Rodzaje utworów organicznych według miejsca i ich akumulacji-
Torfowisko ( wysokie ) położenie geomorfologiczne – obniżenie usytuowane na wododziałach (zagłębienia bezodpływowe, morenowe, sandrowe, kresowe ,wydmowe). Warunki hydrologiczne – stały wysoki poziom wód , zasilanie wodami opadowymi. Rosliny biorące udział w tworzeniu utworu / skład utworu – wysoki mszarny – mchy torfowce (sphagnum) wełnianka pochwowata , bagno zwyczajne , zurawina błotna , borówka bagienna , bażyna czarna. PG(przejściowe) –strefa przyległa do działu wodnego (zagłębienia odpływowe ) WH- stale wysoki poziom wod gruntowych, słaby przepływ wody.RBU-(przejsciowy mszarny) –turzyca nitkowana , turzyca bagienna ,turzyca dziobkowata , turzyca siwa , bagnica torfowa przygielka biała , przejściowy brzezinowy – brzoza omszona , sosna zwyczajna , kruszyna pospolita, borówka czarna, borówka bagienna , malina własciwa. PG-(NISKIE) (mechowiskowe) : Zagłebienia przyjeziorne i rynny, tarasy nadzalewowe , strefy przytarasowe ,. WH- stały równomierny dopływ wody gruntowej bez zalewów powierzchniowych , wahania poziomu wody 0,2-0,4m. RBU-(mechowiskowy ) zbiorowiska drobnych turzyc (turzyca obła, turzyca nitkowana , turzyca pospolita , metlica psia , bobrek trolistkowy , mchy brunatne .PG- Turzycowe – zagłębienia przyjeziorne i rynny, tarasy nadzalewowe , strefy przystarasowe . WH – Stałe zasilanie przez wody gruntowe i okresowe zalew (2-4 miesiące) , wahania poziomu wody 0,4-0,8m ; okresowe opadanie poziomu wody do 0,3m pozniej powierzchni torfowiska . RBU- turzycowiskowy ; szuwar trzcinowy , turzyca zaostrzona , turzyca błotna , turzyca pecherzykowata wiechlina błotna ,mozga trzcinowata. PG-szuwarowe- tarasy zalewowe dolin, obrzeża jezior , strefa przytarasowa. WH- Intensywny zalew , niekiedy cało roczny ,często z przepływem powierzchniowym ; amplituda wahań poziomu wody mała , sporadyczne obnizanie poziomu wody poniżej powierzchni terenu . RBU-szuwarowy ; szuwar trzcinowy,oczeretowy , pałkowy , pałka szerokolistna ,pałka wąskolistna ,skrzyp bagienny. PG-olesowe ; wyżej polożone brzegi kompleksów bagiennych;ostatnie stadium sukcesyjne w rozwoju torfowiska niskiego. WH- zasilanie wodami gruntowymi i spływami powierzchniowymi z terenów przyległych; wahania poziomy wody 1,-1,5 m , opadanie poziomu wody poniżej powierzchni terenu do 0,7m. RBU – olesowy ; olsza czarna , brzoza niska , wierzba szara , kruszyna pospolita, porzeczka czarna , malina wlasciwa , chmiel zwyczajny, rozne gatunki papraci. MUŁOWISKO ; PG (limnetyczne) –starorzecza,łachy rzeczne, płytkie zbiorniki wodne ; mułowiska tworzą płaskie jednolite powierzchnie; miąższości mułu 0,5-2m. WH- stały zalew. RBU- 1.mułowisko – grzebien bialy , grażel żółty, rdest ziemnowodny , osoka aloesowata,rdestnica pływająca,rdestnica nawodna,mozga trzcinowata , skrzyp błotny, groszek błotny ,rdset wężownik, szelężnik większy. Limnetyczny – masa jednolita złożona z ; -humusu(rozłożona amorficzna substancja organiczna) zwykle 20-60 % wystepuje w kompleksowych połączeniach z częściami mineralnymi wytrąconymi z wody. – czesci mineralnych 40-80 % . Telmatyczne – teren urzeźbiony, sfalowany ; strefy przykorytowe tarasów zalewowych;miąższość mułu zmienna,średnio 0,2-0,5m .WH- dopływ wod gruntowych i okresowych zalew. Wahania poziomu wody 0,7-1,5 m , okresowe opadanie poziomu wody,pozniej powierzchni terenu do 0,8m. RBU – tematyczny – Humus , czesci mineralne,czeste przewarstwienia piaszczyste; spotykane wtrącenia wiwianitu, związków żelaza , CaCo3,zawartość masy organicznej, zmienia się znacznie na niedużych przestrzeniach .Dno jeziora – gytiowisko , Wh- stały zalew jeziorny. Gytia – Masa organiczna o charakterze galaretowatego detrtu powstająca w wyniku rozdrobnienia i przeobrażenia przez faune bentosu(w warunkach beztlenowych) obumarłych roślin,planktonu wytrąconych z wody zwizków chemicznych; -weglan wapnia wtracony chemicznie z wody jeziornej lub osadzony biologicznie przez rosliny ; -czesci mineralne (najczęściej ilaste) osadzone w wyniku sedymentacji .
