LEKI SYMPATYKOMIMETYCZNE
I. Katecholaminy
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| NORADRENALINA | Levonor -amp. 1mg a 1ml; 4mg a 4ml Noradrenalin -amp.1mg a 1ml Arterenol -j.w. |
4-8 mg w 500 ml 0,9%NaCl lub 5% glukozy z szybkością 10-80 kr./min. (u dzieci 1mg w 250 ml 10 kr.min) |
-wstrząs kardiogenny,anafilaktyczny, poprzetoczenoiwy, zapaść - znieczulenie miejscowe |
| ADRENALINA | Adrenalinum - ampułki 1 mg a 1 ml Eppy -krople do oczu 1 % |
dychawica 0,1-0,5ml; ch.posurowicza 0,5-1,0 ml; max.4 mg dziennie z wyj. akcji reanimacyjnej (1 mg co 3-5 min.) | - wstrząs anafilaktyczny, choroba posurowicza, zatrzymanie czynności serca, dychawica oskrzelowa |
| DOPAMINA | Dopamin amp. 50 mg a 5 ml Intropin - fiolki 200, 400 i 800 mg a 5 ml |
2-5 µg/kg/min. | - ostra niewydolność serca, wstrząs septyczny i anafilaktyczny |
II. Leki alfa-adrenergiczne
| NAZWZ | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| FENYLEFRYNA | Neosynephrine - amp.10mg a 1ml - krople do oczu2,5% - roztwór do nosa 0,5% Efrine 0,25% i 0,5% krople do nosa |
s.c./i.m. 5-10 mg; i.v.0,25-0,5 mg do oczu 2,5% miejscowo 0,125-1% |
- wstrząs, niedociśnienie, zapaść - jaskra - nieżyt nosa |
| METOKSAMINA | Vasoxine - amp.20 mg a 1 ml | i.m. 5-20 mg (max.60); wlew 1/2 amp.10 min. | - zapaść naczyniowa |
| NORFENEFRYNA | Novadral - amp.10 mg a 1 ml Nevadral - tabl. retard 15 mg |
1 amp. i.m. lub i.v. 1-3 tabletki 1-3 razy dziennie |
- niedociśnienie, zapaść, zatrucie CO, zatrucie morfiną |
| MEFENTERMINA | Mephentermin - draż. 10 mg Wyamine - amp. 30 mg a 2 ml |
1-3 draż. dziennie (do godz. 14.00) 1 amp. i.m. lub i.v. |
- niedociśnienie - dział. ośr. - depresja, zmęczenie |
| KORBADRYNA | -- | -- | -dodatek do roztw. znieczulających |
| NAFAZOLINA | Rhinazin - krople do nosa 0,1 % Privin |
1-3 krople co 6h | - nieżyt nosa |
| TETRYZOLINA | Visine - krople do oczu 0,05% | 1-3 krople co 6 h | - niebakteryjne zap. spojówek |
| KSYLOMETAZOLINA | Xylometazolin - krople do nosa 0,1% - roztwór 0,1% |
2-3 krople lub 1 rozpylenie kilka razy dz. | - nieżyt nosa |
III. Leki beta - adrenergiczne
A. Izoprenalina i dobutamina
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| IZOPRENALINA | Aludrin - lingwetki 20 mg Novodrin roztwór 1 % do inhalacji Isoprenalinum compositum-do inhalacji |
3 razy dziennie 1 tabletkę 3-7 rozpyleń |
- dychawica oskrzelowa - zespół MAS - zaburzenia przewodnictwa |
| DOBUTAMINA | Dobutrex - fiolka 250 mg subst. suchej | rozpuścć w 10 ml wody i rozcieńczyć w 500 ml 0,9 NaCl : wlew 2,5-10 µg/kg/min | -ostra niewydolność serca, zawał, za biegi na otwartym sercu, zator płucny |
B. Leki stosowane w stanach skurczowych naczyń krwionośnych
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| BAMETAN | Bametan -tabletki 25 mg; amp.50 mg/1ml Vasculat - tabletki 25 mg |
3-4 razy dziennie przez kilka tyg. ostry stan i.v. 50 -100 mg |
ch. Raynauda, Buergera, żylaki, odleżyny |
