1.Prawo gospodarcze prywatne -reguluje stosunki społeczne związane z wymianą dóbr i świadczeniem usług, które są dokonywane przez przedsiębiorców w związku z prowadzoną na własny rachunek działalnością gospodarczą.
4.Obrót gospodarczy - obejmuje akty wymiany dóbr i świadczenia usług dokonywane przez profesjonalistów – przedsiębiorców.
Rodzaje obrotu gospodarczego:
1.obrót tzw. powszechny – czyli między konsumentami;
2.obrót tzw. profesjonalny – czyli między przedsiębiorcami;
3.obrót tzw. mieszany tzw. jednostronnie profesjonalny czyli między konsumentami i przedsiębiorcami.
Konsument- to osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą.
Przedsiębiorca to - osoba fizyczna, - osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
2.Prawo gospodarcze prywatne przyjmuje cywilnoprawną metodę regulacji stosunków prawnych i opiera się na dwóch zasadach:
- autonomii woli stron oraz
- równorzędności podmiotów.
Zasada autonomii woli stron - pozwalana na swobodne kształtowanie stosunków prawnych w granicach zakreślonych przez prawo.
Zasada równorzędności stron - oznacza, że żadna ze stron stosunku cywilnoprawnego nie może władczo nakładać na drugą stronę obowiązków i zmuszać ją do określonego zachowania.
3.Publiczne prawo gospodarcze - to prawo interwencji państwa i jego organów oraz aparatu w sferze gospodarczej. Publiczne prawo gospodarcze jest więc wyrazem władztwa państwa w gospodarce.
Publiczne prawo gospodarcze reguluje m.in.:
- stosunki własnościowe stanowiące podstawę gospodarowania i przedmiot ochrony ze strony państwa,
- zasady gospodarowania,
- formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej,
- zakres i formy państwowej ochrony prawnej mechanizmów gospodarczych.
Podmioty publicznego prawa gospodarczego dzielą się na:
bierne oraz czynne.
Kryterium tego podziału wynika z faktu, iż realizacja uprawnień i obowiązków podmiotów biernych wobec państwa wymaga aktywności właściwych miejscowo, rzeczowo i instancyjnie podmiotów czynnych.
Podmioty bierne - to przede wszystkim te podmioty, które wykonują we własnym imieniu działalność gospodarczą lub działalność zawodową.
Są to:
- przedsiębiorcy, ale także
- organizacje przedsiębiorców,
- organizacje konsumenckie.
Podmioty czynne - to podmioty, które występują w imieniu państwa.
Są to:
- organy administracji państwowej lub
- organy administracji samorządowej.
Zasady prawa gospodarczego
prywatnego
Zasada wolności gospodarczej
Zasada równości przedsiębiorców
Zasada profesjonalizmu
Zasada swobody umów
Zasada ochrony rynku i wolności konkurencji
Zasada ochrony bezpieczeństwa obrotu
5.Źródła prawa gospodarczego
prywatnego
Konstytucja
Ustawy
Ratyfikowane umowy międzynarodowe
Rozporządzenia.
Zwyczaje handlowe
Lex contractus
Zwyczaj handlowy - polega na stałej, utartej praktyce postępowania uczestników obrotu gospodarczego, które to postępowanie, w podobnych sytuacjach prowadzi do rozwiązania jakiejś sprawy.
Lex contractus- to tzw. wzorce umowne, które odzwierciedlają treść wszystkich lub prawie wszystkich elementów mającego powstać umownego stosunku prawnego.
Wzorce umowne to:
-ogólne warunki umów
-umowy typowe
-formularze i wzory umów
-regulaminy
- taryfy.
Włączanie wzorców do treści umów
1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzory umów, regulaminy wiążą drugą stronę, jeżeli zostały jej doręczone przed zawarciem umowy.
2. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści.
Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego!
Lex marcatoria - ujednolicany przez o organizacje międzynarodowe
np. UNIDROIT, ICC system prawa handlowego na wzór średniowiecznego lex marcatoria.
