10.12.2011r WSPÓŁCZESNE PROBLEMY SOCJOLOGII
ciąg dalszy tabelki z 26.11.2011r
Kryterium | Społeczeństwo tradycyjne | Społeczeństwo nowoczesne |
---|---|---|
5. Charakter obowiązującego prawa | Społeczeństwo stanowe- dzieli się na odrębne zbiorowości społeczne zwane stanami. Nie istnieje jedno prawo tylko oddzielne regulacje formalno- prawne dla poszczególnych stanów społecznych | Nominalnie jest tak, że w ustawie zasadniczej- konstytucji jest zapis o równości wszystkich obywateli wobec jednolitego prawa- zasada równości |
6. Filozofia życia (cele, aspiracje) | Stabilność- filozofia życia jest odtwarzana przez kolejne młode pokolenia bez większych zmian, odziedziczają ją po rodzicach | Dynamika zmian- młodzi chcą od życia coraz więcej. Większe aspiracje, ambicje, plany i cele |
T. Parsons - koncepcja zmiennych porządkujących (inaczej- zmiennych wzorców), schemat podobny do Weberowskiego
Kryterium | Społeczeństwo tradycyjne | Społeczeństwo nowoczesne |
---|---|---|
1. Stopień wykrystalizowania i wyrazistości struktury społecznej | Rozproszenie- słabo wykrystalizowana struktura społeczne | Specyficzność- w pełni wykrystalizowana struktura, wyraźnie zarysowane granice |
2. Źródło statusu społecznego (pozycji) | Przypisanie- dziedziczony biologicznie status społeczny po przodkach, np. gdy ktoś urodził się w chłopskiej chacie i choćby był bardzo mądry zostaje mu nadany dożywotni status społeczny chłopa | Osiąganie- pozycje społeczne są osiągane coraz wyraźniej dzięki własnej pracy, przedsiębiorczości itp. *nie zmienia to jednak istnienia statusu pochodzenia dziedzicznego |
3. Sposób naboru do pełnienia określonych ról społecznych, do pełnienia stanowisk publicznych | Partykularyzm- pozamerytoryczne zasady naboru, a więc nie tyle klasyfikacje i doświadczenie niezbędne do pełnienia roli ale cechy pozamerytoryczne, np. czy dany kandydat jest „z naszych”, czy nie. Czy jest znany nam czy też nie. | Obiektywizm- merytoryczne zasady owej rekrutacji |
4. Źródło tożsamości człowieka (w jaki sposób czerpie odpowiedź kim jest? Jak buduje swoje „ja”) | Orientacja na innych- wspólnotowość-> człowiek buduje swoją tożsamość jako człowiek, do którego należy i z którymi jest ściśle związany, identyfikuje się z nimi, np. rodzina, grupa etniczna, wyznaniowa, naród. Stąd w społeczeństwie tradycyjnym tak ważne jest czy jest się np. Polakiem czy Niemcem. | Orientacja na siebie- indywidualizacja-> rola tych wspólnot maleje, człowiek coraz wyraźniej zrywa tradycyjne powiązania. Coraz mniejsze znaczenie mają dla młodych zależności, które były ważne dla ich dziadków i rodziców. |
5. Stosunek do uczuć i emocji | Emocjonalny introwertyzm- dotyczy ludzi, którzy zamykają się w swoim emocjonalnym świecie, nie okazują uczuć, nie obnoszą się ze swoimi emocjami | Emocjonalny ekstrawertyzm- przeciwnie niż introwertyzm |