AKADEMIA HUMANISTYCZNO – EKONOMICZNA W ŁODZI
WYDZIAŁ ZAMIEJSCOWY W WARSZAWIE
KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO
Jan Kowalski
1111111
Wpływ procesu starzenia się na jakość życia
(na przykładzie pensjonariuszy domów pomocy społecznej)
Pracę przyjmuję jako licencjacką
Podpis promotora ......................
Data ...........................................
Praca napisana pod kierunkiem
dr n. med. Janina Kowalska
WARSZAWA 2012
SPIS TREŚCI
Rozdzdział I 3
WSTĘP 3
Rozdział II 5
PROCES STARZENIA SIĘ 5
2.1 Zmiany somatyczne 8
2.2 zmiany psychiczne 10
Rozdział III 12
PROBLEMY LUDZI W STARSZYM WIEKU 12
3.1 Przystosowanie do warunków życia w domach pomocy społecznej 15
3.2 Jakość życia w domach pomocy społecznej 17
Rozdział IV 20
METODYKA BADANIA WŁASNEGO 20
4.1 Założenia metodologiczne 20
4.2 Cele badania 20
4.3 Opis terenu badawczego 20
4.4 Narzędzie badawcze i techniki badawcze 21
Rozdział V 23
OTRZYMANE WYNIKI 23
5.1 Analiza otrzymanych wyników 34
5.2 Dyskusja 36
5.3 Wnioski 38
Rozdział VI 39
STRESZCZENIE ........................................................................................................... 39
Rozdział VII 40
SUMMARY 40
Rozdział VIII 41
BIBLIOGRAFIA 41
SPIS TABEL, RYCIN 43
ANEKS 44
KWESTIONARIUSZ ANKIETY 44
Elektroniczna wersja pracy
WSTĘP
Proces starzenia staje się powszechnym problemem we współczesnym świecie.
Rola i pozycja człowieka starego w nowoczesnym, społeczeństwie bardzo się zmieniła. Czas starości to okres wyciszenia, zasłużonego wypoczynku za wychowanie dzieci. Często niestety zdarza się tak, że wraz z postępującym procesem starzenia się pogarsza się poziom jakości życia. Należy pamiętać o tym, że starzenie się jest procesem, dlatego nie powinien to być okres całkowitego wycofania się z życia społecznego, kulturalnego i towarzyskiego [1].
Starość to naturalna faza w życiu każdego człowieka, która następuje po okresie młodości i dojrzałości. Wiąże się ze zmianami w organizmie, które wyrażają się między innymi pogorszeniem ogólnej wydolności i sprawności układów i narządów, podwyższonym ryzykiem występowania chorób, ograniczonymi zdolnościami przystosowawczymi oraz zmianami w funkcjonowaniu społecznym. Zmiany biologiczne, jakie zachodzą w procesie starzenia, często powodują niedołężność lub inwalidztwo. Starość nie musi oznaczać bezradności, zależności od innych oraz poczucia zagubionych wartości. Świadomość nieuchronności procesu starzenia pozwala cieszyć się jej urokami pomimo typowych dla tego okresu uciążliwości. Przebieg
i nasilenie procesu starzenia są indywidualnie zróżnicowane, jak pokazują badania starość jest tak różna, jak różni są ludzie w nią wkraczający. Stosunek osoby starszej do własnej starości uwarunkowany jest wieloma czynnikami natury biologicznej, psychologicznej i społeczno demograficznej. Można wyróżnić takie czynniki,
jak: przebyte i istniejące choroby, styl życia, stan cywilny, więzi z najbliższą rodziną, grono przyjaciół oraz poziom wykształcenia. To one wpływają i oddziaływają na jakość życia osoby starszej czyniąc to życie albo pogodnym i satysfakcjonującym, albo uciążliwym i smutnym [18]. Sytuacja życiowa i sam proces starzenia osób mieszkających w domach pomocy społecznej jest bardziej złożona i trudniejsza w porównaniu z sytuacją ich rówieśników mieszkających z rodzinami we własnych domach. Wiele osób w podeszłym wieku mieszkając samotnie poszukuje oparcia
i opieki w państwowych domach pomocy społecznej, gdzie mogliby dokonać bilansu swojego życia którego wynik wpływa na kształtowanie się satysfakcji z minionego życia oraz ma także istotny wpływ na stan zadowolenia wpływający znacząco na poczucie jakości życia.
