1. Ciśnienie(RR, BP) –napięcie jaki wywiera krew na ściany tętnic podczas skurczu i rozkurczu serca. Największe jest podczas wyrzutu krwi z serca ciśnienie skurczowe (gdzie):

a)skurczowe (systoliczne)-powstaje w okresie skurczu gdy, krew jest tłoczona z komór do zbiorników tętniczych z lewej komory do aorty z prawej d W czasie wysiłku wart. Ciśnienia skurczowego może wzrosnąć do 200 mmHG, zależy to od ilości krwi jaka jest tłoczona przez komory serca do zbiorników tętniczych. Im większa ilość tłoczonej krwi tym większe jest ciśnienie. Im wyrzut szybszy tym ciśnienie wyższe.o pnia płucnego. 30-140 mm(Hg) . W czasie wysiłku wart. Ciśnienia skurczowego może wzrosnąć do 200 mmHG, zależy to od ilości krwi jaka jest tłoczona przez komory serca do zbiorników tętniczych. Im większa ilość tłoczonej krwi tym większe jest ciśnienie. Im wyrzut szybszy tym ciśnienie wyższe.

b) rozkurczowe (diastoliczne)- dolne mierzone w momencie rozkurczu serca, kiedy to krew jest zasysana do środka. 60-90 mm(hg) w czasie wysiłku nieznacznie się zmienia+-10 mmHG, .C. rozkur zależy :od częstości skurczu serca , im częstsze skurcze ty jest wyższe, im rzadsze tym jest niższe . Opór obwodowy- zależy od średnicy naczynia i od lepkości krwi. Im większy opór obwodowy(mniejsza średnica naczynia to bardziej lepka krew) ciśnienie rozkurczowe jest wyższe. Im mniejszy opór obwodowy (mniej lepka krew i większa średnica tym ciśnienie niższe).

2) Tętno- puls-HR- odpowiada liczbie skurczów serca w ciągu 1 min. Rytmiczne odkształcanie się ścian tętnic spowodowane ciągłymi zmianami ciśnienia tętniczego wynikające ze skurczów i rozkurczów serca. Odkształcanie ścian tętnic rozchodzi się na podobieństwo fali wzdłuż całego układu tętniczego. -U dorosłego 60-80 uderzeń na min-średnio 72-75 u/min

- w dzień powyżej 80,

-u starszych podwyższone.

- u wytrenowanych poniżej 60 ud/min

Wagotonia- wzrost napięcia ukł. Przywspółczulnego, przyczynia się do zwiększenia pracy serca.

HR<60 ud/min

Bradykardia-zwolnienie pracy serca powyżej 60 ud/min-u sportowców i sporty wytrzymałościowe.

Ukł. Współczulny podwyższa tętno.

Osoba wytrenowana ma w spoczynku niską wartość tętna, podczas treningu większe tętno niż u niewytrenowanej.

Bradykardia (łac. bradycardia) – stan, kiedy częstość akcji serca wynosi poniżej 60 razy na minutę (wg Konturka). Leczenia wymaga tylko bradykardia objawowa, tzn. powodująca np. omdlenia, utraty przytomności itp. Bradykardia może prowadzić do asystolii.

Wytrenowani atleci lub młode, zdrowe osoby mogą również mieć wolny rytm serca w odpoczynku, np. zawodowy kolarz Miguel Induráin miał rytm serca w odpoczynku 29 uderzeń na minutę.

Bradykardia fizjologiczna: u sportowców, u osób z wagotonią (nadmierna aktywność nerwu błędnego).

Tachykardia-HR>80 UD/MIN-tętna w spoczynku, u dorosłego tachykardia allostatyczna- na zmianę w pozycji stojącej i leżącej.

{Tachykardia inaczej częstoskurcz (łac. tachycardia) – przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę[1]. Tachykardia nie zawsze jest objawem choroby. Najczęściej akcja serca przyspiesza wskutek zdenerwowania lub wysiłku fizycznego (tachykardia zatokowa).

