Monika Pszczółkowska

Semestr I

Europeistyka

Jonathan H. Turner, Socjologia koncepcje i ich zastosowanie, Poznań 1998

Zbiorowe wybuchy niezadowolenia i zachowania tłumu

Ludzie, poprzez kontakt przenoszą na siebie różne emocje. Zaczynają podzielać to samo poczucie krzywdy i niezadowolenia, przez co tworzą miedzy sobą więzi i różne sieci połączeń. W kolejnym etapie wyłaniają przywódców i artykułują własne przekonania. Według „teorii zaraźliwości” osoby kontaktujące się ze sobą zaczynają przenosić na siebie nastroje niezadowolenia i w ten sposób mobilizują się do działania. Rozhisteryzowany tłum może nagle ruszyć w jakąś stronę i każdy człowiek może pod wpływem emocji zrobić coś, czego by nie zrobił w normalnych warunkach. Teoria ta podkreśla znaczenie bezpośrednich interakcji między ludźmi. Według „teorii konwergencji” ludzie nie są tak bardzo podatni na zarażanie się emocjami, by całkowicie zmienić się pod ich wpływem, ponieważ sami decydują jakie zachowania im odpowiadają. Teoria ta kładzie nacisk na świadomy udział w tłumie ludzi mających odpowiednią motywację. Według „teorii wyłaniania się norm „ poprzez interakcję ludzie, będąc w tłumie, tworzą normy, które następnie kierują ich postępowaniem. Teoria ta kwestionuje założenia zarówno „teorii zaraźliwości” , jak i „teorii konwergencji”. Wszystkie te poglądy, mówiące na temat zachowania się tłumu, nie muszą być ze sobą sprzeczne. Zazwyczaj istnieje świadomy udział ludzi w działaniach tłumu, które są prowokowane przez jakieś nagłe wydarzenia. Przebieg działań zależy od szerszego społecznego i kulturowego kontekstu, w którym dochodzi do formowania się tłumu. Ruch społeczny odnosi skutek wtedy, gdy uczestnicy tłumu dysponują środkami zdolnymi do podtrzymywania ich protestów.