Warto też podkreślić, że poczucie jakości życia osób starszych zależy od ich doświadczeń życiowych, relacji z najbliższą rodziną przed zamieszkaniem w domu pomocy społecznej oraz stosunkami z rodziną w sytuacji obecnej. Myśląc o warunkach zapewniającym ludziom starszym jakość życia warto wiedzieć, czy odczuwają oni zadowolenie ze swojego życia i czy są szczęśliwi [15].
„Celem pracy jest: zbadanie, jak zmiany zachodzące podczas procesu starzenia wpływają na jakość życia pensjonariuszy domów pomocy społecznej”.
II. PROCES STARZENIA SIĘ
Proces starzenia się jest zjawiskiem nie do końca jeszcze poznanym, ale wciąż interesującym filozofów, humanistów i biologów ze względu na fakt, że jest to proces uniwersalny dotyczący wszystkich żyjących organizmów wielokomórkowych. Biologia w sposób jasny udowadnia, że śmierć wieńcząca starzenie się jest nieunikniona oraz, że sama jest owocem ewolucji [12].
Starzenie się jest procesem naturalnym w życiu każdego człowieka i nie należy go utożsamiać w żadnym wypadku z chorobą. Zdefiniowanie procesu starzenia w czasie staje się, więc właściwie niemożliwe, ponieważ każdy człowiek jest indywidualną i niepowtarzalną osobą. Sytuacja życiowa każdego człowieka w istotny sposób może zmienić jego przebieg. W procesie starzenia należy zwrócić uwagę na stan psychiczny i sytuację społeczną człowieka.
Itd.
Rozwinąć:
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
niesie każdego dnia życie i w którym coraz trudniej jest im się odnaleźć.
Proces starzenia praktycznie dotyczy każdego z nas, a problem starzejącej się populacji dotyczy już większości krajów europejskich.
Ludzie starsi mogą czuć się wyobcowani nawet, gdy mieszkają w tym samym środowisku od urodzenia. Procesu starzenia nie należy utożsamiać z chorobą. Jest to bowiem kolejna następująca po innych naturalna faza życia każdego człowieka [11].
2.1 Zmiany somatyczne
W związku ze znaczną poprawą warunków życia ludzi oraz niezwykle szybkim rozwojem medycyny przeciętna długość życia człowieka znacznie się wydłużyła. Zwiększył się także odsetek ludzi starszych żyjących w naszym społeczeństwie.
Rozważania o ludziach starych stawiają pytanie, jakie są granice wiekowe starości. Światowa Organizacja Zdrowia uważa okres życia od 60 do 75 lat za wiek podeszły, od 75 do 90 za wiek starczy, a ponad 90 lat za długowieczność.
Z okresem starości nierozerwalnie wiążą się pewne zmiany somatyczne. Najważniejszy wpływ na jakość życia ludzi starszych mają:
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Np. Przekroczenie średniego wieku powoduje spowolnienie sprawność funkcji poszczególnych narządów, ale osoba starsza może świadomie zmniejszać skutki postępujących zmian, prowadząc zdrowy tryb życia, korzystając z dostępnych środków łagodzących te dolegliwości lub kompensując je działalnością na innym dostępnym obszarze [16].
2.2 Zmiany psychiczne
Jedną z najbardziej charakterystyczną zmianą pojawiającą się u osób w podeszłym wieku jest osłabienie zdolności zapamiętywania (gromadzenia informacji, przejawiające się zwiększeniem niezbędnego wysiłku oraz znacznym wydłużeniem potrzebnego czasu do nauczenia się nowych umiejętności oraz przyswajaniem nowych wiadomości).
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Zmiany zależą w dużym stopniu od tego, w jaki sposób dana osoba radziła sobie
w życiu, i jakie miała doświadczenia życiowe, i jak sobie z nimi dawała radę.
