Omówić problematykę e- gospodarki, e- przedsiębiorstwa
e-gospodarka: gospodarcza struktura organizacyjna oparta na współczesnych technologiach informatycznych. Łączy i koordynuje przepływ materiałów, procesów i siły roboczej w celu zorganizowania wymiany handlowej na bazie technologii sieciowej.
W skład wchodzą:
- elektroniczna wymiana dokumentów
- elektroniczn. Transfer środków pieniężnych
- systemy informacji głosowej
- bankowość elektroniczna
- bankowość elektroniczna domowa
- zakupy elektroniczne
-system rezerwacji
-handel elektroniczny
e-przedsiębiorstwo:
Cechy:
-dowolna skala działalności,
-struktura sieciowa, zorientowana procesowo,
-strategia globalnego rynku
-permanentna implementacja systemow IT
-permanentne innowacje
-praca zdalna
-główne koszty: koszty ogólne
Dzięki sieci, która jest otwarta mamy łatwy dostęp do komponentów, sprzyja to też innowacyjności, daje nowe możliwości,
Priorytety stosowania IT:
-obniżone koszty operacyjne
- zwiększenie przychodów
-wzrost szybkości działania
-wzrost elastyczności przedsiębiorstwa
- wzrost satysfakcji klienta
-penetracja nowych rynków
-poprawa jakości
Informacja, dane, znaki, przestrzeń informacyjna
Informacja nie jest ani energią, ani materią. Jest to treść zaczerpnięta ze świata zew. w procesie naszego dostosowania się do niego i przystosowania do niego naszych zmysłów.
Informacja to treść komunikatu
K:=<O,X,x,t> gdzie: O- opisywany obiekt; X- cecha obiektu; x- wartość cechy X; t- czas, w którym cecha X obiektu O ma wartość x.
Dane: Elementy O,X,x,t komunikatu K, zapisane za pomocą odpowiednich znaków przy uwzględnianiu zasad obowiązujących w warunkach stosowanych urządzeń technicznych służących do przetwarzania informacji.
Dane to elementy, z których można złożyć informację.
Znaki: Dane składają się ze znaków.
ZNAKI DANE INFORMACJA
Przestrzeń informacyjna:
PI= x(O,X,x,t)
Iloczyn PI wyznacza przestrzeń informacyjną obejmującą wszystkie obiekty należące do zbioru O, wszystkie cechy ze zbioru X, wszystkie wartości x wszystkich cech oraz ustalone pkt czasu w przedziale t.
Każdy jej pkt. Jest pewnym komunikatem K=<O,X,x,t>, którego elementy należą do O,X,{x} i t .
Jest przestrzenią nieciągłą, ziarnistą, składającą się z punktów K
Informacja ekonomiczna, statystyczna, zarządcza
Informacja w organizacji gospodarczej, system informacyjny, system informatyczny
Informacja nie jest ani energią, ani materią. Jest to treść zaczerpnięta ze świata zew. w procesie naszego dostosowania się do niego i przystosowania do niego naszych zmysłów.
Informacja to treść komunikatu
K:=<O,X,x,t> gdzie: O- opisywany obiekt; X- cecha obiektu; x- wartość cechy X; t- czas, w którym cecha X obiektu O ma wartość x.
Elementy komunikatu zapisane za pomocą znaków noszą nazwę DANYCH. Dane nie są informacjami, są jedynie elementami z których składa się informacja. Z danych użytkownik może odczytać informacje.
Między elementami komunikatu zachodzą relacje, którym można przypisać nazwę. Relację wiążącą elementy komunikatu nazwiemy informacją.
Rodzaje informacji
Faktograficzne – opisujące stan obiektu O przez wskazanie cechy X i jej wartości x;
Semantyczne – określające znaczenie przypisywane obiektowi O;
Proceduralne – opisujące sposób działania;
Normatywne – określają normy nakładane na O;
Klasyfikacyjne – stanowiące kryterium rozpoznawania klasy O, lub rozpoznawania O wśród innych obiektów;
Strukturalne – opisujące budowę obiektu O.
Przestrzenne – odpowiadające na pytania gdzie, skąd, dokąd.
Komparatywne – opisujące rozpatrywane stany w porównaniu z innym stanem.