| BUFENINA | Dilatol - tabletki 6 mg - ampułki 5 mg a 1 ml |
3-4 razy dziennie (max.48 mg/dz.) 1 amp. jednorazowo s.c/ i.m. |
j.w. + ch. Meniera, zakrzepowe zap. żył, chromanie przestankowe |
C. Leki pobudzające rec. beta2 stosowane w dychawicy oskrzelowej
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| SALBUTAMOL | Salbutamol - tabletki 2,4,8 mg - aerozol 0,2% Ventolin - ampułki 0,5 mg a 1 ml |
2-4 mg 3-4 razy dziennie 1-2 inhalacje dziennie (ew. po 6 h) 0,1 mg powoli 4 x dziennie |
- dychawica oskrzelowa, rozedma - grożący poród przedwczesny |
| ORCYPRENALINA | Astmopent - tabletki 20 mg Alupent -amp. 0,5mg/1ml i 5 mg/10 ml aerozol |
1 tabletkę 4 x dz. 1 amp. i.v/ i.m/s.c. w ostrym napadzie 10 - 15 wdechów |
- dychawica oskrzelowa - MAS, bloki serca |
| TERBUTALINA | Brethine - tabletki 2,5 i 5 mg Bricanyl - amp. 0,5 mg/1 ml - aerozol |
2,5-5 mg 3 x dz. po posiłku s.c. 4 x dz. 0,25 mg 1-2 inh. 3-4 x dz. |
- dychawica oskrzelowa |
| FENOTEROL | Berotec - aerozol | 1 inh. 3 x dz. | - dychawica oskrzelowa |
D. Leki pobudzające receptory beta1 i beta2
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| EFEDRYNA | Ephedrinum hydrochloricum Ephedrin - tabletki 25 mg - ampułki 25 mg a 1 ml |
3 x dz. 1 tabletkę (max.150 mg/dz.) 25-50 mg i.v/s.c/i.m. |
-dychawica oskrzelowa przewlekła - zapalenia i obrzęki śluzówki nosa - hipotensja, zapaść, MAS - moczenie nocne - myasthenia gravis |
| METARAMINOL | Aramine amp 10mg/1ml i fl.100mg/10ml | wlew 15-100 mg w 500 ml iniekcja i.m. 2-10 mg |
- wstrząs anaf. kardiogenny, zapaść niedociśnienie |
LEKI SYMPATYKOLITYCZNE
I.Leki alfa-adrenolityczne
A. Alkaloidy sporyszu
| GRUPA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| Alkaloidy sporyszu | Extractum Secalis cornuti fluidum | 500 mg (max.1,5g/dz.) 2 x dz. | |
| Alkaloidy wielkocząsteczkowe ERGOTAMINA DIHYDROPOCHODNE ALK. |
Ergotaminum tartaricum - tabl.1mg Dihydroergotaminum -tabl. 1mg, ampułki 1mg/1ml, krople 1ml=2mg |
3 razy dz. 1 tabl. (max.6 mg/dz.) 0,25-0,5 mg dziennie w migrenie 2,5mgrano+5mg wieczorem przez 2 tyg., następnie 5 mg wieczorem podjęzykowo 1,5mg, p.o 4,5 mg dzien. |
- migrena, tachykardia w ch. Basedowa, w położnictwie-atonia poporodowa - skurcze naczyniowe, choroby naczyń obwodowych, migrena - j.w. |
| Alkaloidy małocząsteczkowe ERGOMETRYNA METYLOERGOMETRYNA |
Ergometrin -tabletki 0,2mg, - ampułki 0,2 mg a 1 ml Methergin - tabletki 0,125 mg - ampułki 0,2 mg a 1 ml |
2xdz. przez 3-4 dni 1 amp. i.v. lub 2 amp. i.m. -2-4 tabl po odejściu łożyska - 1 ampułkę i.m. - po porodzie 0,25 mg 3-4 x dz. |
- nasilenie akcji porodowej po odejściu łożyska i po porodzie - w III okresie porodu dla nasilenia akcji porodowej, w atonii macicy i krwawieniach poporodowych |
B. Leki blokujące alfa1 i alfa2
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| TOLAZOLINA | Pridazol - tabl.25mg, amp.10mg/1ml Davascol , krople 10 % |
1-2 tabl. 4 x dz. po posiłku i.m.25-50 mg jednorazowo dotętniczo 10-30 mg 2-3 razy/tydz. |
