ERGONOMIA - PROJEKT

Operator maszyny współrzędnościowej

Imię i nazwisko: Kamil Pawlak
Piotr Matuszczak
Patryk Radom
Bartosz Karasiński
Grupa: M1/2

Semestr: V

Wydział: BMiZ

Rok: 2015/2016

Prowadzący: mgr inż. Tomasz Hermann

SPIS TREŚCI

L.p.	Temat	Nr strony
	Strona tytułowa................................................................................................	1
	Spis treści.........................................................................................................	2
1	Opis stanowiska pracy i analiza zagrożeń........................................................	3
2	Analiza i ocena obciążenia fizycznego.............................................................	5
3	Analiza i ocena obciążenia psychicznego........................................................	9
4	Analiza i projektowanie przestrzeni pracy.......................................................
5	Analiza i kształtowanie środowiska pracy.......................................................
6	Analiza i ocena ryzyka zawodowego...............................................................
7	Plan poprawy warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia........................
8	Podsumowanie i wnioski..................................................................................
9	Literatura..........................................................................................................
10	Załączniki.........................................................................................................

1. Opis stanowiska pracy

Stanowisko pracy: Operator maszyny współrzędnościowej na stanowisku pracy.

Rysunek Zdjęcie maszyny współrzędnościowej wraz z blokiem silnika

Rysunek Zdjęcie operatora przy stanowisku pracy

Rodzaje maszyn, na których może być wykonywana praca:

-Bramowa (portalowa) – skupiamy się na tej maszynie

-Mostowa

-Wspornikowa

-Wysięgnikowa

-Hybrydowa

Do zakresu jego obowiązków należy wykonywanie pomiarów, pomiary odchyłek kształtu i położenia, pomiary chropowatości i topografii powierzchni.

A ponadto do jego obowiązków należy utrzymywanie odpowiednich warunków pracy, wymiana oraz kalibracja głowic.

Trudno określić czas pracy operatora, ponieważ wszystko zależy od ilości zleceń lecz można zakładać, że czas pracy zamyka się w około 8 godzinach.

Osoba pracująca na tym stanowisku powinna wykazywać się odpowiedzialnością, dokładnością, sumiennością oraz wiedzą techniczno-specjalistyczną w zakresie technik pomiarowych oraz wykonywania pomiarów. Zawód ten mogą wykonywać zarówno kobiety jak i mężczyźni. Wielogodzinne praca w pozycji stojącej, monotonia, montaż elementów, które mogą mieć dużą masę, powoduje zmęczenie fizyczne oraz psychiczne, wykonywanie operacji nie wiąże się z większymi zagrożeniami.

Charakterystyka techniczna:

- Portalowa maszyna współrzędnościowa, która służy do dokonywania pomiarów odchyłek kształtów i położenia określonych punktów pomiarowych

- Urządzenie sterujące, które służy do przekazywania informacji i poleceń między różnymi zespołami maszyny, jak napędy, układy pomiarowe, głowica pomiarowa.

- Głowica pomiarowa. Najpopularniejsza głowicą jest głowica stykowa, która wysyła sygnał w momencie zetknięcia się kulistej końcówki z mierzonym przedmiotem

- Komputer oraz inne urządzenia peryferyjne mające na celu wizualizacje wyników i przebiegu pomiaru

Charakterystyka technologiczna:

Istotą współrzędnościowej techniki pomiarowej, jest określenie współrzędnych określonych punktów pomiarowych przedmiotu. Sam proces pomiarów składa się z: pomiaru, określenia zastępczych elementów geometrycznych oraz opracowanie wyników. Przed rozpoczęciem pracy należy odpowiedno przygotować maszynę tzn., poddać ją wzorcowaniu. Wynikiem wzorcowania jest określenie średnicy dynamicznej każdej z kulistych końcówek trzpieni pomiarowcy, kalibracja, oraz wyznaczenie wzajemnego położenia pozostałych końcówek w stosunku do jednej, traktowanej jako główną, kwalifikacja. Maszyna współrzędnościowa znajdująca się na opisywanym stanowisku posiada stykową głowicę pomiarową. Oznacza to, że sygnał mówiący o zapisaniu współrzędnych kulki i zatrzymaniu maszyny jest wysyłany w momencie zetknięcia się kulki z mierzonym elementem.

