27.02.2013 r.

Doradztwo jako dyscyplina wiedzy i jako działalność praktyczna

Przyczyny działalności doradczej

• Rozwój wiedzy jest z jednej strony ogromnym sukcesem cywilizacji ludzkiej, z drugiej strony powoduje bezradność jednostki wobec złożoności problemów codziennej egzystencji

• Specjalizacja (która dotyka każdej sfery życia) wymaga ciągłego uzupełniania wiedzy i własnych kompetencji nawet przez osoby wykwalifikowane i będące specjalistami w swojej dziedzinie

• Jednostki gospodarcze wymagają działalności doradczej ze względu na dynamiczną konkurencyjność

Odpowiedzią na to są systemy doradztwa działające we wszystkich gospodarczo rozwiniętych krajach

Najpopularniejsze doradztwo:

• Prawne

• Z zakresu technologii informacyjnych

• Z zakresu zarządzania

DEFINICJE

• Poradnictwo (doradztwo)

Forma pomocy lub działanie społeczne, polegające na dostarczaniu przez doradcę rad, porad, wskazówek radzącemu się w celu rozwiązania problemów, także interakcja międzyosobowa o charakterze pomocowym, jak również działalność zorganizowana, prowadzona w instytucjach

• Poradoznawstwo

Wiedza o poradnictwie, teoria poradnictwa, nauka o poradnictwie, czyli poszukiwaniu, opracowywaniu, przekazywaniu i otrzymaniu porad, rad, informacji, instrukcji o radzeniu sobie z problemami, o uczestniczeniu w konsultacjach i negocjacjach

• Consulting

Jest to rodzaj działalności usługowej, polegający na odpłatnym wspomaganiu decydentów fachową specjalistyczną wiedzą oraz poradą w sprawach technicznych i gospodarczych przez niezależnych ekspertów (rzeczoznawców) indywidualnych lub zatrudnionych w firmach konsultingowych i konsultingowo – inżynieryjnych

Poziomy doradztwa

Na poziomie globalnym w grę wchodzą rozważania dotyczące konstrukcji systemów poradnictwa w konkretnej dziedzinie i w określonym społeczeństwie także dokonywanie analizy ogólnych celów działalności poradniczej

Na poziomie instytucjonalnym rozpatruje się funkcjonowanie i organizację instytucji prowadzących działalność doradczą we wszystkich aspektach wchodzących w zakres takiej analizy

Na poziomie interpersonalnym uwagę koncentruje się na relacjach poradniczych zachodzących pomiędzy doradcą a odbiorcą porady. Na tym etapie działalność doradczą najpełniej charakteryzuje pojęcie sytuacji doradczej

Typy doradztwa

• Doradztwo liberalne

Doradztwo liberalne zmierza nie tylko do rozwiązywania bieżącego problemu, ale stara się wywołać w jednostce zmiany, które umożliwiłyby jej w przyszłości podejmowanie trafnych decyzji, jak również zapewniałaby pokonanie bieżących trudności. Efekty wyrażają się w zmianie sposobu myślenia osoby radzącej się (klienta) na temat siebie i swego problemu niż w szybkim jego rozwiązaniu według wskazówek doradcy

• Coaching

Coaching (mentoring) opieka nad klientem, mająca wspierać uwalnianie potencjału uczestnika w procesie osiągania uzgodnionych i pożądanych zmian

Rodzaje coachingu:

• Life coaching – wspieranie klienta prywatnego w celu uzyskania jak największej satysfakcji z życia

• Coaching menadżerski – wspieranie klientów w osiągnięciu celów związanych z danym stanowiskiem pracy

• Coaching korporacyjny- działanie zorientowane nie na pojedynczego klienta, lecz na całą firmę

• Doradztwo edukacyjne

Opiera się na koncepcji poznawczej człowieka. Koncepcja takiego doradztwa wyznaje zasadę indywidualności każdej jednostki i jej prawa do pewnej niekompetencji, traktuje się diadę doradca – radzący jako układ dwóch badaczy problemu. Uczestnicy tego procesu są współautorami i współodpowiedzialnymi za wszystkie działania na poszczególnych etapach procesu decyzyjnego

• Doradztwo dyrektywne

Koncepcja doradztwa dyrektywnego zakłada asymetrię relacji doradca – radzący się, w której dominującą postacią jest osoba doradcy, dysponująca gotowymi receptami, umożliwiającymi bezdyskusyjne rozstrzygnięcie problemów stanowiących treść spotkania. Doradca przyjmuje postawę życzliwej dominacji wobec swego klienta. Polega na modyfikowaniu koncepcji życia, ogólnej motywacji, aktywności i celów pojedynczych zachowań. Osoba pragnąca skorzystać z porady traktowana jest bardzo instrumentalnie, jako mało samodzielna i wymagająca opieki podczas procesu rozwiązywania problemów

Stosowany jest, gdy:

• problem jest typowy

• nie ma czasu na zastanawianie się nad rozwiązaniami

• wystarczy np. dostosować odpowiednie technologie do obowiązujących przepisów

• doradca uważa się za najlepszego i nieomylnego

• Ekspertyza specjalistyczna

Doradca zaangażowany jest w proces doradczy w stopniu minimalnym. Jego rola ogranicza się do sporządzenia na zlecenie radzącego się ekspertyzy, np. opisu stanu przedsiębiorstwa ze wskazaniem możliwości i sposobów usprawnienia jego funkcjonowania

• Doradztwo operacyjne

Ekspertyza stanowi wstępną fazę do dalszej współpracy pomiędzy doradcą a radzącym się. Doradca uczestniczy w realizacji założonego programu. Doradca występuje tu w roli osoby rekomendującej różne sposoby realizacji zaleceń, lecz nie jest decydentem

Doradztwo substytucyjne

Doradca zastępuje w niektórych funkcjach właściciela i osobę podejmującą decyzje gospodarcze, Doradca (lub grupa specjalistów) pełni rolę wynajętego eksperta w celu usprawnienia funkcjonowania firmy lub jej określonego działu, poprzez czasowe zastąpienie dotychczasowego kierownictwa