OCENA ROZWOJU NOWORODKA I NIEMOWLECIA
OCENA NOWORODKA PO URODZENIU
Ocena w skali porodowej (czynność oddychania i krazenia, istotne wady wrodzone, uszkodzenia porodowe)
Ocena stanu ogolnego wg. Skali V Apgar
Szczegolowe badanie fizykalne+ pomiar częstości serca i oddechow, obwod glowy i klatki piersiowej, długość ciemieniowo-siedzeniowa
SKALA APGAR- OCENA STANU OGOLNEGO NOWORODKA
ZABARWIENIE POWLOK SKORNYCH
Sinica,bladość 0
Tulow rozowy,konczyny sine 1
Cale cialo rozowe 2
CZYNNOŚĆ SERCA
Brak 0
Ponizej 100 1
Powyzej100 2
CZYNNOŚĆ ODDECHOWA
Brak 0
Slaba, nieregularna 1
Glosny placz 2
REAKCJA NA BODZCE(WPROWADZENIE CEWNIKA DO NOSA)
Brak reakcji 0
Grymas twarzy 1
Kaszel lub kichanie 2
NAPIECIE MIESNIOWE
Brak napiecia, wiotkość 0
Slabe napiecie, konczyny lekko zgięte 1
Napiecie prawidłowe, konczyny w zgięciu 2
SKALA APGAR
Stan dobry 8-10 pkt
Stan sredni 4-7 pkt
Stan ciezki 0-3 pkt
Ocene przeprowadza się w 1 i 5 min po urodzeniu
1 min- identyfikacja noworodkow wymagających bezpośredniej pomocy
5 min- ocena skuteczności udzielanej pomocy w przywróceniu prawidłowych funkcji zyciowych lub wskazuje na pogorszenie stanu dziecka
OCENA ROZWOJU FIZYCZNEGO DZIECKA
Poziom rozwoju danej cechy w stosunku donormy dla populacji
Dynamika rozwoju- tempo bezwzględnych przyrostow tej cechy w stalych jednostkach czasu w stosunku do norm przyrostow w populacji
METODY OCENY ROZWOJU FIZYCZNEGO
Statystyczne (baania przekrojowe)- daja informacje o wartościach średnich i zakresie zmienności badanych cech, zjawiska akceleracji rozwoju
Badania dynamiczne( długofalowe)- ocena indywidualnego toru dojrzewania
Tabele norm(biologiczne układy odniesienia)-zakres normy wyznaczony jest metodami statystycznymi
Siatki centylowe
Wskażniki proporcji(BMI, wskaźnik Queteleta)
Morfogramy
Ocena wieku rozwojowego
OCENA WZRASTANIA
Masa ciala *Wyniki pomiarow
Wysokosc ciala porównujemy z
Obwod Glowy aktualnymi normami
Obwod klatki piersiowej
Inne wymiary
TABELE NORM
Srednie wartości danej cechy i jej zakres zmienności w odniesieniu do wieku i plci( najczęściej wysokość i masa ciala ciala)- uzyskane na drodze badan przekrojowych wybranej losowo populacji w określonym przedziale wiekowym
Aktualizacja co 10-15 lat
SIATKI CENTYLOWE
Graficzne przedstawienie pozycji badanej cechy i odniesienie jej do normy
Okreslamy tor rozwoju badanych cecg
Centyle 25-75c- waska norma( 50% populacji) 10-90c- szeroka norma,3-97c-(94% populacji)-ponizej wartości nieprawidlowe
WSKAZNIKI PROPORCJI
Ocena kstaltowania proporcji ciala
Wskaznik Queteleta( stosunek m. c. w gramach do wysokości w cm)
BMI(masa ciala w kg/wzrost w m2)
OCENA WIEKU BIOLOGICZNEGO
Wiek morfologiczny( wzrostowy i wagowy)
Wiek cech płciowych
Wiek zebowy
Wiek kostny
Wiek neuromotoryczny( ocena rozwoju motorycznego)
OCENA PROCESOW DOJRZEWANIA- SKALA TURNNERA
Ocena dojrzewania płciowego
(prawa strona- dziewczynki,
lewa chłopcy)