♦ Redukcja własnej osobowości:
- dalszy rozwój osobowości starszej osoby zależy od jego dotychczasowego i aktualnego stylu życia,
- od wcześniejszych doświadczeń i umiejętności radzenia sobie z konkretną rzeczywistością,
- od posiadanych uzdolnień oraz od własnych zainteresowań,
- od wspomagającej lub obciążającej postawy,
- od zachowań ludzi z jego otoczenia [16].
RZDZIAŁ III. PROBLEMY LUDZI W STARSZYM WIEKU
Życie ludzkie jest łańcuchem zachodzących na siebie i powiązanych ze sobą zdarzeń. Człowieka można określić przez pewien rodzaj wzorców zachowań
w przebiegu całego jego życia. Należałoby stwierdzić że nie istnieje żaden wzorzec starości, bowiem pomiędzy ludźmi starszymi występują ogromne różnice indywidualne. Są spowodowane zmiennymi doświadczeniami, innym rozwojem genetycznym oraz indywidualnym zaangażowaniem w realizację własnych planów życiowych.
zdrowia, jak i ocenę wartości fizycznych, psychicznych i międzyludzkich [13].
Rozwinąć
3.1 Przystosowanie się do warunków życia w domach pomocy społecznej
Czym innym jest przystosowanie się pierwszy raz dziecka do szkoły, a czym innym konieczna adaptacja osoby starszej do warunków życia panujących w domach pomocy społecznej. Jednakże i w pierwszym i w drugim przypadku rozwój poszczególnego człowieka związany jest nieodłącznie w relacje z innymi ludźmi, które mogą sprzyjać rozwojowi, a tym samym dobremu przystosowaniu do zmiennych warunków życia, bądź ograniczać rozwój osoby i utrudniać adaptację.
Zamieszkanie w domu pomocy społecznej stanowi czynnik zaskakujący, który powoduje, że pogarsza się ogólny stan fizyczny osoby starszej, często pojawia się apatia, bierność, niekiedy bunt, wrogość do otoczenia, obniżenie wydolności procesów psychicznych [15].
Rozwinąć
3.2 Jakość życia w domach pomocy społecznej
Jakość życia to szerokie pojęcie badane przez psychologów i inne dziedziny nauki. Wiąże się ona ściśle z pojęciem życiowej satysfakcji. Ludzie których cechuje wysoka jakość życia, są zadowoleni i mają satysfakcjonujące relacje społeczne [5].
W Rozwinąć
Czynniki wpływające na jakość życia osób starszych mieszkających w domach pomocy społecznej:
♦ fizyczne, emocjonalne, intelektualne i społeczne funkcjonowanie,
♦ satysfakcja życiowa, postrzeganie zdrowia,
♦ witalność oraz status ekonomiczny,
Rozwinąć
Środowisko, optymalne to zaspakajanie potrzeb i realizacji celów rozwojowych, osoby starszej, która może wtedy czuć się bezpiecznie i mieć poczucie sprawowanej kontroli nad własnym zdrowiem. Uwzględnić należy również, że inaczej kształtuje się środowisko noworodka, dziecka, młodzieży i ludzi dorosłych, a całkowicie odmiennie osób starszych zamieszkujących domy pomocy społecznej [6].
4. 1. Założenia metodologiczne
Kwestionariusz ankiety to technika gromadzenia informacji polegająca na wypełnianiu, najczęściej samodzielnie przez badanego, specjalnych kwestionariuszy na ogół o wysokim stopniu standaryzacji w obecności lub częściej bez obecności ankietera.
Hipoteza badawcza:
Zmiany zachodzące podczas procesu starzenia nie muszą negatywnie wpływać na jakość życia pensjonariuszy domów pomocy społecznej.
Badanie wpływu procesu starzenia się na jakość życia stanowi istotny czynnik poznawczy i praktyczny, który może przyczynić się do podniesienia jakości życia osób starszych. Wyniki takich badań pozwalają wytyczyć obszary i sfery życia sprawiające najwięcej problemów osobom starszym.
