Charakterystyka surowca
Gaz ziemny zwany również błękitnym paliwem – rodzaj paliwa kopalnego pochodzenia organicznego, gaz zbierający się w skorupie ziemskiej w pokładach wypełniających przestrzenie, niekiedy pod wysokim ciśnieniem. Pokłady gazu ziemnego występują samodzielnie lub towarzyszą złożom ropy naftowej lub węgla kamiennego.

Wzór chemiczny: gaz ziemny nie ma ogólnego wzoru chemicznego Jest  on mieszaniną  metanu CH4 , etanu C2H6 , propanu C3H6 itp, ciekłych oraz zmiennych ilości azotu N2, dwutlenku węgla CO2, siarkowodoru H2S, wodoru H2 i domieszek gazów szlachetnych (helu He, argonu Ar itp.)
Zawartość składników jest zmienna i zależy od miejsca wydobycia, jednak głównym składnikiem stanowiącym ponad 90% gazu ziemnego jest zawsze metan. Oprócz niego mogą występować niewielkie ilości etanu, propanu, butanu i innych związków organicznych oraz mineralnych. Gaz ziemny jest bezwonny i jest specjalnie nawaniany przed wprowadzeniem do sieci gazowej w celu ułatwienia wykrycia jego obecności w powietrzu. Gaz ziemny jest mniej szkodliwy dla środowiska niż inne źródła energii: emisja CO₂ ze spalania gazu jest do 30% mniejsza niż w przypadku ropy oraz do 60% mniejsza niż w przypadku węgla. Znacznie zredukowana jest także emisja innych substancji chemicznych, w tym rtęci, siarki oraz dwutlenku azotu.

Podział gazu ziemnego
Ze względu na zawartość składników węglowodorowych:
suchy (mało propanu i wyższych węglowodorów)
mokry (propan i wyższe węglowodory w ilościach od 5-10%)
Ze względu na zawartość azotu:
gazy bezazotowe (zawartość azotu poniżej 1-3%)
gazy niskoazotowe (zawartość azotu w granicach 3-10%)
gazy zaazotowane (zawartość azotu powyżej 10%)
Ze względu na zawartość siarkowodoru (siarki):
gazy małosiarkowe (zawartość siarkowodoru poniżej 0,3%)
gazy siarkowe (zawartość siarkowodoru w granicach 0,3-3%)
gazy wysokosiarkowe (zawartość siarkowodoru powyżej 3%)

Pod jaką postacią występuje na rynku?
Płynny, lotny, sprężony. Gaz ziemny przybiera różne formy, każda z nich różni się kalorycznością i zastosowaniem. Gaz robi karierę we współczesnym świecie, dzięki jego skropleniu lub sprężeniu może być transportowany na duże odległości. To o wiele bardziej ekologiczny surowiec niż węgiel czy ropa naftowa.

LPG
Liquefied petroleum gas. W Polsce znany jako autogaz, sprzedaje się go w butlach propan-butan. LPG uzyskiwany jest jako produkt uboczny przy rafinacji ropy lub ze złóż gazu ziemnego, zwykle na początku uruchamiania nowego odwiertu. Przejście z fazy lotnej do ciekłej odbywa się wraz ze wzrostem ciśnienia. Skrapla się w temperaturze pokojowej, gdy ciśnienie wynosi 2,2-4 atmosfer. Stosowany jest m.in. jako paliwo silnikowe, a także do kuchenek gazowych zasilanych surowcem z butli. LPG w przeciwieństwie do LNG jest łatwopalny, a to znaczy, że jego transport wiąże się z większym ryzykiem. Liczba oktanowa LPG wynosi 90-120.

CNG 
Compressed natural gas, czyli sprężony gaz ziemny. To tradycyjny gaz ziemny, który po oczyszczeniu z wody zostaje sprężony, by zmniejszyć jego objętość. Służy jako paliwo do silników, popularny w Ameryce Południowej, zwłaszcza w Argentynie i Brazylii. W Polsce CNG używany jest głównie w autobusach, ale na małą skalę, głównie ze względu na ograniczoną liczbę stacji służących do tankowania. Emituje mało zanieczyszczeń, silniki są ciche, liczba oktanów: 110- -120. CNG dostarczany jest do stacji bezpośrednio z gazociągu miejskiego. Wymaga jednak instalowania w samochodach kosztownych i ciężkich butli wytrzymujących bardzo wysokie ciśnienie.

