Łuk Konstantyna Wielkiego

Łuk Konstantyna Wielkiego zbudowany został dla uhonorowania dziesięciolecia sprawowania władzy przez cesarza Konstantyna oraz dla uczczenia jego zwycięstwa nad Maksencjuszem.

cesarza Konstantyna Wielkiego. Został wystawiony w Rzymie 315 roku n.e. dla uczczenia dziesięciolecia rządów (decennalia) oraz jego zwycięstwa nad Maksencjuszem w bitwie o most Mulwijski w 312 roku n.e. Jego budowa trwała od 312 do 315 roku n.e. Budowla o wysokości 21 metrów, szerokości 25 metrów i głębokości 7 metrów ustawiona została w pobliżu Koloseum.

Jest to konstrukcja trój przęsłowa. Posiada jedno główne oraz dwa mniejsze wejścia z czterema kolumnami w porządku korynckim ustawionymi na wysokich ozdobionych reliefami postumentach. Nad nimi w attyce umieszczono posągi na bazie uosabiające podbite przez Trajana plemiona oraz napis głoszący, że cesarz zwyciężył tyrana, to jest Maksencjusza:

instinctu divinitatis

czyli:

z natchnienia boskości

Pięć postaci to wizerunki Daków, z czego cztery postacie znajdują się na północnej stronie, a jedna na południowej. Rzeźby pochodzą z czasów Trajana.

Płaskorzeźby na łuku Konstantyna Wielkiego. Płaskorzeźby pochodzące z czasów Konstantyna cechuje jednoplanowość i symetryczna kompozycja, w której postać władcy umieszczona centrum przedstawiana jest frontalnie.

Łuk posiada elementy sztuki rzymskiej z okresu dynastii Antoninów oraz czasów późnoantycznych. Do tych pierwszych należy zaliczyć dwie płyty reliefowe z czasów Marka Aureliusza, umieszczone nad bocznymi przelotami. Płyty te pochodzą najprawdopodobniej z nie zachowanego łuku wzniesionego ku jego czci. Przedstawiają one Aureliusza przyjmującego hołd po zwycięstwie w wojnach naddunajskich, przekazanie władzy wybranemu wasalowi, scenę nagradzania żołnierzy oraz składania ofiary bogom.

Ponadto wspomnieć należy także o dwóch reliefowych medalionach z czasów Hadriana znajdujących się tuż nad przejściem. Pierwszy znajdujący się po stronie południowej ukazuje sceny związane z polowaniem. Drugi po stronie północnej przedstawia sceny z polowania na niedźwiedzia i lwa, składanie ofiar Apolinowi oraz Herkulesowi. Ostatni element z okresu dynastii Antoninów to fryz pochodzący z Bazyliki Ulpia z Forum Trajana ciągnący się pod medalionami.

Za panowania Konstantyna Wielkiego stworzono elementy łuku w stylu charakterystycznym, jak już wspomniałem, dla okresu późnoantycznego. Mowa tu jest o medalionach umieszczonych na bokach budowli oraz o reliefach zdobiących obie fasady boków konstrukcji oraz bazy kolumn. Medaliony umieszczone po bokach, przedstawiające Księżyc oraz Słońce.

Łuk ma konstrukcję trójprzęsłową. Przeloty, na każdej fasadzie, rozdzielają cztery kolumny w porządku korynckim.

Na łuku wyróżnia się także fryz tzw. ciągły, na którym widać wielokrotnie Konstantyna biorącego udział w wojnie z Maksencjuszem. Fryz umieszczony na ścianie zachodniej wyobraża wyjście wojsk biorących udział w zwycięskiej bitwie, jest też scena bitwy przy Moście Mulwijskim, przemowa Konstantyna do ludu oraz rozdawanie nagród (północna strona łuku). Postać cesarza ukazana frontalnie znajduje się zawsze w centrum. Pozostałe postacie na płaskorzeźbie są ukazane z profilu, co dodatkowo uwzniaśla Konstantyna. Dzieło to wykonane jest jednoplanowo. Medaliony na ścianach bocznych przedstawiają Dianę, Księżyc i Słońce. Z czasów Konstantyna pochodzą też wizerunki Wiktorii umieszczone nad głównym przelotem oraz postacie barbarzyńców stojących na bazie łuku.