ROŚLINY są to organizmy fotoautotroficzne które ukazały zdolność do fotosyntezy drogą pierwotnej endosymbiory sinic. Chloroplasty roślin w odróżnieniu od protistów mają dwie błony śródplazmatyczne. Materiałem zapasowym jest skrobia. Roś charaktery się różnorodnośią budowy ciała i trybu życia. Trzy grupy-glaukocystofity, krasnorosty i zielenice - obejmuja roś pierw wodne. Roś lądowe to mszaki paprotniki i roś nasienne. GLAUKOCYSTOFITY,są jednokomórkowe. Rozmnażają się bezpłciowo. Liczą zaledwie kilka gatunków. Ich chloroplasty maja wiele cech pierwotnych, które zanikły w dalszych gatunkach roś lądowych. Między dwiema błonami chloroplastowymi jest zachowana ściana peptydoglikanowa, typowa dla sinic, tylakoidy są ułozone brzeżnie. Skład barwników tez podobny do sinic. KRASNOROSTYobejmują ok. 4-5 tys gatun i występują głównie w wodach słodkich. Ich nazwa pochodzi od czerwonego zabarwienia chloroplastów. Jednokom krasnoro są żadko spotykane, większość to wielokom org nitkowe, listkowe płatowe lub walcowe. Ściana kom jest zbudowana z celulozy oraz innych wielocókrów. Budowa chlorop jest prosta. Tylakoidy rozmieszczone pojedyńczo Posiadają chlorofil d i dzięki fikoerytrynie mogą żyć na dużych głębokościach. Krasno cechują się przemiana pokoleń. Romnaż się płciowo droga oogamii i bezpłciowo za pomocą zarodników. Zarodniki i plemniki nie mają wici. ZIELEŃCE wystepują w wodach słodkich i w słonych. Liczą 7-9 tys garunków.charakter się zieloną barwa chlorop W skład barwników asymilacyjnych wchodzą chlorofile a i b oraz keroteny i ksantofile. Tylakoidy są zebrane w grupy. Najprostrze zieleńce maja postać jednokom wiciów, osłoniętych lub nie ścianą kom. Rozmnażają się bezpłciowo za pomącą uwicionych lub nieruchomych zarodników albo przez podział plechy. Większość rozmnaza się płciowo przy czym gamety mogą być niezróżnicowane, nieco zróżnicowane lub zróżnicowane na kom jajowe i plemniki. Występuje przemiana pokoleń. Pokoleniem dominującym jest gametofit lub sporofit. Zielenice dzielimy na 4 klasy, różniące się budową i typem cytokinezy. Cytokineza rozpoczyna się po rozejściu się chlorop do przeciwległych biegunów kom. Mikrotubule wrzeciona przebiegają prostopadle do płaszczyzny podziłau kom
GLONY zaliczane do roślin, nie są bliskimi krewnymi sinic. To duża grupa samożywn, eukariotycznych roślin zarodnikowych. Niekiedy nie spokrewnionych ze sobą i bardzo zróżnicowanych. Prawie w każdej grupie glonów spotykamy podobne formy życiowe - od jednokom przez kolonijne i nitkowe po plechowate. Czasem podobieństwo jest tak duże że trudno je rozróżnić Glony łączy jedynie rola producentów, jaką pełnią w ekosystemach wodnych.
Rośliny lądowe a zielenice Ros. ląd. są gr. różnorodną - licz. gatunków szacuje się na ok.300 tys podczas gdy pozostałe org fotosyntetyzujące liczą 30 tys. Roś ląd magazynują skrobię, a śc. kom Jest zbudowana z celulozy. Mają wiele cech wspólnych z zielenicami, np. skład barwników fotosyntetyzujących i bud. Chloroplastów. Jeszcze więcej cech wspólnych z zielenicami z klasy ramienicowych (podział cytoplazmy z udziałem fragmoplastu). Dlatego uważa się zielenice za najbliższych krewnych roś ląd , różnią się zasadniczo od zielenic Gametangia roślin lądowych są wielokomórkowe U zielenic zarówno lęgnie i plemnie są jednokomórkowe. Natomiast u wszystkich roślin lądowych gametangia składają się z wielu komórek.. Wielokomórkowe gametangia żeńskie noszą nazwę rodni. Różnica między lęgnią a rodnią ma charakter ilościowy i jakościowy. Funkcją lęgni jest wytw kom jajowej, a rodni wytw kom jajowej i odżywianie rozwijającego się z zygoty zarodka sporofitu Najstarsze rośliny lądowe Pierwsze skamieniałości roś ląd pochodzą ze skał środkowego ordowiku. Są to pozostałości mejospor i odciski kutykuli z zarysami komórek skórki. Zachowały się dzięki sporopoleninie i kutynie. Rozpoznanie tych zarodników jako mejospor jest możliwe dzięki kształtowi śc. komórkowej. Na odciskach kutykuli datowanych na sylur można zauważyć aparaty szparkowe. W tych samych osadach znajdują się skamieniałości o kształcie rurek ze spiralnie zgrubiałą ścianą , które są uważane za pierwotne elementy naczyń przewodzących wodę nie zachowały się żadne skamieniałości ordowiku i wczesnego syluru. 1 znaną roś ląd jest kuksunia, jej sporofit miał postać walcowatego pędu. |