1. Obciążenia fizyczne

Na sumaryczne obciążenie organizmu człowieka spowodowane wysiłkiem fizycznym składają się następujące elementy:

2.0 Dynamiczne obciążenie mięśni

• mierzone wielkością wydatku energetycznego

• spowodowane koniecznością pokonywania oporów zewnętrznych z równoczesnym wykonywaniem ruchu

• skutki: przyspieszenie akcji serca i płuc, wzrost produkcji ciepła,

• przykłady: kręcenie korbą, chodzenie, pisanie długopisem

Jedną z najczęściej stosowanych metod oszacowania stopnia ciężkości wysiłku fizycznego o charakterze dynamicznym (czyli związanego z ruchem części ciała zaangażowanych w wysiłek) jest metoda Lehmanna.

Tabela 2.1 Normatywy cząstkowe wydatku energetycznego w zależności od pozycji ciała [Tytyk 2001]
Pozycja ciała
Siedząca Na kolanach Kuczna Stojąca Stojąca pochylona Chodzenie Chodzenie po pochyłości bez obciążenia

Tabela 2.2 Normatywy cząstkowe wydatku energetycznego w zależności od wykonywanej pracy [Tytyk 2001]
Rodzaj pracy
Praca palców, dłoni i przedramienia
Praca jednego ramienia
Praca obu ramion
Praca mięśni, kończyn, tułowia

Korzystając z przedstawionych powyżej tablic Lehmanna obliczono wydatek energetyczny na

daną czynność roboczą:

W₃ = (W₁+W₂)*t [kJ]

gdzie:
W₁ – wydatek energetyczny dobrany z tabeli 1 [kJ/min]

W₂ – wydatek energetyczny dobrany z tabeli 2 [kJ/min]
t – czas trwania danej czynności roboczej [min]

Pracę trwającą 8 godzin podzieliliśmy na cztery pojedyncze czynności:
a) 200 min – pozycja siedząca (przygotowanie elementów do pomiarów, oczekiwanie na zakończenie pomiaru, ustawianie maszyny)
b) 50 min – pozycja stojąca (wykonywanie niektórych czynności pomiarowych)
c) 140 min – pozycja pochylona (przenoszenie i montaż, ustawianie elementu)
d) 90 min – chodzenie (oczekiwanie na wykonywanie pomiaru, kontrolowanie pracy maszyny, konsultacje)

a') W₃=(1,2+2,0)*200=640 [kJ]
b') W₃=(2,5+2,0)*50=225 [kJ]
c') W₃=(3,3+6,5)*140=1372 [kJ]
d') W₃=(7,5+10,8)*90=1647 [kJ]

W_c=ΣW_3i=3884 [ $\frac{\text{kJ}}{8h}$ ]

Obliczając sumę wydatków energetycznych W3 dla wszystkich czynności w ciągu

8-godzinnej zmiany roboczej otrzymano wielkość całkowitego wydatku energetycznego.

W_c wynosi 3884 [kJ/8h]. Według tabeli 2.4 jest to wynik średni, bardzo zbliżony do małego wydatku energetycznego.

Tabela 2.3 (Ergonomia i ochrona pracy – materiały pomocnicze – M. Sikorski www.zgi.pg.gda.pl)
Wydatek energetyczny [kJ/8h]
od 1260
1260 - 3350
3350 - 6300
6300 - 8400
ponad 8400
Tabela 2.4 (Ergonomia i ochrona pracy – materiały pomocnicze – M. Sikorski www.zgi.pg.gda.pl)
Składnik wysiłku
Wydatek energetyczny 3884kJ/8h
Obciążenia statyczne
Powtarzalność ruchów

Tabela 2.5 (Ergonomia i ochrona pracy – materiały pomocnicze – M. Sikorski www.zgi.pg.gda.pl)
Ocena stopnia obciążenia statycznego
słownie
mały 1 - 30
średni 31 - 60
duży 61 - 90
bardzo duży 91 - 100

Tabela 6 (Ergonomia i ochrona pracy – materiały pomocnicze – M. Sikorski www.zgi.pg.gda.pl)
Liczba powtórzeń ruchów stereotypowych na zmianę roboczą
Wywierana siła
do 100 N
do 800
800 – 1600
ponad 1600

Tabela 7 (Ergonomia i ochrona pracy – materiały pomocnicze – M. Sikorski www.zgi.pg.gda.pl)
Ocena wysiłku
Ogólna
bardzo lekki
lekki
średni
ciężki
bardzo ciężki

Obciążenie psychiczne

Ocena w skali od 1 (oc. najniższa) do 5 pkt (oc. najwyższa):

Etap	odbiór informacji	podejmowanie decyzji	wykonywanie czynności
Cecha informacji:
częstość napływu informacji	2	3	4
zmienność informacji	2	3	3
niepewność informacji	1	3	3
złożoność informacji	1	2	3
niedokładność informacji	2	2	2
ważność informacji	3	3	3
stres czasowy	2	2	3
RAZEM:	13+	18+	21
			= 52 oc. łączna