Typy tachykardii: tachykardia zatokowa, częstoskurcz nadkomorowy, częstoskurcz komorowy}

3. Objętość wyrzutowa serca

SV-obj. Wyrzutowa serca- ilość krwi jaka jest tłoczona przez 1 z komór serca do odp. Zbiornika tętniczego(aorty) w czasie 1 cyklu pracy serca, spoczynkowa wartość V wyrzutowej SV=70 ml=0,07 l, w czasie wysiłku SVmax=200 ml.

Wzór wg STAWA służy do obliczenia Vwyż:

Parametry krążeniowe w spoczynku (7):

1.SV – objętość wyrzutowa serca to ilość krwi wtłaczana do zbiornika tętniczego w czasie 1 cyklu pracy serca.(STAWA)

Norma 60 – 100ml

SV = 101 + 0,5RRs – 1,09RRd – 0,61 m

SV – objętość wyrzutowa ( ml )

RRS –ciśnienie skurczowe

RRd – ciśnienie rozkurczowe

m – wiek w latach

2. Q- pojemność minutowa serca - to ilość krwi tłoczona przez komorę serca w czasie 1 min.

Norma 90ml/s = 5,4 l/min QMAX=25L/MIN

Q = HR x SV

Q - objętość minutowa serca ( ml/min)

HR – tętno ( uderzenia/min)

SV – objętość wyrzutowa serca

Energetyka wysiłków:

Mechanizm skurczów- jony wapnia uaktywniają aktynę, główki miozyny przyczepiają się do aktyny, główka miozyny zgina się i przesuwa aktynę. Potrzebna do tego jest energia-do pracy główki miozyny.

Energia pochodzi z rozkładu ATP, w mięśniach starcza na ok. 1-2 s skurczu, potrzebna jest adenina –cukier rybozowy.

ATP≈P≈≈P

≈energia, uwolnienie energii jest po odłączeniu ostatniej grupy fosforanowej miozynowa.

Reakcja ta polega na odłączeniu od ATP fosforanu nieorganicznego (Pi). W wyniku rozkładu ATP powstaje kwas adenozynodwu- fosforowy (ADP) i uwolniona zostaje energia. Około 30% tej energii jest zużyte do skurczu mięśnia, a reszta zostaje rozproszona w postaci ciepła. Rozkład ATP jest katalizowany przez enzym adenozynotrój fosfatazę (ATP-azę) miofibrylarną, która aktywowana jest przez jony wapniowe uwalniane do cytoplazmy przy pobudzeniu ko­mórki mięśniowej.

ATP→ENERGIA+ADP+Pi

Jest to jedyne źródło energii potrzebne do:

- pracy serca

-impulsu nerwowego

Zapas ATP nie jest duży . Z jednej strony rozkład ATP z drugiej budowa by pozyskać energię.

Energia-podstawowa przemiana energii- najmniejsza ilość energii do utrzymania podstawowych f. życiowych

Energia do wysiłku- koszt energetyczny wysiłku,

1.Odbudowa ATP

-przemiany tlenowe

-przemiany beztlenowe

Wysiłki z dużym udziałem tlenu-procesy aerobowe

Wysiłki z małą ilością tlenu –beztlenowe anaerobowe

Procesy tlenowe- resynteza ATP: gdy jest wystarczająco dużo tlenu

1. W spoczynku 0,3 l tlenu(charakter tlenowy)

2. W…….2-3 min i im wyższy wysiłek tym większy udział tlenowych przemian przy stałej intensywności. Im dłużej trwa wysiłek tym większy udział tlenu.

Procesy beztlenowe- gdy do mięśni nie jest dostarczane wystarczająco dużo tlenu

1. Przemiany beztl- w czasie dużej max intensywności wysiłku o krótkim czasie trwania (szybkościowe, siłowe)

2. W wysiłku gdy metabolizm tlenowy nie wystarcza . Przy wzroście intensywności wysiłku zwiększa się intensywność beztlenowych przemian.

