Prawo to zbiór określonych norm postępowania ustanowionych przez państwo, których realizacja zabezpieczona jest określonym przymusem państwowym

Sankcja to pewna reakcja otoczenia na łamanie prawa.

Gałąź prawa jest to ukształtowany zbiór norm prawnych, które regulują określoną dziedzinę życia społecznego oraz posiadają własny, specyficzny charakter.

Kwalifikacja gałęzi prawa:

- Prawo publiczne jest to prawo chroniące przede wszystkim interesy państwa. Reguluje stosunki pomiędzy państwem a jednostką.

- Prawo prywatne to prawo chroniące interesy jednostek. Reguluje stosunki pomiędzy jednostkami.

Prawo gospodarcze jest to prawo odnoszące się do gospodarki. Jest to prawo dotyczące procesu gospodarowania (działalności gospodarczej). Prawo to reguluje proces zaspakajania człowieka w drodze świadczenia usług i produkcji towarów.

Prawo gospodarcze publiczne jest to prawo, które dotyczy sytuacji prawnej przedsiębiorcy i które charakteryzuje się tym, iż chroni przede wszystkim interes publiczny oraz co najmniej jednym adresatem norm prawa publicznego gospodarczego są organy władzy, które w sposób władczy mogą określać sytuację prawną przedsiębiorców. Prawo to jest określone, jako prawo ingerencji państwa w sytuację prawą przedsiębiorców.

Przedsiębiorcą jest to właściciel przedsiębiorstwa, osoba prowadząca na swój własny rachunek jakieś przedsiębiorstwo.

Przechodząc na grunt ustawy prawo działalności gospodarczej przedsiębiorca jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osoba prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Za przedsiębiorców ustawa uznaje wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Przedsiębiorstwo jest samodzielnym podmiotem gospodarczym, który w sposób ciągły i zorganizowany prowadzi działalność gospodarczą w celu wypracowania jak najwyższego zysku.

Rodzaje przedsiębiorstw:

Przedsiębiorstwa prowadzone przez osoby fizyczne- działalność gospodarczą prowadzi określona osoba fizyczna, która może zatrudniać pracowników np. biura rachunkowe

Spółka – jest to związek osób i ich kapitałów utworzony w celu prowadzenia działalności gospodarczej

Spółdzielnia – to zrzeszenia osób prowadzących działalność gospodarczą w interesie i na rachunek jego członków

Przedsiębiorstwa państwowe – są to samodzielne, samorządne i samofinansujące się przedsiębiorstwa, których właścicielem jest państwo

Prawo publiczne gospodarcze to prawo, które obejmuje takie wyspecjalizowane dziedziny gospodarcze tj. prawa ochrony konkurencji, prawo telekomunikacyjne, prawo energetyczne, prawo obrotu instrumentami finansowymi.

Prawo prywatne gospodarcze reguluje stosunki prawne z udziałem przedsiębiorców, dotyczy majątkowych stosunków gospodarczych, reguluje stosunki między uczestnikami obrotu gospodarczego.

Źródłami publicznego prawa gospodarczego są akty ustanowione przez organy państwowe, które w swojej treści zawierają normy prawne.

Źródłami prawa według konstytucji RP są także akty prawa miejscowego tworzone przez organy administracji publicznej.

Źródła prawa gospodarczego:

- konstytucja RP

- ustawa kodeks spółek handlowych

- ustawa prawo działalności gospodarczej

- ustawa o krajowym rejestrze sądowym

- ustawa o przedsiębiorstwach handlowych

- ustawa o prawach spółdzielczych

- ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych

- ustawa prawo gospodarcze

- ustawa prawo przewozowe

- ustawa o działalności ubezpieczeniowej

- ustawa prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi

- ustawa prawo telekomunikacyjne

- ustawa prawo energetyczne

- ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów

Według ustawy prawo działalności gospodarczej przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz nieposiadająca osobowości prawnej, spółka prawa handlowego, która zawodowo, we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą.

Za przedsiębiorcę uważa się wspólników spółki w zakresie wykonywanej przez nią działalności gospodarczej.

Rodzaje przedsiębiorców:

Mikro przedsiębiorca – to przedsiębiorca, który, w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych zatrudnił średnio rocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczających równowartości w złotych 2 miliony euro lub sumy aktywów jego bilansów sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczył równowartości w złotych 2 milionów euro.

Mały przedsiębiorca - to przedsiębiorca, który, w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych zatrudnił średnio rocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczających równowartości w złotych 10 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansów sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczył równowartości w złotych 10 milionów euro.

Średni przedsiębiorca - to przedsiębiorca, który, w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych zatrudnił średnio rocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczających równowartości w złotych 50 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansów sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczył równowartości w złotych 43 milionów euro.

Aktywa to majątek trwały i obrotowy przedsiębiorstwa.

Pasywa są to środki, z których finansowane są działania przedsiębiorstwa ( jest to kapitał).

Bilans to zestawienie aktywów i pasywów przedsiębiorstwa.