Działalnością gospodarczą - jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Przedsiębiorca - Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest:
osoba fizyczna,
osoba prawna,
jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
7.Formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej np.
-osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą,
- spółki,
- przedsiębiorstwa państwowe,
- spółdzielnie.
6.Zasady podejmowania i prowadzenia dz. gospodarczej
1. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej.
2. Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 miesiąca do 24 miesięcy.W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników.
3. Na zasadach określonych w ustawie podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej może wiązać się dodatkowo z obowiązkiem uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.
4. Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.
Identyfikacja przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
5. Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.
6. Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska.
7. Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.
8. Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie, instrukcji lub do dostarczenia w inny, zwyczajowo przyjęty sposób, pisemnych informacji w języku polskim:
1)określających firmę przedsiębiorcy i jego adres;
2)umożliwiających identyfikację towaru.
9. Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących danych:
1)firmy przedsiębiorcy;
2)numeru identyfikacji podatkowej (NIP);
3)siedziby i adresu przedsiębiorcy.
10. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
1)stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2)jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
8.Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Przedsiębiorstwo obejmuje w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
8.Firma Przedsiębiorca działa pod firmą.
Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko.
Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.
Firmą osoby prawnej jest jej nazwa.
Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane.
9.Prokura Prokura jest to pełnomocnictwo udzielone przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców. Prokura obejmuje umocowanie do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych, które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokura powinna być udzielona w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Wspólnicy w omawianej spółce mogą ustanowić prokurenta, ale wyłącznie za zgodą wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki. Odwołać prokurę może natomiast każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może też nastąpić na mocy prawomocnego orzeczenia sądu, ale wyłącznie z ważnych powodów.
10.Spółki handlowe - Przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się:
- dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów
- oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.
Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową ( art. 22 § 1 k.s.h.).
Wspólnikami spółki jawnej mogą być osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą (art. 86 §1 k.s.h.).
Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (art. 102 k.s.h.).
Suma komandytowa stanowi określoną w umowie spółki kwotowo wartość,do wysokości której komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki względem wierzycieli.
Kodeks spółek handlowych nie określa górnej, ani dolnej granicy wysokości sumy komandytowej.
Przykład
Franciszek Kucharski odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia, Jan Nowicki zaś do wysokości wniesionego wkładu, to jest do kwoty 4.000 (cztery tysiące) zł.
Spółką komandytowo-akcyjną - jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem (art. 125 k.s.h.).
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością- może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Spółka akcyjna - Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
11.Z punktu widzenia podstawy ekonomicznej utworzenia spółki, dzieli się je na spółki: osobowe (spółki cywilne, spółki jawne, spółki komandytowe) i kapitałowe (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne). SPÓŁKI OSOBOWE
1) Do utworzenia spółki osobowej potrzeba, co najmniej dwóch wspólników.
2. Nie mają osobowości prawnej.
3, Co do zasady, ich skład personalny jest stały (wyjątek stanowi spółka komandytowoakcyjna)
4, Przedmiotem wkładu wspólnika do spółki osobowej może być zarówno wkład pieniężny,
niepieniężny (aport) oraz świadczenie pracy lub usług.
5. W zasadzie nie występują w nich organy.
6.Za zobowiązania spółki odpowiadają wspólnicy bez
ograniczeń, całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką. Od tej zasady są pewne wyjątki (np. w spółce
komandytowo-akcyjnej akcjonariusz ryzykuje jedynie wniesionym wkładem)
SPÓŁKI KAPITAŁOW
1. Utworzyć spółkę kapitałową może jeden lub większa liczba wspólników. (wyjątkiem jest
jednoosobowa spółka z o.o.)
2. Mają osobowość prawną.
3. Skład personalny ulega zmianom.
4. Przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być praca, świadczenie usług lub prawo
niezbywalne.
