1.

Warstwa wierzchnia - część materiału, z jednej strony ograniczona rzeczywistą powierzchnią ciała stałego, a z drugiej materiałem rdzenia, składająca się z kilku stref przechodzących płynnie jedna w drugą, o zróżnicowanych rozmiarach, odmiennych cechach fizycznych i niekiedy chemicznych, w stosunku do cech materiału rdzenia.

2.

Struktura geometryczna powierzchni przedmiotu jest zbiorowym określeniem geometrycznych właściwości zewnętrznej granicy warstwy wierzchniej. Wyróżnia się powierzchnie:

• Rzeczywistą – odgraniczającą przedmiot od otoczenia;

• Geometryczną – nominalną, określoną rysunkiem przedmiotu;

• Zaobserwowaną – przedstawiającą przybliżony w zależności od metod i dokładności obserwacji obraz powierzchni rzeczywistej.

Odchyłka położenia jest odchyłką dwóch pojedynczych elementów części od ich idealnego geometrycznego położenia.

Odchyłka kształtu jest odchyłką powierzchni obrabianej od powierzchni geometrycznej. Można wyróżnić następujące błędy kształtu:

• wypukłość - odchylenie od idealnego kształtu geometrycznego, przy którym oddalenie punktów powierzchni rzeczywistej od powierzchni nominalnej zmniejsza się od jej brzegów (krańców) ku środkowi;

• stożkowość - odchylenie od idealnego kształtu określane jako różnica średnic w dwóch przekrojach prostopadłych do osi elementu odniesiona do odległości między tymi przekrojami;

• niekolistość - odchylenie od idealnego kształtu wyrażające się w odległości między powierzchnią rzeczywistą a obwodem koła opisanego na wybranym obwodzie tej powierzchni;

• owalność - odchylenie od idealnego kształtu, przy którym kontur powierzchni rzeczywistej stanowi owal, którego najmniejsza i największa średnice są w stosunku do siebie prostopadłe;

• nieprostoliniowość - odchylenie od idealnego kształtu wyrażające się jako największa odległość powierzchni rzeczywistej od prostej przylegającej do tej powierzchni.

3.

Fizyczne parametry oceny TWW:

Twardość – polega na stawianiu oporu odkształceniom plastycznym lub pęknięciom, przez ciała stałe, przy lokalny silnym oddziaływaniu na ich powierzchnie przez inne, twardsze ciało.

Kruchość – polega na trwałym rozdzieleniu materiału pod wpływem sił wewnętrznych lub zewnętrznych, rozpoczynającym się u wierzchołka rozprzestrzeniającego się pęknięcia, powstającym bez uprzednich znaczniejszych odkształceń plastycznych.

Absorpcja – Polega na pochłanianiu składnika, zwykle mieszaniny gazu, zwanego absorbatem, przez ciecz lub ciało stałe (absorbent) i równomiernym rozpuszczeniu go w całej masie absorbentu.

Adsorpcja – proces przyciągania substancji (gazów, par, ciał stałych rozpuszczonych w roztworze, jonów i cieczy) i gromadzenia się jej na powierzchni ciał stałych i cieczy.

Rozpuszczalność – zdolność substancji w postaci stałej, ciekłej lub gazowej do tworzenia z innymi substancjami mieszanin jednorodnych pod względem fizycznym i chemicznym.

Adhezja – zjawisko trwałego i silnego łączenia się warstw powierzchniowych dwóch różnych ciał doprowadzonych do zetknięcia.

4.

Chropowatość – zbiór nierówności powierzchni występujących w małej odległości od siebie; umownie określonych jako odchyłki profilu mierzonego od linii odniesienia w granicach odcinka, na którym nie uwzględnia się odchyłek kształtu i falistości. Wartość chropowatości zależy od procesów wytwarzania i rodzaju obróbki.

Ra - średnie arytmetyczne odchylenie. Jest to średnia arytmetyczna wartości bezwzględnych odchyleń profilu y od linii średniej w przedziale odcinka elementarnego.

Rz – wysokość chropowatości według 10 punktów. Jest to średnia arytmetyczna wartości bezwzględnych: wysokości pięciu najwyższych wzniesień profilu chropowatości i głębokości pięciu najniższych wgłębień w przedziale odcinka elementarnego.

Odcinek elementarny – jest to długość linii odniesienia przyjmowana do wyznaczenia nierówności charakteryzujących chropowatość powierzchni. Jest on tak mały, aby można było pominąć falistość kształtu.

Odcinek pomiarowy – zawiera pięć odcinków elementarnych.

Linia średnia – dzieli profil chropowatości na dwie części tak, że w przedziale odcinka elementarnego suma kwadratów odchyleń y od tej linii jest minimalna.

Rt – całkowita wysokość profilu chropowatości. Jest sumą wartości największego wzniesienia i najniższego wgłębienia w przedziale odcinka elementarnego

6.

Krzywa Abbota

Przecinając profil chropowatości na założonym poziomie c (rys. 6.5), otrzymuje się pewną liczbę odcinków Mri.  Ich suma jest długością materiałową Ml(c), zależną od przyjętego poziomu c. Długość materiałową wyznacza się na odcinku pomiarowym ln.

Stosunek długości materiałowej do długości odcinka pomiarowego jest udziałem materiałowym profilu:

Wykres zależności udziału materiałowego profilu od poziomu c jest krzywą udziału materiałowego, znaną także jako krzywa Abbota-Firestona lub w skrócie — krzywa Abbota (rys. 6.). Krzywą Abbota rysuje się zazwyczaj specyficznym układzie, udział materiałowy (wyrażony procentowo) odmierzając na osi odciętych, a poziom c, jako procent całkowitej wysokości profilu Rt — na osi rzędnych (wartość zerowa — na górze). Taki układ krzywej ma

charakter poglądowy, gdyż odpowiada kierunkom na rysunku profilu (profilogramie).

Kształt krzywej Abbota mówi o odporności powierzchni na zużycie. Głównym celem wszystkich sposobów obróbki wykańczającej (gładkościowej) jest zwiększenie udziału materiałowego profilu chropowatości i uzyskanie krzywej Abbota o odpowiednim kształcie.

7.

Wraz ze wzrostem kątów przystawienia, posuwu rośnie chropowatość teoretyczna.

Wraz ze wzrostem promienia zaokrąglenia maleje chropowatość teoretyczna.

Wpływ prędkości skrawania: