Temat: Międzyplony – poplony
Poplony (międzyplony, śródplony) są to dodatkowe zasiewy uprawiane między dwoma kolejnymi roślinami wysiewanymi na danym polu w plonie głównym.
Rodzaje poplonów
Poplony ścierniskowe są wysiewane latem, po zbiorze roślin wcześnie schodzących z pola i zbierane jesienią tego samego roku, przeznaczane na zielonkę (do bezpośredniego skarmiania lub na kiszonkę) lub przyorywane na zielony nawóz jesienią tego samego roku.
Najkorzystniejsze są województwa południowe, najbardziej niekorzystne warunki występują w województwach północnych, ponieważ są późne żniwa, a przymrozki jesienne przychodzą wcześnie.
Najkorzystniejsze warunki do uprawy poplonów ścierniskowych stwarzają rośliny wcześnie schodzące z pola, tj. rzepak ozimy, groch i jęczmień ozimy. Często wysiewa się je także po życie i jęczmieniu jarym.
Podział roślin do uprawy w poplonach ścierniskowych według długości okresu wegetacji:
wczesne, wymagające długiego okresu wegetacji (80 - 100 dni), powinny być wysiane nie później niż do 20 lipca;
rośliny strączkowe ( bobik, łubin żółty, seradela, groch polny, wyka jara),
mieszanki roślin strączkowych z dodatkiem gorczycy,
rośliny niemotylkowe ( słonecznik, gorczyca biała, rzepa ścierniskowa, życica wielokwiatowa),
średnio późne, o okresie wegetacji 65-80 dni, wysiane nie później niż do 30 lipca;
kapusta pastewna, rzepak, gorczyca biała, łubin wąskolistny, mieszanki peluszki ze słonecznikiem,
późne, o krótkim okresie wegetacji (50-65 dni), należy wysiewać nie później niż do 10 sierpnia.
rzepak ozimy, rzepik, rzodkiew oleista, gorczyca, facelia oraz gryka.
Poplony ozime wysiewa się na koniec lata albo jesienią (między 20 sierpnia a 20 września) zbiera się wiosna następnego roku. Mogą być one przeznaczone na zielonkę do bezpośredniego skarmiania albo do zakiszania. Wysiewane są po zbożach, roślinach pastewnych wcześnie schodzących z pola i po wczesnych ziemniakach.
Mogą być uprawiane na terenie całego kraju, najlepiej na obszarach gdzie wiosna zaczyna się szybka wegetacja.
Zależnie od terminu zbioru i przeznaczenia wyprodukowanej zielonki poplony ozime dzieli się na:
poplony wczesnego użytkowania pastewnego lub kośnego
uzyskuje się z nich zielonkę na bezpośrednie skarmianie przed okresem pastwiskowym pod koniec kwietnia;
żyto, rzepak ozimy, rzepik ozimy, i mieszanki tych roślin,
poplony średnio wczesnego użytkowania kośnego, uzyskuje się zielonkę w połowie maja;
żyto oraz żyto z wyką ozimą,
poplony późnego użytkowania kośnego, zielonka ta zebrana pod koniec maja jest przeznaczana do zakiszania.
mieszanka gorzowska: wyka ozima + inkarnatka + życica wielokwiatowa, życica wielokwiatowa, żyto,
mieszanka poznańska: wyka ozima + inkarnatka,
Wsiewki poplonowe wysiewa się, podobnie jak rośliny motylkowe drobnonasienne, w roślinę ochronną, wczesną wiosną (najczęściej w zboża ozime lub jare oraz rzadko w rzepak ozimy). W okresie wspólnego wzrostu z rośliną główną wsiewki rosną powoli, a bujniejszy ich wzrost następuje po zejściu z pola rośliny ochronnej. Są one zbierane jesienią, podobnie jak poplony ścierniskowe i mogą być użytkowane jako pastwisko, koszone na zielonkę do bezpośredniego skarmiania lub zakiszane.
Dobrymi regionami dla wysiewek są Mazury i podkarpackie.
Jako wsiewki poplonowe najczęściej uprawiane są seradela, trawy, np. życica wielokwiatowa, i kupkówka pospolita.
Rośliny ochronne:
zboża ozime; są żyto i jęczmień
zboża jare; jęczmień, wczesne odmiany owsa,
Plon wtórny
Po poplonach ozimych wysiewa się plony wtórne, które zbieramy jesienią tego samego roku.
Po poplonie ozimych wczesnych (między 25 kwietnia a 5 maja) można uprawiać kukurydzę, mieszanki zbóż i strączkowych, brukiew, rzepę, kapustę pastewną, ziemniaki późne.
Po poplonach średnio wczesnych uprawia się słonecznik, brukiew, kapustę pastewną lub mieszanki zbóż i strączkowych oraz grykę.
Po poplonach późnych uprawia się mieszanki strączkowych ze słonecznikiem, brukiew i kapustę pastewną.
Uprawa roli
pod poplon ścierniskowy powinna przebiegać szybko i składać się z następujących zabiegów: rozsianie nawozów, wykonanie podorywki głębszej połączonej z bronowaniem i następnie wykonanie siewu. Po siewie, gdy gleba jest wilgotna, stosuje się bronowanie posiewne, a gdy jest sucho - wałowanie. Bardzo przydatne do wysiewu poplonów są agregaty uprawowo-siewne. Umożliwia to uprawę roli i siew poplonu w jednym przejściu roboczym.
pod poplon ozimy jest podobna jak pod te rośliny uprawiane na nasiona (talerzowanie a następnie orka siewna 4- bronowanie na 2-3 tygodnie przed siewem poplonu, po czym siew + bronowanie posiewne).
Wsiewki poplonowe uprawia się tak jak motylkowe drobnonasienne wsiewane w roślinę ochronną.