Ocena łączna dla 3 etapów obciążenia informacjami:

1 -30 pkt	obciążenie małe
31 -70	obciążenie średnie
71 -90	obciążenie duże
91 -105	obciążenie bardzo duże

• OBCIĄŻENIE MONOTONIĄ

Ocena w skali od 1 (oc. najniższa) do 5 pkt (oc. najwyższa):

Składnik monotonii	pkt		pkt	Ocena łączna obciążenia monotonią:
jednostajność procesu pracy	4		1-5	obciążenie małe
jednostajność warunków otoczenia	4		5-12	obciążenie średnie
konieczność stałego napięcia uwagi	4		13-17	obciążenie duże
duża łatwość pracy, nie angażująca intelektu	3		18-20	obciążenie bardzo duże
RAZEM:	15

• CAŁKOWITE OBCIĄŻENIE PSYCHICZNE

	pkt		pkt	OCENA CAŁKOWITA
Obciążenie informacjami	52		1-35	obciążenie małe
Obciążenie monotonią	15		36-82	obciążenie średnie
RAZEM:	67		83-107	obciążenie duże
			108-125	obciążenie bardzo duże

1. System oświetlenia:

- światło dzienne wpadające z okien

- dodatkowe sztuczne oświetlenie nad stanowiskiem pracy lampami przymocowanymi do stropu

- typ zastosowanych żarówek: diody LED (?)

1. Ocena oświetlenia na stanowisku:

- podwieszenie zapewnia bezpieczeństwo osób znajdujących się w pobliżu

- oświetlenie zapewnia komfort pracy – praca w systemie jednozmianowym 8 godzinnym zapewnia dobrą widoczność. W razie konieczności doświetlenia stanowiska możliwość włączenia podwieszonych lamp.

-

1. Opisać mikroklimat na omawianym stanowisku

1. RODZAJ WENTYLACJI : KLIMATYZACJA

2. Ocenić mikroklimat na omawianym stanowisku

-t_A = 20⁰C

-RH – WILGOTNOŚĆ POWIETRZA –

-prędkość przepływu powietrza – 0,3 m/s max 0,35 wg B.Lipska Podstawy projektowania wentylacji – przykłady

Zagrożenie:
Upuszczenie elementu montowanego
Możliwe skutki zagrożenia:
Złamanie, uszkodzenie kończyn dolnych
Ocena ryzyka pierwotna:
-Straty ludzkie – udzielnie pierwszej pomocy – S 1
-Straty materialne – upuszczenie mierzonego elementu poniżej 5 tys. PLN – S1
-Ekspozycja – częste – E 6
-Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia dla pracownika – sporadycznie – P1

R = S*E*P = 1 * 6 * 1 = 6
Ryzyko pomijalne

- ryzyko upuszczenia czegoś na stopy

Ryzyko przeziębienia

Zagrożenie: Ryzyko przeziębienia się
Możliwe skutki przeziębienia: Nieobecność w pracy, przy nieodpowiednim leczeniu komplikacje zdrowotne, np. zapalenie płuc, czy oskrzeli

Ocena ryzyka pierwotna

R=SxExP

S- potencjalne skutki (udzielenie pierwszej pomocy – wartość 1)

E – częste, codziennie wartość 6

P – 1%, mało prawdopodobne, ale możliwe – wartość 3

Wartość R=< 20 – ryzyko pomijanie małe, wskazana kontrola

Wartość ryzyka jest na tyle mała, że nic z tym nie trzeba robić, ewentualnie zaznaczyć pracownikom aby do pracy zakładali ciepły polar

- wymuszona pozycja ciała (stanie przez wiele godzin) - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego

Zagrożenie: Uciążliwe dolegliwości bólowe wynikające z długotrwałej pozycji stojącej

Możliwe skutki: Bóle stawowe, przemęczenie organizmu, rozdrażnienie, zmniejszenie czujności i uwagi

Ocena ryzyka pierwotna

R=SxExP

S – potencjalne skutki (Udzielenie pierwszej pomocy – wartość 1)

E – Częste, codzienne, wartość 6

P – 1%, mało prawdopodobne, ale możliwe – wartość 3

Wartość R=< 20 – ryzyko pomijanie małe, wskazana kontrola

Wartość ryzyka jest na tyle mała, że nic z tym nie trzeba robić, pracownik może ubiegać się od pracodawcy o wygodny fotel na kółkach

-Wykonywanie powtarzalnych czynności ręcznych (np. przy odmierzaniu, przenoszeniu pipetą) – możliwość urazów układu mięśniowo-szkieletowego

-Stres związany z pracą przy drogich urządzeniach