Systemy informacyjne ( INFORMATION SYSTEM – IS )
- są rozwiązaniami organizacyjnymi i menadżerskimi bazującymi na Infromation Technology, stosowanymi w odpowiedzi na wyzwania otoczenia
- są czymś więcej niż tylko hardware’m i software’m
- nie są tylko rozwiniętymi programami i aplikacjami biznesowymi
- są strategicznym narzędziem podnoszącym poziom konkurencyjności organizacji
IS zawierają:
Technologię informacyjną
Zarządzanie
Organizację
W procesie budowania IS ustala się KTO, JAK i KOMU ma dostarczyć, jaką informację, O CZYM, KIEDY i GDZIE.
Cele stosowania IS
Dostarczenie informacji właściwym ludziom, we właściwym czasie i we właściwej formie.
Podniesienie produktywności i efektywności OG.
MIS wspiera menadżerów w
- codziennej pracy; - analizie danych; - podejmowaniu decyzji
Doskonalenie istniejącego IS:
Poprawa kluczowych wskaźników takich jak : czas, jakość, koszt realizacji wybranych procesów.
Projektowanie nowego IS
Dokonujemy przeprojektowania całej organizacji, często oznacza to nowy sposób prowadzenia biznesu i łączony jest z Business Process Reengineering.
System informatyczny
System oprogramowania osadzony na pewnej konfiguracji sprzętowej i działający w określonym środowisku zgodnie z dobrze określonymi regułami.
Rozwój systemów informatycznych
Okres klasyczny:
Dopiero rozwijająca się technika komputerowa
Brak doświadczenia w budowaniu systemów informatycznych oraz w programowaniu
Przetwarzanie wsadowe, wymagające udziału pracowników
Pojawienie się wielu samodzielnych systemów, z których każdy realizował własne zadania
Okres współczesny:
Wykorzystanie pozytywnych doświadczeń okresu klasycznego
Rozwój przetwarzania danych, informacji i wiedzy w czasie rzeczywistym
Pojawienie się szeregu gotowych pakietów programowych
Dążenie do integracji różnych klas systemów
Budowanie systemów przewarzania rozproszonego i współbieżnego
Rozwój systemów informatycznych następował wraz z rozwojem dwóch głównych filarów:
Sprzętu informatycznego
Doświadczeń w zakresie umiejętności wykorzystania do usprawnienia procesów informacyjnych
Systemy informatyczne okresu klasycznego:
Lata 50. – systemy ewidencyjno- transakcyjne (ST)
Lata 60. – systemy informowania kierownictwa (SIK)
Lata 70. – systemy wspomagania decyzji (SWD)
Lata 80. – systemy eksperckie (SE)
D. Współczesne systemy informatyczne opierają się na dwóch filarach:
Na systemach okresu klasycznego
Na współczesnych technologiach informatycznych
5.Klasyfikacja systemów informatycznych
Systemy ewidencyjno- transakcyjne
Są zorientowane dziedzinowo, niekoniecznie zintegrowane
Stanowią bazę informacyjną z określonej dziedziny
Obsługują najniższy szczebel zarządzania
Realizują proste procedury przetwarzania danych
Pośrednio wspomagają podejmowanie decyzji
Systemy informowania kierownictwa
Oparte na technice komputerowej, z zadaniem wyszukiwania, wybierania i integrowania danych z różnych źródeł w celu dostarczenia informacji terminowych służących podejmowaniu decyzji zarządczych.
Cechy:
Dostarcza informacji rutynowych, strukturalizowanych według schematu o z góry zaplanowanej treści i formie
Współdziała z dziedzinowymi systemami ewidencyjnymi
Jest mało efektywny w dostarczaniu kompleksowych informacji decyzyjnych
System wspomagania decyzji
wykorzystuje reguły decyzyjne, modele oraz własne poglądy decydenta, prowadząc do specyficznych, dających się zastosować decyzji w procesie rozwiązywania problemu.
Cechy:
Dysponuje bazą danych i bazą modeli
Wspomaga kierownictwo w procesach decyzyjnych, lecz nie zastępuje człowieka w podejmowaniu decyzji i ponoszeniu za nie odpowiedzialności
Celem jest wspomaganie w podjęciu decyzji efektywnych, a nie usprawnienia procesu decyzyjnego.