BEZTLENOWE:

Substraty energetyczne TLENOWE

1) ADP+ADP(z chwilą rozpoczęcia wysiłku) ATP - Węglowodany(glukoza +glikogen)

↓ źródło - Wolne kwasy tłuszczowe

Fofsfokreatyna (CP)(starcza 12 sek) energii - aminokwasy(rzadko)

↓

Węglowodany(glukoza +glikogen)

Fosfageny- to związki magazynujące energię w postaci wiązań fosforanowych. Jest nim fosfokreatyna . Spełniają w komórkach (głównie mięśniowych) tę rolę co ATP, ale są od niego trwalsze i bardziej wydajne. Umożliwiają wykonywanie wysiłków o dużej mocy-sprint, podnoszenie ciężarów , skoki. Im jej więcej tym większy efekt.

Gdy wyczerpuje się fofokreatyna są węglowodany.

Węglowodany- nie dają tyle energii, obniżona intensyfikacja wysiłku.

glukoza→ glikoliza beztlenowa, produkt końcowy kwas mlekowy , wysoka intensywność

glikoliza tlenowa -produkt końcowy woda, tlen, niska intensywność

Wolne kwasy tłuszczowe- wysiłek dłuższy min 45-50 min, stała intensywność

Aminokwasy(rzadko)- ponieważ to materiał budulcowy, podczas niedoboru żywieniowych. Osobom intensywnie trenującym ilość energii z pożywienia nie wystarcza.

Przemiany energetyczne beztlenowe

ADP+ADP→ATP+AMP

CP+ADP→ATP+C

GLIKOGEN→GLUKOZA→KWAS→KWAS PIROGRONIANOWY→KWAS MLEKOWY

Komórkowe i poza komórkowe substraty energetyczne:

Glikogen-> (komórka) -> (poza komórką)

TG->FFA-> (CP, Glikoliza, Beta Oksydacja)->H2O+CO2, ATP

Węglowodany: możliwość pozyskania energii z węglowodanów

-1500 kcal –mięśnie – 80 kcal płyny razem: 2000 kcal

-400 kcal- wątroba

Czy można zmienić rodzaj włókien w mięśniu?

- w niewielkim stopniu wolnokurczliwe na szybkokurczliwe

- w naturalny sposób zmieniają się szybkokurczliwe w późnych okresach życia ,

Sarkopenia- zanik włókien mięśniowych i napięcia mięśniowego

Hipoglikemia- obniżka zawartości glukozy we krwi –zapobiega się podjadając w czasie treningu.

Zasoby tłuszczu [ 90.000-110.000 kcal]

Procesy tlenowe: zachodzą w cytoplazmie-szybsze, krótki czas, nie wydajne, duża moc wysiłkowa

Procesy beztlenowe: zachodzą w mitochondriach- wolne , długi czas, wydajne, niska moc wysiłkowa

Rodzaje włókiem mięśniowych:

1)Wolnokurczliwe

-czerwone(dużo o2)

- długi czas trwania wysiłku ale nie intensywny

- Mniejsza moc skurczu

-bardziej odporne na zmęczenie

- więcej mioglobiny i naczyń

-większa aktywność oksydazy

2) szybkokurczliwe

- krótki czas trwania wysiłku

- szybko męczą się

- przemiany beztlenowe

-dzielą się:

1) glikolityczne- szybsze w sprintach

2)glikolityczno-tlenowe- pośrednie wykorzystywane w pracach zespołowych

Parametry układu oddechowego:

1)Rytm oddechowy-RO- częstotliwość (ilość )oddechów wykonywanych w ciągu 1 min 16-18.

Dzieci w czasie wysiłku oddychają 60 odd/min.

2)VT- ilość powietrza wprowadzonego do płuc podczas spokojnego wdechu, usuwana jest podczas spokojnego wydechu

VT=500 ML-O,5 L w czasie wysiłku zwiększa się 2-2,5 tyś ml.

3)Wentylacja minutowa płuc Vmin-to ilość powietrza przechodzącego przez płuca w ciągu 1 min. W spoczynku 4-12 l min, średnio 8 l/min, Vmax- 160 l /min

Wpływ treningu na mięśnie:

1.Mięśnie charakteryzują się:

-hipertofią-przyrost masy mięśni, trening siłowy zwiększa się średnica przekroju, objętość, liczba miofibrilli, wzrost aktyny i miozyny, jąder komórkowych, mitochondrów.

- Wzrost mioglobiny- trening wytrzymałościowy przeprowadzony na dużych wysokościach. Zmiany dotyczą włókien czerwonych wolnokurczących (ST), o niskiej ATP z fosfokreatyny a bogate są w glikogen. ST-wysoka wydajność przemian mitochondrialnych???

FTA (glikolityczno-tlenowe)-obok potencjału anaerobowego wysoka wydajność przemian w cytoplazmie??????- coś pokręciłam jak macie dobrze niech ktoś dopisze!!!!!

- kapilaryzacja mięśni- przez otwarcie rezerw włókienniczek

- wzrasta ilość substratu energetycznych: glikogenu, fosfolipidów, fosfokreatyny

- wzrost stężenia jonów potasowych, wapniowych, magnesowych,

-wzrost potencjału beztlenowych (trening siłowy) przez wzrost aktywności enzymatycznej tj.: kinazy fosfokreatynowej, fosforylazy, fosfofruktokinazy???,

-wzrost potencjału tlenowego: (tr. Wytrzymałościowy), przez wzrost aktywności enzymów oksydazy cyto…………………., oksydazy pirogronianowej, dehyoligogezezy mleczanowej

-wzrost poziomu gluzationu? Jako odwracającego ukł. Redukujący

-wzrost ekonomizacji ruchu , zwiększa się wytrzymałości pracy mięśniowej , przy jednakowych wysiłkach istnieje mniejsze zużycie tlenu i energii.

-obniżenie progu pobudliwości wytrenowanych mięśni

-wzrost siły mięśni przez rekrutację włókien i zwiększenie jednostek motorycznych.

Wpływ treningu na serce:

-hipertrofia-przerost mięśnia sercowego Vu dorosłego mężczyzny wynosi 750-800 ml, u kobiety 400-500.

Trening wytrzymałościowy może spowodować wzrost do 900-1200 ml. Masa serca wzrasta z 300 g do 400-500 g.

Przerost ekscentryczny- wysiłki dynamiczne, zwiększają się jamy serca

Przerost koncentryczny- wysiłki statyczne, zwiększa się grubość ścian serca

- serce sportowca charakteryzuje się bradykrdią(t. wytrzymałościowy), serce kurczy się w spoczynku znacznie wolniej 40 sk/min. Czas trwania skurczów i rozkurczów jest wydłużony. Max wysiłek 200-220 ud/min.

-serce wytrenowane- wzrasta V wyrzutowa serca, może przekroczyć 200 ml. , wzrost objętości minutowej serca w czasie wysiłku może max osiągnąć ………??????????

U wytrenowanych wynosi 25 l/min , w spoczynku wyrzut minutowy 6 l/min.

Wpływ wysiłku fizycznego na krew:

- wyraża się zwiększeniem treningu wytrzymałościowego, liczby erytrocytów szczególnie pod wpł. Treningu w warunkach hipoksji do ok. 8 l/min. Wzrasta poziom hemoglobiny, transferryny.

- wzrost odporności krwinek czerwonych i zmniejszenie liczby ich opadania

- zwiększenie hematokrytu

-zwiększenie liczby retikiulocytów

-zwiększenie poj neutralizacyjnej i buforowej na skutek zwiększenia zasadowych białkowych substancji(PH SIĘ NIE ZMIENIA)

- wzrost liczby leukocytów do 40%

- zmiana stężenia lipoprotein osocza o wysokiej gęstości cholesteroli.

-zmiany chemiczne krwi obwodowej bezpośrednio po pracy fizycznej

Wpływ wysiłku fizycznego na źródła oddechowe :

-poj życiowa płuc VC-ilość powietrza wdychana przy max wdechu i max wydechu (spirometria) 38000-45000 tyś ml , u sportowców 8000tys ml.

Czas bezdechu: u kobiet-górno-żebrowy, u mężczyzn-przeponowy.