Politechnika Wrocławska

Wydział Informatyki i Zarządzania

k. Zarządzanie

Kurs ZMZ000001C – rok akademicki 2011-12, semestr letni

Przygotowanie do egzaminu licencjackiego

Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. Zofia Zymonik

s. 227 B4, godz. 15:15-16:45

Zagadnienia - Treści kierunkowe

Wioletta Pietruszewska nr indeksu 170708
20. Operacje gospodarcze bilansowe i wynikowe

Operacje gospodarcze to wszystkie udokumentowane zdarzenia gospodarcze, które można wyrazić w mierniku pieniężnym oraz można wskazać datę ich wystąpienia powodujące zmiany w składnikach aktywów i pasywów. Operacje gospodarcze księguje się na kontach księgowych.
Zdarzenia zachodzące w jednostce gospodarczej można podzielić na:

• nie powodujące zmian majątkowo- kapitałowych i niewymagające ewidencji księgowej

(przykład: zawarcie umowy o pracę, zamówienie towarów u dostawcy)

• powodujące zmiany majątkowo-kapitałowe i podlegające ewidencji księgowej
  (przykład: wypłata wynagrodzenia, przyjęcie towaru od dostawcy)

Podział operacji gospodarczych z punktu widzenia ich oddziaływania na wyniki finansowe podmiotu gospodarczego:

• bilansowe
  Operacje, które oddziałują tylko na składniki bilansu np. spłata należności przez klienta spółki, spłata kredytu długoterminowego, spłata zobowiązań wobec dostawców (powodują zmiany wyłącznie w wartości aktywów bądź pasywów lub jednocześnie aktywów i pasywów).

• wynikowe
  Operacje, które oddziałują bezpośrednio na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Dotyczą procesów gospodarczych jak: świadczenie usług, produkcja wyrobów i ich sprzedaż, zakup i sprzedaż towarów w jednostce handlowej, zarządzanie. Operacje te zmieniają wartość jednego składnika aktywów bądź pasywów, podczas gdy drugi dotyczy kosztów lub przychodów z działalności gospodarczej, np. koszt zużycia surowców do produkcji wyrobów, poniesienie kosztów wynagrodzeń pracowników czy też osiągnięcie przychodów ze sprzedaży wyrobów, usług, towarów.
  Typy bilansowych operacji gospodarczych

Operacje bilansowe powodują wyłącznie zmiany w aktywach i pasywach jednostki i ze względu na wpływ jaki wywierają na składniki bilansu dzielą się na :

1) Operacje aktywne zmieniające strukturę aktywów

Przykłady: zakup towarów za gotówkę, pobranie gotówki z banku do kasy, wypłata gotówki z kasy do banku, wpływ należności od odbiorcy, zakup środka trwałego za gotówkę, wypłata zaliczki pracownikowi

2) Operacje pasywne zmieniające strukturę pasywów

Przykłady: zaciągnięcie kredytu na spłatę zobowiązania wobec dostawcy, przeznaczenie części zysku na kapitał zapasowy , wystawienie weksla własnego na pokrycie zobowiązania, zaciągnięcie kredytu długoterminowego
3) Operacje aktywno-pasywne zwiększające sumę bilansową
Przykłady: zakup środka trwałego na kredyt kupiecki, zaciągnięcie kredytu bankowego i przelanie środków na rachunek bieżący, wpływy z emisji akcji, wniesienie wkładu przez wspólnika w postaci gotówki lub aportu

4) Operacje aktywno-pasywne zmniejszające sumę bilansową

Przykłady: spłata raty kredytu z rachunku bankowego, uregulowanie przelewem bankowym zobowiązania wobec dostawcy, wycofanie wkładu przez wspólnika, wypłata dywidendy, wykup obligacji

Każda operacja gospodarcza wywołuje zmiany w dwóch różnych składnikach bilansu. Żadna operacja gospodarcza nie zmienia zasady równowagi bilansowej.
Typy wynikowych operacji gospodarczych :
1) Operacje aktywno-pasywne zwiększające wynik finansowy

Przykłady: sprzedaż towaru za gotówkę, wystawienie faktury sprzedaży, naliczenie odsetek i kar umownych od należności. Operacje te powodują, że zarówno aktywa jak i pasywa się zwiększają w związku z czym są dla przedsiębiorstwa przychodami, które zwiększają wynik finansowy.

2) Operacje aktywno-pasywne zmniejszające wynik finansowy
Przykłady: wydanie sprzedanego towaru z magazynu, wydanie materiałów z magazynu do produkcji, naliczenie amortyzacji środków trwałych, przekazanie darowizny. Operacje te powodują, że zarówno aktywa jak i pasywa się zmniejszają w związku z czym są dla przedsiębiorstwa kosztami, które pomniejszają wynik finansowy.

3) Operacje pasywne zwiększające wynik finansowy

Przykłady: umorzenie przeterminowanych zobowiązań, umorzenie zobowiązań, redukcja długu, spisanie zobowiązań przedawnionych. Operacje te powodują, zmiany w składnikach pasywów i są jednocześnie dla przedsiębiorstwa przychodami, które zwiększają wynik finansowy.
4) Operacje pasywne zmniejszające wynik finansowy
Przykłady: otrzymany rachunek za usługę remontową, naliczenie wynagrodzeń, otrzymane faktury za usługi obce, naliczenie odsetek i kar umownych od zobowiązań. Operacje te powodują, zmiany w składnikach pasywów i są jednocześnie dla przedsiębiorstwa kosztami, które pomniejszają wynik finansowy.

• B. Padurek, Zasady rachunkowości wydanie III wyd. Bożena Padurek, Wrocław 2005, s. 25 – 31http://www.abem.pl/ab/doc/wyklad2005a.pdf data pobraniaobrania2.04.2012www.zie.pg.gda.pl/ekonomia/index2.php?option=com_docman&task=doc_view&gid=77&Itemid=63 Operacje gospodarcze bilansowe i wynikowe. data pobrania: 12.04.2012