5. Będąc osobami prawnymi działają przez organy.
6. Za zobowiązania spółki odpowiada spółka całym swoim majątkiem jako osoba prawna.
Jednakże za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i
osoby, które działały w jej imieniu.
12. Reprezentacja spółki
W spółce jawnej:
Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. Umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.
W spółce partnerskiej:
Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały.
Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki na podstawie powyższej zasady staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru. Umowa spółki partnerskiej może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Do zarządu powołanego zgodnie z powyższą zasadą stosuje się odpowiednio przepisy art. 201-211 i art. 293-300 k.s.h.
W spółce komandytowej:
Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego
orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Jeżeli komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia; dotyczy to także reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres.
W spółce komandytowo-akcyjnej:
Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Późniejsze pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki stanowi zmianę statutu spółki i wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy.
Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew jego sprzeciwowi może nastąpić jedynie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Sprzeciw, o którym mowa powyżej należy zgłosić do protokołu walnego zgromadzenia lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym nie później niż w ciągu miesiąca od dnia powzięcia uchwały przez walne zgromadzenie.
Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Jeżeli akcjonariusz dokona czynności prawnej w imieniu spółki nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia; dotyczy to także reprezentowania spółki przez akcjonariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres.
W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością:
Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich.
Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem. Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism spółce mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.
W spółce akcyjnej:
Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach także przez walne zgromadzenie.
Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, wszyscy jego członkowie są obowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia spraw spółki, chyba że statut stanowi inaczej. Uchwały zarządu zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej. Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów decyduje głos prezesa zarządu, jak również przyznawać mu określone uprawnienia w zakresie kierowania pracami zarządu. Uchwały zarządu mogą być powzięte, jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu zarządu.
Powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu. Odwołać prokurę może każdy członek zarządu.
Prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich.
Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania spółki określa jej statut. Jeżeli statut nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem. Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism spółce mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.
13. Łączenie spółek jest możliwe dla spółek kapitałowych (sp z o.o.) i osobowych (sp j) (spółką przejmującą może być jedynie sp. kapitałowa). Sp. osobowe łączy się tylko w formie utworzenia nowych sp. kapitałowych. Nie może się łączyć spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, ani spółka w upadłości.
Sposoby łączenia spółek
- przez przejęcie – czyli przeniesienie całego majątku spółki przejętej na przejmującą w zamian za udziały w
akcjach, które spółka przejmująca wyda wspólnikom spółki przejętej;
- przez zawiązanie nowej spółki – na którą przejdą majątki wszystkich łączących się spółek w zamian za udziały w akcjach;
Podziały spółek Spółka kapitałowa (sp z o.o.) może podzielić się na 2 lub więcej spółek kapitałowych.
Niedopuszczalny jest podział spółek osobowych; spółki akcyjnej, gdy jej kapitał nie został w całości wpłacony;
spółki w upadłości lub w likwidacji.
Istnieją 4 formy podziału spółek: (trzy pierwsze dotyczą całego majątku)
a) przez przejęcie – przeniesienie całego majątku dzielonej spółki na inne spółki w zamian za udziały w akcjach spółki przejmującej, które otrzymują wspólnicy spółki dzielonej;
b) przez zawiązanie nowej spółki – przenosimy majątek spółki dzielonej na nowo powstające spółki w zamian za udziały w akcjach;
c) przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki – cały majątek spółki dzielonej przejdzie na spółkę już istniejącą i nowo powstałą;
d) przez wydzielenie – przeniesienie tylko części majątku spółki na spółkę na nowo powstałą lub istniejącą. Przekształcenia Spółka handlowa może się przekształcić w inną spółkę handlową, także sp. cywilna może przekształcić się w sp. handlową. Możliwości przekształcania się spółek:
- spółka osobowa przekształca się w kapitałową albo w inną osobową,
-spółka kapitałowa przekształca się w osobową albo w inną kapitałową.
