1. Ferrorezonans napięć
1.1. Rzeczywisty schemat pomiarowy. Należy zaznaczyć oraz wyjaśnić (pod schematem)
również ewentualne różnice w stosunku do schematu z instrukcji, jeśli wystąpiły
podczas wykonywania ćwiczenia.
2.2. Tabela pomiarowa:
Uwaga: podczas zasilania nawet niewielkim napięciem należy zwrócić uwagę, aby nie
przekroczyć dopuszczalnych wartości napięć i prądu na cewce oraz kondensatorze:
U [V] | Ul [V] | Uc [V] | I [A] |
---|---|---|---|
15 | 36 | 20 | 0,14 |
20 | 38 | 24 | 0,19 |
24 | 46 | 28 | 0,22 |
28,5 | 56 | 35 | 0,28 |
31 | 62 | 40 | 0,315 |
34,3 | 72 | 46 | 0,37 |
39,3 | 152 | 152 | 1,2 |
43 | 164 | 176 | 1,4 |
46 | 172 | 188 | 1,5 |
51 | 178 | 201 | 1,62 |
60,8 | 184 | 224 | 1,8 |
51,3 | 176 | 200 | 1,62 |
44,5 | 168 | 180 | 1,46 |
39 | 156 | 152 | 1,22 |
37 | 89,6 | 64 | 0,5 |
30 | 62 | 38 | 0,31 |
20 | 38 | 22 | 0,18 |
8,5 | 16 | 10 | 0,08 |
1.3.Narysować na wykresie po lewej stronie charakterystyki kondensatora Uc(I), dławika
UL(I) , natomiast na wykresie po prawej obliczoną charakterystykę U(I) dla połączenia
szeregowego elementów.
1.4. Narysować na jednym wykresie rzeczywistą oraz obliczoną charakterystykę U(I) dla
połączenia szeregowego. Przyjąć oznaczenia:
U(I) rzeczywista przy regulacji w górę – kolor czerwony
U(I) rzeczywista przy regulacji w dół – kolor zielony
U(I) obliczona – kolor niebieski
1.5. Porównać charakterystyki rzeczywiste z teoretycznymi. Wyjaśnić ewentualne różnice.
2. Ferrorezonans prądów
2.1. Rzeczywisty schemat pomiarowy. Należy zaznaczyć oraz wyjaśnić (pod schematem)
również ewentualne różnice w stosunku do schematu z instrukcji, jeśli wystąpiły
podczas wykonywania ćwiczenia.
2.2. Tabela pomiarowa:
Uwaga: podczas zasilania nawet niewielkim napięciem należy zwrócić uwagę, aby nie
przekroczyć dopuszczalnych wartości napięć i prądu na cewce oraz kondensatorze:
U [V] | I [A] | IL [A] | Ic [A] |
---|---|---|---|
30,7 | 0,135 | 0,13 | 0,25 |
65 | 0,25 | 0,31 | 0,51 |
93,7 | 0,33 | 0,5 | 0,75 |
103 | 0,34 | 0,56 | 0,8 |
110 | 0,36 | 0,62 | 0,88 |
120 | 0,38 | 0,74 | 0,96 |
130,5 | 0,38 | 0,84 | 1,04 |
140 | 0,38 | 0,96 | 1,1 |
151,5 | 0,4 | 1,1 | 1,2 |
161 | 0,41 | 1,26 | 1,28 |
171 | 0,46 | 1,42 | 1,36 |
181 | 0,52 | 1,6 | 1,48 |
188 | 0,6 | 1,72 | 1,5 |
177 | 0,46 | 1,42 | 1,36 |
165 | 0,44 | 1,32 | 1,32 |
160 | 0,42 | 1,21 | 1,26 |
150 | 0,4 | 1,12 | 1,2 |
141 | 0,38 | 0,96 | 1,12 |
130 | 0,38 | 0,84 | 1,04 |
119 | 0,36 | 0,72 | 0,94 |
107 | 0,36 | 0,6 | 0,84 |
100 | 0,34 | 0,54 | 0,8 |
90 | 0,32 | 0,46 | 0,7 |
66 | 0,26 | 0,32 | 0,52 |
30,5 | 0,13 | 0,13 | 0,25 |
2.3.Narysować na wykresie po lewej stronie charakterystyki kondensatora IC(U), dławika
IL(U), natomiast na wykresie po prawej obliczoną charakterystykę I(U) dla połączenia
równoległego elementów.
2.4. Narysować rzeczywistą charakterystykę I(U) dla połączenia równoległego. Przyjąć
oznaczenia:
I(U) rzeczywista przy regulacji w górę – kolor czerwony
I(U) rzeczywista przy regulacji w dół – kolor zielony
I(U) obliczona w pkt. 3.3. – kolor niebieski
3.5. Porównać charakterystyki rzeczywiste z teoretycznymi. Wyjaśnić ewentualne różnice.
4. Wnioski i spostrzeżenia
Jak wiadomo zjawisko ferrorezonansu w obwodzie zawierającym szeregowo połączony kondensator i cewkę nawiniętą na rdzeniu (dławik), powinno spowodować spadek napięcia w obwodzie do zera, o ile w ogóle zajdzie. Jednak, z otrzymanej charakterystyki wynika, że tak nie jest, tzn. pozostaje pewne napięcie szczątkowe, pomimo zajścia zjawiska - dowodem jest przecięcie się charakterystyk UL(I) i UC(I). Przyczyną istnienia tego napięcia jest rezystancja uzwojenia cewki i straty na jej rdzeniu, które należy uwzględnić w obwodzie rzeczywistym. Na utrudnienie i niedokładność opisu zjawiska miało wpływ korzystanie z wymuszenia napięciowego. Pomiary musiały zostać wykonane raz przy zwiększaniu napięcia wymuszającego, do momentu gwałtownego wzrostu prądu w obwodzie, a drugi raz przy zmniejszaniu napięcia wymuszającego, do momentu gwałtownego spadku prądu w obwodzie (rezonans). Sposób ten nie daje jednak informacji o pewnej części powstałej charakterystyki tzn. tej pomiędzy gwałtownymi zmianami prądu w obwodzie. Ponadto, nagła zmiana prądu w obwodzie przy zmniejszaniu napięcia wymuszającego, powinna nastąpić dla napięcia, przy którym następuje przecięcie się charakterystyk UL(I) i UC(I). Z uzyskanych wyników widać, że punkty te są nieco przesunięte względem siebie. Wpływ na to mogły mieć błędy wynikające z niedokładności odczytu wartości wskazywanych przez mierniki, ponieważ dla małych napięć zmiany badanych prądów były nieznaczne.
Wymuszenie napięciowe, podczas badania ferrorezonansu prądów, dało informację o całej wypadkowej zależności U(I). Zajście tego zjawiska teoretycznie miało się objawić spadkiem prądu w obwodzie do zera. Jednak osiągnięte przez ten prąd minimum, w momencie zajścia zjawiska, jest większe od zera. Tutaj także wpływ na to miała rezystancja cewki i straty na jej rdzeniu. Czynniki te spowodowały zapewne nieznaczne odchylenie wartości napięcia, dla której zachodzi przecięcie się charakterystyk U(IL) i U(IC), od wartości, przy której zaobserwowano zjawisko ferrorezonansu prądów.