PODZIAŁ NAUK I METAFIZYKA
W podziale nauk Arystoteles wyodrębnił trzy ich grupy :
A)Teoretyczne
B) praktyczne
C) wytwórcze
Każdej grupie nauk przydzielił odpowiedni zakres badań i wyznaczył ściśle określone zadania. Zadaniem i celem nauk teoretycznych, obejmujących matematykę, fizykę i metafizykę czyli „filozofię pierwszą” jest kontemplowanie prawdy, a więc czyste i bezinteresowne poznanie. Zajmują się one według określenia Arystotelesa „tym co nie może być inne niż jest”. „Pierwsza filozofia” – nazwana później metafizyką – rozpatruje byt jako taki tzn. bada ogólną charakterystykę rzeczywistości jako takiej i jej ogólną strukturę; dąży też do wykrycia pierwszej, wiecznej i niezmiennej zasady – przyczyny. Wobec tego, iż taką właśnie przyczyną jest w jego systemie bóg i, że wokół tego tematu obraca się głównie jego „pierwsza filozofia”, nazywał ją też czasem teologią. Arystoteles wierzył bowiem, że ruchy planet i słońca rządzą ruchem Ziemi, a w ruch ciała niebieskie wprowadza tak zwany „pierwszy poruszający” czyli właśnie Bóg. „Pierwsza filozofia” rozważała również pewne zagadnienia należące dzisiaj do teorii poznania.1 Poza tym „Pierwsza filozofia” rozpatruje wszystko to co jest realne i poznawalne.
Matematyka jest przedstawiona w dziełach Arystotelesa w bardzo wąskim zakresie. Liczby i figury geometryczne uważa Arystoteles jedynie za determinanty2 przedmiotów danych nam w percepcjach3 zmysłowych.
Do nauk praktycznych zaliczane są : etyka, polityka, ekonomia i medycyna.
Ich podstawę stanowi „rozważny wybór”, zależy całkowicie od działającego, miały więc do czynienia „z rzeczami, które mogą być inne niż są”.
Trzecia grupa nauk, obejmująca nauki wytwórcze, miała się zajmować wytwarzaniem dzieł zewnętrznych w stosunku do wytwarzającego; ich podstawą jest albo rozum, albo technika, albo wreszcie siła.
Źródło : Kazimierz Leśniak – „Arystoteles”
Jostein Gaarder -„Świat Zofii”
Powyższe materiały są fragmentami książki Kazimierza Leśniaka, nie są one przeznaczone do prezentacji jako własne przemyślenia, mają być one tylko materiałami pomocniczymi do przedstawienia danego tematu.
1(Platon uważał, że wszystko, co możemy dostrzec dzięki zmysłom to jedynie niedokładne odwzorowanie tego, co istnieje w świecie idei. Nic w świecie dostępnym zmysłom nie trwa wiecznie, a więc w świecie zmysłów nie ma niczego, co jest, tylko całe mnóstwo rzeczy, które powstają i znikają.)
2wyznaczniki
3proces poznawczy