PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH (PIT – personal income tax) – ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
I PODMIOT – osoby fizyczne
Opodatkowaniu podlegają osoby fizyczne (wiek nie ma znaczenia) – zdolność podatkowa powstaje w momencie osiągnięcia dochodu
Wyróżniamy:
nieograniczony obowiązek podatkowy - osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium RP podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów
ograniczony obowiązek podatkowy - osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium RP miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium RP
Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy prowadzi do podwójnego opodatkowania w sensie prawnym – ten sam dochód tej samej of za ten sam okres może być opodatkowany w 2 różnych państwach podatkiem dochodowym – aby tego uniknąc zawiera się umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
Od podatku dochodowego od dochodu uzyskanego ze źródeł przychodów położonych za granicą wolni są członkowie personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz inne osoby korzystające z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych na podstawie umów lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych, jak również członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Mały podatnik –podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro
Istnieje możliwość wspólnego opodatkowania małżonków oraz w przypadku osób samotnie wychowujących dzieci
II PRZEDMIOT
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w ustawie, czyli:
art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku
dochód determinują przychody i koszty uzyskania przychodów
Źródła przychodów:
stosunek służbowy
stosunek pracy (w tym spółdzielczy stosunek pracy)
członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej
praca nakładcza
emerytura lub renta
działalność wykonywana osobiście
pozarolnicza działalność gospodarcza
działy specjalne produkcji rolnej,
najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze
kapitały pieniężne i prawa majątkowe
odpłatne zbycie
nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
prawa wieczystego użytkowania gruntów
innych rzeczy
aby można było powiedzieć, że odpłatne zbycie jest przychodem muszą być spełnione warunki:
odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej
i zostało dokonane
w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie
w przypadku innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie
inne źródła
Definicja przychodu
przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń
wyjątek – przychody z działalności gospodarczej – powstaje wtedy gdy podatnik ma wierzytelność
przychód z działalności gospodarczej - kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont
podatnicy którzy są przedsiębiorcami (czy to chodzi o PIT czy VAT) rozliczają się z fiskusem metodą memoriałową – obowiązek podatkowy powstaje kiedy podatnik ma wierzytelność
wyjątek – metoda kasowa – obowiązek podatkowy powstaje kiedy podatnik ma przychód
Koszty uzyskania przychodów to:
wszelkie wydatki, które spełniają łącznie 3 przesłanki:
wydatek musi być poniesiony przez podatnika
wydatek musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów
wydatek nie może zawierać się na liście wydatków nie uznawanych za koszty – art. 23 z wyjątkiem
art. 21 ustawy zawiera katalog zwolnień od podatku dochodowego przedmiotowych – jest ona bardzo rozbudowany
art. 2 - Przepisów ustawy nie stosuje się do:
przychodów z działalności rolniczej
z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej,
przychodów z gospodarki leśnej
przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn,
przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy,
przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich,
przychodów armatora podlegającego podatkowi tonażowemu
świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 KRO, objętych wspólnością majątkową małżeńską
III PODSTAWA OPODATKOWANIA
Podstawą opodatkowania jest dochód po odliczeniu:
składek na ubezpieczenie społeczne
dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu
wydatków na cele rehabilitacyjne
wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania Internetu (nie więcej niż 760 PLN)
darowizn na: (nie więcej niż 6 % dochodu)
organizacje religijne
organizacje pożytku publicznego
krwiodawstwo
wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii
IV STAWKI
PODSTAWA OBLICZENIA PODATKU | WYSOKOŚĆ PODATKU |
---|---|
do 85 528 PLN | 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr |
powyżej 85 528 PLN | 14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł |
minimum wolne od opodatkowania – 3091 zł
19% stawka liniowa – Możliwość wyboru (pr. opcji) dla os. fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Konsekwencją wyboru tej formy opodatkowania jest utrata możliwości:
Wspólnego opodatkowania małżonków.
Skorzystania z ulg podatkowych poza odliczeniami składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Opodatkowania w formach uproszczonych (karty podatkowej, ryczałtu).
V ZRYCZAŁTOWANY PODATEK DOCHODOWY OD NIEKTÓRYCH KATEGORII DOCHODÓW OSIĄGANYCH PRZEZ OSOBY FIZYCZNE.
Od przychodów ewidencjonowanych.
Karta podatkowa
Ryczałt od przychodów osób duchownych prawnie uznanych wyznań.
Istotą zryczałtowanych form stanowi możliwość wyboru przez podatnika o formie opodatkowania – prawo opcji
wyboru dokonuje między opodatkowaniem na zasadach ogólnych, a (jeżeli spełni określone warunki) formą zryczałtowaną