14. Likwidacja spółki jawnej i sp.zoo
Spółka jawna: W przypadku rozwiązania spółki należy
przeprowadzić jej likwidację, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.
Likwidatorami są wszyscy wspólnicy. Wspólnicy mogą powołać na likwidatorów tylko niektórych
spośród siebie, jak również osoby spoza swego grona. Uchwała taka wymaga jednomyślności, chyba że
umowa spółki stanowi inaczej. Zgodnie z art. 70 § 2 k.s.h. na miejsce wspólnika upadłego wchodzi
syndyk.
Spółka z o.o. W przypadku rozwiązania spółki należy
przeprowadzić jej likwidację. Likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub
uchwała wspólników stanowi inaczej.
Proces likwidacji (sp j i sp z o.o.):
1). Do sądu rejestrowego należy zgłosić: otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz
ich adresy, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki. Każdy likwidator ma prawo i
obowiązek dokonania zgłoszenia.
2). Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia "w likwidacji".
3). W przypadku gdy jest kilku likwidatorów, są oni upoważnieni do reprezentowania spółki łącznie,
chyba że wspólnicy lub sąd powołujący likwidatorów
postanowili inaczej.
4). Likwidatorzy powinni zakończyć bieżące interesy spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki. Nowe interesy mogą być
podejmowane tylko w przypadku, gdy jest to niezbędne do ukończenia spraw w toku.
5). Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury i w czasie likwidacji nie może być ustanowiona
nowa prokura.
6). Likwidatorzy z majątku spółki spłacają przede wszystkim zobowiązania spółki oraz pozostawiają odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań
niewymagalnych lub spornych.
7). Pozostały majątek likwidatorzy dzielą między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. W przypadku braku stosownych postanowień umowy spłaca się wspólnikom udziały. Nadwyżkę dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczą oni w zysku.
8). Likwidatorzy powinni zgłosić zakończenie likwidacji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru. W przypadku rozwiązania spółki bez przeprowadzenia
likwidacji, obowiązek złożenia wniosku ciąży na wspólnikach.
9).Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru.
15.Postępowanie upadłościowe:
Cel Służy ona zabezpieczeniu interesów wierzycieli określonego podmiotu, w sytuacji, gdy nie są oni
w stanie otrzymać zwrotu należnych im wierzytelności. Ponadto procedura ta wyznacza zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli w stosunku do niewypłacalnych dłużników.
Przesłanki Zgodnie z art.10 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U z
2003 Nr 60 poz.535) upadłość zostaje ogłoszona w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Jest to jedna z bezwzględnych przesłanek, która
musi zaistnieć, aby można było mówić o ogłoszeniu upadłości. Pojawia się tutaj jednak zasadnicze
pytanie, co należy rozumieć pod pojęciem niewypłacalności? Pojęcie to zostało zdefiniowane w art. 11 w/w ustawy w brzmieniu którego :
1) Dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie
wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych ( art.11.1);
2) Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej,
której ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet
wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje (art.11.2). Zdolność upadłościową mogą mieć
przedsiębiorcy, którzy zaprzestali płacenia swoich długów. Przepisy prawa upadłościowego stosuje się do dłużników będących przedsiębiorcami, którymi w
rozumieniu ustawy są osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadzące we
własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Przepisy ustawy stosuje się także do:
1) spółek z o.o. i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej;
2) wspólników osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania
spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem
3) wspólników spółki partnerskiej;
4) oddziałów banków zagranicznych w rozumieniu przepisów prawa bankowego.
W razie śmierci przedsiębiorcy można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości
został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć
wierzyciel, a także spadkobierca, oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie
dziedziczyli po nim spadku. Można żądać ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą,
także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, jeżeli od dnia wykreślenia z
Krajowego Rejestru Sądowego albo innego właściwego rejestru nie upłynął rok.