Systemy eksperckie
Cechy:
Rozwiązuje zadania strukturalizowane
Wykorzystuje wiedze teoretyczna i empiryczną, doświadczalną
Rozwiązuje zadania sprawniej niż człowiek niespecjalizujący się w danej dziedzinie
Rozwiązuje zadania wymagające wnioskowania symbolicznego
Może współpracować z użytkownikiem w języku zbliżonym do naturalnego
Rodzaje SE
Wg głównych funkcji:
Doradcze
Decyzyjne
Diagnostyczne
Instruktażowe
Wg zasobów wiedzy:
Asystenckie
Koleżeńskie
Specjalistyczne
Systemy biuro tyczne
Cechy:
Dynamiczność
Współbieżność: równoległa praca kilku osób
Otwartość: częste zmiany obszaru działalności biura
Uzależnienie czasowe
Konieczność obsługi różnych urządzeń technicznych w obrębie jednego stanowiska pracy
Systemy logistyczne Zadania:
Zredukowanie zapasów
Zapewnienie ciągłości dostaw
Zapewnienie zbytu, aby towar nie zalegał w magazynie.
6.Zarządzanie informacjami
Zarządzanie informacją polega na realizacji zadań:
Prognozowania
Planowania
Organizowania
Nadzorowania i kontrolowania
W zarządzaniu informacją konieczne jest uwzględnienie specyficznych cech zasobu- jego własności i cech pożądanych. Sformułowano tezy:
Informacja to zasób strategiczny- trzeba dbać o zasób
Informacja ma rozkład asymetryczny
Informacje mogą ulegać obciążeniu błędami
Informacje mogą pochodzić z różnych źródeł
Cechy niepożądane informacji:
Nadmiar informacji
Rozwlekłość
Ogólnikowość
inne
Sprawność zarządzania zasobami informacjami wymaga:
Uświadomienie wśród załogi wagi i znaczenia informacji dla OG
Włączenie problematyki zarządzania tym zasobem do planów OG
Powołania głównego specjalisty, którego zadaniem będzie zarządzanie zasobami informacyjnymi:
Planowanie niezbędnych zasobów
Podejmowanie działań zwiększających poziom jakości, spójności i stopnia bezpieczeństwa
Organizowanie szkoleń
Prowadzenie kontroli
KOLOR BIAŁY
Rachunkowość finansowa i cykle operacyjne przedsiębiorstwa handlowego i wytwórczego
System informatyczny wspomagający działalność podstawową przedsiębiorstwa handlowego
System informatyczny wspomagający działalność podstawową przedsiębiorstwa wytwórczego
Techniczne przygotowanie produkcji
Planowanie sprzedaży, produkcji i zaopatrzenia w przedsiębiorstwie wytwórczym
Podsystem gospodarki środkami trwałymi
Realizowane w 3 etapach:
Pozyskiwanie środków trwałych
Użytkowanie środków trwałych
Pozbywanie się środków trwałych
Zadania podsystemu gosp.środ.trw:
Ewidencja stanów i ruchu środ. Trwał
Naliczanie amortyzacji
Rejestracja czasu pracy maszyn
Inwentaryzacja środ. Trwałych
Ewidencja modernizacji, napraw i remontów
Podstawowym zbiorem danych podsystemu gosp.środ.trwa jest kartoteka środków trwałych. Wszystkie operacje muszą mieć swoje odzwierciedlenie w odpowiednich zapisach na kontach środków trwałych i rozrachunkowych. Ważną grupą podsystemu Gos.środ.trwał jest naliczanie amortyzacji.
Podsystem kadrowo-płacowy
Główne zadania:
Prowadzenie kartoteki osobowej pracowników
Emisja dokumentów kadrowych
Rejestracja czasu pracy
Naliczanie stażu
Funkcje:
Drukowanie list wypłat
Eksportowanie danych do programu Płatnik
Rozliczenia z ZUS
Przygotowywania dokumentów takich jak PIT-4, PIT-11
Zestawienia wynagrodzeń wg typów umów
Opis podsystemu kadrowo-płacowego zawiera dane o rzeczywistym zatrudnieniu i wynagrodzeniach, które można porównać z wartościami o czasie pracy, zatrudnieniu i funduszu płac.
Podsystem finansowo księgowy
Główne zadania: obsługa ksiąg przedsiębiorstwa, do których należą:
Dziennik
Konta księgi głównej
Konta ksiąg pomocniczych
Inwentarz
Zestawienie obrotów i sald ksiąg głównej i pomocniczych.
Prowadzenie ksiąg musi się odbywać zgodnie z wymogami prawa bilansowego.
