WALKA O GRANICE [pytanie 3 ]

Kształtowanie granicy południowej - związana z konfliktem Polsko - Czechosłowackim

spornym terenem był Śląsk Cieszyński

Zamieszkiwały 4 narodowości

- Polacy

- Czesi

- Niemcy

- żydzi

Przewaga narodu polskiego na Śląsku Cieszyńskim.

Czesi stali na stanowisku żeby sporne tereny były włączone do czech , kiedy zaczęły się tworzyć lokalne organy Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego

• Jan Michejda

• Ks. Józef Londżin

• T . Reger

29 październik 1918r - Czesi podjęli 2 krótkie próby opanowania Śląska Cieszyńskiego. W odpowiedzi

30.IX wydala proklamacje o przejęciu władzy tymczasowej nad całym terytorium

Śląska Cieszyńskiego.

Czesi w październiku 1918r powołali władze organ lokalny krajowy „KOMITET

NARODOWY ŚLASKA” wydal; on proklamacje objęcia terytorium przez władze

Czeskie.

W nocy 31.pazdziernika/1 listopada 1918r grupa oficerów i podoficerów pod dowództwem Matusiaka opanowała garnizon Cieszyński i Cieszyn.

Cały Śląsk cieszyński znalazł się w rękach polskich.

2 listopada 1918r - w Orłowej rozpoczęły się rozmowy. Zakończyły się zawarciem umowy regulującej

stosunki miedzy lokalnym rządem polskim i lokalnym rządem czeskim.

Umowa dzieliła kraj według zasady narodowościowej.

Kiedy powstało państwo czechosłowackie to Masarak nie akceptował ugody z 5 listopada centralny Rząd Czechosłowacki w grudniu 1918r wydal dekret uważający Śląsk Cieszyński jako ziemie zawsze czeską.

E.BENESZ 20 grudnia 1918r wystąpił do państw Antanty o uzasadnienie historycznych granic czeskich.

STYCZEŃ 1919r - potyczki zbrojne - utworzono miedzy polska a Czechosłowacją kom. miedzysojusznicza

wyznaczyła linie demarkacyjna

STYCZEŃ 1920r - przybywa na teren śląska miedzysojusznicza komisja plebiscytowa , przewodniczył G. de

Mannevitte. Na teren plebiscytu wkroczyły oddziały francuskie i włoskie.

Współpraca Polaków nie układała się z komisja Plebiscytową.

10 LIPCA 1920r - W. Grabski zawarł z E. Beneszem umowę w myśl której Polska i Czech zrezygnowały z

plebiscytu.

Orawy , Spisz , Śląsk Cieszynski

28 LIPCA 1920r - w SPA (BELGIA) Polacy otrzymali decyzje co do Śląska Cieszyńskiego .

Czechosłowacja miała otrzymać znacznie większa i gospodarcza cześć śląska.

Wytyczenie granicy miedzy Polską i Czechosłowacja na Śląsku Cieszyńskim wywołało długo-trwały spór oddziałujący przez wiele lat na atmosferę wzajemnych stosunków politycznych. Po raz pierwszy ustalenie tymczasowej granicy na Śląsku Cieszyńskim, w oparciu o kryterium narodowościowe, nastąpiło w umowie zawartej 5 listopada 1918 roku przez polska Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego i czeską Krajową Radę Narodową dla Śląska. Rząd czechosłowacki nie uznał tej umowy i 23 stycznia 1919 roku wojska czeskie uderzyły na Śląsk Cieszyński, gwałcąc ustalona wcześniej linię demarkacyjną. W dniu 26 stycznia 1919 roku odziały polskie wycofały się z Cieszyna na linię Wisły, a wojska czeskie zajęły także Spisz i Orawę, gdzie, podobnie jak na Śląsku Cieszyńskim, miał się odbyć plebiscyt zasądzony przez Radę Ambasadorów w Paryżu. Nie zdoławszy pokonać linii Wisły Czesi podpisali rozejm, a 3 lutego parafowano w Paryżu porozumienie o wytyczeniu do momentu przeprowadzenia plebiscytu nowej linii demarkacyjnej, przy czym po stronie czeskiej zostały zagarnięte części powiatu cieszyńskiego i frysztackiego.
Sprawa tego odcinka granicy została dla Polski rozstrzygnięta niekorzystnie podczas ofensywy radzieckiej na Warszawę. Państwa Ententy podjęły 10 lipca 1920 roku podczas konferencji w Spa rezolucję w sprawie granicy między Polską a Czechosłowacją na tym terenie oraz na Spiszu i Orawie, biorąc na siebie wytyczenie linii granicznej. Na rozwiązanie to przystały rządy obu zainteresowanych państw, przy czym zgoda Polski uzależniona została od neutralności Czechosłowacji w toczącej się wojnie polsko-radzieckiej i przepuszczenia transportów ze sprzętem dla Polski. 28 lipca 1920 roku Rada Ambasadorów podjęła decyzję o zaniechaniu plebiscytu. Ze spornego obszaru Polska otrzymała 1012 km2 i 143 tysięcy ludności, a Czechosłowacja - 1270 km2 oraz 284 tysięcy ludności. Po czeskiej stronie granicy pozostało około 120 tysięcy Polaków.
W 1938 roku rząd polski wykorzystał krytyczną sytuację, w jakiej znalazła się Czechosłowacja na skutek układu monachijskiego i zmusił ja do zrzeczenia się praw do

2/3 terytorium Śląska Cieszyńskiego znajdującego się za Olzą. -2 października 1938r

1

---