Teoria Wybitego Okna
Naukowcy badający zagadnienie wandalizmu w miastach starali się znaleźć wyjaśnienie zadziwiającego faktu, że występują wielkie różnice w porządku i wyglądzie pomiędzy poszczególnymi dzielnicami mimo niewielkich różnic między strukturą demograficzną i zamożnością zamieszkujących je społeczności. Żeby sprawdzić jedną z hipotez przeprowadzono następujący eksperyment:
W jednej z ubogich dzielnic Nowego Jorku zaparkowano elegancką limuzynę i z ukrycia rozpoczęto obserwację, co się stanie. Przez cztery dni nikt nawet nie tknął samochodu. Następnie, gdy nikogo nie było w pobliżu, eksperymentatorzy wybili niewielką szybkę w drzwiach limuzyny i powrócili do swojej kryjówki. Już w ciągu następnych czterech godzin w samochodzie wybito wszystkie pozostałe szyby, rozgrabiono część wyposażenia, następnie przewrócono go na dach i podpalono.
Na podstawie tego eksperymentu i innych obserwacji sformułowano Teorię Wybitego Okna, którą ja interpretuję następująco:
Nic nie zastąpi bieżącej troski. Jeśli nie usuniesz niezwłocznie pierwszej awarii lub uszkodzenia (nie ma znaczenia, czy powstałego przypadkowo, czy też celowo), następne będą pojawiać się lawinowo i w niedługim czasie konieczny stanie się generalny remont znacznie kosztowniejszy niż suma wydatków na drobne naprawy.
Teoria Wybitego Okna dotyczy także sfery zarządzania organizacjami i pracującymi w nich ludźmi. Żaden, nawet najmniejszy problem nie powinien być bagatelizowany, bo brak reakcji ze strony kierownictwa i innych pracowników tworzy atmosferę przyzwolenia na szkodliwe zachowania.
Teoria rozbitych okien[edytuj]
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rozbite okna w dzielnicy Katowic Janów-Nikiszowiec, ze względu na występujące w niej problemy społeczne, poddawanej obecnie rewitalizacji[1]. Tego typu akty wandalizmu widoczne są w innych dzielnicach miast przemysłowych, w których upadały zakłady pracy.
Teoria rozbitych okien (teoria rozbitej szyby) – koncepcja w kryminologii i socjologii miasta zakładająca, że brak reakcji na łamanie mniej ważnych norm społecznych, np. tłuczenia szyb w oknach w danej dzielnicy, sprzyja wzrostowi przestępczości i łamaniu innych norm na zasadzie zaraźliwości.
Koncepcja ta opracowana została przez George'a Kellinga i Catherine Coles w pozycji Fixing Broken Windows: Restoring Order and Reducing Crime in Our Communities w roku 1982. Doprowadziła ona do wprowadzenia programu Zero tolerancji w Stanach Zjednoczonych.
W roku 2008 opisana została seria eksperymentów, których wyniki potwierdzały koncepcje "rozbitych okien". W sytuacji, gdy w otoczeniu był hałas lub na ścianach znajdowały się graffiti, tendencja do łamania norm społecznych (śmiecenia, przywłaszczania mienia) zwiększała się[2].
Ze względu na zaraźliwość aktów wandalizmu w przestrzeni miejskiej postuluje się szybkie ich usuwanie[3].
Prawdziwość teorii wcześniej była kwestionowan
Działa tutaj „Zasada wybitego okna”. Naukowcy badający zagadnienie wandalizmu w miastach starali się znaleźć wyjaśnienie pewnego zadziwiającego faktu. Okazuje się, że pomiędzy poszczególnymi dzielnicami miast istniej ogromne różnice w porządku (bezpieczeństwie) i wyglądzie – mimo stosunkowo niewielkich różnic struktury demograficznej i zamożnoci obywateli.
W celu zbadania tego zjawiska wykonano prosty eksperyment. W jednej z bardzo dobrych dzielnic Nowego Jorku, gdzie na co dzień rzadko dochodziło do przestępstw i aktów wandalizmu, wybito jedną szybę w kamienicy. Ważniejsze od samego wybicia szyby było to, że usterka ta przez długi czas celowo nie była naprawiana. Wkrótce w budynku wybita została kolejna szyba, a ściany pokryło graffiti. Nienaprawiona, wybita szyba wskazywała na brak odpowiedzialności i zainteresowania kogokolwiek -pozostawienie kamienicy samej sobie.
To okazało się kluczowym powodem pojawienia się aktów wandalizmu.