UCZENIE I NAUCZANIE
A.Konfucjusz
"Ten, który się uczy, a nie myśli, jest stracony. Ten, który myśli i nie uczy się, znajduje się w wielkim niebezpieczeństwie"
Wzorzec nawyku czuciowo-ruchowego Schmidt(Osiński "Antropomotoryka" 2000r.)
Definicje
Uczenie
Czynności, w których celowo i świadomie przyswajamy sobie nowe doświadczenia, wiadomości i umiejętności, oraz proces gromadzenia doświadczenia;wpływają na zmianę zachowania się, poziom wiedzy, stosunek do otoczenia i sposobów reagowania na nie.
Proces na skutek, którego zachodzą względnie stałe zmiany w potencjale zachowaniowym(Anderson)
Uczenie motoryczne
Pewne wew. procesy,wynikające z ćwiczenia lub z nabytego doświadczenia, które prowadzą do względnie stałych zmian w zdolnościach służących rozwojowi umiejętności ruchowych.
Nauczanie
Kształtowanie procesów poznawczych, zdolności, umiejętności i przekazywanie wiadomości; tworzenie takich sytuacji, w których występuje proces uczenia się;
Rodzaje uczenia (Włodarski Z. "Psychologia uczenia się"1998r.T.1)(Anderson J.R. "Uczenie się i pamięć"1998r.)
Uczenie jawne i utajone
SR i SS
Warunkowanie klasyczne i instrumentalne
Uczenie poznawcze
Uczenie się przez próby i błędy
Uczenie świadome i nieświadome
Uczenie zamierzone i niezamierzone
W toku kształtowania
Kontrola wzrokowa wykonania działania ustępuje kontroli mięśniowo-ruchowej (kinestetycznej) (wzrok > nawyk otwarty)
Zmiana roli i znaczenia uwagi i świadomości (prowadzenie samochodu)
Zmienność i różnorodność > pełny nawyk (krok)
Wybiórcze spostrzeganie bodźców - umiejętność zwracania uwagi na kluczowe, decydujące informacje (bodźce)
Stopniowe przejmowanie kontroli przez ośrodki podkorowe
Im lepiej opanowany nawyk tym lepiej wprowadzić poprawki
Można wyróżnić sprzężenie zewnętrzne wzrokowe i mięśniowo-ruchowe
Zdolności a Nawyki
Trwałe
Mnogie
Wyuczone
Słowa objaśnienia pokazy
Proc. postrzegania
Metody
Do późnej starości
Inteligencja
Budowa ciała i zd. wysiłkowe
Trening mentalny
Nawyk(Osiński, Czabański, Czajkowski)
Definicja
Umiejętność osiągnięcia wyznaczonego wyniku działania z minimalnym wydatkiem energii(wg Guthrie)
(Najprościej)wyuczona, dobrze opanowana czynność ruchowa
Działanie doprowadzone drogą powtarzania do pewnego stopnia doskonałości, wykonywane właściwie, szybko i ekonomicznie(lekko), z wysoko jakościowym i ilościowym wynikiem(wg Rudika)
Nabyta, wyuczona czynność spostrzegawczo-ruchowa, oparta o mechanizmy neurofizjologiczne, pozwalająca na uzyskanie przewidywanych kryteriów działania z dużą pewnością, sprawnie, z minimalną stratą czasu i energii, często w stanie nieświadomości wtórnej(wg Czajkowskiego)
Rodzaje
Pochodzenie bodźca
Zamknięte-wewnętrzne
Bodziec ze środowiska wewnętrznego
Gimnastyka
L.A.
Otwarte-zewnętrzne
Bodźce ze środ. zewnętrznego i reakcja na nie
Sporty walki
Slalom narciarski
Pośrednie
Prowadzenie samochodu
Taniec turniejowy
Jazda na rowerze
Stosowanie
Pojedynczy
Początek i koniec
Krótki ruch
Tworzą ciągi ruchów
Wyższa umiejętność
-Uderzenie piłki
-Chwyt piłki
Ciągły
Pływanie
Bieganie
Seryjny
Skuteczne wykonanie warunkuje także realizację następnego ruchu lub jego działania jako całości
-Wbijanie gwoździ
-Zmiana biegów
Etapy powstawania
1
Obraz myślowy i chęć opanowania (motywacja)
2
Opanowanie zasadniczej budowy ruchu
3
Automatyzacja i utrwalenie nawyku
4
Plastyczność nawyku - opanowanie nawyku otwartego
Poziomy kontroli
A
Ruchy niedokładne, kanciaste, zbędne napięcie mm, przyruchy przy wykonywaniu ruchu: ŚWIADOMA KONTROLA NA POZIOMIE KORY MÓZGOWEJ
B
Ośrodki podkorowe - min. twór siatkowaty (ośrodek wzbudzenia czynności), móżdżek (koordynacja), ośrodek w rdzeniu kręgowym
Dopiero kontrola nawyku przez ośrodki podkorowe daje możliwość nieświadomej automatyzacji, zapewniając szybkie i dokładne wykonanie ruchu.
Pętle ruchowe
Otwarta
Zamknięta
Skuteczność
Uczeń (zawodnik)
Motywacja
Osobowość
Uzdolnienia
Nauczyciel (trener)
Osobowość
Wiedza
Motywacja
Umiejętności praktyczno-metodyczne
Czynniki znamienne
Zasady, formy i metody treningu
Dobór środków
Obciążenia
Organizacja szkolenia
Warunki materialne
MODELE UCZENIA (Czabański 1991."Wybrane zagadnienia uczenia się i nauczania techniki sportowej")
Pollman
Hotz i Weineck
Czabański
Singer
Materiał do samodzielnego opracowania (Włodarski Z. "Psychologia uczenia się"1998r.T.2)
Transfer
Proakcja
Retroakcja
Reminescencja