Kl. III

Temat: Pochodzenie człowieka.

Cel lekcji:

-Uczeń przedstawia podobieństwa i różnice między człowiekiem a innymi naczelnymi jako wynik procesów ewolucyjnych.

1. Antropogeneza – procesy ewolucyjne które doprowadziły do powstania człowieka rozumnego.

2. Podobieństwa ludzi do innych naczelnych :

- widzenie obuoczne

- budowa kończyn pozwalająca na wykonywanie ruchów w każdym kierunku

- przeciwstawne kciuki

- rozbudowane mięśnie mimiczne pozwalające na komunikowanie się osobników między sobą

- brak ogona ( kość guziczka)

3. Różnice między człowiekiem a innymi naczelnymi:

- umiejętność mowy

- wysoki stopień rozwoju mózgu

- zdolności manipulacyjne nadgarstka i kciuka

- zredukowane owłosienie

- pionowa postawa ciała

- żuchwa z bródka

- stopa płaska bez przeciwstawnego palucha

- umiejętność tworzenia kultury i myślenia abstrakcyjnego

4. Ewolucja człowieka:

	Sahelantrop	Ardipitek	Australopitek	Człowiek zręczny	Człowiek wyprostowany	Neandertalczyk	Człowiek rozumny
Okres występowania	7-6 mln lat temu	4,4 mln lat temu	3,7 – 2,9 mln lat temu	2,3 -1,7 mln lat temu	1,9 mln – 27 tys. Lat temu	250 – 24 tys. lat temu	Od 200 tys. lat temu
Pojemność czaszki	360 cm3	330 cm3	445 cm3	610 cm3	941 cm3	1487 cm3	1375 cm3
Wzrost	Ok.80 cm	120 cm	Ok. 135 cm	Ok. 135 cm	Ok. 150cm	Ok. 165 cm	Ok 175 cm
Wygląd twarzy	Płaska twarz z wydatnymi oczodołami	Małpie rysy, masywne wały nadoczodołowe	Małpie rysy, niskie czoło, masywna żuchwa, wydatne łuki nadoczodołowe	Wysunięta do przodu trzewioczaszka, niskie czoło, wydatne łuki nadoczodołowe,	Twarz mocno wysunięta do przodu, pochylone czoło, wydatne wały nadoczodołowe	Szeroka twarz, brak podbródka, niskie czoło, duży nos	Szpiczasta broda, bruzda nad górną wargą,
pokarm	Owoce, termity, padlina	Owoce, owady, drobne zwierzęta	Owoce, pędy roślin, padlina	Wszystkożerny, głównie mięso	Wszystkożerny, głównie mięso	Wszystkożerny głównie mięso	Wszystkożerny, głownie mięso
Umiejętności	Poruszał się na dwóch nogach, wspinał się na drzewa	Poruszał się na dwóch nogach, umiejętność chodzenia po drzewach.	Poruszał się na dwóch nogach; wspinanie się na drzewa	Postawa wyprostowana; posługiwał się kamiennymi narzędziami	Postawa wyprostowana; posługiwał się ogniem; wytwarzał narzędzia; polował na zwierzynę	Postawa wyprostowana; tworzył zróżnicowane narzędzia; potrafił mówić; tworzył kulturę	Postawa pionowa; zdolność abstrakcyjnego myślenia; posługiwanie się skomplikowanymi narzędziami; tworzył kulturę;

( tabelka wypełniana przez uczniów w trakcie zajęć; kolorem niebieskim zaznaczono kwestie które uczniowie będą uzupełniać samodzielnie)