Organy W postępowaniu upadłościowym obowiązuje ogólny nadzór sędziowski nad czynnościami postępowania jak i faktycznymi. Nad całością postępowania nadzór pełni wyznaczony postanowieniem sądu o ogłoszeniu upadłości sędzia
komisarz, którym jest jeden z sędziów wydziału ds.
upadłościowych i naprawczych. Sędzia komisarz co do zasady wydaje większość postanowień w postępowaniu i to jemu składają sprawozdania z działalności zarówno nadzorca sądowy jak i zarządca
przymusowy oraz syndyk. Prawo upadłościowe i naprawcze wyraźnie wskazuje jakie czynności w
postępowaniu wymagają zgody sędziego komisarza oraz w jakich sytuacjach koniecznie jest wydanie
przez niego stosownego postanowienia. Głównym
faktycznym wykonawcą czynności związanych z upadłością są zarządca przymusowy oraz syndyk. Nadzór nad czynnościami sędziego
komisarza sprawuje sąd w składzie 1 sędziego zawodowego natomiast w przedmiocie wynagrodzenia i zwrotu wydatków syndyka, nadzorcy
sądowego i zarządcy oraz rozpoznając zażalenie na
postanowienie sędziego-komisarza sąd upadłościowy orzeka w składzie trzech sędziów zawodowych.
16.Postępowanie układowe:
postępowanie, które przeprowadza się w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo na skutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności zaprzestało lub przewiduje, że w najbliższym czasie zaprzestanie
płacenia długów. Postępowanie układowe prowadzone jest w celu zawarcia układu z wierzycielami przedsiębiorstwa, przez który
rozumie się wzajemne porozumienie przedsiębiorstwa i jego wierzycieli, prowadzące do polubownego
zaspokojenia wierzytelności, osiągniętego w rezultacie
wzajemnych ustępstw i kompromisu.
Propozycje układowe mogą obejmować m.in.: odroczenie spłaty długów, rozłożenie spłaty długów na
raty, zmniejszenie sumy długów, wskazanie zabezpieczenia wykonania zobowiązań dłużnika,
zamianę wierzytelności na udziały w przedsiębiorstwie. Postępowanie układowe jest przeprowadzane przez sąd i może być wszczęte przed ogłoszeniem upadłości przedsiębiorstwa lub w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości.
Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli powinien być zatwierdzony przez sąd. Sąd wydaje
również postanowienie o ukończeniu postępowania układowego po stwierdzeniu, że wszystkie
zobowiązania wynikające z układu zostały wykonane. Postępowanie układowe może zapobiegać powstawaniu upadłości przedsiębiorstwa.
17. Umowa to dwustronna czynność prawna (zgodne oświadczenie woli zmierzające do wywołania skutków prawnych), będąca powszechnie przyjętym sposobem nawiązywania więzi gospodarczych przez podmioty prawa (jest instrumentem wymiany dóbr i usług w formie towarowo-pieniężnej); stanowi podstawowe źródło powstania stosunku cywilnoprawnego (zobowiązaniowego) pomiędzy stronami, które ją zawarły.
Umowy nazwane – mają swoją podstawę normatywną. Zostały uregulowane w jakichś przepisach, np. umowa sprzedaży, dostawy, o dzieło, itd. W ramach każdego tytułu mamy uregulowaną konkretną nazwaną umowę. W definicji ustawowej mamy określone elementy przedmiotowo istotne (takie, które pozwalają nam uznać, że jakaś umowa, która została zawarta w praktyce – w obrocie – jest tą umową, którą reguluje kodeks) danej umowy. Umowę możemy przyporządkować do umowy kodeksowej – gdy wiemy, że zastosujemy określone przepisy kodeksowe. Nie możemy powiedzieć, że umowy nazwane to tylko takie uregulowane w KC – są to również umowy sformułowane w innych przepisach. Np. umowa o pośrednictwo w zakresie nieruchomości.To, co jest istotne – nie jest ważne, jak strony nazwą daną umowę.
