BARWNIKI
Są to substancje syntetyczne pochodzenia naturalnego, które absorbują się lub rozpuszczają w barwionych substratach, dając trwałe połączenia barwne.
Związki stosowane do barwienia posiadają zazwyczaj grupę chromoforową - BARWNĄ (zalicza się tutaj grupy -azo, -nitrozo, -azoksy, -tiokarbonylową) i auksochromową - NASILAJĄCĄ BARWĘ i UŁATWIAJĄCĄ BARWIENIE, tzn. mającą zdolność tworzenia soli z różnymi substratami np. grupy -amino, -hydroksy, -karboksy
PODZIAŁ BARWNIKÓW
- kwaśne (eozyna, fuksyna kwaśna, zieleń jasna)
- zasadowe (błękit metylenowy, fiolet krystaliczny, fiolet goryczki, fuksyna zasadowa)
Barwniki zasadowe to sole, w których barwny jest kation; ich roztwory są na skutek hydrolizy lekko kwaśne. Barwniki kwaśne to sole, w których kationem jest metal, a jonem barwnym anion.
Do barwienia drobnoustrojów stosuje się przeważnie barwniki zasadowe. Wynika to z budowy i składu chemicznego powierzchniowych warstw komórki, jak również ze znacznej zawartości kwasów nukleinowych.
CELE BARWIENIA
odróżnienie bakterii od składników otoczenia
odróżnienie poszczególnych grup drobnoustrojów między sobą
odróżnienie pewnych szczegółów w budowie komórki
wykazanie zmian czynnościowych w komórce
BARWIENIE BAKTERII ZALEŻY OD
stanu fizyko - chemicznego barwnika i odbarwiacza
natury barwionych substratów
zewnętrznych czynników natury fizycznej i chemicznej wspierających procesy barwienia (np. podgrzewanie preparatów)
liczby i pozycji grup chromoforowych barwnika, a także od obecności grup auksochromowych
ROZTWORY MACIERZYSTE
Aby sporządzić barwnik przygotowuje się roztwory macierzyste, czyli nasycone roztwory alkoholowe w stosunku 1:10. Na 1g barwnika daje się 10 ml 96% alkoholu etylowego. Rozczyn ten pozostawia się w cieplarce przez 3-6 dni często mieszając. Zlany znad osadu roztwór macierzysty barwnika rozcieńcza się wodą destylowaną i dodaje ewentualnie bejców.
METODY BARWIENIA DROBNOUSTROJÓW
SPORZĄDZANIE PREPARATÓW BAKTERIOLOGICZNYCH
1.Na odtłuszczone szkiełko podstawowe nanosimy za pomocą wyjałowionej ezy 2-3 krople płynu fizjologicznego.
2.Ponownie wyjałowioną ezą pobieramy materiał, wprowadzamy go do kropli soli fizjologicznej i wykonujemy równomierny rozmaz.
3.Wyjaławiamy ezę.
4.Preparat suszymy na wolnym powietrzu.
5.Preparat utrwalamy przez trzykrotne przeciągnięcie przez płomień palnika.
6.Po ostudzeniu zalewamy roztworem barwnika.
7.Spłukujemy wodą, suszymy i oglądamy pod imersją.
CEL UTRWALANIA
zabicie komórek bakterii
przyklejenie komórek do szkiełka podstawowego
częściowa denaturacja białka i rozerwanie struktur komórkowych, co ułatwia wniknięcie barwnika do wnętrza komórki
[Wpisz tekst]
Negatywne-bezbarwne drobnoustroje, tło zabarwione
Pozytywne -zabarwione drobnoustroje, tło bezbarwne
Proste jeden barwnik
Złożone kilka barwników
Barwienie