4.2. Cel badania
1. Zbadanie jak zmiany zachodzące podczas procesu starzenia wpływają na jakość życia pensjonariuszy domów pomocy społecznej.
4. 3. Opis terenu badawczego
Badanie przeprowadzone zostało wśród osób starszych zamieszkujących Domy Pomocy Społecznej na terenie województwa mazowieckiego i województwa warmińsko-mazurskiego. Badanie zostało przeprowadzone w okresie od listopada do grudnia 2008 roku. W badaniu wzięło udział 36 respondentów, w tym 22 kobiety i 14 mężczyzn, w przedziale wiekowym od 50 do 90 roku życia.
4. 4. Narzędzie i techniki badawcze
Tabela 2. Wykształcenie osób z grupy badanych
Liczba osób Badanych % N = 36 |
Wykształcenie Kobiet % 1-podstawowe 2-zawodowe 3-średnie 4-wyższe |
Wykształcenie Mężczyzn % 1-podstawowe 2-zawodowe 3-średnie 4-wyższe |
K |
M |
1 n=3 |
Tabela 3. Przedziały wiekowe osób badanych
Wiek Kobiet % 1 - 50-60 lat 2 – 60-70 lat 3 – 70-80 lat 4 – 80-90 lat |
Wiek Mężczyzn % 1 – 50-60 lat 2 – 60-70 lat 3 – 70-80 lat 4 – 80-90 lat |
1 n=3 |
2 n=4 |
W badaniu wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety. Kwestionariusz składał się z 25 pytań otwartych lub zamkniętych. Odbiorcami kwestionariusza ankiety byli mężczyźni i kobiety w przedziale od 50 do 90 lat mieszkający w Domach Pomocy Społecznej. Osoby badane miały za zadanie wybrać jedną odpowiedź zgodnie z własnym przekonaniem.
Pytania dotyczyły aspektów życia związanych z pobytem w domu pomocy społecznej oraz sytuacji i problemów z którymi muszą sobie radzić seniorzy w codziennym życiu. Przedział wiekowy kobiet przedstawiał się następująco: w wieku 50 - 60 lat było (13,6%), grupę kobiet w wieku 60 – 70 lat stanowiło (18,1%), następny przedział 70 – 80 lat (31,8%), najstarszą grupą osób były kobiety w przedziale wieku 80 – 90 lat (36,3%). Wśród mężczyzn w wieku 50 – 60 lat było (7,1%), następna grupa mężczyzn 60 – 70 lat to także (7,1%). Granica wiekowa 70 – 80 lat to (71,1%), w wieku od 80 do 90 lat było (14,2%). Wykształcenie kobiet: podstawowe (13,6%), zawodowe (4,9%), średnie (40,9%) oraz wyższe (36,3%). Wśród osób ankietowanych nie stwierdzono mężczyzn z wykształceniem podstawowym. Zawodowe wykształcenie posiadało (14,2%), (21,4%) mężczyzn miało wykształcenie średnie. Największa grupa mężczyzn (64,2%) posiadała wykształcenie wyższe.
ROZDZIAŁ V. OTRZYMANE WYNIKI
Rycina 1. Ocena według osób badanych odnoszenia się polskiego społeczeństwa do ludzi starszych
W odpowiedzi na pytanie „jak Pan/Pani ocenia sposób odnoszenia się polskiego społeczeństwa do ludzi starszych?” najwięcej osób podało odpowiedź obojętny (66,6%), natomiast wrogi (5,5%).
Rycina 2. Ocena respondentów polskiego systemu opieki zdrowotnej
Wśród osób badanych żadna osoba nie przyznała oceny bardzo dobrej opiece zdrowotnej, ocenę niedostateczną wystawiło (33,3%) osób.
Rycina 5. Przyczyny smutku osób starszych
Najwięcej osób jako przyczynę smutku podało pogorszenie się stanu zdrowia (33,3%), najmniej osób (5,5%) wskazało na różne sytuacje (samotność, brak perspektyw, beznadziejność sytuacji).