Ocena dojrzewania kostnego- metoda atlasowa(Greulich i Pyle) polskie normy wg. atlasuKoczynskiej- Sikorskiej
Ocena wieku zebowego
PSYCHORUCHOWY I SPOLECZNY ROZWOJ DZIECKA
Wieloetapowy proces wyrazajacy się ilosciowymi i jakosciowymi zmianami caloksztaltu czynnosci psychicznych i przeobrazen w zakresie osobowosci m. in. Prowadzacych do dojrzalosci psychicznej
Nabywanie roznych umiejetnosci i orientacji w otoczeniu, powiekszanie wiedzy o swiecie, powstawanie nowych potrzeb, ksztaltowanie postaw i rozwijanie uczuc
ELEMENTY PSYCHORUCHOWEGO I SPOLECZNEGO ROZWOJU DZIECKA
-OKRES NOWORODKOWY
Pierwszy okres-zgiecie konczyn we wszystkich stawach
W polozeniu na brzuchu prostuje i zgina nozki oraz wyciaga raczki(odruch pelzania)- glowa na boku
Dotyk dloni-zaciskanie kciukow i zginanie palcow(odruch chwytny)
Rozchylanie rak lub placz w reakcji na swiatlo i silny dźwięk
-2 MIESIAC ZYCIA
Potrafi uniesc glowe na kilka sekund po katem 45 stopni
Może reagowac nasluchiwaniem na dźwięk
Po obudzeniu wymawia dzwieki jak samogoski
-3 MIESIAC ZYCIA
W pozycji na brzuchu trzyma glowe ok. 1 min
Podczas podciagania z pozycji lezacej do siedzacej potrafi na krotko uniesc glowe
Chwyta grzechotke i niezgrabnie nia potrzasa, wodzi za nia oczami
Usmiecha się najpierw na kontakt z matka
Gurzenie, gruchanie
-4 MIESIAC ZYCIA
Podczas podciagania do pozycji siedzacej utrzymuje glowe w osi kregoslupa
W polozeniu a brzuchu uruchamia miesnie wyprostne grzbietu i konczyn dolnych
Bawi się raczkami, oglada je, wklada do buzi
Glosno się smieje, zadowolone macha raczkami
Poszerza się zakres i ton wydawanych dzwiekow
-5 MIESIAC ZYCIA
Przekreca się z brzucha na plecy
Podczas pociagania do przodu glowa przybliza się do klatki persiowej+ zgiecie w stawach kolanowych i biodrowych
Przy podtrzymywaniu pod pachami utrzymuje pozycje pionowa na kilka sekund, stoi na palcach
Lezac na plecach na widok zabawki rusza radosnie rekami
Roznicuje mimimke i ton glosu matki
-6 MIESIAC ZYCIA
Opiera się na wyprostowanych raczkach
Dlonie calkowicie otwarte
Podtrzymywane siedzi
Lezac na plecach precyzyjnie chwyta cala dlonia zabawke, wklada ja do buzi, przeklada z reki do reki
Odwraca glowe w strone cichego dzwieku
Roznicuje osoby bliskie od obcych
Dzwieki laczace sylaby lancuchowo( da- da- da)
- 7 MIESIAC ZYCIA
Lezac na wznak bawi się swoimi nozkami
Aktywnie zmienia polozenie ciala
Podtrzymywane pod pachami wykonuje ruchy prostowania i zginania nog, odbijajac się od podloza
Jednoczesnie chwyta oburacz dwa przedmioty
Szuka przedmiotu, który mu wypadl i podnosi go
Potrafi bawic się w a-kuku
Gaworzy wieksza iloscia sylab
-8 MIESIAC ZYCIA
Zmienia swoje polozenie, potrafi obrocic się wokół wlasnej osi
Chwytajac palce osoby doroslej potrafi podciagnac się do pozycji siedzacej i samodzielnie siedzi kilkanascie sekund
Poszera się zakres ruchow chwytnych dloni
Sledzi czynnosci domowe matki
Interesuje się swoim odbiciem w lustrze