ROŚLINY SĄ TKANKOWE I WIELOKOM Ciało rośliny lądowej jest zbudowane z tkanek. Powstają one wskutek podziałów kom. Tkanki pełnią określone funkcje np. chronią ciało ros,wzmacniają mechanicznie,przewodzą wodę i składniki odżywcze.Budują organy roślin (liście,łodyga,korzenie). Porównanie życia roślin na lądzie i w wodzie: - w wodzie kom roś są obmywane wodą z solami mineralnymi - na lądzie woda dostępna w glebie(utrata wody przez parowanie) - woda ma dużą gęstość, porównywalna z gęstością cytoplazmy kom. Gęstość powietrza jest mniejsza od gęst cytop kom - światło słoneczne jest intensywnie pochłaniane przez wodę co uniemożliwia fotosyntezę.Na ladzie światło łatwiej dostępne Gospodarka wodna roś lądowych powiera się na oszczędzaniu wody przez ograniczenie parowania i na jej transporcie. Ograniczaniu służą skurki-zewnetrzna warstwa kom pokrytych kutikulą. Ona zawiera kutyne i woski dzieki czemu nie przepuszcza wody. Parowanie i wymiane gazową umożliwiają aparaty szparkowe, które zamykaja się i otwierają. W toku ewolucji roś wykształciły się tkanki przewodzące (drewno-do transp wody z sol mineral i łyko-rozprowadza produkty fotosyntezy)
Systematyka roślin lądowych Współcześnie żyjące rośliny zaliczano do 3 typów: mszaków, paprotników i roślin nasiennych Mszaki: włączono do nich wszystkie rośliny, w których cyklu życiowym dominuje gametofit, a tkanki są słabo zróżnicowane, brak naczyń przewodzących wodę .Paprotniki: zaliczono do nich rośliny, które mają już tkankę naczyniową , w cyklu dominuje sporofit, ale gametofit jest wciąż samodzielnym, wolno żyjący, pokoleniem.U roślin nasiennych gametofit jest tylko krótkotrwałym stadium, całkowicie uzależnionym od sporofitu.Badania sugerują, że mszaki są grupą parafiletycznymi- przedstawiają etapy rozwoju ewolucyjnego roślin na lądzi Rośliny lądowe cechują się przemianą pokoleń Przemiana pokoleń to następstwo pokoleń haploidalnego i diploidalnego, jest powszechne wśród fotoautotrofów. Pokolenie diploidalne rozwija się z zygoty, rozmnaża się przez spory i dlatego nazywa się je sporofitami. Spory post, w wyniku mejozy i rozwija się w nich pokolenie haploidalne, wytwarza ono na drodze mitozy gamety i dlatego nosi nazwę gametofitu. W wyniku połączenia gamet powst zygota. Zielenice charakt. Się róznymi cyklami życiowymi, u niektórych dominuje gametofit, u innych sporofit, a czasami oba pokolenia są do siebie podobne. Postać życiowa ramieniowych jest haploidalna. Diploidalna jest jedynie zygota, a 1 podział zygoty jest mejotyczny. Ponieważ roś lad wywodzą się z ramienicowych, twierdzi się, ze przodek roś ląd miał cykl życiowy bez sporofitu. U roś ląd stadium to jest obecne , widać wyraźna tendencje do redukcji gametofitu, a dominacji sporofitu. Jedna z hipotez mówi, ze sporofit uzyskał dominacje , bo wytw. Spor o charakterze przetrwalnym jest lepszym sposobem rozmnażania na lądzie niż rozmnaż. płciow Na sporofitach roś ląd powst. wielokom zarodnie, w których są wytw. w wyniku mejozy liczne zarodniki. Zarodniki mejotyczne (mejospory) mają charakter przetrwalny, ich zewnętrzna ściana jest zbudowana z sporopolininy, która jest subs. Odporną na rozkład przez bakterie i grzyby , temper, wilgotn,. Chroni ona kom przed niekorzystnymi warunkami środ., pozwalając na wykiełkowanie w odpowiednich warunk. Takie zarodniki mogą być roznoszone przez powietrznie . jest to skuteczny sposób w środ ląd. Rozmnażanie płciowe w takiej formie, jaką roś ląd odziedziczyły po przodkach . u ramienicowych zapłodnienie ma formę oogamii. W taki sposób zapłobnienia na lądzie wymaga określonych warunków, tj. wilgotny klima, po deszczu. |