Rycina 6. Przykre zdarzenia wg opinii badanych
Najbardziej przykrym zdarzeniem dla osób badanych była obojętność (38,8%), lekceważących żartów doświadczyło (8,3%) osób badanych.
Rycina 21. Odpowiedź badanych czy czują potrzebę przekazania, podzielenia się doświadczeniami z innymi ludźmi
Duża większość (61,1%) osób badanych nie odczuwała potrzeby przekazywania i dzielenia się doświadczeniami z innymi ludźmi, przeciwnego zdania było (38,8%).
Rycina 22. Odpowiedź badanych co chcieliby zmienić w swoim życiu
Zdecydowanie największa liczba osób (80,5%) nie chce chciała nic zmieniać w swoim życiu, tylko nieliczni badani byli innego zdania (19,4%).
5.1 Analiza otrzymanych wyników
Osoby starsze w większości akceptowały swoją starość (69,4%), tylko (5,5%), wskazała na brak akceptacji, natomiast (25%) nie miała zdania [Rycina 3]. Respondenci wśród przykładów gorszego traktowania przed zamieszkaniem w domu pomocy społecznej wymieniali obojętność (38,8%), wykorzystanie materialne (22,2%), lekceważenie że
Rozwinąć
Przykład
Wiele osób w podeszłym wieku poszukuje oparcia i opieki w państwowych domach pomocy społecznej. Równocześnie w ostatnim etapie swojego życia dokonują oni jego bilansu którego rezultat wpływa na kształtowanie się poczucia satysfakcji z całego życia [15]. Bardzo ważnym czynnikiem w procesie starzenia wpływającym na jakość życia osób mieszkających w domu pomocy społecznej jest stan zdrowia głównie w aspekcie sprawności fizycznej. Osoby starsze najczęściej rozumieją to pojęcie, jako poczucie bezpieczeństwa, dobrego samopoczucia, satysfakcji życiowej [4]. Według wyników badania można stwierdzić, że poczucie satysfakcji z życia nie jest istotnym problemem osób starszych. Martwi ich natomiast stan zdrowia, gdzie prawie połowa badanych osób określiła swój stan zdrowia jako pogarszający się. Można zatem stwierdzić, że głównym czynnikiem wpływającym na niższą jakość życia osób starszych jest ich stan zdrowia związany szczególnie ze sprawnością fizyczną. Ludzie w starszym wieku mieszkający z dala od swoich rodzin, środowiska w którym żyli i pracowali muszą się dostosować do tego co jest im obce. Zdarzenia takie powodują bardzo często różnorodne odczucia, nie zawsze pozytywnie oddziałujące [14]. Potwierdzają to także przeprowadzone badania. Odczucie lęku i niepokoju przed dalszym życiem było udziałem ponad połowy osób badanych. Pomimo tych obaw rezydenci domów pomocy społecznej w dużej większości akceptują starość. Chcieliby jednak, aby nasze społeczeństwo zwracało bardziej uwagę na problemy osób starszych. Bardzo istotnym czynnikiem w procesie starzenia, który ma wpływ na jakość życia, są relacje osób starszych z najbliższą rodziną przed zamieszkaniem w domu pomocy społecznej. Ważne są także relacje z rodziną w sytuacji obecnej [15]. Opuszczenie domu rodzinnego i zamieszkanie w domu pomocy społecznej nie było sytuacją trudną, przyczyną smutku czy tęsknoty dla większości osób badanych. Sytuacja taka xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Nieznaczna tylko grupa osób sprawnych fizycznie brała udział w zajęciach (wspólne spacery, dyskusje, wspólna gimnastyka, czytanie książek), organizowanych przez personel domu pomocy społecznej.
