka – wyroby ceramiczne otrzymywane z glin z dodatkiem szamotu lub piasku kwarcowego, wypalane w temperaturze 1200-1300 °C. Surowe wyroby przed wypalaniem pokrywa się solą kuchenną lub innymi sproszkowanymi minerałami. Dzięki temu w trakcie wypalania tworzy się na powierzchni wyrobu szklista polewa – glazura o różnych barwach. Wyroby kamionkowe są nieprzeźroczyste. Charakteryzują się dużą wytrzymałością mechaniczną, odpornością na działanie kwasów i minimalną nasiąkliwością wodną. Kamionka używana jest więc do produkcji aparatury kwasoodpornej, płytek posadzkowych, kształtek i płytek ściennych stosowanych w pomieszczeniach sanitarnych.; rur i kształtek kanalizacyjnych. Z kamionki wykonuje się także naczynia; w odróżnieniu od naczyń z gliny wypalanej bez szkliwa nie przepuszczają one wody, dzięki czemu nadają się do przechowywania cieczy. ETAPY WYTWARZANIA WYROBÓW CERAMICZNYCH *przygotowanie masy ceramicznej(czyszczenie odwazanie, rozdrabnianie surowców, -otrzymywanie masy ceramicznej przez wymieszanie przygotowanych surowców z woda – dojrzewanie masy. *formowanie wyrobów ceramicznych- toczenie na kole garcarskim, odlewanie w formach gipsowych, formowanie maszynowe.*suszenie uformowanych wyrobów *wypalanie wyrobów-w zależności od rodzaju wyrobu; Temperatura w piecach ceramicznych osiaga wartość 900-. *studzenie *szkliwienie-polega na powlekaniu czerepu wyrobu po pierwszym wypaleniu i ostudzeniu szkliwem. *powtórne wypalanie- w tem okoł 1200st. Szkliwo topi się i wypełnia wszystkie pory w czerepie wyrobu. Po wystygnieciu tworzy się powierzchnia gładka jednolita, lsniaca nie przepuszczalna dla cieczy i gazów.*zdobienie-może być wykonane róznymi technikami np. za pmocą stempla szablonu, starodruku. Do najcenniejszych zdobień zalicza się malowanie reczne. Wyroby sa ponownie wypalane, w celu ich utrwalenia. Naczynia stołowe: talerz głęboki/płaski, półmisek owalny, półmisek do ryb, salaterka okrągła, kartoflanka, sosjerka, solniczka, pieprzniczka, butelka do oliwy/octu, serwetnik, wazon;

C ARTYSTYCZNA wyroby użytkowe i dekoracyjne, artystycznie zdobione i formowane. W zależności od użytych surowców dzielimy na: garncarskie, fajansowe, kamionkowe, porcelanę i terakotowe. Podstawowymi sposobami produkowania wyrobów ceramicznych są: lepienie, toczenie na kole, odlewanie, toczenie i prasowanie z mas półsuchych. Wyroby ceramiki artystycznej zdobione są za pomocą rycia, wytłaczania, naklejania ornamentów, pokrywania polewami i szkliwami, malowania ręcznego, drukowania i złocenia. C STOŁOWA produkowana z porcelany twardej miekiego porcelitu i fajansu. Naczynia ceramiki stołowej sa szkliwione i zdobione. dekoracje: feston-wyciecie krawędzi wyrobu. Girlanda- ornament pasowy biegnący wokół wyrobu złozony z motywów kwiatowych. Konturowanie- podkreślenie farba ceramiczna lib metalami szlachetnymi, natrysk-podkreslenie powierzchni wyrobu farba ceramiczna lub szkliwen, obwódka-dekoracja wykonana farba ceramicznalub metalami szlachetnymi. Pasek-dekoracja z farby ceramicznej lub materiału szlachetnego wykonany pedzlem. Relif-ozdoba wklęsła lub wypukła o charakterze płasko rzeźby. Rozeta- ozdoba o motywach kwiatowych. Tapeta –dekoracja złozona z elementów zdobniczych położona na całej powierzchni wyrobu. Sztafaż-podkreslenie farbami ceramicznymi elementów wyrobu C SPECJALNA-  różne rodzaje materiałów spiekanych odznaczające się charakterystycznymi parametrami technicznymi, które są nietypowe dla ceramiki klasycznej. rodzaje c specjalnej: ceramiczne materiały magnetyczne- ferryty otrzymane z naturalnego magnezytu. Zastosowanie- części pamięci w różnych komputerach; rdzenie transformatorów z wysoką częstotliwością; magnesy trwałe; ceramika próżnioszczelna; ceramika nukleoniczna, nukleoceramika- materiały ceramiczne do budowy reaktorów jądrowych; paliwa- tlenkowe materiały ceramiczne uranu, toru i plutonu. wiskery- monokryształy albo cienkie włókna ceramiczne. Zastosowanie- składnik kompozytowy do wzmacniania tworzyw; odpowiedzialne elementy samolotów i rakiet; elementy spowalniające- np. związki berylu; elementy absorpcyjne - np. węglik boru. ceramika kosmiczna i lotnicza. Zastosowanie- części silników lotniczych; osłony dyszy; pierścienie wylotu płomieni; stożek wylotu; element turbiny; komora spalania;  elementy konstrukcyjne dla statków kosmicznych; ceramiczne warstwy antybalistyczne. C SANITARNA- elementy wyposażenia łazienki i kuchni, wykonywane z różnych rodzajów ceramiki pokrytej szkliwem. NP: umywalka, zlewozmywak, bidet. Ceramika sanitarna wykonana jest z mieszaniny glin i uszlachetniaczy, uformowanych, pokrytych szkliwem i utrwalonych (wypalanie);