- choroby skurczowe naczyń, odmrożenia, odleżyny, owrzodzenia podudzi, w okulistyce, diagnostyka wydz. żoł. |
| FENTOLAMINA | Regitin - tabl. 20 mg, - amp. 10mg a 1ml i 50 mg a 5 ml |
1-2 tabl. 3 x dz. i.v. 5-10 mg na 24 h przed zabiegiem i.v. 5 mg w diagnostyce |
- nadciśnienie wyw. guzem chromochłonnym, przygotowanie do operacji usunięcia guza, diagnostyka guza |
| AZAPETYNA | Ilidar -draż 25 mg | 1-2 draż 3-4 x dz. | - stany skurczowe naczyń, owrzodzenia podudzi |
C. Leki blokujące wybiórczo alfa1
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| FENOKSYBENZAMINA | Dibenyline - kapsułki 10 mg | od 10 mg co 4 dni +10 mg aż do 60 mg dziennie (200 mg przy guzie chr.) | - guz chromochłonny, operacja guza, - choroby naczyń obwodowych |
| PRAZOSYNA | Polpresyna - tabletki 1,2 i 5 mg Minipress - j.w. Hypovase - tabletki 0,5;1,2,5 mg |
od 0,5mg wieczorem co kilka dni +0,5 mg aż do 20 mg dziennie (ale dawka jednorazowa musi być <=5 mg) | - wszelkie postaci nadciśnienia |
II. Leki beta- adrenolityczne (beta-blokery)
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE |
|---|---|---|
| PROPRANOLOL | Propranolol - tabletki 10 i 40 mg | od10 mg zwiększamy do 120 mg/dz. w 3-4 dawkach |
| SOTALOL | Beta-cardone - tabletki 40, 80 i 200 mg | 40 mg ---- 240-600 mg/dz. |
| OKSPRENOLOL | Coretal -tabletki 20 mg | 20 mg ---- 160 mg/dz. |
| PINDOLOL | Visken -tabletki 5,10,15,20 mg | 15 mg dziennie w nadciśnieniu , 5-15 mg w ch.wień. |
| METOPROROL | Beloc, Betaloc- tabletki 50 i 100 mg | 2 x dz. 50-100 mg |
| ATENOLOL | Tenormin -tabletki 50 i 100 mg | 100 mg dziennie |
| ACEBUTOLOL | Sectral -tabletki 200 i 400 mg | 400 mg dziennie |
zastosowanie- nadciśnienie, zaburzenia rytmu, dusznica bolesna, zawał, kardiomiopatie, tętniak aorty, nadczynność tarczycy, guz chromochłonny, samoistne drżenia rąk , jaskra, migrena i nerwica lękowa (tylko Propranolol)
III. Leki sympatolityczne
A. Hamujące magazynowanie NA
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| REZERPINA | Raupasil - tabl.0,1;0,25 i 1 mg | 0,1-0,5 mg/dz. w 2-3 dawkach i zejść do dawki podtrzymującej | - nadciśnienie,rakowiak jelita cienkiego , lek neuroleptyczny |
| GUANETYDYNA | Ismelin -tabl.10 i 25 mg Guanethidin |
10mg lub 20-50 mg podzielone | - ciężkie postacie nadciśnienia |
| GUANOKSAN | Envacar - tabl.10 mg | 5-10 mg i co 3 dni+5mg (max.30mg) | - nadciśnienie |
| DEBRYZOCHINA | Tendor - tabl.20 mg | 10-20mg i co3 dni +10mg(max.60mg) | - nadciśnienie |
B. Hamujące uwalnianie NA
| NAZWA | PREPARATY | DAWKOWANIE | ZASTOSOWANIE |
|---|---|---|---|
| KLONIDYNA | Haemiton - tabl.0,075 i 0,3 mg Catapress - tabl. 0,1 i 0,3 mg |
0,05-0,1 mg 3xdz. i schodzimy na podtrzymującą | - nadciśnienie -mmigrena, bolesne miesiączkowanie |
| METYLODOPA | Aldomet - tabl. 125,250 i 500 mg Dopegyt - tabl. 250 mg |
250 mg 3 x dz. przez 2 dni i co 2 dni +250 mg aż do max.3g dziennie | - nadciśnienie |