Podsumowując, odpowiadając na wyznaczony we wstępie pracy cel badania, stwierdziłem, że zmiany zachodzące podczas procesu starzenia się nie muszą negatywnie wpływać na jakość życia mieszkańców domu pomocy społecznej. Determinującym czynnikiem okazuje się tu rodzina, która pełni w życiu mieszkańców domu pomocy społecznej bardzo ważną rolę. Można zaryzykować stwierdzenie, że bliskie i częste kontakty pensjonariuszy z rodziną wpływają na poczucie wysokiej jakości życia i mają większe znaczenie niż bieżąca sytuacja życiowa. W wyniku przeprowadzonego badania okazało się, że rezydenci domów pomocy społecznej akceptują etapy procesu starzenia się akceptując swoją starość. Opuszczenie domu rodzinnego i zamieszkanie w domu pomocy społecznej nie będzie sytuacją trudną, stresującą pod warunkiem, że rodzina będzie utrzymywać regularne kontakty z seniorem.
1. Zachodzące zmiany w procesie starzenia nie wpływają negatywnie na jakość życia mieszkańców domu pomocy społecznej. Starość kojarzy się osobom badanym z okresem spokoju i bezpieczeństwa.
2. Brak kontaktów z rodziną przyczynia się do osłabienia więzi rodzinnych lub prowadzi do ich zaniku.
3. Udział rodziny w procesie adaptacji seniorów do warunków w domach pomocy społecznej jest nieodzowny.
VI. STRESZCZENIE
Wyniki. Dla osób badanych starość nie oznacza samotności oraz rezygnacji i wycofania się z życia. Udział rodziny w procesie adaptacji seniorów do warunków w domach pomocy społecznej jest nieodzowny. Rzadkość kontaktów rodzinnych bezpośrednich i pośrednich przyczynia się do osłabienia więzi rodzinnych. Do problemów związanych z procesem starzenia się mieszkańców domów pomocy społecznej należą: pogarszający się stan zdrowia, trudności w swobodnym poruszaniu się wynikające z chorób układu ruchu oraz lęk i niepokój przed dalszym życiem. Osoby starsze zamieszkujące domy pomocy społecznej czas starości kojarzą z okresem spokoju i bezpieczeństwa.
Słowa kluczowe : starość, proces starzenia, jakość życia, osoby starsze, seniorzy.
Title: „Effects of the aging process on the quality of life”
Introduction. Outlooks on growing ……………….
Material and methods. Opinion poll tests …………………………….
Conclusions. For those tested, old age does not men.
The elderly living at the retirement homes view old age as a time that should be spent at peace and in security.
Key words: old age, aging process, quality of life, elderly person, seniors.
BIBLIOGRAFIA
Bauman K. : Jakość życia w okresie późnej dorosłości, Gerontologia Polska 2006, tom14, Nr4
Bień B. , Wojszel Z. , Wilmańska J. , Sienkiewicz J. : Starość pod ochroną, Wydawnictwo TEXT, Kraków 2001
Galus K. : Geriatria wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław, 2007
Grabowska-Fudala B. , Jaracz K. : Jakość życia ludzi starszych przebywających w domach pomocy społecznej oraz w środowisku rodzinnym-analiza porównawcza, Pielęgniarstwo Polskie, 2005, tom1, Nr19
Grodzki T. , Kocemba J. , Skalska A. : Geriatria z elementami gerontologii ogólnej-podręcznik dla lekarzy i studentów, VIA MEDICA, Gdańsk, 2006.
Heszen I. , Sęk H. : Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa, 2007
Hołub G. : Człowiek u schyłku swojego życia - osoba, czy była osoba, Medycyna praktyczna, marzec, kwiecień, 2008, rocznik 2, Nr78
Izdebski P. , Polak A. : Bilans życia i poczucie koherencji osób starszych w zależności od ich aktualnej sytuacji życiowej, Gerontologia Polska, 2005, tom13, Nr3
30 pozycji literatury
Rycina 1 - Ocena według osób badanych odnoszenia się polskiego społeczeństwa do ludzi starszych str 23
Rycina 2 - Ocena respondentów polskiego systemu opieki zdrowotnej str 23
Rycina 3 - Odpowiedź badanych czy akceptują swoją starość str 24
Rycina 4 - Problemy osób starszych wg opinni badanych str 24
Rycina 5 - Przyczyny smutku osób starszych str 25
Rycina 6 - …………………….