Umowy nienazwane – takie umowy, których treść jest uzgadniana przez strony w ramach swobody umów i nie odpowiada żadnej umowie nazwanej. Taką umową nienazwaną jest umowa faktoringu, umowa franchisingu i inne. Takie umowy są powszechnie stosowane, nawet momentami w kodeksie znajdują się przepisy przygotowane jak gdyby z myślą o tych umowach, ale umowy takie nigdzie nie są zdefiniowane.
Często zdarza się tak, że mamy do czynienia z umową nienazwaną, która zaczyna być powtarzalna w obrocie. Przykładem takiej umowy jest umowa leasingu – w pewnym momencie umowa taka stała się umową nazwaną.
W przypadku umowy nazwanej wiemy, że strony się na coś umawiają i stosujemy odpowiednie do tej umowy przepisy. Przy umowach nienazwanych w przypadku konfliktu między stronami nie mamy do czego sięgać w kwestii regulacji normatywnej – problem będziemy musieli rozstrzygnąć w oparciu o przepisy KC. Nie zawsze jednak wyjdzie nam ostateczne rozwiązanie. Ostatecznością jest postępowanie sądowe – często jednak nie będziemy mieć pewności, czy wygramy sprawę w sądzie.
18. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Umowa sprzedaży Zawarcie umowy sprzedaży następuje w
momencie uzgodnienia wzajemnych zobowiązań przez sprzedawcę i kupującego, w szczególności
poprzez określenie: kto komu sprzedaje, co sprzedaje oraz za jaką cenę. Na mocy umowy sprzedaży
sprzedawca zobowiązuje się przenieść własność rzeczy i wydać ją drugiej stronie, a kupujący zobowiązuje się tę rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy określoną cenę.
Umowa sprzedaży jest najczęściej zawieraną umową w obrocie gospodarczym.
Rękojmia oznacza bezwzględną odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne sprzedanej rzeczy.
Powstaje ona z mocy prawa, a jej ograniczenie czy też wyłączenie nie jest możliwe w umowach
zawieranych z konsumentami. Uprawnienia z tytułu rękojmi przysługiwałyby kupującemu także
wówczas, gdyby nie wspomniano o tym w umowie. Rękojmia nie działa w stosunku do tych wad, o których
kupujący wiedział w chwili zawarcia umowy sprzedaży. O wadzie należy powiadomić sprzedawcę w ciągu
miesiąca od jej wykrycia. Uprawnienia z tytułu rękojmi
wygasają zaś po upływie roku od wydania rzeczy kupującemu (3 lat przy wadzie budynku). Rękojmia
obejmuje 2 rodzaje wad:
- wady fizyczne – mówimy o nich wtedy, gdy wady zmniejszają wartość lub użyteczność rzeczy
sprzedanej (w tym także nieruchomości); gdy rzecz nie ma właściwości, o których zapewniał sprzedawca (np.
okna w mieszkaniu są plastikowe, a nie – jak zapewniał deweloper – drewniane); lub gdy
rzecz zostaje wydana kupującemu w stanie niezupełnym (np. w mieszkaniu brak będzie drzwi
wejściowych)
- wady prawne – mówimy o nich wtedy, gdy sprzedawana rzecz nie stanowi własności sprzedawcy, lecz osoby trzeciej, lub też gdy rzecz jest obciążona prawem osoby trzeciej (np. hipoteką, prawem użytkowania, służebnością). Z tytułu rękojmi
kupującemu przysługują 2 podstawowe uprawnienia:
- do odstąpienia od umowy – umowę uznaje się wtedy za nie zawartą, a świadczenia stron ulegają wzajemnemu zwrotowi; sprzedawca może jednak niezwłocznie wady usunąć albo dostarczyć rzecz wolną
od wad, nie dopuszczając w ten sposób do odstąpienia od umowy; w przypadku wad nieruchomości
realizacja tego uprawnienia jest utrudniona, ponieważ wymaga złożenia oświadczeń w formie aktu
notarialnego
- do żądania obniżenia ceny