Def.: Manipulacja to wszelkie sposoby oddziaływania na jednostkę lub grupę ,które prowadzą do mylnego przekonania u osoby manipulowanej, że jest ona sprawcą jakiegoś zachowania gdy tak naprawdę jest ona tylko narzędziem w rękach rzeczywistego sprawcy.
Stopa w drzwiach
Poprzedzenie mała prośbą, prośby DUŻEJ która jest rzeczywistym celem
Powód działania tej metody- tendencja do pomagania innym
Musi zostać zachowane podobieństwo treściowe pomiędzy prośbami oraz podobieństwo form aktywności w celu jej spełnienia
Teoria autopercepcji- trzeba obudzić w człowieku wizję samego siebie jako osoby chętnie spełniającej prośby innych, to może dojść tylko wtedy gdy zachowanie będące podstawą wnioskowania o własnych dyspozycjach nie ma wyraźnego uzasadnienia sytuacyjnego
Technika ta rozbudowana o wzmocnienie pozytywne będzie efektywniejsza
Dobrze działa także etykietowanie- chętniej prośby spełnia osoba uważana przez innych jako taka
Dysonans czasowy między pierwszą a drugą prośbą
Ta sama osoba powinna prosić o dużą i małą rzecz
1.1. Dwie stopy w drzwiach
Mała- średnia- duża
Człowiek który wypelnił małą prośbę uważa się za osobę hiperuczynna, trzeba to podtrzymać średnią prośbą żeby ta duża zaowocowała na 100%
Drzwi zatrzaśnięte przed nosem
Żądanie ekstremalne które najprawdopodobniej zostanie odrzucone, po niej występuje właściwa prośba
Opiera się na regulacyjnym wpływie negatywnych emocji- poczuciem winy, których źródłem jest odmowa spełnienia pierwszej prośby
Ludzie spostrzegają interakcję z innymi jako sytuacje wymiany społecznej : „powinno się ustępować, bo inni nam ustępują”
Jeżeli ktoś się nie zgodzi na wykonanie dużej prośby to osoba prosząca robi ustępstwo zmieniając duża prośbę na małą – ten który odrzuciła wykonanie dużej prośby uważa że za ustępstwo musi odpłacić ustępstwem
Ułatwia spełnieni tej metody- swoboda wyboru,, autopercepcja wewnętrzna
Ta technika jest bardzo skuteczna żeby zwiększyć uległość wobec jakby się wydawało trudnych do spełnienia zadań
Drzwi zatrzaśnięte dwukrotnie przed nosem
Powinny być dwa ustępstwa ze strony proszącego, aby na maksa podnieść chęć odwzajemnienia u osoby proszonej
Wielka prośba- wielka prośba- małą prośba
Należy zwiększyć autopercepcję wewnętrzną przy spełnianiu małej prośby- lepiej poskutkuje
Prawdopodobnie lepiej działa w przypadku zachowań nieetycznych
Niska piłka
Niska cena samochodu, nagle po podpisaniu ważnych formularzy cena ta rośnie
Najważniejsze jest to żeby klient sam zdecydował, bo raz podjęta decyzja raczej się nie zmieni nawet jeżeli koszta będą wysokie – odpowiedzialność
Zmodyfikowana wersja: mała prośba, której nie można spełnić bo po podpisaniu odpowiednich formularzy zostaje do spełnienia tylko duża prośba
- ważne aby zawsze z prośbą zwracała się ta sama osoba
- odpowiada za to mechanizm odpowiedzialności za niemożliwość spełnienia tej małej prośby
wzbudzanie winy
wzbudzanie poczucia winy za negatywne konsekwencje swojego własnego działania, a następnie zwrócenie się do niego z właściwym celem manipulacji
właściwy cel manipulacji musi być zachowaniem pozytywnym prospołecznym, powinno dawać ono poczucie zadość uczynienia krzywd
nie wymagało kontakty z osobą do której czuje się poczucie winy
procedura scenariusza
nie wymaga się od osoby manipulowanej żadnego działania
każe jej się tylko wyobrazić niektóre rzeczy
ludzie po wyobrażeniu sobie niektórych zdarzeń zgodnie ze scenariuszem zaczynają wierzyć że to naprawdę zdarzy się w przyszłości
regułą dostępności psychicznej – ludzie skłonni są przeceniać prawdopodobieństwo zdarzeń najłatwiej dostępnych poznawczo, dobrze się je zna i pamięta
scenariusz- wyobraźnia- człowiek zaczyna wierzyć w to co siebie wyobraził
liczy się każdy grosz
brak prośby
należy dać do zrozumienia że nawet najmniejsza pomoc się przyda
im mniejsza prośba tym trudniej odmówić jej spełnienia bo nie ma przekonywującego uzasadnienia
odmowa spełnienia małej prośby prowadzi do spostrzegania siebie jako osoby wyjątkowo niedobrej i nieuczynnej – dysonans poznawczy
INGRACJACJA
podczas stosowania nagród i kar, zaczynamy kształtować sobie postawy dotyczące osoby stosującej te nagrody i kary
intencjonalne staranie się żeby wytworzyć pozytywne interakcje
ingracjacja- ,świadome tworzenie pozytywnego obrazu siebie w oczach innych
to prowadzi do uzyskania większych korzyści niż mu się należą
konformizm
zależy od tego jakie są interakcje społeczne pomiędzy osobami
pozycje obu partnerów są do siebie zbliżone
zachowania konformistyczne nie powinny występować zbyt szybko , dotyczą spraw ważnych
mało pozytywnie spostrzegani tacy ludzie
podnoszenie wartości partnera
komunikowanie mu ocen pozytywnych
ale oceny te nie powinny pochodzić od siebie samego ale również od wszystkich pozostałych osób np.: w pracy
powinniśmy zwracać uwagę na te cechy na których najbardziej tej osobie zależy: nie mogą to być cechy oczywiste, nie jakieś zmyślone
żeby to lepiej skutkowało należy dorzucić umiejętnie zgodę np.: z jego kiepskimi wynikami sportowymi- tzn mówimy negatywnie o rzeczach o których on wie że nie jest w nich dobry
należy to wszystko rozmieszczać w czasie
prezentacja samego siebie
- autoprezentacja pozytywna
przedstawianie siebie w pozytywnym świetle
ludzi tego za bardzo nie lubią bo to jest takie przechwalanie się
lepsze efekty przynosi gdy naprawdę potrzebuje opieki i pomocy
- autoprezentacja negatywna – autodeprecjacja
odwoływanie się do odczuć opiekuńczych
lepiej gdy ktoś ma zapędy dominatywne
reakcje podmiotu ingracjacji na zachowania o takim charakterze:
przychylność
litość/ tolerancji
poczucie obowiązku
zakłopotanie/irytacja
wrogość
niechęć
oburzenie
donosicielstwo
osoby o niskiej samoocenie stosują inne techniki ingracjacji niż osoby o wysokiej samoocenie
wysoka samoocena- ingracjajcja pozytywna
niska samoocena- autodeprecjacja
dziewczęta częściej stosują technikę autodeprecjacji
konformizm, częściej stosowane przez dziewczęta o wysokiej samoocenie