Mikroekonomia - dziedzina ekonomii zajmująca się badaniem zachowań indywidualnych konsumentów, przedsiębiorstw i rynków. Jest to nauka zajmująca się szczegółową analizą podejmowanych przez jednostki decyzji dotyczących zakupu i sprzedaży towarów.
Makroekonomia - dziedzina ekonomii posługująca się wielkościami agregatowymi (zbiorczymi, dotyczącymi całej gospodarki) do badania prawidłowości występujących w gospodarce jako całości.
Przedmiotem zainteresowania makroekonomii jest przede wszystkim tworzenie i podział dochodu narodowego, a także zagadnienia związane między innymi z inflacją, bezrobociem, inwestycjami i bilansem płatniczym, z uwzględnieniem polityki pieniężnej banku centralnego oraz polityki gospodarczej państwa.
Makroekonomia bada gospodarkę, zarówno narodową jak i światową, jako ogół zależności, występujących między najważniejszymi agregatami gospodarczymi, takimi jak: łączny (globalny) popyt i podaż produktów i usług, średni poziom cen, poziom zatrudnienia, wielkość konsumpcji i inwestycji, czy dochody i wydatki budżetu państwa.
Produkt krajowy brutto (PKB) – pojęcie ekonomiczne oznaczające jeden z podstawowych mierników dochodu narodowego stosowanych w rachunkach narodowych. PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu roku).
Wartość dodana – przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji lub tworzenia usługi. Źródłem wartości dodanej jest praca. W działalności gospodarczej jest to różnica między całkowitym przychodem ze sprzedaży a całkowitymi kosztami zasobów zewnętrznych zużytych do produkcji (surowców, energii i usług zewnętrznych związanych z daną produkcją).
Dobra finalne to dobra nabyte przez ostatecznego użytkownika. Są to albo dobra konsumpcyjne zakupione przez gospodarstwa domowe, albo dobra kapitałowe (inwestycyjne); np. maszyny; nabyte przez przedsiębiorstwa.
Dobra pośrednie to dobra częściowo przetworzone, które stanowią nakład w procesie produkcji w innych przedsiębiorstwach, gdzie są zużywane.
S – Oszczędzanie
C – Konsumpcja
I – Inwestycje
Y – Dochody
Podatek bezpośredni (Td) – podatek obciążający bezpośrednio podatnika (podmiot podatku), stanowiący jego koszt. Podatnik ma obowiązek odprowadzenia podatku do organu podatkowego.
Do podatków bezpośrednich w Polsce zaliczane są:
podatki dochodowe
podatek rolny
podatek leśny
podatek od spadków i darowizn
podatek od posiadania psa (już nie funkcjonuje, została wprowadzona opłata za psa)
Podatek pośredni (Te) jest to danina publiczna płacona w pieniądzu, przymusowa, bezzwrotna, niezwiązana, zasilająca budżet państwa. Do podatków pośrednich zaliczamy: podatek akcyzowy, VAT i podatek od gier losowych.
Nazwa "pośredni" wywodzi się od sposobu jego pobierania. Podatek ten płacony jest nie bezpośrednio w urzędzie skarbowym, tylko przy nabywaniu dobra (np. podatek VAT wliczony jest w cenę wielu artykułów - np. samochodów) lub usługi (podatek od gier losowych jest już wliczony w cenę jaką musimy zapłacić by móc uczestniczyć w grze losowej np. poprzez kupienie losu na loterii).
Rodzaje wydatków państwa:
Wydatki na dobra i usługi (G)
Płatności Transferowe (B) – świadczenia społeczne.
PKB w cenach rynkowych jest miarą produkcji krajowej łącznie z podatkami pośrednimi na dobra i usługi.
PKB w cenach bazowych jest miarą produkcji krajowej z pominięciem podatków pośrednich.