Gytia Organiczna – Wygląd; Masa o konsystencji galaretowatej, pod naciskiem rozpada się na elastyczne kawałki,zachowując krawędzie; barwa od oliwkowo brunatnej do ciemnobrunatnej; nie maże się i nie brudzi rąk. Cechy ; Utwór galaretkowaty jednolity, niekiedy z domieszkiem rozdrobnionych szczątków roślin;struktura koprogenna (dronogruzełkowa); na skutek utraty wody zmienia się na listkową nastepnie płytkową; utwór silnie kurczy się do (95%) twardnieje i pęka; przesuszony traci zdolność retencjonowania wody) Gytia Wapienna –Masa zwiezła , niekiedy zbita ; barwa biała,kremowa czasami , lekko różowa.Cechy;w masie niekiedy widoczne muszelki; kurczliwość ok.25% struktura pelitowa intensywnie burzy z HCL,po rozpuszczeniu pozostaje masa mineralno-organiczna o objętości 1/3 próbki wyjściowej. Gytia minerala ilasta-Masa zwięzła, zbita często twarda;barwa od szaroniebieskiej do stalowoczarnej z niebieskim odcieniem. Cechy;W próbce widoczne szczątki roslin,muszelki; w stanie wilgotnym mazista wyschnięciu łatwo się kruszy i rozsypuje na proszek; burzy z HCL. Muł limnetyczny – Masa organiczna silnie shumifikowana,bepostaciowa,konstytencja łupliwa przy dużej zawartości iłu-mazista; brudzi dłonie; barwa czarna. Cechy ; struktura amorficzna, plastyczna;częste wytrącenia żelaziste wiwianitowe . Muł telmatyczny – konstytencja pasty z tendencją do zgruźlania,po przeschnięciu rozsypuje się na gruzełki ; brudzi dłonie,barwa szara. Cechy struktura gruzełkowa (rozziarniona) podobna do murszu ;bardziej zagęszczona, pastowata; wiecej części mineralnych niż w mułach limnetycznych stąd barwa jaśniejsza; czeste wytrącenia żelaziste i wiwianitowe.
Cechy charakterystyczne murszy;
Mursz torfiasty;Utwór wyjściowy – torfy słabo rozłożone , stopien przeobrażenia –mały ,Zawartosc materi org. >20% Charakterystyka ; Struktura luźna w postaci rozdrobnionego włókna torfowego,formowanie się gruzełków zlepianych humusem;masa luźna, lekka; nie brudzi rąk.
Mursz próchniczy –UT-torfy średnio rozlożone;dopływy świeżego humusu. SP;średni ZMO;>20 CHU;struktura gruzełkowa lub skryto gruzełkowa,niekiedy mulista,plastyczna;ściśnięte zlepia się,pod lekkim naciśnięciem rozsypuje się na gruzelki;brudzi rece świeżym humusem
Mursz właściwy ;UT;torfy srednio rozłożone ;brak dopływu świeżego humusu; SP;duży. ZMO;>20 CHU;struktura ziarnista lub skryto ziarnista,ziarna twarde kanciaste(mursz zdegradowany);masa murszowa luźna,sypka,nie brudzi rąk
Mursz Gytiowy;UT:Utwory torfiaste,torfy silne zamulone,namuły bogate w materię organiczną do (do 20%)SP;Duzy ZMO;10-20 % CHU; Niejednorodna struktura ziarnista , wydzielające się twarde ziarna skoagulowanego humusu i ziarna pisku. W utworach zasobnych w swieży humus struktura bardziej jednorodna i plastyczna. W utworach o niewielkim dopływie świeżego humusu(słabo zadarnionych lub nieuprawianych) masa jest luźna.
Utwór murszasty. UW; Humusowe utwory mineralne.Utwór murszowaty. SP; bardzo duży; ZMO;3-10% CHU; Proces murszenia bardziej zaawansowany jak w utworach murszowatych . Struktura utworu rozdzielno-ziarnista; brak skopleksowania cześći organicznej z częściami minrealnymi.