Tabela 1 - Umowne okresy życia człowieka str 6
Tabela 2 - str 21
Tabela 3 - str 21
1. Płeć.
Kobieta €
Mężczyzna €
2. Wykształcenie.
Podstawowe €
Zawodowe €
Średnie €
Wyższe €
3. Wiek:
50 – 60 lat €
60 – 70 lat €
70 – 80 lat €
80 – 90 lat€
4. Jak Pan/Pani ocenia sposób odnoszenia się polskiego społeczeństwa do ludzi starszych.
Serdeczny €
Obojętny €
Wrogi €
5. Czy opieka zdrowotna względem ludzi starszych w Polsce jest:
Bardzo dobra €
Dobra €
Dostateczna €
Niedostateczna
6. Czy akceptuje Pan/Pani swoją starość?
Tak €
Nie €
Nie mam zdania
7. Jak Pan/Pani uważa, czy nasze społeczeństwo powinno zwracać bardziej uwagę na problemy osób starszych:
Tak powinno
Nie ma takiej potrzeby
Nie mam zdania
Inna opinia.....................................................................................................................................................................................................................................................................
8. Co Pana/Panią obecnie najbardziej smuci?
Tęsknota za miejscem zamieszkania
Tęsknota za rodziną
Pogorszenie stanu zdrowia
Niewystarczające środki finansowe
Inne (samotność, brak perspektyw, beznadziejność sytuacji).
9. Czy poniżej wymienione zdarzenia miały miejsce w Pana/Pani życiu?
Wyśmiewanie/żarty €
Obojętność €
Lekceważenie €
Wykorzystywanie materialne €
Zastraszanie/groźby €
Inne...................................................................................................
..........................................................................................................
10. Czy czuje Pan/Pani lęk, niepokój przed dalszym życiem?
Tak
Nie€
11. Czy tęskni Pan/Pani za domem rodzinnym?
Tak
Nie
12. Czy najbliższa rodzina utrzymuje z Panem/Panią kontakty?
Tak
Nie
13. Czy zamiana domu rodzinnego na dom opieki była dla Pana/Pani sytuacją trudną?
Tak
Nie
Inna odpowiedź.......................................................................................................................................................................................................................................................
14. Czy może Pan/Pani nazwać swój okres starości bezpiecznym, spokojnym ?
Tak
Nie
Nie wiem
15. Czy interesują Pana/Panią wydarzenia w Polsce i na świecie?
Tak
Nie
16. Czy jest Pan/Pani zadowolona z aktualnego życia, z tego co niesie każdy dzień?
Tak
Nie
17. Jak Pan/Pani spędza wolny czas?
Oglądam telewizję
Słucham radia
Czytam
Biorę udział w zajęciach
Inna odpowiedź......................................................................................................................
18. Jak Pan/Pani ocenia na dzień dzisiejszy stan swojego zdrowia?
Bardzo dobry
Dobry
Zadowalający
Pogarszający się
Trudno powiedzieć
19. Czy Pan/Pani odczuwa satysfakcję ze swojego życia?
Tak
Nie
Nie myślę o tym
20. Co Panu/Pani sprawia największe trudności na co dzień?
Choroba
Trudności z poruszaniem się
Trudności z pamięcią
Brak drugiej osoby
21. Jak daleko mieszka Pana/Pani najbliższa rodzina:
W tym samym mieście
Do 50 km
Do 100 km
Powyżej 100 km
22. Jak często Pan/Pani spotyka się z rodziną w ciągu miesiąca:
1 raz
2 razy
3 razy
4 razy
5 razy
Inna odpowiedź.............................................................................................................
23. Czy mógłby Pan/Pani ocenić więzi emocjonalne ze swoją rodziną przed opuszczeniem domu rodzinnego:
Bardzo dobre
Dobre
Słabe
Nie wiem
24. Czy czuje Pan/Pani potrzebę przekazania, podzielenia się doświadczeniami życiowymi z innymi ludźmi?
Tak bardzo chętnie
Nie mam takiej potrzeby
Inna opinia....................................................................................................................
25. Co chciałby/a Pan/Pani zmienić w swoim życiu?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
€
€
€
€