Podsystemy informatyczne wspomagające prowadzenie tzw. rachunkowości pomocniczej:
Podsystem obrotu towarowego
p. gospodarki materiałowej
p. obsługujący rozliczenie pozostałych zasobów przedsiębiorstwa
Podsystem F-K przebiega w etapach:
Otwarcie ksiąg 2. Ewidencja zdarzeń 3. Księgowanie 4. Zamknięcie okresu
F-K obejmuje moduły: obsługi ksiąg rozrachunkowych, rozliczeń bankowych i kasy, emisji dowodów korespondencji rozrachunkowej, rozliczeń podatku VAT
Opisać ewolucję systemów planowania i sterowania produkcją MRP
IC – systemy sterowania zapasami
MRP – s. planowania zapotrzebowania materiałowego
CL-MRP – s. plan. Zapotrzeb. Materiał. W zamkniętej pętli sterowania (bazuje na zdefiniowanych marszrutach operacji technologicznych)
MRP II – s. planowania zasobów produkcyjnych (dodano moduły: planowanie biznesowe, planowanie sprzedaży, zarządzanie, popytem)
ERP – s. planowania zasobów przedsiębiorstwa (połączenie controllingu z metodą MRP II)
ERP II – ERP umożliwiające pracę w Internecie (rozszerzenie o procesy między przedsiębiorstwem a partnerami rynkowymi)
Systemy ERP, tendencje rozwojowe systemów ERP- systemy ERP II
Rozszerzenie funkcjonalności MRP II o:
Rachunkowość finansową
Zarządzanie finansami
Rachunkowość zarządczą i controlling
Zarządzanie zasobami ludzkimi
System ERP realizuje m.in. moduły:
Planowanie i kontrola budżetów
Tworzenie i rozliczanie budżetów
Planowanie przepływów pieniężnych
Rachunki kosztów
System ERP rozbudował też funkcjonalność w obszarze MRP II – zaopatrzenie produkcji, sprzedaży i dystrybucji. Pakiety ERP zawierają też moduły: raportowania, informowania kierownictwa i wspomagania decyzji.
Tendencje rozwojowe
Nowe wersje systemu ERP określane jako ERP II oferują:
Wzbogaconą funkcjonalność w podstawowych obszarach dziedzin ERP
Udostępnianie pracownikom, dostawcom i klientom dostępu do bazy systemu za pomocą przeglądarki internetowej
Interfejsy do systemów analitycznych
Narzędzia do modelowania procesów gospodarczych
Tendencje wg Dudycza i Dyczkowskiego: rozszerzony ERP (EERP), elektroniczny (eERP), aktywny.
KOLOR ŻÓŁTY
Systemy komputerowo zintegrowanego wytwarzania- CIM
Jest to środowisko komputerowego wspomagania wytwarzania. Polega na stosowaniu odpowiedniego sprzętu oraz oprogramowania do planowania, koordynowania, kontrolowania i sterowania całością zadań produkcyjnych oraz realizacji funkcji zarządzania.
Systemy tworzące CIM:
Komputerowe wspomaganie konstruowania CAD
Systemy wytwarzania CAM
Systemy planowania i sterowania produkcją PPC
Komputerowo wspomagana inżynieria CAE
Systemy wspomagania zarządzania relacjami z klientem- CRM
System zarządzania relacjami z klientem. Każdy system informatyczny, który automatyzuje i wspomaga procesy na styku klient-organizacja w zakresie pozyskiwania i utrzymywania klienta. Wspomaga pracę działów: marketingu, sprzedaży, obsługi klienta, serwisu. Rodzaje CRM: CRM interaktywny, CRM operacyjny, CRM analityczny.
Marketing | Sprzedaż | Serwis |
---|---|---|
Encyklopedia marketingowa Obsługa programów lojalnościowych Zarządzanie kampaniami |
Obsługa kartoteki klientów Obsługa zapytań ofertowych Obsługa zamówień Zarządzanie sprzedawcami |
Obsługa bazy komponentów Zarządzanie reklamacjami Zarządzanie serwisantami Raportowanie statystyk pracy |
Pojęcie i architektura systemu Bussines Inteligence (BI), hurtownie danych
Udostępnianie danych i informacji oraz poprzez zapytania, raportowanie, analityczne przetwarzanie danych OLAP i eksplorację danych (data mining) dostarczanie informacji użytkownikom.
