Gospodarka zapasami 2009-11-21
Rodzaje zapasów
- zaopatrzeniowe , produkcyjne i wyrobów gotowych
- operacyjne ( bieżące ) , bezpieczeństwa ( buforowe ) , sezonowe , promocyjne , nie nadające się do sprzedaży ( zwroty , reklamacje )
Koszty zapasów
koszty tworzenia zapasów - ( wstępne koszty )
- koszty złożenia zamówienia
- koszty ponoszone przy złożeniu zamówienia ( przyjęcie dostawy , fakturowanie )
- koszt związany z planowaniem
b. koszty utrzymania zapasów - koszty utraconej możliwości , a więc
koszty kapitału
- koszty ubezpieczenia
- koszty ubytków i kradzieży
- koszty magazynowe ( przestrzeni magazynowej , energii i wody )
- koszty prac magazynowych
- biurowe koszty magazynowe
Koszty przestojów
- koszty awaryjnego zwiększenia zapasów
- koszty utraconej reputacji ( kary umowne )
Czynniki determinujące wielkość zapasów
Rodzaj popytu
- popyt niezależny ( na wyroby gotowe )
- popyt zależny ( oparty o zamówienia odbiorców )
Polityka zapasów przedsiębiorstwa
Stosowanie metody produkcyjnej
Wymagany stopień dostępności produktów z zapasu
Metody odnawiania zapasów
Rozbieżne cele różnych działów w przedsiębiorstwie
Produkcja
Marketing
Dział handlowy
Księgowość
Źródła informacji o potrzebach w zakresie zapasów podstawowych.
- informacje o stanie sprzedaży i zapasów systemu informatycznego
Budżety materiałowe opracowane na podstawie planów produkcji zorientowanych na osiągnięcie celów dotyczących sprzedaży w danym okresie.
Wskaźnik rotacji Sprzedaż netto
=
(obrotu zapasów ) Średni stan zapasów
Wskaźnik cyklu zapasów Średni stan zapasów
= x 360dni
w dniach sprzedaż netto
360
lub
wskaźnik obrotu
zapasami
Zalety poziomu zapasów
- wrażliwość na zmiany zapotrzebowania
- możliwość wykorzystania optymalnej wielkości zamówienia co pozwala
na automatyzację procesu zamówienia
- mniejszy przeciętny poziom utrzymania zapasów
Wady poziomu zapasów
- składanie zamówień w różnych okresach czasowych
- niebezpieczeństwo pomyłki przy zmiennym zapotrzebowaniu
Przy stałym cyklu zamawiania do zalet można zaliczyć systematyczność i przejrzystość procesu zamówienia , równomierny rozstaw zamówienia w czasie i możliwość monitoringu cyku życia produktu.
Do wad należy większy przeciętny poziom utrzymywanych zapasów , ryzyko wyczerpania się zapasów przed datą kolejnej dostawy , ograniczenia w stosowaniu przy zmiennym popycie.
Sposoby magazynowania
Magazynowanie lokalne - znajduje zastosowanie tam gdzie nie ma potrzeby centralizacji . pozwala na przybliżenie zapasów ku rynkom zbytu to jest skrócenie czasu realizacji dostawy. Może wymagać zcentralizowania zapasów różnych grup w jednym z magazynów lokalnych lub może zakładać dostawy z magazynu do magazynu.
Magazynowanie regionalne - j.w. na większym terenie niż lokalny
Magazynowanie centralne - pozwala na obniżenie kosztów zapasów i magazynowania , ale podnosi koszty transportu , ułatwia gospodarowanie zapasami poprzez wyrównywanie się popytu między regionami. Pozwala na zcentralizowanie terminalowych czynności o wartość dodanej , wydłuża czas dotarcia towaru do ośrodków sprzedaży.
Magazynowanie hierarchiczne - pozwala na przybliżenie zapasów ku rynku zbytu ( skrócenie czasu realizacji dostawy ) powoduje powielanie się zapasów w systemie magazynowym. Magazyn centralny może służyć centralizacji terminalowych czynności o wartości dodatniej.
Magazynowanie i operacje manipulacyjne ( rozładunek , transport wewnętrzny , załadunek )
-