LNG 
Liquefied natural gas. To gaz ziemny w postaci ciekłej o temperaturze poniżej minus 160 °C. Po skropleniu jego objętość zmniejsza się 600-krotnie, dzięki temu jest ekonomiczny w transporcie. LNG jest paliwem czystym, pozbawionym wilgoci, antykorozyjnym; z tego powodu instalacje, w których jest używane, są trwałe. Jego liczba oktanowa jest wysoka (aż 130). LNG składa się w 95 proc. z metanu, nie ma barwy, zapachu, nie jest trujący. Metan powstaje w przyrodzie w wyniku beztlenowego rozkładu szczątków roślinnych. Transport LNG odbywa się drogą morską statkami zwanymi metanowcami, na lądzie jest przewożony cysternami.

Historia LNG

Gaz skroplił po raz pierwszy brytyjski fizyk i chemik Michael Faraday. Dokonał tego w 1823 roku.
Przełomowego odkrycia dokonali w kwietniu 1883 r. w Krakowie dwaj Polacy: fizyk Zygmunt Florenty Wróblewski i chemik Karol Olszewski. Pierwsi na świecie skroplili składniki powietrza, najpierw tlen, a później azot. Osiągnięcia Wróblewskiego zyskały uznanie wśród światowej społeczności naukowej, a w 1976 r. Międzynarodowa Unia Astronomiczna nazwała jego imieniem krater na Księżycu. 

Technologię schładzania i skraplania, którą można zastosować w urządzeniach chłodniczych, opatentował w 1896 r. niemiecki inżynier i przedsiębiorca Karl Paul Gottfried von Linde. Pierwsza instalacja do skraplania gazu rozpoczęła działanie w Wirginii Zachodniej w 1917 r., a pierwsza komercyjna instalacja została zbudowana w Cleveland w stanie Ohio (USA) w 1941 r. Fabryka produkowała dziennie 76 ton LNG (współczesne terminale wytwarzają go tysiąc razy więcej). 

Pierwszy transport skroplonego gazu ziemnego odbył się po II wojnie światowej. W styczniu 1959 r. przekształcony z używanego w czasie II wojny światowej transportowca statek „The Methane Pioneer” wypłynął z Lake Charles w Luizjanie (USA) z ładunkiem m.in. LNG do Wielkiej Brytanii. 

Do grona importerów LNG dołączy w 2014 r. Polska, kiedy ruszy terminal regazyfikacyjny w Świnoujściu. W 2008 r. rząd uznał go za inwestycję strategiczną dla interesu naszego kraju, w 2009 r. zostały zakończone prace nad projektem technicznym. Umowa na budowę terminalu została podpisana 15 lipca 2010 r. Terminal LNG w Świnoujściu to pierwsza tego typu inwestycja nie tylko w Polsce, ale także w Europie Środkowo-Wschodniej.

Zastosowanie gazu ziemnego
Rozwój nowoczesnych technologii sprawia, że popyt na gaz rośnie. Spowodowane jest to wszechstronnością, czynnikami ekonomicznymi i doskonałym dostępem do niebieskiego paliwa. Zastosowanie znajdzie zarówno w małych firmach, jak i średnich i dużych przedsiębiorstwach.
Rolnictwo -  do ogrzewania szklarni i pomieszczeń przeznaczonych do hodowli zwierząt aby posiadały niezależnie od warunków pogodowych - odpowiednią temperaturę.
Handel i usługi – najczęściej używany jest do ogrzania pomieszczeń, wody, przygotowania posiłków.
Energetyka- stosowany w elektrociepłowniach, elektrowniach i ciepłowniach jako surowiec do wytworzenia energii i napędzania maszyn.
Hutnictwo – stosowany do opalania pieców produkcyjnych.
Klimatyzacja – ochładzanie pomieszczeń za pomocą pomp cieplnych.