Majątek trwały są to budynki oraz maszyny przedsiębiorstwa.

Majątek obrotowy to materiały do produkcji oraz pieniądze.

Pojęcie przedsiębiorcy w świetle przepisów Kodeksu Cywilnego

Art. 43¹. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33¹ § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Każdy przedsiębiorca działa pod firmą, która ujawnia się we właściwym rejestrze (art. 43² § 1 oraz art. 43² § 2 KC)

Firma przedsiębiorcy powinna się dostatecznie odróżniać od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na tym samym rynku ( art. 43³ § 1 KC).

Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy (art. 43³ § 2 KC).

Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko ( art. 43⁴ KC).

Firmą osoby prawnej jest jej nazwa (art. 43⁵ § 1 KC).

Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane (art. 43⁵ § 2 KC).

Firma nie może być zbyta ( art. 43⁹ § 1 KC).

Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (art. 109¹ § 1 KC).

Prokura może być udzielona kilku osobom. Osoba, której udzielona takiego pełnomocnictwa jest prokurentem.

Prokurentem jest osoba fizyczna, która ma pełna zdolność do czynności prawnych.

Prokura nie może być przeniesiona, jednak prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnych czynności (art. 109⁶ KC)

Prokura może być w każdym czasie odwołana (art. 109⁷ KC). Może również wygasnąć w chwili śmierci prokurenta lub zawieszenia działalności gospodarczej.

Obowiązki, jakie spoczywają na przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców zobowiązany jest umieszczać w oświadczeniach skierowanych do oznaczonych w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej osób i organów numer informacji podatkowej (NIP) oraz zobowiązany jest posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.

Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji oraz poszanowania dobrych obyczajów.

Przedsiębiorca zobowiązany jest zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarcze były wykonywane przez osoby posiadające określone kwalifikacje (obowiązek ten dotyczy przedsiębiorcy, gdy przepisy szczegółowe nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień przy wykonywaniu czynności określonego rodzaju).

Przedsiębiorca zobowiązany jest spełnić określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca wprowadzający towar o obrotu na terytorium RP zobowiązany jest na jego opakowaniu, etykiecie bądź instrukcji podania pisemnych informacji w języku polskim określających firmę przedsiębiorcy, jej adres, które umożliwiają identyfikację towaru. Jeżeli przedsiębiorca oferuje usługi lub towary w sprzedaży bezpośredniej lub w sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych jest on zobowiązany do podania w ofercie danych dotyczących:

Firmy przedsiębiorcy

Numeru identyfikacji podatkowej

Siedziby i adresu przedsiębiorcy

Przedsiębiorca zobowiązany jest do posiadania rachunku bankowego; dokonuje on lub przyjmuje płatności związane z działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku bankowego w przypadku, gdy:

Stroną transakcji jest inny przedsiębiorca

Jednorazowa wartość transakcji bez względu na liczbę wynikających z niej płatności przekracza 15 tys. Euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłoszonego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc dokonania transakcji.

Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu zwożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS.

Wpisowi do CEIDG podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi.

Przedsiębiorca we wniosku o wpis do CEIDG może określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenie wniosku.

Działalność gospodarcza na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:

Działalnością gospodarcza jest działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz działalność działająca w sposób zorganizowany i zawodowy.

Przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie stosuje się do:

Działalności wytwórczej w rolnictwie, w zakresie ogrodnictwa, warzywnictwa, upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, rybołówstwa śródlądowego, leśnictwa

Wyrobu win przez producentów będących rolnikami, którzy wyrabiają mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku

Świadczeniu w gospodarstwach rolnych usług związanych z turystami

Zasady prowadzenia działalności gospodarczej:

Zasada swobody prowadzenia działalności gospodarczej – ograniczenie swobody prowadzenia działalności gospodarczej może nastąpić tylko w drodze ustawy, która spowodowana jest ważnym interesem publicznym.

Zasada legalizmu w działaniu organów związanych z działalnością gospodarczą – organy właściwe związane z działalnością gospodarczą nie mogą żądać ani uzależniać decyzji w sprawie podjęcia wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej od spełnienia warunków, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisach prawa.

Zasada równomiernego wsparcia przedsiębiorców - organy zobligowane są do udzielenia przedsiębiorcom pomocy publicznej wyłącznie na zasadach oraz formach określonych przepisami prawa. Organy administracji publicznej zobowiązane są wspierać rozwój przedsiębiorczości.

Zasada pewności obrotu gospodarczego – przedsiębiorca może złożyć wniosek o wydanie pisemnej interpretacji decyzji i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne w jego indywidualnej sprawie.

Zasada uczciwej konkurencji – przedsiębiorcy zobowiązani są do podejmowania jedynie takich działań, które nie będą stały w sprzeczności z przepisami prawa.

Zasada transparentności rozliczeń – nakłada obowiązek na przedsiębiorców do dokonania i przyjmowania płatności związanych z działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku bankowego.