Nasila się rezerwa wobec obcych
Zmienia natezenie glosu, szepcze
-9 MIESIAC ZYCIA
Podparte na ramionach pelza
Siedzi samodzielnie ok. 1 min, popch niete do tylu w pozycji siedzacej podpiera się raczkami
Trzymane za rece stoi samodzielnie przez kilka min
Celowo upuszcza przedmiot
Zwraca uwage na tykanie zegara
Rozumie zabawe w chowanego
Formuluje podwojne sylaby np. mma-ma ba-ba
-10 MIESIAC ZYCIA
Coraz czesciej podpiera się na dloniach i kolanach
Samodzielnie się podnosi i siada, siedzi pewnie z wyprostowanymi nogami i palcami
Stoi przez ok. 30s trzymajac się przedmiotow
Chwyta drobiazgi kciukiem i wskazicielem
Wyrzuca przedmioty z lozeczka
Powtarza kosi –kosi, pa-pa
Potrafi wskazac niektóre przedmioty
-11 MIESIAC ZYCIA
Raczkuje
Dosc dlugo utrzymuje rownowage w pozycji stojacej, pewnie stoi, trzymane probuje pierwszych krokow
Samo je np. herbatnik
Potrafi znalezc przykryta zabawke
Mowi am-am widzac posilek
Rozumie zakazy, ale je zapomina
12 MIESIAC ZYCIA
Samodzielnie się podnosi i stawia pierwsze kroki
Wrzuca przedmiot do pojemnika przez maly otwor Reaguje na proste polecenia
Uzywa sensownych wyrazow dzieciecych hau-hau, kwa-kwa
Rozumie tresc prostych zdan
MONACHIJSKA FUNKCJONALNA DIAGNOSTYKA ROZWOJOWA WG. TH. HELLBRUGGE
Cel-wykrycie dyscharmonii rozwoju tak wczesnie jak jest to możliwe i podjecie dzialania stymulujacego OUN
Pozwala na rozpoznanie w pierwszym roku zycia niewielkich opoznien w rozwoju funkcji motorycznych takich jak raczkowanie, siadanie, chodzenie, chwytanie, sluzy do oceny wieku percepcji(postrzeganie zmyslowe i umiejetnosci kontaktu z otoczeniem), wieku mowienia (umiejetnosc i rozumienie umiejetnosci kontaktowania się z otoczeniem jako miary rozwoju spolecznego)
MONACHIJSKA FUNKCJONALNA DIAGNOSTYKA ROZWOJOWA- ROZWOJ FUNKCJI PSYCHOMOTORYCZNYCH- 9 MIESIAC
Motoryka duza(raczkowanie)- pelza jak foka
Siadanie- siedzi samo przez ok. 1 min bez podporu
Chodzenie- stoi trzymane za raczki przez ok. 30 s
Chwytanie- celowo upuszcza przedmiot
Percepcja- siega po zabawke do podelka
Rozwoj mowy- wyraznie artykuluje podwojne sylaby
Rozumienie mowu- …….
Zachowanie spoleczne- bawi się w chowanego
SKALA ROZWOJU RUCHOW NIEMOWLECIA WG. BRICKEN I WOLANSKIEGO
8 m.-siada samodzielnie chwytajac się podpory, siedzi pewnie przez 1 min, staje podciagane za rece
8,5 m-siada samodzielnie bez oparcia, stoi samodzielnie z oparciem
9 m- stoi samodzielnie chwytajac się podpory, raczkuje wykorzystaniem kolan,stapa trzymajac się barierki
9,5m-trzymajac się parcia schyla się i podnosi zabawke
TEST PRZESIEWOWY DO OCENY ROZWOJU PSYCHICZNEGO DZIECKA WG. ILLINGWORTHA
Wiek- 6 tyg. Zycia
Wywiad- pierwszy usmiech na twarzy dziecka, pierwsze objawy wokalizacji
Obserwacje i proby testowe: obserwacja dziecka wtedy, kiedy matka do niego mowi; ocena rozwoju motorycznego dziecka z uwzglednieniem pozycji na brzuszku, na wznak i podczas podciagania do pozycji siedzacej