System informacji zarządczej, system informacyjno-analityczny drugiej generacji, który wykorzystuje technologię hurtowni danych oraz zaawansowane narzędzia służące do analizy wymiarowej i eksploracji danych. Zwany inaczej inteligencją biznesową, inteligentnym biznesem, systemem wiedzy biznesowej. Głównym zadaniem produktów zaliczanych do BI jest umożliwienie łatwego dostępu do informacji, obsługa procesów ich analizy oraz dystrybucja tworzonych raportów i wyników analizy. Systemy BI realizują proces transformacji informacji w wiedzę biznesową. Służą do wspomagania podejmowania decyzji biznesowych. Komponenty systemu BI: oprogramowanie hurtowni danych, narzędzia do raportowania i zapytań ad-hoc, narzędzia OLAP, narzędzia eksploracyjne.
Hurtowanie danych
Zintegrowane zbiory danych pozyskanych z heterogenicznych źródeł: np. systemów wspomagania decyzji, systemów transakcyjnych, zasobów WWW, arkuszy kalkulacyjnych…)
Zadania: dostarczanie informacji przekrojowych, obrazujących statystyki zmian
Decyzje: strategiczne i taktyczne
Użytkownik: głównie kierownictwo wysokiego i średniego szczebla
Zakres czasowy: dane pochodzące z wielu miesięcy, a nawet lat
Dane: dane skonsolidowane, dane transakcyjne, meta dane, dane stałe typu słownikowego
Archiwowanie: po kilku latach
Sposób korzystania: dodawanie wielu rekordów, zbiorów, sumowanie
Typy: jedna hurtowania dla wszystkich decydentów, kilka mniejszych zorientowanych tematycznie, centralna hurtownia danych EDW (aby zapełnić hurtownie tematyczne)
Pojęcie i architektura systemów WorkFlow
Technologie informatyczne w zarządzaniu wiedzą niejawną
Wiedzy niejawnej dotyczą procesy:
Socjalizacja – konwersja wiedzy niejawnej na niejawną (poczta elekt., listy czat, forum dyskusyjne, komunikatory)
Eksternalizacja – konwersja w. niejawnej na jawną (sieci semantyczne, ontologie wiedzą, systemy zarządzania treścią CMS)
Internalizacja – konwersja w. jawnej na niejawną (e-learning, wyszukiwarki, text mining)
W każdym z tych procesów można wykorzystać technologie informatyczne przy tworzeniu wiedzy niejawnej i jej gromadzeniu, udostępnianiu użytkownikom. Jedno rozwiązanie informatyczne może wspomagać więcej niż 1 proces konwersji wiedzy. Wykorzystuje się narzędzia umożliwiające komunikację i dyskusje, wspomaganie prowadzenia konferencji itp. Wykorzystanie technologii potrafiących uchwycić wiedzę osobistą (pracowników, dostawców, klientów) i zamienić ją w wiedzę dostępną dla całej organizacji. Wykorzystanie technologii do kodyfikacji wiedzy niejawnej, wykorzystanie sieci semantycznych mających się przyczynić do utworzenia i rozpowszechnienia standardów opisywania treści w Internecie.
Portale korporacyjne
Powstają w celu udostępniania informacji, gromadzenia wiedzy, porządkowania wiedzy. Portale korporacyjne są aplikacjami, które umożliwiają organizacjom dostęp do wewnętrznych i zewnętrznych źródeł informacji oraz dostarczają użytkownikom spersonalizowaną, stosownie do ich potrzeb informację niezbędną do podejmowania decyzji. Portale łączą systemy, które konsolidują, zarządzają, analizują i dystrybuują informacje. Przykłady:
System zarządzania treścią - CMS
s. Business Intelligence BI
hurtownie danych - data warehouse
systemy zarządzania danymi DMS
Bezpieczna organizacja w gospodarce elektronicznej
Zagrożenia systemów informatycznych: zablokowanie dostępu do usług, włamania do systemu, utrata danych, kradzież danych, fałszowanie informacji…
Zabezpieczenia:
Na poziomie aplikacji
Warstwy pośredniczącej
Na poziomie protokołów komunikacyjnych
Szyfrowanie danych
Podpis elektroniczny
Szyfrowanie asymetryczne
Tworzenie listy uprawnień użytkowników do plików
Prywatność
Technologie bezpiecznej transmisji danych
Bezpieczna poczta elektroniczna