Występowanie w Polsce
Głównym regionem występowania złóż gazu ziemnego w naszym kraju jest Niż Polski. Złoża gazu ziemnego znane są również z przedgórza Karpat. Niewielkie zasoby gazu występują także w małych złożach obszaru Karpat oraz w polskiej strefie ekonomicznej Bałtyku. Około trzy czwarte zasobów gazu znajduje się w utworach miocenu i czerwonego spągowca, a pozostałe w osadach kambru, dewonu, karbonu, cechsztynu, jury i kredy.

Stan zagospodarowania złóż w Polsce
Największym w Polsce producentem gazu jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG S.A) który wydobywa gaz ziemny ze złóż lądowych, natomiast złoża ze złóż Szelfu Bałtyckiego wydobywa LOTOS Petrobaltic S.A (grupa LOTOS)

Wydobycie w Polsce
Obroty gazu ziemnego
W latach 2010- 2012 import gazu ziemnego do Polski wzrósł o 23 %, sprowadzany gaz pokrywał około 78 % krajowego zapotrzebowania
Saldo obrotów gazu ziemnego jest trwale ujemne i podążając za rosnącymi cenami gazu w Polsce i Europie stale wzrasta. Bliższe informacje na ten temat od 2006 r. został utajnione przez GUS z powodu tajemnicy statystycznej. W 2012 r. prawdopodobnie przekroczyło ono 17 mld PLN

Zużycie gazu ziemnego
Łączne zużycie gazu wzrosło o około 12 % w latach 2008-2012, przemysł wykorzystywał około 63,7 %, a gospodarstwa domowe 21.4 %

Gospodarka światowa
Najbogatsze prowincje gazonośne to:
Zatoka Perska (Iran, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Katar, Kuwejt)
Syberia Zachodnia (Rosja)
Ocenia się że na Azję przypada 75-80% zasobów wydobywalnych świata, w 2012 r. światowe zasoby były oceniane na 185-195 bln m³

Produkcja gazu ziemnego
Głównymi producentami gazu na świecie są:
Gazprom (Rosja) – największa kompania gazowa na świecie (200-220 mld m³/rok)
National Iranian Oil (Iran)
SONATRACH (Algieria)
Statoil (Norwegia)
PetroChina Corp (China)

Obroty:
Przedmiotem obrotów międzynarodowych jest 30-32% światowej podaży gazu ziemnego.
Głównymi dostawcami na rynek europejski są: Rosja, Norwegia, Holandia, Algieria, Nigeria i Katar.
Na rynek azjatycki: Rosja, Katar, Indonezja, Malezja, Australia.

Zużycie
Według różnych szacunków udział gazu ziemnego w globalnym zużyciu energii pierwotne na świecie kształtuje się w przedziale 22-24% i będzie się zwiększał w przyszłości. W krajach Ameryki Północnej zbliża się do 30%, w krajach Europy Zachodniej osiąga 23%, w krajach Europy Wschodniej wynosi około 52% (decyduje o tym duży wpływ Rosji), w krajach Azji Południowo-Wschodniej (bez Japonii i Korei) około 9,5%, na Bliskim Wschodzie około 49%, w Afryce około 27%, a w Ameryce Południowej około 25%.

Magazyny gazu ziemnego
Największe magazyny gazu ziemnego posiada USA (ponad 200 mld m³) i Rosja (sam Gazprom ma ponad 70 mld m³), natomiast zdecydowanie mniejszymi są kraje UE, np. Niemcy (około 19 mld m³), Włochy (około 15 mld m³) i Francja (11 mld m³).

Ceny
Brak jest jednolitego rynku światowego. Wynika to z uzależnienia dostaw od sieci rurociągów i terminali morskich(cena transportu i dystrybucji mogą stanowić nawet 80% łącznych kosztów).

Ceny gazu ziemnego
BTU (ang. British Thermal Unit) - 1 BTU jest to ilość energii potrzebna do ogrzania jednego
funta wody o jeden stopień Fahrenheita.

Główne czynniki wpływające na cenę gazu ziemnego:
- cena transportu i dystrybucji
- popyt i podaż na gaz ziemny
- położenie nowych złóż
- sytuacja ekonomiczna na świecie

Podaż i popyt