Zasady ogólne prawa ochrony środowiska
*zasada zrównoważonego rozwoju - [definicja legalna - 1976r. Konferencja Sztokholmska] taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb społecznych poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. 1. ingerencja do wszystkich sfer aktywności człowieka [jakiekolwiek działanie - jakie będą skutki dla środowiska? Przed, a nie już kiedy zaistnieje problem] 2. zachowanie równowagi przyrodniczej [stanu, w którym na określonym obszarze istnieje równowaga we wzajemnym oddziaływaniu człowieka, składników przyrody żywej i układu warunków siedliskowych tworzonych przez składniki przyrody nieożywionej] 3. sprawiedliwość międzypokoleniowa
zasada (prawo)do korzystania ze środowiska > 1. powszechne - przysługuje każdemu w celu zaspokojenia potrzeb osobistych i gospodarstwa domowego, bez użycia instalacji, wprowadzanie substancji lub energii do środowiska bez pozwoleń i opłat; 2. zwykłe > przysługuje właścicielowi, nadal na własne potrzeby, z zasobów przysługujących, bez opłat i pozwoleń, związane z prawem własności, bez instalacji [ale wyjątki]; 3. szczególne - to co wykracza poza powszechne i zwykłe korzystanie ze środowiska, w celu uzyskania korzyści materialnych, mogą być instalacje, odpłatne, wymaga uzyskania pozwolenia
*zasada kompleksowości oznacza, że na środowisko składają się wszystkie elementy przyrodnicze w ich wzajemnym powiązaniu. Ochrona jednego lub kilku elementów przyrodniczych powinna być realizowana z uwzględnieniem ochrony pozostałych elementów, środowisko jest bowiem całością, kompleksem powiązanych i oddziałujących na siebie wzajemnie elementów; naruszenie równowagi ochrony między tymi elementami może wywołać bezpośrednio negatywne skutki dla całego środowiska - zarówno poprzez nadmierne wykorzystanie, jak i ochronę; jest częścią innych zasad np. zasady zrównoważonego rozwoju lub zintegrowanej ochrony środowiska; podstawowe środki prawne - np. pozwolenie zintegrowane
*zasada zapobiegania (prewencji) > wiemy, że nasza działalność może powodować negatywne oddziaływanie na środowisko, podejmowanie działalności negatywnie oddziaływującej na środowisko rodzi obowiązek zapobiegnięcia temu oddziaływaniu; m.in. oddziaływanie na świadomość ludzi poprzez stosowanie instrumentów prawnych - sankcje za naruszenia; ustawa o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie; w pierwszej kolejności zasada ta dotyczy organów adm. [np. ocena przed wydaniem zezwolenia], a dopiero potem podmiotów korzystających ze środowiska [musi stosować najlepszą dostępną technologię]
*zasada przezorności (ostrożności) -nie wiemy jaki wpływ na środowisko ma podejmowana działalność, powinniśmy podejmować wszelkie środki, aby minimalizować skutki, które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko (albo je zupełnie zlikwidować), podejmowanie środków zapobiegawczych; podmiot korzystający ze środowiska przeprowadza wszechstronną analizę, jeżeli wyniknie z niej niemożliwość zapobiegnięcia ewentualnym szkodom podmiot powinien odstąpić od działania
zasada zanieczyszczający płaci -kto powoduje zanieczyszczenie ponosi odpowiedzialność za skutki - koszty usunięcia zanieczyszczenia (zasada odpowiedzialności sprawczej), koszty związane z zapobieganiem (ponosi ten, kto może spowodować zanieczyszczenia)
zasada planowości -działania związane z ochroną środowiska powinny mieć charakter planowy (chodzi o polityki, strategie, plany lub programy dotyczące wybranych dziedzin np. przemysłu energetycznego)
zasada (prawo) dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie -każdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie na warunkach określonych w ustawie
zasada partycypacji publicznej - każdy ma prawo uczestniczenia, na warunkach określonych ustawą, w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa
zasada ujednolicenia - podmioty korzystające ze środowiska oraz organy administracji obowiązane są do stosowania metodyk referencyjnych, jeżeli zostały one określone na podstawie ustaw; jeżeli na podstawie ustawy określono jakąś metodykę dopuszczalne jest stosowanie innej metodyki pod warunkiem: 1. że umożliwia ona uzyskanie dokładniejszych wyników (jej uzasadnieniem jest zjawisko meteorologiczne, mechanizm fizyczny i proces chemiczny)>> [w przypadku metodyki modelowania rozprzestrzeniania substancji lub energii w środowisku]; 2. udowodnienia pełnej równoważności uzyskiwanych wyników>> [w przypadku pozostałych metodyk]