AZ

1. Stopień utlenienia

STOPIEŃ UTLENIENIA - pierwiastka wchodzącego w reakcję chemiczną określamy na podstawie

dodatnich lub ujemnych ładunków elektrycznych, jakie należałoby przypisać atomom tego

pierwiastka - gdyby cząsteczki miały budowę jonową. Stopień utlenienia pierwiastka w cząsteczce

związku chemicznego określamy w oparciu o bilans stopnia utlenienia wszystkich składników

cząsteczki.

Zasada:

suma stopni utlenienia pierwiastków wchodzących w skład obojętnej cząsteczki związku

chemicznego wynosi 0.

Stałe wartości:

1.pierwiastek w stanie wolnym - zawsze 0

2.fluor - zawsze (-1)

3.tlen - prawie zawsze (-2), z wyjątkiem:

-w połączeniu z P (-1)

-w nadtlenkach (-1)

-w ponadtlenkach (-½)

1.wodór w większości (+1) z wyjątkiem:

2.litowce (+1) zgodnie z nr grupy

3.berylowce (+2) ^{__ „ __}

4.glin i bor (+3) ^{__ „ __}

UTLENIACZ - substancja, która obniża stopień utlenienia, a pobierając elektrony redukuje się

REDUKTOR - substancja, która podwyższa stopień utlenienia, a oddając elektrony utlenia się

2. Amfoteryczność

Amfoteryczność to właściwość niektórych pierwiastków i związków chemicznych polegająca na wykazywaniu przez nie charakteru zarówno kwasowego, jak i zasadowego. Pierwiastki amfoteryczne występują w odmianach alotropowych metalicznych i niemetalicznych, a ich tlenki roztwarzają się w roztworach kwasów i zasad i, oprócz kationów prostych, tworzą aniony złożone; należą tu m.in. mangan, cynk, cyna, glin. Związki amfoteryczne, reprezentowane przez wodorotlenki pierwiastków amfoterycznych są zdolne do odszczepiania w określonych warunkach jonów wodorotlenkowych (dysocjacja zasadowa) lub wodorowych (dysocjacja kwasowa).

3. Mendelejew

Mendelejew w 1869 odkrył prawidłowość dotyczącą pierwiastków. Ułożył znane wówczas 63 pierwiastki w szereg, według mas atomowych: od wodoru do uranu. Istota jego odkrycia polegała na:

1.Wykryciu w tym szeregu okresowych zmian właściwości.

2.Przedstawieniu tablicy zawierającej uporządkowane pierwiastki.

3.Pozostawieniu pustych miejsc na pierwiastki, które jego zdaniem były w przyrodzie - ale nie zostały jeszcze odkryte.

[ Niezależnie od Mendelejewa prawo okresowości sformułował inne uczony - Meyer (1864).]

Prawo okresowości wg Mendelejewa:

Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków są funkcją okresową ich mas atomowych.

-W tablicy Mendelejewa nie było miejsca na gazy szlachetnie - nie uznawał ich za pierwiastki.

Konflikt ten rozwiązał Ramsay, który stworzył nową grupę - helowce.

Prawo okresowości - wersja obecna:

Właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków są funkcją okresową ich liczb atomowych.

PIERWIASTKI PRZEJŚCIOWE - są to pierwiastki z podgrup, czyli grup pobocznych układu okresowego.

PIERWIASTKI WEWNĄTRZPRZEJŚCIOWE - grupa pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, których elektrony o najwyższej energii znajdują się na orbitalu f. Do bloku tego należą lantanowce i aktynowce.

4. NEW

SZEREG NAPIĘCIOWY METALI - wszystkie pierwiastki metaliczne można uszeregować według zmniejszającej się dążności do tworzenia w roztworze jonów dodatnich w tzw. szeregu napięciowym. W szeregu napięciowym pierwiastki ułożone są w takiej kolejności, że każdy pierwiastek redukuje w roztworze jony pierwiastków znajdujących się za nim, czyli wypiera z soli wszystkie inne pierwiastki szeregu napięciowego położone za nim.

NEW - elektroda wodorowa - elektroda wzorcowa, przyjęto jej potencjał standardowy za zero; jest to blaszka platynowa pokryta czernią platynową wysyconą wodorem, przepływającym przez roztwór pod ciśnieniem jednej atmosfery.

5. Liczby kwantowe

LICZBY KWANTOWE - za ich pomocą określamy stan energetyczny elektronów otaczających jądro:

- główna liczba kwantowa - może przyjmować wartości: n = 1,2,3,... (tylko liczby naturalne); główna liczba kwantowa to numer poziomu; główna liczba kwantowa numeruje kolejne poziomy energetyczne dla elektronu, a w praktyce oznacza numer jego orbity; liczbie kwantowej głównej n=1 odpowiada powłoka elektronowa K najniższego poziomu energetycznego, dalszym liczbom kwantowym głównym (n=2,3,4,5,6,7) odpowiadają powłoki - L, M, N, O, P Q; liczba elektronów każdej warstwy jest ograniczona do 2n².

- poboczna (orbitalna) liczba kwantowa - oznacza podpowłokę, którą zajmuje elektron i wskazuje model kątowy rozmieszczenia elektronów. Może przyjmować wartości l = 0,1,2,...,n-1. (0 ≤ l ≤ [n-1]). Maksymalna liczba podpoziomów w każdym poziomie głównym równa jest głównej liczbie kwantowej tego poziomu. Podpoziomy oznaczamy literami s, p, d, f, g. Powłoka K(n=1) ma 1 podpoziom s, powłoka L(n=2) ma 2 podpoziomy s i p, itd.

- magnetyczna liczba kwantowa - określa ruch ładunku elektrycznego na orbitalu będący przyczyną powstania pola magnetycznego. Może przyjmować wartości -l < m < +l.

- magnetyczna liczba spinowa kwantowa - może przyjmować wartości +½ lub -½ ; pokazuje ona w którą stronę skierowany jest spin, czyli wewnętrzny moment pędu elektronu; oznaczana także: ↑ i ↓.