TOKSYKOLOGICZNE WŁAŚCIWOŚCI PRODUKTÓW RM - AKRYLOAMID
Główne zagrożenia spożycia akryloamidu to:
- produkty ziemniaczane (głównie chipsy i frytki ze względu na rozwiniętą powierzchnię)
- pieczywo (pszenne)
W przypadku ziemniaków, zawartość akryloamidu jest wyższa w produktach grillowanych niż w smażonych lub pieczonych.
Zawartość akryloamidu w ug/kg:
Chipsy - 1500-2200
Frytki - ok. 1000 i mniej
Ziemniaki gotowane - ok. 50
Pieczywo – zagrożeniem jest pieczywo pszenne , bogate w skrobie, która jest rozkładana do glukozy glukoza jest tym reagentem. Temp. Pow. 200 C i wydłużony czas pieczenia powodują gwałtowny wzrost zawartości akryloamidu.
Pieczywo żytnie – bardzo niska zawartość akryloamidu.
Zawartość akryloamidu jest dodatnio skorelowana ze stopniem przyrumienienia potrawy, np. podczas opiekania pieczywa.
Zawartośc akryloamidu w ug/kg:
Obwarzanki - 400
Krakersy - ok.2500
Pieczywo chrupkie pszenne – 1800-2500
Chleb pszenno-żytni (np. Baltonowski) – ok. 1500
Sucharki – 800-1200
Krakersy – 30-3200
WIELOPIERŚCIENIOWE WĘGLOWODORY AROMATYCZNE (WWA)
Jedne z najbardziej rakotwórczych związków znajdujących się w żywności. Są to węglowodory, które zawierają układ skondensowanych pierścienie aromatycznych bez podstawników, tworzące sie w czasie niepełnego spalania materii organicznej.
Benzo(a)piren, antracen (wzory)
Najbardziej toksyczny to benzo(a)piren, ponieważ toksyczność WWA wzrasta wraz z masą cząsteczkową (ilością pierścieni).
Źródła WWA:
- żywność poddana obróbce termicznej
- w produktach mięsnych poddanych procesom takim jak: smażenie, grillowanie, wędzenie, pieczenie na otwartym ogniu
Następuje podczas pirolizy tłuszczów, czyli rozpadu pod wpływem podwyższonej temperatury, który prowadzi do bezpośredniego powstawania WWA.
Rozporządzenie Komisji EU z 2005 roku ad. WWA: Zgodnie z decyzją Komitetu Naukowego ds. żywności (SCF) spośród wszystkich WWA występujących w środkach spożywczych, 15 zostało uznanych za rakotwórcze. Jako marker występowania i rakotwórczego działania WWA przyjęto benzo(a)piren.
Np. w wodzie oznaczamy sumę wszystkich WWA osobno, a benzo(a)piren osobno.
Maksymalne dopuszczalne poziomy benzo(a)piranu w wybranych środkach spożywczych (ug/kg świeżej masy):
Produkty przeznaczone dla niemowląt – 1,0
Oleje i inne tłuszcze – 2,0
Wędzone mięso i produkty mięsne – 5,0
Niewędzony skorupiaki i głowonogi – 5,0
Dym papierosowy jest bardzo dużym zagrożeniem WWA